«Η Εμμονή του Βλέμματος» του Παναγιώτη Τέτση, σε επιμέλεια Έφης Αγαθονίκου, εγκαινιάζεται σήμερα, 10 Απριλίου στην Εθνική Πινακοθήκη
Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για τον μεγάλο καλλιτέχνη Παναγιώτη Τέτσηεγκαινιάζεται στην Εθνική Πινακοθήκη με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Η έκθεση, με τον τίτλο «Η εμμονή του βλέμματος», σε επιμέλεια της Έφης Αγαθονίκου θα διαρκέσει μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου.
Η «Εμμονή του βλέμματος» του Παναγιώτη Τέτση στην Εθνική Πινακοθήκη
Η έκθεση του Παναγιώτη Τέτση φιλοξενείται στον χώρο των περιοδικών εκθέσεων στο -2. Ωστόσο το πιο εμβληματικό του έργο, η Λαïκή Αγορά, μήκους 16 μέτρων, υποδέχεται τον κόσμο στο ισόγειο, καθώς εισέρχεται στην Εθνική Πινακοθήκη. Ο πίνακας είναι εμπνευσμένος από μια αληθινή αγορά που έβλεπε από το παράθυρό του ο καλλιτέχης στην Ξενοκράτους. Το έργο το δούλευε 4 περίπου χρόνια, από το 1978 έως και το 1982 στη Σίφνο και την Αθήνα. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Εθνική Πινακοθήκη το 1983 από τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα. Πωλητές, φρούτα, λαχανικά, πάγκοι: εκείνος έβλεπε όλο αυτό το σκηνικό ως μια συμφωνία χρωμάτων. Σημασία δεν είχε το θέμα για εκείνον. Όπως ο ίδιος έλεγε «πρέπει να κάνω εδώ σχεδόν μια δήλωση, να πω ότι αυτό το έργο είναι η έκφραση των πλαστικών μου αναζητήσεων και τίποτε άλλο. Το θέμα είναι ένα πρόσχημα».
Παναγιώτης Τέτσης, «Λαϊκή αγορά»
Ξεκινώντας με αυτό το έργο μεγάλων διαστάσεων αλλά και όλο το σκεπτικό του περί τέχνης και ζωγραφικής, στόχος της έκθεσης στην Εθνική Πινακοθήκη δεν είναι μόνο να παρουσιάσει στο κοινό το έργο του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη αλλά και να τονίσει τη μοναδική ματιά του στα πράγματα, εξ ου και ο τίτλος που επιλέχθηκε: «Η εμμονή του βλέμματος». Το φως, τα χρώματα, οι σκιάσεις, η χρήση του ασπρόμαυρου είναι τα εργαλεία του για να μας μεταδώσουν τη δική του οπτικά στον κόσμο, μέσα από εικόνες που ο ίδιος έβλεπε γύρω του και στη συνέχεια τις μετέφερε στο έργο του. Παράλληλα, όπως ανέφερε η επιμελήτρια, ο ίδιος επεξεργαζόταν πολύ τα έργα του προτού τα φέρει στην τελική τους μορφή. Τον ενδιέφερε πολύ το αποτύπωμα που άφηναν οι εικόνες στη μνήμη του και όχι η αποτύπωση των εικόνων αυτών καθεαυτών.
Παναγιώτης Τέτσης, «Το ηλιοβασίλεμα»
Η Λαϊκή αγορά και η Ύδρα σίγουρα αποτελούν μια εισαγωγή για τον επισκέπτη στον κόσμο του Παναγιώτη Τέτση. Η έκθεση ωστόσο είναι μια βαθιά κατάδυση στο έργο του καλλιτέχνη παρουσιάζοντας και πίνακες άγνωστους στο ευρύ κοινό, όπως ο μεγάλος πίνακας-παραγγελία από την Καθημερινή που παραχωρήθηκε στην Πινακοθήκη για την έκθεση και παρουσιάζει τα μεγάλα τοπόσημα της Αθήνας.
