Εικαστικα

Το Αρεταίειο Νοσοκομείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο καλωσορίζουν γλυπτό του Γιώργου Πετρίδη

«Ελπίζω να προσφέρει ανακούφιση στους ασθενείς», δήλωσε ο καλλιτέχνης

Newsroom
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το Αρεταίειο Νοσοκομείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο καλωσορίζουν γλυπτό του Γιώργου Πετρίδη

Το πρώτο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, το Αρεταίειο, με την υποστήριξη της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) θα καλωσορίσει την Αρεταίεια, ένα γλυπτό του Γιώργου Πετρίδη που θα εκτίθεται μόνιμα στις εγκαταστάσεις του Νοσοκομείου στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας 76. Το γλυπτό θα είναι στημένο δίπλα στο ιστορικό νεοκλασικό κτίριο του νοσοκομείου που χτίστηκε το 1898 και θα είναι ορατό από την κεντρική αυτή Λεωφόρο της Αθήνας.

Γιώργος Πετρίδης: Ελπίζω το γλυπτό να προσφέρει ανακούφιση στους ασθενείς

Ο γλύπτης Γιώργος Πετρίδης είπε: Με τιμά να βλέπω την Αρεταίεια, το έργο που μου ενέπνευσε η αγάπη για τη μητέρα μου, ενσωματωμένο σε αυτό το κορυφαίο Ελληνικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, στην πόλη όπου γεννήθηκα πριν από έξι δεκαετίες. Για τη δημιουργία του γλυπτού, άντλησα στοιχεία από τη μακραίωνη και πλούσια καλλιτεχνική μας παράδοση, ενώ χρησιμοποίησα βιώσιμα υλικά και την τρέχουσα τεχνολογία για την κατασκευή του. Ελπίζω ότι θα προσφέρει ανάταση και ανακούφιση στους ασθενείς, τις οικογένειές τους και τους φοιτητές ιατρικής που έρχονται καθημερινά στο ιστορικό αυτό νοσοκομείο.

Ο Γλύπτης συνεχίζει: Εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στους λαμπρούς  γιατρούς με τους οποίους συνεργάστηκα σε αυτό το εγχείρημα, τον Καθηγητή κ. Γεράσιμο Σιάσο (Πρύτανη του ΕΚΠΑ), τον Καθηγητή κ. Νικόλαο Αρκαδόπουλο (Πρόεδρο της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ), τον Καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Τσιούφη (Πρόεδρο του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αρεταίειον»), τον Καθηγητή κ. Μανούσο Κωνσταντουλάκη (Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής), την Καθηγήτρια κα Νικολέττα Ιακωβίδου (Διευθύντρια Νεογνολογικής Κλινικής) και ιδιαίτερα τον Καθηγητή Νικόλαο Βλάχο (Διευθυντή Μαιευτικής-Γυναικολογικής Κλινικής) που πρώτος με κάλεσε να συνεργαστώ μαζί τους.

Αρεταίειο Νοσοκομείο: Το παλαιότερο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στην Ελλάδα

Το Αρεταίειο Νοσοκομείο ιδρύθηκε το 1898 χάρη στο κληροδότημα του Θεόδωρου Αρεταίου (1829–1893), διάσημου Χειρουργού της εποχής, Καθηγητή, Κοσμήτορα και Πρύτανή του Πανεπιστημίου Αθηνών, και της συζύγου του Ελένης, προς το Πανεπιστήμιο Αθηνών για την ίδρυση Χειρουργικού και Γυναικολογικού Νοσοκομείου. Δεδομένου ότι είναι το παλαιότερο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στην Ελλάδα, αποτελεί από πολλές απόψεις το λίκνο της νεότερης Χειρουργικής και Γυναικολογίας στη χώρα. Πρόκειται για ένα μοναδικό εκπαιδευτικό ίδρυμα: τα τελευταία 120 χρόνια εκπαιδεύτηκαν εκεί χιλιάδες φοιτητές ιατρικής, μετέπειτα κορυφαίοι χειρουργοί και γυναικολόγοι που άσκησαν το επάγγελμα στην Ελλάδα ή διέπρεψαν στο εξωτερικό. 

Οι επιρροές του Γιώργου Πετρίδη για την Αρεταίεια

Για την Αρεταίεια, ο Γιώργος Πετρίδης εστίασε στη σχέση του με τη μητέρα του, τη Γιώτα Πετρίδη, που θα κάνει τα αποκαλυπτήρια. Όπως έκανε και με τη γνωστή σειρά γλυπτών του με τίτλο «Hellenic Heads» που εκτίθεται τώρα στη Βενετία παράλληλα με την Μπιενάλε, μελέτησε γλυπτά προηγούμενα για να καταλάβει πώς οι παλιοί δάσκαλοι αντιμετώπιζαν ανάλογα θέματα. Μια αρχαϊκή Κόρη από τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ., που εκτίθεται στο Μουσείο της Ακρόπολης, επηρέασε το πρόσωπο και τα μαλλιά, ο υπερμεγέθης Δίας (ή Ποσειδώνας) του Αρτεμισίου (460 π.Χ.), που εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, υπέδειξε το μέγεθος (2,06 μ.) και τον σχεδιασμό της βάσης, η γυμνή Αφροδίτη της Κνίδου (το πρωτότυπο ελληνικό έργο του 4ου αιώνα π.Χ. έχει χαθεί, αλλά σώζονται ρωμαϊκά αντίγραφα) ήταν όλα έργα καθοριστικά για τον Καλλιτέχνη προκειμένου να παρουσιάσει μια γυμνή γυναίκα σε φυσική στάση. Επίσης, μεταγενέστερες, Βυζαντινές εικόνες της Παναγίας εγκυμονούσας, που εντάσσονται στην Ορθόδοξη Χριστιανική καλλιτεχνική παράδοση,  τον βοήθησαν να αποδώσει το ήθος της μητέρας.

