Φωτογραφια

Η Αμερική φλέγεται σε σπάνιες φωτογραφίες του Steve Schapiro

Εικόνες που καταγράφουν το Black Lives Matter πάθος της δεκαετίας του 1960

Δημήτρης Καραθάνος
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μπορεί ο φακός να αποτυπώσει το πάθος, την οργή, το αδάμαστο πνεύμα αλλά και τον αγώνα κατά του ρατσισμού, μια ολόκληρη εποχή πριν τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ και το κίνημα Black Lives Matter; Ένα πολύτιμο λεύκωμα απαντά ναι. «The Fire Next Time»: To νέο φωτογραφικό άλμπουμ της Taschen, με κείμενα του James Baldwin και εικόνες του Steve Schapiro, αποκαλύπτει παραστατικά το πορτρέτο της εξεγερμένης μαύρης Αμερικής.

Ο βαθύς Νότος, τα χορωδιακά «We Shall Overcome», οι πρώτες κινηματικές οργανώσεις, η λαοθάλασσα στις διαδηλώσεις για τα πολιτικά δικαιώματα, οι πορείες από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερι, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, η Ρόζα Παρκς, οι φυλετικές ταραχές που συγκλόνισαν τις ΗΠΑ στα sixties, οι ακτιβιστές οι οποίοι άρθρωσαν λόγο σε ένα κοινωνικό κλίμα εκρηκτικό σαν υδρογονοβόμβα. Μέσα από εκατό και πλέον εικόνες του Steve Schapiro, το βιβλίο «The Fire Next Time» του James Baldwin φιλοτεχνείται με φωτογραφίες που αναδεικνύουν τις ιδέες οι οποίες διατυπώθηκαν από τον συγγραφέα το 1963, σε ένα αμάλγαμα φωτογραφίας και πρόζας που δίνει νέα πνοή και δύναμη στο λογοτεχνικό έργο.

Ο Steve Schapiro είναι το συνώνυμο του ταλέντου στην υπηρεσία της αφύπνισης, ένας ευπατρίδης της φωτογραφίας ντοκουμέντου με μακρά σταδιοδρομία, ο οποίος έρχεται ξανά στην επικαιρότητα με ένα άλμπουμ που συνοψίζει το πολιτικό, κοινωνικά ανήσυχο έργο του στις παρυφές της πάλης ενάντια στον συστημικό ρατσισμό των ΗΠΑ. «Την πρώτη φορά που φωτογράφισα τον δρ. Κινγκ», αφηγείται ο ίδιος, «δε γνώριζα ότι επρόκειτο να εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του καιρού μου». Αργότερα, διέκρινε τα πρώτα σημάδια του επικείμενου ολέθρου: «Σε πολλές από τις εικόνες μου, ο δρ. Κινγκ μοιάζει να κοιτάζει το πλήθος με έγνοια, σαν οι αμέτρητες απειλές κατά της ζωής του να μπορούσαν να πραγματοποιηθούν ανά πάσα στιγμή». Λίγα χρόνια αργότερα, μια σφαίρα του στέρησε την αναπνοή στο Μέμφις.

Η συνεργασία του Schapiro με τον James Baldwin έχει όλα τα χαρακτηριστικά της σπουδαίας ειδησεοφωτογραφικής συμμαχίας. Φανατικός αναγνώστης των άρθρων του Baldwin στο New Yorker, ο ρεπόρτερ διεκδίκησε συμμετοχή στο ακτιβιστικό του έργο. Οι δυο τους δούλεψαν για λογαριασμό του περιοδικού Life στο Χάρλεμ, προτού ταξιδέψουν μαζί στο Νότο ώστε να ακολουθήσουν το μαύρο κύμα διαμαρτυρίας. Ο Steve Schapiro πίστευε ότι η φωτοδημοσιογραφία στο πλευρό του κινήματος υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων είχε τη δύναμη να αφυπνίσει ολόκληρη τη χώρα. Στις ιστορικές φωτογραφίες του «The Fire Next Time», και υπό το πρίσμα των γεγονότων που συγκλονίζουν σήμερα τις ΗΠΑ, φαίνεται πως υπάρχουν αρκετοί αγώνες να δοθούν ακόμη.

Δειτε περισσοτερα