Φωτογραφια

The Americans - Robert Frank. Ένας ανθός της φωτογραφίας

Όταν η Αμερική είδε τον εαυτό της και τρόμαξε

Θανάσης Καρατζάς
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Στην ιστορία της φωτογραφίας λίγα βιβλία έχουν διαμορφώσει την εξέλιξή της. Θεωρητικά βιβλία, τεχνικά βιβλία και φυσικά, λευκώματα. Η ουσία της φωτογραφίας. Ένα από αυτά ήταν του Robert Frank με τίτλο Les Américains, το 1958. Ο Frank, παράλληλα με την εμπορική του δουλειά δημιούργησε ένα προσωπικό έργο, που ο μεγαλύτερος ίσως διανοούμενος της φωτογραφίας, Walker Evans, αντιλήφθηκε από νωρίς. Τον Φεβρουάριο του 1955 ο Walker Evans έγραψε μια σύσταση για λογαριασμό του Robert Frank στο Ίδρυμα Guggenheim.

«Αγαπητέ κ. Moe. Θα είναι χαρά μου να γράψω για τον Robert Frank. Αυτός ο άνθρωπος είναι ίσως ο πιο ταλαντούχος από τους νεότερους φωτογράφους σήμερα. Τουλάχιστον εγώ νομίζω ότι είναι. Ξέρω το έργο του και τον ίδιο αρκετά καλά ώστε να τον συστήσω χωρίς επιφύλαξη για υποτροφία. Ο Robert Frank είναι γεννημένος φωτογράφος, αν υπάρχει κάτι τέτοιο».

Ο Frank κέρδισε την υποτροφία. Σταμάτησε έτσι την εμπορική φωτογραφία και μπόρεσε να ταξιδέψει για δύο χρόνια σε διάφορες περιοχές των ΗΠΑ φωτογραφίζοντας κυρίως στη Νέα Υόρκη αλλά και στις περιοχές Detroit, Dearborn, Michigan, Savannah, Georgia, Miami Beach, St. Petersburg, Florida, New Orleans, Louisiana, Houston, Texas, Los Angeles, California, Reno, Nevada, Salt Lake City, Utah, Butte, Montana, Chicago και Illinois, τραβώντας συνολικά πάνω από 25.000 φωτογραφίες σε 700 φιλμ.

Η λεπταίσθητη προσέγγιση του Frank, αποτέλεσμα της όσμωσης με τους φίλους του William S. Burroughs, Allen ginsberg, Jack kerouac και πολλών άλλων της Μπιτ γενιάς γέννησε ένα φωτογραφικό μυθιστόρημα σαν το «Οn the road» του Jack Κerouac. Ο ίδιος ο Κerouac, άλλωστε, στην εισαγωγή του λευκώματος «The Americans» θα γράψει «M' εκείνη τη μικρή φωτογραφική μηχανή του που την κρατάει με το ένα χέρι, κατάφερε να ρουφήξει ένα θλιμμένο ποίημα μέσα από την Αμερική και να το μεταφέρει στο φιλμ, παίρνοντας τη θέση του ανάμεσα στους τραγικούς ποιητές του κόσμου».

Η φωτογραφία του Frank δεν φέρνει κάτι εντελώς καινούργιο. Αντίστοιχες προσπάθειες είχαν κάνει και άλλοι φωτογράφοι. Απλώς το κάνει πρώτη φορά με φοβερή συνέπεια, ειλικρίνεια και ολοκληρωμένο τρόπο, ώστε στην ουσία επαναπροσδιορίζει την αμερικάνικη εικονογραφία. Μια άλλη Αμερική από αυτή που βλέπαμε το ίδιο διάστημα, ακόμη και από καλούς φωτογράφους στα ρεπορτάζ του περιοδικού Life. Δεν είναι τυχαίο ότι το βιβλίο του δεν βρήκε εκδότη στην Αμερική αλλά στη Γαλλία. Στην αμερικάνικη έκδοση τον πρόλογο έγραψε ο Jack Kerouac και αυτό βοήθησε πολύ στη δημοτικότητά του. Ο Frank κατηγορήθηκε για τα στραβά του κάδρα, την έλλειψη τεχνικής του, τον τεράστιο κόκκο και πολλά ακόμη. Όμως οι φωτογραφίες μίλαγαν και ο Walker Evans ξεδιάλεξε τον ανθό του τεράστιου υλικού στου Frank, βάζοντας σε ποιητική σειρά 83 φωτογραφίες που θα έφτιαχναν το πορτρέτο της Αμερικής του ‘50.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

Δειτε περισσοτερα