Ο γλύπτης ξεκίνησε με ένα ζωντανό μοντέλο, την Καρολάιν, που διένυε τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης της. Έχοντας ως αναφορά ένα ζωντανό μοντέλο, αποτύπωσε μια κανονική γυναίκα με σάρκα και οστά και όχι μια εξιδανικευμένη μορφή όπως θα έμπαιναν στον πειρασμό να κάνουν οι περισσότεροι καλλιτέχνες. Με πηλό κατασκεύασε πρόπλασμα σε μέγεθος μισό από το φυσικό. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε τρισδιάστατη σάρωση και εισήγαγε τα δεδομένα σε λογισμικό ψηφιακής γλυπτικής προκειμένου να προσαρμόσει περαιτέρω τα σχήματα με τη βοήθεια πληκτρολογίου και γραφίδας. Για να ξαναφέρει το ψηφιακό σώμα στον τρισδιάστατο κόσμο, προμηθεύτηκε από την Ολλανδία ανακυκλωμένο πλαστικό PETG (υλικό ενδεικνυόμενο για τρισδιάστατες εκτυπώσεις) προερχόμενο από συσκευασίες ιατρικών αποβλήτων και το έστειλε στο εργαστήριό του στο Long Island City με σκοπό να το χρησιμοποιήσει για την τρισδιάστατη εκτύπωση του σώματος σε έναν μεγάλο βιομηχανικό εκτυπωτή. Καθώς για αγορά δεν βρέθηκε μηχάνημα ανάλογων προδιαγραφών, με τη βοήθεια τεχνικών σχεδίασε και κατασκεύασε έναν υπερσύγχρονο τρισδιάστατο εκτυπωτή, εξειδικευμένο για τη γλυπτική, τον οποίο ονομάζει SculptBot. Για να μπορέσει να στηρίξει το ογκώδες σώμα στους δύο λεπτεπίλεπτους αστραγάλους, ανέτρεξε στην κατασκευή που είχε σχεδιάσει ο Γκυστάβ Άιφελ για το Άγαλμα της Ελευθερίας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης: έναν μεταλλικό πυλώνα στο εσωτερικό του αγάλματος με πλέγμα που συνδέεται με το εξωτερικό περίβλημα («δέρμα»). Το υπερμέγεθες εξωτερικό σώμα που προσαρμόστηκε σε αυτό τον σκελετό το επεξεργάστηκε με το χέρι και ηλεκτρικά εργαλεία για να βελτιώσει το σχήμα του. Τέλος, εφάρμοσε μια χρυσή μεταλλική επίστρωση, που παραπέμπει στην αρχαία ελληνική πρακτική να στολίζουν τα αγάλματα των θεών με χρυσό.

Για την τοποθέτηση του αγάλματος στις εγκαταστάσεις του Αρεταιείου Νοσοκομείου, η Διοίκηση του Νοσοκομείου και ο Γιώργος Πετρίδης επέλεξαν μια θέση από όπου το άγαλμα βλέπει στην απέναντι πλευρά της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας το περίφημο άγαλμα του Ελευθέριου Βενιζέλου, του χαρισματικού Έλληνα πολιτικού, το οποίο έχει φιλοτεχνήσει ο Γιάννης Παππάς. Επιλέγοντας τη θέση αυτή ο Πετρίδης θέλησε να βάλει τα δυο έργα σε διάλογο, για παράδειγμα μέσω της περπατησιάς τους και του βλέμματος του καθενός τους που είναι στραμμένο με αισιοδοξία στο μέλλον: ο πατέρας του έθνους και η μητέρα που γεννάει τους ανθρώπους κοιτάζουν ο ένας τον άλλο, ενώ δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι κινούνται ανάμεσά τους καθημερινά με τα πόδια ή με το αυτοκίνητο.

