Guerilla δράση - εγκατάσταση με θέμα τα παιχνίδια; Πώς και από πού;
Το παιχνίδι, στη θεωρητική διάσταση και τις πρακτικές του, με ενδιαφέρει όσα χρόνια κάνω φωτογραφία. Και μάλλον είναι ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζει και τις δουλειές μου, αλλά και ένα από εκείνα που με τραβάνε σε ανθρώπους, καταστάσεις και έργα. Τα συγκεκριμένα παιχνίδια, φωτογραφημένα σαν ένα απολύτως αλλόκοτο portrait gallery –όπου το όμορφο γίνεται τερατώδες και αστείο και τρυφερό και φοβερό και τελικά συνηθισμένο– είναι μέρος ενός πρότζεκτ που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια. Με παιχνίδια που μου έδειχνε ο σπουδαίος Μάνος Χαριτάτος από τη συλλογή του και τα αρχεία του ΕΛΙΑ, αλλά και παιχνίδια που ανακάλυπτα σε ιδιωτικές συλλογές, στα παζάρια, σε ταξίδια. Πλαστικά, ελληνικής κυρίως παραγωγής και από την πρώτη εποχή της χρήσης του υλικού στη χώρα (’50 & ’60).
Δεν μοιάζει να τα προσεγγίζεις όμως σαν αρχεία ή με νοσταλγία.
Το αντίθετο μάλλον. Τα αποδίδω «εμψυχωμένα». Όχι ακριβώς «ανθρώπινα» αλλά με την αυτόνομη αξία και ιδιαίτερη σημασία που έχουν τα (χαλασμένα) πράγματα, κάτι που με συγκινεί πάντα, χωρίς να αισθάνομαι ωστόσο νοσταλγία ή επιθυμία να τα κατέχω. Η φόρμα και τα υλικά τους λένε μια ιστορία για την προέλευσή τους, την εποχή τους και τις κοινωνικές-οικονομικές δομές της. Και φαίνεται να έχουν και μια θέση στη σύγχρονη συζήτηση όπως έχει αναζωπυρωθεί τελευταία γύρω από τη σχέση μας με τον κόσμο και τα πολλά επίπεδα και όντα/πράγματα που τον συγκροτούν.
Γιατί τώρα;
Γιατί ζούμε την επικαιρότητα σαν κάτι επιπόλαιο, επιφανειακό και έχει μια ωραία αιχμή παράδοξου η σοβαρότητα του παιχνιδιού. Τώρα ειδικά, αλλά και πάντα. Ο χώρος του παιχνιδιού αγνοεί την προπαγάνδα, αν και έχει κανόνες, είναι «ανώφελος» αλλά εξαιρετικά δημιουργικός, είναι χώρος ελευθερίας, τόπος κανόνων διαφορετικής «τάξης». Το πρότζεκτ μου έχει εδώ και χρόνια τον τίτλο του γνωστού έργου «Homo Ludens: Ο άνθρωπος και το παιχνίδι», εκδ. Γνώση, μτφ. Γ. Λυκιαρδόπουλος, Σ. Ροζάνης. Νομίζω αυτό που με απασχολεί περισσότερο, και με τη φωτογραφική μου ιδιότητα, είναι μια «πρακτική παιγνίων» – η χαρά και η αποτελεσματικότητα της επινόησης που είναι δραστική, ενεργή συνεχώς, που δεν προσπαθεί να επιβληθεί, έχει χιούμορ, αυτοσαρκάζεται, κατανοεί και καταφέρνει να δημιουργήσει δεσμούς και να ανοίξει διόδους κατανόησης. Η ιστορική στοά της Αθήνας, γνωστή ως City Link πια, μου προσέφερε την ευκαιρία να φτιάξω αυτό το μουσείο δρόμου με πορτρέτα χαρακτήρων (και όχι διασήμων) που αιωρούνται κάπως άβολα, ανατρέποντας συμβατικές κλίμακες και τις συνήθεις προσλήψεις εικόνων. (από 17/1).
11°
