Ράνια Εμμανουηλίδου - Κάτω από το ραντάρ: Παρουσίαση της έκθεσης στο MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, στην Αθήνα
Βιοπλαστικά φορέματα και διχτυωτά καλτσόν, γούνες, νύχια βαμμένα με μαύρο μανό, πρόσωπα παγωμένα ή σε νεκρική αφάνεια, κορμιά ακρωτηριασμένα: Τον τελευταίο καιρό η Ράνια Εμμανουηλίδου δεν πολυζωγραφίζει όπως παλιά, αλλά κάτι από την αόρατη κρεατομηχανή που αλέθει τα πρόσωπα του Φράνσις Μπέικον, συνδυασμένο με τα βάσανα που κατοικούν στις εγκαταστάσεις της Τρέισι Έμιν και τα δεινά που υπέστη το σώμα της Ροσάνας Αρκέτ, πριν επανεπισκευαστεί με νέα μηχανικά από τους πλαστικούς χειρουργούς στο Crash του Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ, διακρίνονται πεντακάθαρα στις γλυπτικές της νέας της έκθεσης.
Στη δουλειά της, θυμάμαι να λέει για αυτήν ο κοινός μας φίλος, ποιητής Βασίλης Αμανατίδης, «η αγριότητα και η αυτοτιμωρία, η κομψή διαπραγμάτευση του απωθητικού και η δριμύτητα του θανάτου εξισορροπούνται σταθερά από τη φαντασμαγορική λειτουργία της μεταμορφωτικής εικόνας. Οι μορφές της Ράνιας γνωρίζουν τι είδους δυναμική προκύπτει από την ένωση του ανθρωπο-ζώο- μορφισμού. Το υβρίδιο έχει πάντα την ικανότητα αυτή: μπορεί να υπερίπταται πάνω από τις διπολικές κατηγορίες των ανθρωπίνων».
Πεντάποδα γλυπτικά σιαμαία πλάσματα όπου η ανθρώπινη γυναικεία μορφή συγκατοικεί με ελάφια, υβριδικά όντα και θηλυκότητες που κατοικοεδρεύουν σε φανταστικούς και ιδιαίτερους κόσμους, θέματα φύλου και ταυτότητας, πολιτικής και οικολογίας, πάντα με επίκεντρο το σώμα, θα τα βρείτε ξανά εδώ. Λέω ξανά, γιατί στην έκθεση «Κάτω από το ραντάρ», μια σειρά θεμάτων που διατρέχουν το έργο της τα τελευταία είκοσι χρόνια, όπως το παρακολουθώ, συνεχίζουν να κυριαρχούν στις πρακτικές της νέας της έκθεσης.
Σχεδόν έναν χρόνο πριν, στο «Graceland - Ο θρίαμβος μιας αβέβαιης πορείας» μαζί με τη Φανή Μπουντούρογλου και την Ευαγγελία Ψωμά (MoMus, Πειραματικό Κέντρο Τεχνών στη Θεσσαλονίκη), θυμάμαι το κλίμα να είναι παρεμφερές με τη συλλογιστική της στο «Κάτω από το Ραντάρ». Πλάσματα που κατοικούν είτε στα σκοτεινά έγκατα του Κάτω Κόσμου είτε εποίκισαν ένα αστέρι γεμάτο από σώματα που υποφέρουν βιώνοντας έξωθεν απανωτές επιθέσεις.
Η επιμελήτρια Θούλη Μισιρλόγλου επεκτείνει: «Αντλώντας υλικό από το διαδίκτυο, την pop κουλτούρα, τη μουσική, τη μόδα και την ιστορία τέχνης, η Ράνια Εμμανουηλίδου δημιουργεί εικόνες μιας προσωπικής μυθολογίας, με αινιγματικές φιγούρες, μέσω των οποίων αποδομούνται οι παραδοσιακοί έμφυλοι ρόλοι και ανατρέπεται η γραμμική θεώρηση του χρόνου. Διερευνά την πολιτική του σώματος, ανατέμνει και διαρρηγνύει τις δομές της ταυτότητας και της εξουσίας, ενώ ταυτόχρονα η υβριδική της εικονογραφία στην οποία εναλλάσσονται φαντασμαγορικές μεταμορφώσεις του ανθρώπινου και του ζωώδους, καταγράφει το παρόν και κοιτά προς το (φανταστικό) μέλλον. Κοινωνική συνείδηση, ηθική και πολιτική στάση, καλλιτεχνική φαντασία και δεξιοτεχνία συνυπάρχουν στο πολυσχιδές έργο της -κυρίως γλυπτικό και ζωγραφικό- το οποίο είναι πλούσιο σε οπτικά και εννοιολογικά ερεθίσματα».
Info
Ράνια Εμμανουηλίδου, Κάτω από το ραντάρ
MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, Πλ. Αγίων Ασωμάτων 5, Θησείο, έως 26 Ιανουαρίου 2025
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
13°