Θεματικές ενότητες, χωρίς χρονολογική σειρά, διαδέχονται η μια την άλλη, ώστε να αποκαλύψουν τον τρόπο με το οποίο παρατηρούσε ο καλλιτέχνης τον κόσμο γύρω του και πώς τον ενέπνεαν απλά και καθημερινά αντικείμενα, όπως πχ ο ψεκαστήρας για τα λουλούδια που επανέρχεται σε κάποια έργα του. Καθώς όμως γνωρίζουμε τον ιδιαίτερο κόσμο του Π. Τέτση, αντιλαμβανόμαστε ότι οι θεματικές ενότητες, πολλές φορές, συμπίπτουν και με χρονολογικές. Για μεγάλα χρονικά διαστήματα, που διαρκούν και τέσσερα αν όχι περισσότερα χρόνια, μελετάει, σχεδόν εμμονικά, ένα συγκεκριμένο θέμα, ενώ παράλληλα συχνά επιστρέφει σε κάποιες παλιότερες θεματικές, ακόμα και έπειτα από χρόνια.
Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργούνται ενότητες, που βλέπουμε και στην έκθεση, όπως οι ποδοσφαιριστές, οι κήποι, οι μπαλκονόπορτες, οι καρέκλες, τα ναυπηγεία, τα τοπία της Σίφνου, η λαϊκή αγορά, τα τραπέζια, τα τοπία της Ύδρας, οι βάρκες, οι θάλασσες, τα πορτραίτα των φίλων, οι νεκρές φύσεις, τα πεύκα και τέλος τα βράχια της Ύδρας. Αγαπούσε πολύ τα χαρακτικά και το ασπρόμαυρο ενώ κάποια στιγμή στο έργο του άρχισε να χρησιμοποιεί τη σινική μελάνη που θεωρούσε ότι αποτυπώνει καλύτερα την αλήθεια ενός τοπίου. Έτσι έχει φτιάξει υπέροχα θαλασσινά τοπία σε εντελώς ασπρόμαυρο φόντο, που θα δείτε στην έκθεση στην ενότητα Σίφνος.
Παναγιώτης Τέτσης, «Οι μπλε καρέκλες ΙΙ»
Καθ'ολη τη διάρκεια της ξενάγησης η επιμελήτρια επαναλάμβανε για τον Τέτση ότι το θέμα που επέλεγε ήταν πρόσχημα και ήθελε απλώς να ζωγραφίζει και να αποτυπώνει το χρώμα και το φως στο έργο του. Ο Παναγιώτης Τέτσης ήταν ζωγράφος, χαράκτης, δάσκαλος, ακαδημαϊκός, ενώ μάλιστα είχε διατελέσει Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που με το έργο και τη διδασκαλία τους διαμόρφωσαν την Ελληνική μεταπολεμική ζωγραφική. Η έκθεση αυτή είναι γεμάτη χρώμα, απλά και καθημερινά αντικείμενα που παίρνουν άλλη ζωή μέσα στα έργα αλλά και σκηνές από την πόλη της Αθήνας ή τα αγαπημένα του νησιά, την Υδρα και τη Σίφνο, όπως εκείνος τις έβλεπε.
Παναγιώτης Τέτσης, «Μπαλκονόπορτα»
Σε αυτή τη μεγάλη αναδρομική έκθεση παρουσιάζονται 160 έργα, τα περισσότερα πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, ακουαρέλες και παστέλ. Η πλειοψηφία των έργων προέρχεται από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης, στην οποία περιήλθαν έπειτα από δωρεές που πραγματοποίησε ο καλλιτέχνης μεταξύ των ετών 1997 και 2015. Η επιλογή που έγινε από την επιμελήτρια προβάλλει την «εμμονική» ματιά με την οποία παρατηρούσε το περιβάλλον του ο καλλιτέχνης και το μετουσίωνε εικαστικά αλλά και να αποκαλύψει άγνωστες πτυχές της καλλιτεχνικής του παραγωγής και τεχνοτροπίας.
Παναγιώτης Τέτσης, «Απόγευμα στην Ύδρα ΙΙ»
Γιατί να έρθει ο επισκέπτης στην έκθεση; Η Εφη Αγαθονίκου απαντά: «Για να περιηγηθεί μέσα στα έργα του και να αισθανθεί τι σημαίνει η ζωγραφική του Τέτση».
