Ο Κωνσταντίνος Κακανιάς μας συστήνει το εντυπωσιακό του έργο «Dyslexia»

Ο Κωνσταντίνος Κακανιάς φιλοτέχνησε για τη Stefanidou Tsoukala Gallery ένα πολύ εντυπωσιακό, γεμάτο χρώματα και σχήματα έργο, το Dyslexia. Πρόκειται για έναν επιβλητικό over-scaled πολυέλαιο, που αποτελείται από περίπου 1000 κομμάτια γυαλιού, σε διάφορα χρώματα και υφές, που κόπηκαν και φτιάχτηκαν όλα στο χέρι, σε διάφορα σχήματα. Εννοείται ότι από το έργο αυτό δεν γίνεται να λείπει η κυρία Τεπενδρή, σε διάφορα χρώματα και μεγέθη. 

Ο τρόπος που είναι τοποθετημένος στο περίπτερο L22 θέτει τον επισκέπτη σε μια ατμόσφαιρα μυστηρίου, ενώ καθώς κοιτά ή πάει να φωτογραφίσει το έργο, αντικατοπτρίζεται και η σκιά του μέσα σε αυτό.

Κωνσταντίνος Κακανιάς: Πώς ξεκίνησε η ιδέα του πολυελαίου για την Art Athina;

Όταν η Λώρα και η Βέτα Τσουκαλά από τη Stefanidou Tsoukala Gallery (STG) άρχισαν να συζητούν το project για το Art Athina με τον Κωνσταντίνο Κακανιά, είχαν στο μυαλό τους να δημιουργήσει ένα επιβλητικό έργο σε μεγάλες διαστάσεις που θα καταλαμβάνει όλο το περίπτερό τους. Εκείνος πρότεινε τον πολυέλαιο, που εμπνεύστηκε από ένα παλαιότερο project, την ατομική του έκθεση «Time Goes By So Slowly» που είχε κάνει στο Μουσείο Γουλανδρή της Αθήνας εδώ και χρόνια. Στο «Dyslexia», επαναδιαπραγματεύεται τις έννοιες του χρόνου και της φόρμας, αναδεικνύοντάς τες μέσα από μια σύγχρονη και φρέσκια ερμηνεία.

Όλοι ήταν σύμφωνοι με το project του πολυελαίου, οπότε άρχισαν να ψάχνουν όλοι μαζί για το υλικό που θα πρωταγωνιστούσε στο έργο. Όπως μας ανέφερε η Βέτα Τσουκαλά, ήταν μια διαδικασία χρονοβόρα που διήρκεσε περίπου έναν μήνα. Ωστόσο, όταν ο Κωνσταντίνος Κακανιάς ανακάλυψε το χρωματιστό γυαλί, η απόφαση ήταν πλέον μονόδρομος για εκείνον. 

Κωνσταντίνος Κακανιάς: το έργο «Dyslexia» είναι φτιαγμένο από περίπου 1000 κομμάτια γυαλιού, σε διάφορα χρώματα και σχήματα

Ο Κωνσταντίνος Κακανιάς λατρεύει να καταπιάνεται με καινούργια projects, να ανακαλύπτει νέους δρόμους, να δημιουργεί. «Είναι υπέροχο στη ζωή όταν βλέπεις καινούρια δέντρα, καινούρια χρώματα, καινούριους ανθρώπους, καινούριες εμπειρίες. Με έχει εμπλουτίσει σαν άνθρωπο πάρα πολύ». Για να υλοποιηθεί στην πράξη ο πολυέλαιος, πέρασε από το λιγότερο 30 ανθρώπους, με διαφορετικές ιστορίες και ειδικότητες. Η γνωριμία του με αυτούς τους ανθρώπους ήταν πολύτιμη γιατί ο καθένας είχε κάτι να του προσφέρει. Μας μίλησε για παράδειγμα για τον τελευταίο άνθρωπο με τον οποίο συνεργάστηκε. «Ήταν ένας δικηγόρος που αποφάσισε να γίνει σιδεράς». 

Από το Λος Άντζελες στο Μενίδι

Το Dyslexia δεν ήταν εύκολο να δημιουργηθεί αλλά αυτό το έκανε ακόμα πιο προκλητικό και δημιουργικό ως project. Τα χρωματιστά γυαλιά προέρχονται από την Αμερική και το Μεξικό. Οπότε συλλέχτηκαν στο Λος Αντζελες –όπου είναι η μόνιμη κατοικία του Κακανιά– και εκεί τα επεξεργάστηκε στο στούντιό του. Έμαθε να κόβει το γυαλί και να το επεξεργάζεται, κάτι που δεν ήταν προφανές για εκείνον αφού δεν το είχε διαχειριστεί ξανά ως υλικό. «Μπήκα ξαφνικά στον χώρο του γυαλιού, που δεν γνώριζα. Ήταν για μένα μια καινούργια χώρα με καινούργιους ανθρώπους. Μου πήρε 2 μήνες συνεχούς δουλειάς». Στο Λος Άντζελες ετοιμάστηκε ό,τι είχε να κάνει με το γυαλί. Πέρα από το κόψιμο σε διάφορα σχήματα, κάποια κομμάτια γυαλιού ζωγραφίστηκαν από τον Κωνσταντίνο Κακανιά, δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση άλλου υλικού στο τελικό project. 

