Ο γνωστός έλληνας φωτογράφος, Γιάννης Βελισσαρίδης, και η έκθεσή του «True Lies» στην γκαλερί Art Appel στο Κολωνάκι.
Μια συνεχής, έντεχνη και μεθοδικά παρατεταμένη αίσθηση πως αυτό δεν είναι ένα φωτογραφικό στούντιο, αλλά μια πτέρυγα ψυχαγωγίας στην πολεοδομική κλίμακα ενός νοσοκομείου. Ψυχιατρικού; Σκηνικό, ας πούμε, από το κινηματογραφικό «Awakenings» ή το τηλεοπτικό «Στην Εντατική»; Μπορεί! Μια κλινική αίσθηση για τον θεατή: την επιτείνουν οι αναπνευστικές συσκευές εισπνοής - εκπνοής, οι σακούλες με τους ορούς, οι «πεταλούδες» περασμένες στις φλέβες, στο «True Lies» ο Γιάννης Βελισσαρίδης, πριν παίξει με το «μοντέλο» του, φροντίζει πρώτα από όλα να ενορχηστρώσει το ψέμα που λέγεται «φωτογραφικό στούντιο». Ένα δωμάτιο όπου όλα μπορούν να συμβούν, καθώς μπορεί να μεταμορφωθεί σε άπειρα «σημεία» προσδίδοντας επίτηδες στον χώρο-τόπο των συμβάντων μια αληθινή αίσθηση του «κάτι άλλου».
Θα μπορούσε, βέβαια, ο ίδιος τόπος, όπου το μοντέλο του, η ηθοποιός Σοφία Πανάγου, αλλάζει πρόσωπα, περούκες, διαθέσεις και ρόλους, να ανήκει εξίσου σε άλλες επικράτειες: η σκοτεινή κρεβατοκάμαρα και το μπουντουάρ μιας σταρ, το πλατό ενός ριάλιτι που προβάλλεται στο Entertainment T.V.
Στο «True Lies» ο Βελισσαρίδης ξέρει πως το ψέμα και η αποπλάνηση μπορούν να περάσουν ως αλήθεια. Είτε της φευγαλέας στιγμής είτε σε βερσιόν διαρκείας. Αν καταφέρει να ξεγελάσει και να γίνει «γεγονός» που καταλογραφήθηκε στην τηλεόραση, το σινεμά, τα περιοδικά ή τις εφημερίδες. Το είδες, άρα υπάρχει. Στο True Lies ο Βελισσαρίδης σαν πρώτο ψέμα από όλα, επιλέγει να παίξει αλά Μαγκρίτ: αυτό δεν είναι ένα στούντιο, ασχέτως αν όλοι ξέρουμε ότι είναι!
Κι αυτή, η Σοφία Πανάγου, άλλοτε με κόκκινη περούκα σαν της Φράνκα Ποτέντε στο «Τρέξε, Λόλα, τρέξε» αλλά και με πούπουλα παγωνιού να λούζουν τον λαιμό και τους ώμους της, σαν εσάρπα της Siouxsie and the Banshees, μπορεί άνετα να μεταμορφωθεί τόσο πειστικά σε κάτι άλλο από αυτό που είναι. Ηθοποιός, ροκ σταρ, νοικοκυρά σε απόγνωση, τρόφιμος σε ανάκτορο αποτοξίνωσης διασήμων, αφέσου στον ειδικό, εμπιστέψου τον φωτογράφο. Σε όποια δανεική περσόνα, φαντασίωση ή «Αληθινό ψέμα» αποφασίσει ο φωτογράφος με το τιμ του, ακολουθώντας είτε τις συμβουλές του μάνατζερ του «καλλιτέχνη», είτε κερδίσει απευθείας την εμπιστοσύνη του. Να αφεθεί, να παίξει, να τσαλακώσει, να παραμορφώσει τον αληθινό του χαρακτήρα. Ακόμα και να τον αλλοιώσει, όμως «τόσο όσο» ώστε να μοιάζει με «κάποιαν άλλη» ή «σαν εκείνη εκεί την άλλη». Αναλόγως του κόνσεπτ! Ω, ειδικά τα τελευταία χρόνια το κόνσεπτ φοριέται πολύ! Παντού υπάρχει ένα κόνσεπτ. Ασχέτως του «κόντεντ» και της χάλια, ανύπαρκτης ή λαμπερής ποιότητάς του, το κόνσεπτ υπερισχύει.
