Μαζί με τη δεκαετία των 10s σταμάτησε οριστικά και το κάπνισμα από μπαρ, εστιατόρια και λοιπούς κλειστούς χώρους
Το τέλος του καπνίσματος σε μπαρ και λοιπούς κλειστούς χώρους συνέπεσε με το τέλος της δεκαετίας − ή σχεδόν. Κάτι σαν τέλος εποχής. Δεν υπήρξα ποτέ εθισμένος στο τσιγάρο, γιατί και αυτό παίζει τον ρόλο του. Ωστόσο, βρίσκω κάτι ερωτικό στο κάπνισμα. Ο τρόπος που βγάζουν οι καπνιστές το τσιγάρο από το πακέτο, τα χείλη που το κρατάνε άλλες φορές σφιχτά και άλλες υπερχαλαρά, το ελαφρύ σάλιωμα του στριφτού, η ιεροτελεστία του ανάματος, ο τρόπος που φωτίζονται τα μάτια από τη φλόγα του αναπτήρα, η μυρωδιά του σπίρτου, το πρώτο ντουμάνι που βγαίνει αργά σαν από τα έγκατα του καπνιστή. Και το ύφος των ματιών μετά την εκπνοή. Tο πώς συνδυάζεται σαν γεύση με το αλκοόλ. Ακόμη και η κάπνα σαν ομίχλη μέσα στα μπαρ μού αρέσει. Αναδύει μια underground διάθεση και υπερβολή. Ότι ίσως κάτι συμβαίνει εκεί μέσα. Κάτι από τα χρόνια του ρομαντισμού. Έτσι κι αλλιώς ο Τσαρούχης είχε πει πως το κάπνισμα είναι μια μορφή αυτοκτονίας. Ο Φόκνερ, από την άλλη, έλεγε «τα εργαλεία που χρειάζομαι για τη δουλειά μου είναι χαρτί, καπνός, τροφή και ουίσκι». Ή ο Σερζ Γκενσμπούρ ως μέγας γυναικάς, «Αν είχα να διαλέξω ανάμεσα σε μια τελευταία γυναίκα και σ’ ένα τελευταίο τσιγάρο, θα διάλεγα το τσιγάρο. Το πετάς πιο εύκολα(sic)».
Κι ας μην έχουμε αυταπάτες, η μόδα του μάτσο καπνιστή τελειώνει σαν όλες τις μόδες. Το κάπνισμα είναι πλέον πασέ. Οι νεότεροι δεν το γουστάρουν καθόλου και είναι λογικό. Ο συστηματικός καπνιστής ρισκάρει σοβαρότατα την υγεία του. Ενώ στις παρέες υπάρχει μια γκρίνια −κυρίως με τα κρύα− αν θα κάτσουν μέσα ή έξω για το χατίρι σε αυτούς που καπνίζουν. Άκουσα τις προάλλες «δεν σε νοιάζει, μωρό μου, να κρυώνω ε; Αρκεί να μπορείς να καπνίζεις;» Και πάρε τα μούτρα. Παράλογο;
Σχετικά με το κάπνισμα έχω και μερικές αναμνήσεις λιγότερο θετικές. Το πιο πίσω που μπορώ να θυμηθώ ήταν σε πτήση της Ολυμπιακής για Λονδίνο που κάπνιζε σχεδόν όλο το αεροπλάνο μετά την απογείωση με τον ταυτόχρονο ήχο 100 αναπτήρων στο το γκτιιιινγκ όταν έσβησε το φωτεινό σήμα απαγόρευσης. Ταβέρνα πασοκική που η τσίκνα από τα ψητά δεν ήταν ούτε μισή από την ομίχλη των καπνιστών και κάπου που εκεί γύρω έπαιζαν και μικρά παιδιά. Την κάπνα στα ρούχα κολλημένη μετά από κάθε νυχτερινή έξοδο και το κρέμασμά τους στο μπαλκόνι να ξεμυρίσουν. Την ξινή μπόχα σε σημείο λιποθυμίας μέσα σε καφέ, από πούρο μεγέθους κουτιού πρινγκλς, ανάλογης εμφάνισης τυπάρα. Τα πρόσφατα ντουμάνια ατμομηχανής από ηλεκτρονικούς λουλάδες, το μπαφοντούμανο που «μυρίζει φύση», μέσα στα μούτρα σε κλεισμένο από τέντες ρακάδικο, γιατί κι αυτό τσιγάρο είναι.
Μια μέρα θα λέμε με γραφικότητα «εμείς στην εποχή μας καπνίζαμε παντού». Φυσικά ανάλογό του: «Παλιά οδηγούσαμε χωρίς ζώνες, πολλές φορές μεθυσμένοι» ή «δεν είχαμε τηλέφωνα εμείς, δίναμε ραντεβού στην κολώνα» ή «τι μπούλινγκ; εμείς μια δυο ψιλές παίζαμε σαν παιδιά και λέγαμε και μερικές κακίες για χαβαλέ» και μετά φίλοι και ίσως ο παππούς μου να θυμάται πως είχε αγοράσει ηρωίνη από φαρμακείο νόμιμα για να μην πονάει.
Σημείωση. Θα ήθελα ωστόσο να υπάρχουν και μαγαζιά καπνιζόντων. Όποιος θέλει να καπνίζει εκεί μέσα και όποιος πάει να ξέρει ότι θα καπνιστεί. Όπως θα ήθελα να πωλείται και η κάνναβη σε αντίστοιχα coffee shops. Και ελπίζω να μην απαγορευτεί και το αλκοόλ μια μέρα.
«Δεν ξέρω ποια γρανάζια κινούνται μέσα μας όταν κοιτάμε φωτογραφίες, ειδικά φωτογραφίες καλλιτεχνών όπως ο Cartier-Bresson, αλλά δεν είναι μόνο η όραση που δουλεύει, ούτε μονάχα η φαντασία»
11°