Στα σχήματα θα βρούμε από τετράγωνα, τρίγωνα και πολύγωνα μέχρι και την κυρία Τεπενδρή (είτε ολόσωμη είτε μόνο το κεφάλι της), αλλά και κάποια σχέδια ζώων: σκυλί, φίδι και κροκόδειλος. Γιατί επέλεξε αυτά τα 3 αυτά ζώα ο δημιουργός; Πρώτον, διότι αγαπά τα σκυλιά (έχει άλλωστε 2 στο σπίτι του στο Λος Άντζελες). Όσο για τα φίδια, είναι ένα ζώο που προτιμά ιδιαίτερα, ειδικά στην τέχνη. Ο κροκόδειλος; Όπως ανέφερε, του θυμίζει τα Lacoste ένα brand στο οποίο έχει αδυναμία. 

Στη συνέχεια, τα γυαλιά μεταφερθηκαν στην Ελλάδα για το Art Athina. Ό,τι έχει να κάνει με σίδερο –που χρειαζόταν για τον πολυέλαιο– αγοράστηκε και κατασκευάστηκε σε ένα εργαστήριο στο Μενίδι. Εκεί έγινε και η συναρμολόγηση. Για τη συναρμολόγηση, χρειάστηκε να τρυπηθούν ένα ένα τα κομμάτια του γυαλιού, ώστε να μπορέσουν να τοποθετηθούν στο Dyslexia. 

Πώς νιώθει ο Κωνσταντίνος Κακανιάς για το τελικό αποτέλεσμα; «Είναι πολύ σημαντικό για μένα ότι πρώτη φορά βλέπω 7 layers από χρωματιστό γυαλί. Είδα καινούρια πράγματα. Υπάρχουν χρώματα που δεν έχω ξαναδεί. Αυτό με ιντριγκάρει πολύ». Από την άλλη, η Λώρα Τσουκαλά αναφέρει σχετικά: Το Dyslexia αποτελεί ένα «statement piece που είμαστε πολύ χαρούμενοι που παρουσιάζουμε στην έκθεση».

Κωνσταντίνος Κακανιάς: Γιατί επέλεξε τον τίτλο «Dyslexia» για το έργο του;

Το έργο φέρει τον τίτλο «Dyslexia», καθώς τα κομμάτια είναι τοποθετημένα με τέτοιον τρόπο, ώστε δεν υπάρχει αρχή και τέλος. Όπως μας είπε ο Κωνσταντίνος Κακανιάς, το έργο φέρει «μια δημιουργική δύναμη που σε οδηγεί να τοποθετήσεις κάθε κομμάτι όπως θες». Η Λώρα Τσουκαλά άλλωστε μας διηγήθηκε τον τρόπο που τοποθετούσε τα γυαλιά ο καλλιτέχνης και άλλαζε τη θέση τους. Έβλεπε πώς φαίνονται και αν του άρεσε στο μάτι το άφηνε, αλλιώς έκανε αλλαγές. Πρόκειται για ένα ζωντανό έργο που εξελίσσεται και αυτό το καθιστά μοναδικό. Θα μπορούσαν δυνητικά όλοι να προσθέσουν κομμάτια, αν αυτό ήταν εφικτό. Για παράδειγμα, την ώρα που στηνόταν το έργο στην Art Athina, η Λώρα (Τσουκαλά) προσέθεσε ένα κομμάτι στον πολυέλαιο. Παρότι η αρχιτεκτονική του σύνθεση μοιάζει αρχικά ακανόνιστη, αποκαλύπτεται σταδιακά ως ένα αριστούργημα που αποτυπώνει την αβίαστη ροή της δημιουργικότητας και το μοναδικό όραμα του καλλιτέχνη.

Δεν έχει σημασία το πώς έχουν τοποθετηθεί τα κομμάτια, σημασία έχει το τι εντύπωση μας αφήνει το έργο, τι αίσθηση δίνει, τι παιχνιδίσματα κάνει με τα χρώματα και τα σχήματα και πώς μας βάζει σε αυτήν την ατμόσφαιρα μυστηρίου που τροφοδοτείται άλλωστε και από τον τρόπο που έχει τοποθετηθεί στο περίπτερο της έκθεσης. Οι σκιές του κόσμου που περνά εισέρχονται καθρεφτίζονται στο έργο και συμπράττουν μαζί του. 

