Φωτογραφια

Οι φωτογραφίες του Ανδρέα Σχοινά ή ο κόσμος σαν Αυλή των Θαυμάτων

Ένας από τους κορυφαίους Έλληνες φωτογράφους, αφανής αστέρας ακόμη και μετά από 32 χρόνια και ένα μνημειώδες έργο

Θανάσης Καρατζάς
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Ανδρέας Σχοινάς είναι κάτι σαν ζωντανός θρύλος της φωτογραφίας. Δεν τον ξέρεις το πιθανότερο, αλλά κάπου τον έχεις δει. Δεν έχεις διαβάσει σε κάποιον διαγωνισμό στο internet ή σε κάποιο φεστιβάλ το όνομά του, αλλά συνεχώς κάπου θα υπάρχουν δικές του φωτογραφίες και παρουσιάσεις. Δεν έχει Facebook, Instagram, ούτε προσωπική σελίδα. Tο τεράστιο, μνημειώδες ασπρόμαυρο έργο του βρίσκεται στον «Φωτογραφικό κύκλο» και σε τακτά διαστήματα παρουσιάζεται, προκαλώντας κάθε φορά ένα κανονικό σόου με τον ίδιο να κάνει μοναδικά σχόλια. Είναι φωτογράφος παλιάς κοπής, old school αλλά και μια μηχανή παραγωγής φωτογραφιών.   

Καλύτερη όμως ανάλυση για το έργο και την προσωπικότητά του από αυτή του Πλάτωνα Ριβέλλη δεν έχω διαβάσει. 

 «Ο Ανδρέας Σχοινάς μού έχει δώσει συχνά την εντύπωση ότι κινείται σε έναν ερμητικά δικό του κόσμο σαν να είναι απλός προσκεκλημένος στον κόσμο των υπολοίπων. Υιοθετεί με επιτυχία τις κοινωνικές συμπεριφορές τού περίγυρου, αλλά τελικά υπακούει πάντοτε στον δικό του ηθικό και κοινωνικό κώδικα. Αυτό τον κάνει να φαίνεται μερικές φορές σαν να έρχεται από άλλη εποχή ή περιοχή. Προσαρμόζεται πάντοτε και δεν αφομοιώνεται ποτέ.

Σαν μερικούς ήρωες κινούμενων σχεδίων ο Ανδρέας είναι εκτός ηλικίας. Είναι σήμερα εξήντα ετών, αλλά θαυμάσια θα μπορούσε κανείς να παρασυρθεί από τη συμπεριφορά του και να τον θεωρήσει κατά πάρα πολλά χρόνια νεότερο. Μπορεί να νιώσει το ίδιο άνετα σε ένα νηπιαγωγείο και σε ένα γηροκομείο. Να παίξει με μωρά και να συζητήσει με υπέργηρους. Δεν ανήκει κατά βάθος πουθενά. Ο κόσμος του είναι ο πιο συνηθισμένος κόσμος της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας. Παπάδες, γλέντια και γάμοι, ποδόσφαιρο, λιτανείες και τελετές. Εντούτοις έχουμε συνεχώς την εντύπωση ότι ο Ανδρέας βλέπει πράγματα που δεν υπάρχουν και παρουσιάζει γεγονότα που δεν συμβαίνουν. Το βλέμμα του όμως έχει μάθει να διαπερνά το προφανές και το κάδρο του να αναδεικνύει το κοινότοπο. Ο φακός του είναι ένας θεατρικός προβολέας που απλώς επισημαίνει και υπογραμμίζει εκείνα που το βλέμμα του κοινού θεατή αδυνατεί πλέον να διακρίνει.

Προσεγγίζει χωρίς καμία αμφιβολία με αγάπη τους φωτογραφιζόμενους. Ταυτόχρονα όμως αποκαλύπτει τις αδυναμίες τους, έτσι ώστε η χαρά τής επιφάνειας να συμπληρώνεται, χωρίς όμως να σκιάζεται, από τη λύπη που κρύβεται στο υπόβαθρο. Ο κόσμος του Ανδρέα, από όπου και αν προέρχεται, έχει αποχρώσεις μιας ιδιότυπης Αυλής των Θαυμάτων.  Ο ίδιος αγαπάει τελικά, ίσως όχι τόσο τους μεμονωμένους ανθρώπους, όσο την τρέλα τους, την ιδιορρυθμία τους, ακόμα και τη μιζέρια τους. Γι’ αυτό και οι άνθρωποι του δείχνουν εμπιστοσύνη, γιατί στο βλέμμα του αναγνωρίζουν την ανοχή, την κατανόηση και την τρυφερότητα που ο ίδιος νιώθει για αυτόν τον κόσμο, που για εκείνον είναι όλοι, όλος ο κόσμος. Και όπως πάντα ο Ανδρέας δεν έχει άλλον τρόπο να δείξει τον ενδιαφέρον του, τη ζεστασιά του και το χιούμορ του απέναντι σε όλους αυτούς, παρά μόνο με τη φωτογραφία, την οποία τόσο αγαπάει και στην οποία, είτε το ξέρει είτε όχι, ανήκει ολοκληρωτικά».

Πρόσφατα ο φωτογράφος Γιώργος Χαβουτζάς δημιούργησε ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τον Ανδρέα Σχοινά. Δείτε ολόκληρο το ντοκιμαντέρ εδώ.

© Ανδρέας Σχοινάς

Τήνος 2012 © Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

Τήνος 1992 © Ανδρέας Σχοινάς

Τήνος 1988 © Ανδρέας Σχοινάς

Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη © Ανδρέας Σχοινάς

Αθήνα 1990 © Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

Άνδρος 1997 © Ανδρέας Σχοινάς

Μύκονος Pierro's 1989 © Ανδρέας Σχοινάς

Αγκίστρι 2004 © Ανδρέας Σχοινάς

Σύρος 2004 © Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

Φιλοπάππου 1989 © Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

Νίκαια © Ανδρέας Σχοινάς

Σύρος © Ανδρέας Σχοινάς

Πειραιάς 1998 © Ανδρέας Σχοινάς

Πειραιάς 2004 © Ανδρέας Σχοινάς

Κορυδαλλός 1992 © Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

Πεντέλη © Ανδρέας Σχοινάς

Έλενα © Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

© Ανδρέας Σχοινάς

Ναύπλιο © Ανδρέας Σχοινάς

Αθήνα 1987 © Ανδρέας Σχοινάς

Θεσσαλονίκη © Ανδρέας Σχοινάς

Περισσότερες φωτογραφίες του Ανδρέα Σχοινά θα βρείτε στο site του Φωτογραφικού Κύκλου εδώ