Η ιστορία των εκθέσεων της Ελλάδας προβάλλεται στο ΕΜΣΤ μέσα από την παρουσίαση του έργου της καλλιτέχνιδας και κινηματογραφίστριας Διοχάντης
Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) παρουσιάζει ένα σημαντικό και μοναδικό έργο για πρώτη φορά: το φιλμικό αρχείο της Διοχάντης, της καλλιτέχνιδας και κινηματογραφίστριας που δραστηριοποιήθηκε από το 1977 έως το 1986, καταγράφοντας τις πιο σημαντικές εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, με την κάμερα Super 8. Το project «Kινηματογραφώντας», σε επιμέλεια Τίνας Πανδή, θα «τρέχει» για έναν μήνα περίπου στο Μεσωπάτωμα. Τα φιλμ της Διοχάντης αποτελούν ένα σημαντικό «ανεπίσημο» ντοκουμέντο για τη σύγχρονη τέχνη και την ιστορία των εκθέσεων στην Ελλάδα, συνδυάζοντας ταυτόχρονα την καλλιτεχνική δημιουργία με την αρχειοθέτηση.
Τα φιλμ της Διοχάντης στο ΕΜΣΤ: τι περιλαμβάνει το υλικό της για την ιστορία της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα
Η διαδικασία αποκατάστασης και ψηφιοποίησης αυτών των αρχείων είναι ιδιαίτερα αξιόλογη, καθώς η καλλιτέχνιδα ενσωμάτωσε υλικό από αρχεία, φωτογραφίες έργων και άρθρα του Τύπου, δημιουργώντας έτσι έναν εμπλουτισμένο, πολυδιάστατο πίνακα της καλλιτεχνικής σκηνής της εποχής. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, αναδεικνύεται η πρακτική της Διοχάντης ως δημιουργού, αλλά και ως αρχειοθέτη και επιμελήτριας, ενώ το έργο της συνδέεται με μια ιστορική περίοδο κατά την οποία η σύγχρονη τέχνη στην Ελλάδα βρισκόταν σε μια φάση ανόδου και αναδιάρθρωσης, παρά την έλλειψη θεσμικών υποδομών.
Η δουλειά της Διοχάντης προβάλλει τη σημασία της «αυτό-ιστορικοποίησης», μιας πρακτικής που καταγράφει και αποτυπώνει τις στιγμές της καλλιτεχνικής κοινότητας που δεν καταγράφηκαν στην επίσημη ιστορία της τέχνης. Ο τρόπος με τον οποίο η Διοχάντη καταγράφει τις εκθέσεις και τις συναναστροφές των καλλιτεχνών, διαρρηγνύει την επίσημη αφήγηση και δημιουργεί ένα ζωντανό και αυθεντικό πορτρέτο της καλλιτεχνικής δραστηριότητας της εποχής. Αυτό καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικό εάν αναλογιστούμε ότι οι εκθέσεις που καταγράφηκαν, καλύπτουν μια περίοδο κατά την οποία ξεκινά να διαμορφώνεται το πεδίο του ανεξάρτητου επιμελητή στην Ελλάδα αλλά και πραγματοποιούνται απόπειρες μιας σημαντικής εξωστρεφούς δραστηριότητας μέσα από πρωτοβουλίες επιμελητριών, όπως η κριτικός τέχνης Βεατρίκη Σπηλιάδη (1939-1986), η ιστορικός, κριτικός τέχνης και επιμελήτρια Έφη Στρούζα (1941-2019), αλλά και η δραστηριότητα της Εταιρίας Ελλήνων Τεχνοκριτών.
Τα φιλμ της αποτελούν επίσης μια ματιά στην προσωπική της καλλιτεχνική διαδικασία και τη συνεχιζόμενη αναζήτηση της μέσα από την εξερεύνηση του χώρου και του χρόνου.
Σύντομο βιογραφικό Η Διοχάντη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στην Accademia di Belle Arti της Ρώμης καθώς και αρχιτεκτονικό σχέδιο, ενδυματολογία, γραφικές τέχνες κ.ά. σε σχολές της ίδιας πόλης. Αργότερα, παρακολούθησε μαθήματα αρχιτεκτονικής στο Polytechnic of Centra lLondon.
Έχει παρουσιάσει το έργο της σε 17 ατομικές εκθέσεις σε Ελλάδα, Ιταλία, Σκωτία και Κύπρο και έχει λάβει μέρος σε περισσότερες από 140 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει εκπροσωπήσει τη χώρα σε σημαντικές διεθνείς εκθέσεις, μεταξύ των οποίων στην 7η Μπιενάλε του Παρισιού (1971), στη 12η Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1973), στη 10η Quadriennale Nazionale d’ Arte di Roma (1977), ενώ το 1987, για τους Ολυμπιακούς αγώνες στη Σεούλ, δημιούργησε μόνιμο έργο με τίτλο “Seoul - 24th Olympiad” στο Ολυμπιακό Πάρκο της πόλης στο πλαίσιο του 1ου International Open Αir Sculpture Symposium / SeoulOlympiad of Art. Το 2011 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 54η Μπιενάλε της Βενετίας, με το έργο-εγκατάσταση “Beyond Reform” στο ελληνικό περίπτερο.
Έχει βραβευτεί σε τέσσερεις διεθνείς εκθέσεις χαρακτικής. Το Ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA Hellas της απένειμε το 2012 το πρώτο βραβείο για την ατομική έκθεση-εγκατάσταση «Ελευσίνα 2010» στο χώρο του ελαιουργείου στην Ελευσίνα, στο πλαίσιο των Αισχυλείων.
Η έρευνα της Διοχάντης βασίζεται στην αναδημιουργία του περιβάλλοντος μέσα από τη σχέση χώρος-χρόνος. Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση ενός έργου -και με εφόδιο την εμπειρία της από αυτό- δημιουργεί in situ το επόμενο, αποκλειστικά για το νέο δεδομένο χώρο και το συγκεκριμένο χρόνο. Οι μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις της συνεργούν με το περιβάλλον μέσα από διαδοχικές εναλλαγές αρχιτεκτονικών και εικαστικών στοιχείων, ποικίλων υλικών, ήχου και φωτισμού.
Παράλληλα με την καλλιτεχνική της δραστηριότητα, η Διοχάντη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 συγκέντρωνε αρχεία φίλων της καλλιτεχνών, τα οποία ταξινόμησε, επιμελήθηκε και παραχώρησε στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης-iset το 2020.
«Οι γραμμές των πόλεων είναι παντού γύρω μας. Αλλά είναι μπερδεμένες. Η καθαρότητα των γραμμών καθορίζει τη σκέψη». Μιλήσαμε με την καλλιτέχνιδα για την έκθεσή της στην γκαλερί Μελάνυθρος
17°