Κωνσταντίνος Κακανιάς και Stefanidou Tsoukala Gallery: μια συνεργασία που ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο περίπου

Το project στην Art Athina δεν αποτελεί την πρώτη συνεργασία του Κωνσταντίνου Κακανιά με τη Stefanidou Tsoukala Gallery. Όπως μου ανέφερε η Λώρα Τσουκαλά, «η μαμά μου τον γνώριζε από παλιά και θαύμαζε τη δουλειά του. Οπότε επικοινώνησε μαζί του για privite project και κάπως έτσι στη συνέχεια σκεφτήκαμε να του προτείνουμε μια συνεργασία με την γκαλερί». Γενικώς στην γκαλερί, επιδιώκουν να κάνουν συνεργασίες με γνωστούς καλλιτέχνες, αλλά σε projects διαφορετικά από αυτά που μας έχουν συνηθίσει. Με αυτό το σκεπτικό, πρότειναν στον Κωνσταντίνο Κακανιά να σχεδιάσει έπιπλα. Ένας καλλιτέχνης που μέχρι τώρα δεν είχε καμία σχέση με το design, αναλαμβάνει την πρόκληση να σχεδιάσει έπιπλα.

Πώς αντέδρασε ο καλλιτέχνης σε αυτήν την πρόταση; Αναρωτιέται εκ των υστέρων αν είπε αμέσως «ναι». Όπως επιβεβαίωσε η Βέτα Τσουκαλά, η απάντησή του ήταν θετική εξ αρχής. Έτσι, ένας νέος κόσμος ανοίχτηκε μπροστά του, που δεν τον γνώριζε αλλά ήθελε με λαχτάρα να τον ανακαλύψει και να διαπρέψει και σε αυτόν. Το αποτέλεσμα της πρώτης αυτής συνεργασίας ήταν ένα solo show στην έκθεση PAD Paris Art and Design στο Παρίσι –μία από τις πιο επιλεκτικές εκθέσεις σύγχρονου design, τέχνης και διακόσμησης που συγκεντρώνει κορυφαίους εκθέτες από όλο τον κόσμο– πριν από λίγους μήνες. Η Λώρα Τσουκαλά δήλωσε με ιδιαίτερη χαρά: «Η συνεργασία αυτή είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Είναι τιμή μας. Το να δουλεύεις με έναν τόσο δημιουργικό άνθρωπο ειναι εμπειρία από μόνη της». Ο Κωνσταντίνος Κακανιάς από την άλλη ανέφερε σχετικά: «Η Λωρα, η Βέτα και ο Τάκης –η Αγία Τριάς όπως τη λέω εγώ– μου άλλαξαν τη ζωή».  

Να σημειωθεί ότι η Stefanidou Tsoukala Gallery είναι η μόνη ελληνική γκαλερί που συμμετέχει στις PAD και πάντοτε επιλέγει να σχεδιάζει με μεγάλη λεπτομέρεια και σχολαστικότητα τις συμμετοχές της. Μετά την παρουσία της στην Art Athina, η γκαλερί συνεχίζει την πορεία της στο διεθνές προσκήνιο, συμμετέχοντας για 12η συνεχή χρονιά στην έκθεση PAD London 2024. 

Κωνσταντίνος Κακανιάς και Stefanidou Tsoukala Gallery: Ποια τα επόμενα βήματα της συνεργασίας τους;

Τι θα γίνει με το έργο Dyslexia αφού ολοκληρωθεί η Art Athina; Είναι δύσκολο να εκτεθεί στην γκαλερί, λόγω μεγέθους, αλλά ψάχνουν να βρουν έναν τρόπο να το κάνουν. Από εκεί και πέρα, θα εκτεθούν σύντομα τα άλλα κομμάτια της συνεργασίας τους που είχαν εκτεθεί στην PAD στο Παρίσι. Όσο για τη συνεργασία του Κωνσταντίνου Κακανιά με τη Stefanidou Tsoukala Gallery, δεν ολοκληρώθηκε με τα δυο προαναφερθέντα projects. Έχουν ήδη αναπτύξει μια πολύ στενή σχέση μεταξύ τους και ετοιμάζονται για τα επόμενα. Άλλωστε, η ενασχόληση του καλλιτέχνη με το design είναι ένας νέος κόσμος που τον ενδιαφέρει να ανακαλύψει κι άλλο. Η τέχνη εδώ εμπλέκεται με τη χρηστικότητα και το έργο ακροβατεί ανάμεσα στα δυο...

info
To έργο «Dyslexia» εκτίθεται στo περίπτερο της Stefanidou-Tsoukalas Gallery στην Art Athina (L22) μέχρι και σήμερα Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου.