Δεν είναι μόνο η ουσιαστική οικονομική στήριξη, με την εισροή 500.000 ταξιδιωτών από την Τουρκία στη χώρα μας αυτή την περίοδο. Ούτε το καθημερινό τηλεοπτικό μπαράζ, που τόσους έχει αιχμαλωτίσει. Η Τουρκία είναι μια ραγδαία εξελισσόμενη χώρα και το αποδεικνύει παντοιοτρόπως. Όπως για παράδειγμα, με αυτή τη μαξιμαλιστική έκθεση με θέμα το έθνος της ημισελήνου, που παρουσιάστηκε για δύο μήνες στη Θεσσαλονίκη, με τη συνεργασία του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, και η οποία μετακομίζει στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων από την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου ως τις 9 Δεκεμβρίου, φιλοξενώντας 150 στιγμιότυπα 25 πρωτοκλασάτων φωτογράφων.
Η πατρότητα του κόνσεπτ ανήκει στη «Zaman», μια πραγματικά μεγάλη τουρκική εφημερίδα. Με κυκλοφορία 890.000 φύλλων, επτάκις βραβευμένη για τον σχεδιασμό της, με ξεχωριστή έκδοση σε 11 χώρες και με ταυτόχρονη διανομή σε 35, οι αριθμοί ορίζουν και το ποσοστό της επιτυχίας.
Μετριοπαθώς ισλαμιστική και ελαφρώς συντηρητική, έκλεισε 25 χρόνια στην αγορά το 2011, οργανώνοντας ένα εγχείρημα αντάξιο μεγάλου μιντιακού παίκτη που ενεργεί με καλώς εννοούμενη αγάπη για το έθνος. Μετατρέποντας ολόκληρη την επικράτεια σε καλλιτεχνικό ατελιέ, προσκάλεσε 25 αναγνωρισμένους φωτογράφους από διαφορετικές χώρες του κόσμου, προκειμένου να συλλάβουν, ο καθένας υπό τη δική του οπτική, τις ετερόκλητες πτυχές της σύγχρονης Τουρκίας.
Παράλληλα, το πρότζεκτ λειτούργησε και σαν ανοιχτό εργαστήριο, εφόσον σε όλη τη διάρκεια του έτους κάθε φωτογράφος συνοδευόταν από έναν φωτοδημοσιογράφο της εφημερίδας αλλά και από φορείς άλλων Μέσων. Το εγχείρημα ονομάστηκε «Time In Turkey», καταλογογραφήθηκε σε 150 λήψεις και κατατμήθηκε σε τέσσερις θεματικές ενότητες: «Χρόνος στην πόλη», «Χρόνος που αλλάζει», «Χρόνος στους ανθρώπους» και «Χρόνος που μένει αναλλοίωτος».
Στο διάστημα της φιλοξενίας τους, οι 25 λεγεωνάριοι κατάπιαν κάθε σπιθαμή τουρκικού εδάφους, προκειμένου να στήσουν ένα σκηνικό που συνεπαίρνει: από τα έντονα ασπρόμαυρα κοντράστ του Anders Petersen, σκυμμένα πάνω από την ευλαβική θρησκευτικότητα της χώρας, ώς το ανεμοδαρμένο, ξέθωρο καρέ του Νίκου Οικονομόπουλου, που συμμετέχει στην έκθεση με μια από τις συγκλονιστικότερες εικόνες του «Time In Turkey».
Η Kathryn Cook έφτασε ώς το μακρινό Ahlat της επαρχίας Bitlis για να ανιχνεύσει πολιτισμούς 4.000 ετών, ενώ η Jane Evelyn Atwood ξέθαψε άλλη μια από τις κορυφαίες στιγμές της συλλογής στα ανθρακωρυχεία της Zonguldag. Σε ασπρόμαυρο μοτίβο κινήθηκε και ο Ιταλός Paolo Pellegrin, ο οποίος εμπλούτισε το πορτφόλιο με φολκλορικά, πυκνά κάδρα, ενώ στη δυναμική κινητικότητα της παρόχθιας νομαδικής ζωής της Mersin, που επέλεξε ο Michel Vanden Erckhoudt, η Vanessa Winship αντιπαρέβαλλε πορτρέτα παιδιών που συμμετείχαν στην Ολυμπιάδα Τουρκικής Γλώσσας. H Winship, Βρετανίδα που κατοικεί μόνιμα στην Κωνσταντινούπολη την τελευταία δεκαετία, έχει βραβευτεί επανηλειμμένα, και μεταξύ άλλων απέσπασε βραβείο Henri Cartier-Bresson για τη δουλειά της.
Περίφημη στον χώρο της είναι και η Ami Vitale, η σαραντάχρονη Αμερικανίδα που ταξίδεψε σε περισσότερες από 80 χώρες, εξέθεσε σε μουσεία και γκαλερί, ενώ δημοσίευσε στο «Time», το «Newsweek» και το «National Geographic», στο οποίο εργάζεται μόνιμα. Οι εικόνες της για το «Time In Turkey» υπακούουν στην πλουραλιστική αισθητική του big picture, που έχουμε συνηθίσει να αντικρίζουμε στο κλασικό ταξιδιωτικό περιοδικό. Ο μάχιμος Steve McCurry του πρακτορείου Magnum, ο πρώτος φωτογράφος παγκοσμίως που κατέγραψε τις συγκρούσεις μεταξύ Αφγανιστάν - Πακιστάν και παρακολούθησε συρράξεις στο Ιράν και το Ιράκ, στη Βηρυτό, την Καμπότζη, τις Φιλιππίνες και τη Σρι Λάνκα εκφράζει εδώ μια αλλιώτικη πλευρά του, συμμετέχοντας με εικόνες πραότητας.
Η έκθεση συμπεριλαμβάνει επίσης δημιουργούς πασών των εθνικοτήτων, όπως τον Ελληνοκύπριο George Georgiou, τη Rena Effendi από το Αζερμπαϊτζάν, από όπου προέρχεται και ο Reza, τον βετεράνο Μαροκινό Bruno Barbey, του οποίου έργα φιλοξενούνται σε πάμπολλα μουσεία, τον Βέλγο Harry Guyavert καθώς πλειοψηφική συμμετοχή Ιταλών, Γάλλων και Αμερικάνων.
Σύμφωνα με τον photo editor της «Zaman», Selahattin Sevi, «είναι ώρα να κοιτάξει κανείς την Τουρκία μέσα από μια διεθνή προοπτική». Όσοι βρεθούν στην Τεχνόπολη το προσεχές διάστημα, θα μπορέσουν να τη δουν σε πραγματικές διαστάσεις, μέσα από αυτή τη θεσπέσια έκθεση του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.
«Δεν ξέρω ποια γρανάζια κινούνται μέσα μας όταν κοιτάμε φωτογραφίες, ειδικά φωτογραφίες καλλιτεχνών όπως ο Cartier-Bresson, αλλά δεν είναι μόνο η όραση που δουλεύει, ούτε μονάχα η φαντασία»
8°
