«Fragments of Time Past»: Η Vera Lutter στη Gagosian Athens

Η νέα δουλειά της Vera Lutter στην έκθεση «Fragments of Time Past» παρουσιάζεται στην Gagosian Athens, με φωτογραφίες από την αρχαία αρχιτεκτονική της Αττικής, εικόνες από τους ελληνικούς ναούς της Ποσειδωνίας (Paestum) στην Κάτω Ιταλία καθώς και από κλασικά γλυπτά που στεγάζονται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Πρόκειται για την πρώτη ατομική έκθεση που πραγματοποιεί η Lutter στην Αθήνα μετά από πάνω από δεκαπέντε χρόνια, με τα εγκαίνια να έχουν προγραμματιστεί για τις 7 Απριλίου 2022. Η έκθεση «Fragments of Time Past» θα συνοδεύεται από ένα βιβλίο με τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση καθώς και ένα δοκίμιο της Jean Dykstra.

 Μετά από εκδοτικό αίτημα του New York Times Magazine —το πρώτο που της έχει προταθεί— η Lutter επισκέφτηκε την Ακρόπολη και την Ακαδημία Πλάτωνος στην Αθήνα καθώς και το Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο τον Αύγουστο του 2021, παρά τις ακραίες υψηλές θερμοκρασίες και τις πυρκαγιές που έπλητταν την Ελλάδα εκείνη την περίοδο. Καθώς ο χρόνος έκθεσης των φωτογραφιών της είναι μεγάλος, οι επισκέπτες που περιδιάβαιναν τους αρχαιολογικούς χώρους δεν άφησαν ορατά ίχνη στις εικόνες, ενώ τα ακαθόριστα όρια της κίνησης των δέντρων έρχονται σε αντίθεση με τη συμπαγή σταθερότητα της αρχιτεκτονικής. Αξιοποιώντας τις ανθεκτικές στον χρόνο πτυχές του μέσου της— σε αντιδιαστολή με το θεωρητικώς φευγαλέο της «καθοριστικής στιγμής»— και απέχοντας από χειρισμούς στον σκοτεινό θάλαμο ή από ψηφιακές αλλοιώσεις, η Lutter συνομιλεί με τις βασικές αρχές της φωτογραφίας. Η κλίμακα, η υλικότητα και η χρονικότητα της διαδικασίας της δημιουργούν εικόνες που μεταμορφώνουν τα αρχαία θέματα, αποκαλύπτοντας την ομορφιά τους με πρωτόγνωρους, εντυπωσιακά σύγχρονους τρόπους.

«Υπάρχει απλά τόση συγκλονιστική ομορφιά και μεγαλοπρέπεια και κλίμακα στην Αθήνα. Πάντα με εντυπωσίαζε το τι κίνησε τους ανθρώπους εκείνου του καιρού να κατασκευάσουν αυτά τα οικοδομήματα». —Vera Lutter

Η Lutter τραβάει τις φωτογραφίες της με φωτογραφικές μηχανές χωρίς φακούς και με μικροσκοπικό διάφραγμα, τις οποίες κατασκευάζει η ίδια αξιοποιώντας σαν camera obscura αντικείμενα που κυμαίνονται από μπαούλα ως κοντέινερ και ολόκληρα δωμάτια. Τοποθετώντας φωτοευαίσθητο χαρτί στο πίσω τοίχωμά τους, χρησιμοποιεί μεγάλους χρόνους έκθεσης που μπορεί να διαρκούν από ώρες έως και μήνες. Οι τελικές εικόνες είναι μοναδικές: απευθείας αποτυπώσεις του φωτεινού ίχνους των θεμάτων της σε αρνητική τονικότητα, με ουρανούς απιθάνως σκοτεινούς και γωνιές κτιρίων κρυμμένες στη σκιά να μεταμορφώνονται σε εκτυφλωτικό λευκό. Η γοητεία την οποία ασκεί ο χρόνος στην Lutter την έχει οδηγήσει σε τόπους πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους, από σύγχρονα αστικά τοπία έως αρχαιολογικούς χώρους. Οι εικόνες της είναι διαλογισμοί στην ιστορία της ανθρώπινης δημιουργικότητας και στην ανθεκτικότητα των δομημένων κατασκευών.

Για να φωτογραφίσει τους δωρικούς ναούς της Ποσειδωνίας το 2015, η Lutter χρησιμοποίησε σαν φωτογραφική μηχανή ένα μεγάλο κοντέινερ, δημιουργώντας εκτεταμένες εικόνες που λειτουργούν ως σχόλιο στην κλίμακα της μνημειώδους αρχιτεκτονικής. Στις εικόνες των ναών της κλασικής εποχής έρχονται ως συμπλήρωμα φωτογραφίες ελληνικών και ρωμαϊκών γλυπτών από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (2012–13) που απεικονίζουν επί μέρους αγάλματα και συλλογές μικρότερων έργων σε μια προθήκη, συλλαμβάνοντας ταυτόχρονα αρχαία θραύσματα και τους γύρω εκθεσιακούς χώρους. Τα έργα αυτά συνδέονται με εκείνα της πιο πρόσφατης έκθεσης που έχει πραγματοποιήσει η Lutter σε μουσειακό χώρο, και συγκεκριμένα στο Los Angeles County Museum of Art (2021), με τίτλο «Museum in the Camera», που παρουσιάζουν μεγάλης κλίμακας εικόνες της αρχιτεκτονικής, των αιθουσών και των συλλογών του μουσείου τις οποίες φωτογράφισε κατά τη διάρκεια της διετούς παραμονής της εκεί.

Η Vera Lutter γεννήθηκε το 1960 στο Καϊζερσλάουτερν στη Γερμανία, ενώ ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Οι συλλογές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη· το Museum of Modern Art στη Νέα Υόρκη· το Whitney Museum of American Art στη Νέα Υόρκη· το Solomon R. Guggenheim Museum στη Νέα Υόρκη· το Museum of Fine Arts στο Χιούστον· το Los Angeles County Museum of Art· και το San Francisco Museum of Modern Art. Οι εκθέσεις περιλαμβάνουν το Dia Center for the Arts στη Νέα Υόρκη (1999–2000)· την Kunsthalle Basel στη Βασιλεία (2001)· το Museum of Contemporary Photography στο Σικάγο (2002)· το Kunsthaus Graz στην Αυστρία (2004)· το Dia Beacon στη Νέα Υόρκη (2005)· το Modern Art Museum of Fort Worth στο Τέξας (2005)· το Foundation Beyeler, στο Ρίχεν της Βασιλείας στην Ελβετία (2008)· το Carré d’art-musée d’art contemporain στη Νιμ στη Γαλλία (2012)· την Inverted Worlds στο Museum of Fine Arts στο Χιούστον (2015· ταξίδεψε στο New Orleans Museum of Art το 2016)· και την Museum in the Camera στο Los Angeles County Museum of Art (2021).

ΙΝΦΟ
VERA LUTTER
«Fragments of Time Past»
7 Απριλίου –28 Μαΐου 2022
Gagosian Gallery of Athens: Αναπήρων Πολέμου 22, Αθήνα