Κι όλα αναδύουν μια «σταρ κουάλιτι», ασχέτως αν το προϊόν έρχεται από το Χόλιγουντ ή το Μπόλιγουντ: από την αυθεντική Τσινετσιτά ως κάποια τηλεοπτικά στούντιο που στεγάζονται στα Λιόσια, εκτός από τα όνειρα, μπορούν και τα ψέματα να βγουν αληθινά. Από τα μαλλιά και το γκρούμινγκ ως το ντρες κόουντ και την τελική λήψη, όλα δουλεύουν βάσει ενός προεπιλεγμένου κόνσεπτ. Μόνο που το κόνσεπτ του «True Lies» διάλεξε από τον τίτλο του κιόλας να ξεκαθαρίσει πως εδώ τίποτα δεν είναι αλήθεια, πέρα από τη μία και μοναδική: εδώ όλα είναι ψέμα. Ένα μεγάλο ψέμα, μια χαμένη αξία, μια εξαφάνιση: η απώλεια της ατομικής ταυτότητας.
Μια προσέγγιση στο κυνήγι του «κόνσεπτ», όπου πίσω του, χρόνια στο κουρμπέτι του λάιφσταϊλ Τύπου, ο Βελισσαρίδης ξέρει πως επιτέλους ελεύθερος από τους παλιούς κανόνες που επέβαλλε ο νόμος των περιοδικών ώστε όλες να δείχνουν κάτι άλλο, μπορεί να παίξει, να αμφισβητήσει, να υποσκάψει και να ανατινάξει. Από τις διαδικτυακές απεικονίσεις σουπεργουάου ειδώλων, αυτοαναφορικών σέλφι κοριτσιών της διπλανής πόρτας ή υπερεκτεθειμένων σελέμπριτι, υπάρχει μια ποικιλία «τέλειων ψεμάτων». Που προσπαθούν να πουλήσουν διασκέδαση, ιδεολογία, έρωτα, φιλοσοφία, παλεύουν να υποκαταστήσουν την εμπειρία. Όπως η φωνή και η νοημοσύνη του «κοριτσιού συντρόφου» που διαθέτουν τα κινητά νέας τεχνολογίας. My name is whatever name you want to be! Από το φώτοσοπ και τις επεξεργασμένα εξιδανικευμένες κόνσεπτ εικονοκλασίες έως τα ρομποτικά mobile ψηφιακά φιλαράκια, το «True Lies» νομίζω πως κάνει δήλωση: ο δημιουργός και το «μοντέλο» του πρώτα θα ξεγελάσουν το μάτι σου ώστε σε νανοσεκόντ να ξεγελάσουν και το μυαλό σου: ψεύτικη ή αληθινή, το θέμα είναι να πιστέψεις την «ιστορία».
Αυτή είναι και η ξεκάθαρη πρόθεση της ομάδας: ο φωτογράφος και το τιμ του, το στούντιο, τα φώτα, οι αντανακλάσεις, οι διαθλάσεις, το υποκείμενο - καλλιτέχνης, οι δανεικές ταυτότητες, όλο το στρατευμένο «crew» της αποπλάνησης, στοχεύουν από την αρχή να σου λανσάρουν μια «ψεύτικη ιστορία». Πόσο πολύ, όχι, καθόλου, μπορεί, ναι, σίγουρα, θα την προσλάβεις, θα την καταναλώσεις, θα την αρνηθείς, έχει να κάνει καθαρά με σένα. Γιατί ο Γιάννης στο «True Lies» παίζει ξεκάθαρα παρά τις υπέρτατες τεχνικές του μπλόφες: Νοηματοδότησέ με, σ’ αγαπώ. Αλλά να προσέχεις». Nothing has been proved, όπως θα τραγουδούσε και η Ντάστι Σπρίνγκφιλντ. Σε μια απο τις εικόνες της σαν να είδα το βλέμμα της να αντανακλάται στη λάμψη της ματιάς της Σοφίας Πανάγου.
«Δεν ξέρω ποια γρανάζια κινούνται μέσα μας όταν κοιτάμε φωτογραφίες, ειδικά φωτογραφίες καλλιτεχνών όπως ο Cartier-Bresson, αλλά δεν είναι μόνο η όραση που δουλεύει, ούτε μονάχα η φαντασία»
10°