Για τον Γιώργο Πετρίδη

Ο Γιώργος Πετρίδης, που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και στην Αθήνα, δημιουργεί διάφορων τύπων γλυπτά, στα οποία συμπεριλαμβάνονται παραστατικά και αφηρημένα έργα που κυμαίνονται σε μέγεθος από φορητά έως μεγάλα δημόσια γλυπτά. Γεννημένος στην Αθήνα το 1964 και μεγαλωμένος στην πόλη αυτή και τη Νέα Υόρκη, έχει επηρεαστεί βαθιά από την αρχαία ελληνική γλυπτική και τα μεταγενέστερα έργα που επηρεάστηκαν από αυτήν (αρχαία Ρωμαϊκή γλυπτική, αναγεννησιακοί γλύπτες όπως ο Donatello ή ο Michelangelo, μεταγενέστεροι γλύπτες, όπως ο Rodin και ο Maillol, και σύγχρονοι γλύπτες που επηρεάζονται από αυτές τις παραδόσεις, όπως ο Charles Ray και η Huma Bhabha). Τη διαδικασία που ακολουθεί ως δημιουργός την έχει επινοήσει ο ίδιος, συνδυάζοντας την αρχαία παράδοση και τη σύγχρονη τεχνολογία που τις προσαρμόζει για να πετύχει τους δημιουργικούς του στόχους.

Αρχικά σταδιοδρόμησε στη Wall Street της Νέας Υόρκης, φτάνοντας να γίνει Διευθύνων Σύμβουλος στην ομάδα συγχωνεύσεων και εξαγορών της Donaldson Lufkin & Jenrette. Σε ηλικία 32 ετών, ενώ εργαζόταν ακόμη στη Wall Street, παρακολούθησε το πρώτο του μάθημα τέχνης. Συνέχισε να σπουδάζει και να εργάζεται ως καλλιτέχνης με ημιαπασχόληση για περισσότερα από 20 χρόνια, ασχολούμενος με το σχέδιο, τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Τελικά αποφοίτησε με πτυχίο Γλυπτικής από το New York Studio School.

Για την υπόλοιπη δουλειά του Γιώργου Πετρίδη

Ο Γιώργος Πετρίδης είναι γνωστός για τα μεγάλης κλίμακας υπαίθρια γλυπτά του που εκτίθενται σε μόνιμες θέσεις. Το πρώτο γλυπτό του καλλιτέχνη αυτού του είδους, ήταν «Η Πρόσφυγας», έργο εμπνευσμένο από τη γιαγιά του, το οποίο παραπέμπει στην πυρπόληση της Σμύρνης το 1922. Εκατό χρόνια ακριβώς μετά την τραγωδία, ο Πετρίδης αποκάλυψε την «Πρόσφυγα-Γυναίκα της Σμύρνης» στο Νέο Ψυχικό, περιοχή όπου είχαν εγκατασταθεί πολλοί Μικρασιάτες πρόσφυγες.

Λίγο πριν από την Αρεταίεια, το γλυπτό του «Ο Κωνσταντίνος κοιτάζοντας τον Σταυρό» στήθηκε στους χώρους της Κοιμήσεως, της Ελληνορθόδοξης εκκλησίας του Χάμπτονς, στο Σαουθάμπτον της Νέας Υόρκης. Το έργο είναι εμπνευσμένο από τον Κωνσταντίνο Α΄, μια σπουδαία προσωπικότητα της παγκόσμιας ιστορίας, μεταξύ άλλων και λόγω του ρόλου του στην καθιέρωση του χριστιανισμού. Συνδυάζεται με έναν μεγάλο χαλύβδινο σταυρό που φιλοτεχνήθηκε χρησιμοποιώντας δοκούς οι οποίες απέμειναν στον τόπο της τρομοκρατικής επίθεσης στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Το επόμενο θα είναι ένα γλυπτό μεγάλης κλίμακας για έναν δημόσιο χώρο στο Μανχάταν, ενώ άλλα ακόμη σχεδιάζονται.

Εκ παραλλήλου με τη Μπιενάλε 2024 της Βενετίας, η περιοδεύουσα έκθεση του Γιώργου Πετρίδη με τίτλο «Hellenic Heads: a Personal Exploration of Greek History and Culture Over 2,500 Years» («Ελληνικές κεφαλές: Μια προσωπική εξερεύνηση της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού επί 2.500 χρόνια»), εκτίθεται για πέμπτη φορά στη Βενετία υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Ρώμη και του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας, σε συνεργασία με το Επίτιμο Προξενείο της Ελλάδας στη Βενετία και την Ελληνορθόδοξη Κοινότητα της Βενετίας και με την υποστήριξη της Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Ιταλίας.

Για καθεμιά από τις έξι ιστορικές περιόδους, ο Γιώργος Πετρίδης μελέτησε γλυπτά αριστουργήματα καλλιτεχνών όπως ο Michelangelo και ο Rodin, καθώς και αρχαιολογικά αντικείμενα, αλλά και επιστημονικές πηγές και ιστορικές φωτογραφίες. Με αυτά ως βάση, θέλησε ένα μέλος της οικογένειας να λειτουργήσει ως μοντέλο για κάθε έργο —κάποια φιλοτεχνήθηκαν εκ του φυσικού και κάποια με βάση φωτογραφίες και μνήμες. Οι «Ελληνικές κεφαλές» θα εκτίθενται στον προαύλιο χώρο της ορθόδοξης εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων (San Giorgio dei Greci), δίπλα στο Ελληνικό Ινστιτούτο, κοντά στην πλατεία του Αγίου Μάρκου, από τις 15 Απριλίου 2024 έως τις 24 Νοεμβρίου 2024.