Εικαστικα

Τι δουλειά έχει μια καμήλα κάτω από την Ακρόπολη;

Η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών ανοίγει το αρχείο της για να μας συστήσει την περιοχή μέσα από την έκθεση «Βρυσάκι: η αναβίωση μιας γειτονιάς»

Ιωάννα Γκομούζα

ΤΕΥΧΟΣ 920

13.06.2024, 18:12 3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

«Βρυσάκι: η αναβίωση μιας γειτονιάς» στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα

Στην οδό Αστεροσκοπείου το 1957 θα πετύχαινες έναν πλανόδιο πωλητή υγρού σαπουνιού «ΣΑΠΟΛ» που κυκλοφορούσε στην Αθήνα με την πραμάτεια του φορτωμένη σε μια καμήλα. Στην Αρείου Πάγου, την Επωνύμων, την Πτολεμαίου, την Απολλοδώρου και τους γύρω δρόμους θα έβλεπες νεοκλασικά, αλλά και σπίτια λαϊκά.

Τα πρωινά θα έπινες έναν ελληνικό στο καφε-ζυθοπωλείο του Πετσάλη και θα περνούσες από το αρτοποιείο «Η καλή καρδιά» και το κατάστημα ποδηλάτων «Ο Πασσάς» στα προσφυγικά παραπήγματα, ενώ τα βράδια θα την έβγαζες στο θερινό σινεμά, με την Ακρόπολη «στο πιάτο».

Οδοί Αστεροσκοπείου (αριστερά) και Απολλοδώρου (δεξιά), 1930. Άποψη προς τα ανατολικά. Η συμβολή των δύο οδών κατέληγε στην Πλατεία Θησείου. Στο κέντρο, το αρτοποιείο «Η Χρυσή Καρδιά». Παραχώρηση: U.S. National Archives (NARA)

Όλα αυτά στο Βρυσάκι, τη γειτονιά των 5.000 και πλέον κατοίκων που απλωνόταν στα πόδια της Ακρόπολης και μεγάλο τμήμα της σβήστηκε από τον χάρτη για να αποκαλυφθεί η Αρχαία Αγορά, το πολιτικό κέντρο της πρώτης δημοκρατίας του κόσμου και εμπορική αγορά της αρχαίας πόλης. Εδώ όπου στα οθωμανικά χρόνια κατοικούσε και ο Λουί Φρανσουά Σεμπαστιάν Φωβέλ, ο διαβόητος Γάλλος πρόξενος που είχε λεηλατήσει αναρίθμητες αρχαιότητες.

Πλατεία Θησείου, 1931. Άποψη προς τα ανατολικά. Θέα από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εννέα δεκαετίες από την έναρξη των ανασκαφών το 1931, η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα ανοίγει το αρχείο της για να μας συστήσει την περιοχή. Η έκθεση «Βρυσάκι: η αναβίωση μιας γειτονιάς», που επιμελείται η Συλβί Ντυμόν, διατρέχει την ιστορία της από την Οθωμανική περίοδο έως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Καφεζυθοπωλείον του Πετσάλη, 1933. Το πιο γνωστό καφεζυθοπωλείο, το οποίο συνδέεται με τον κινηματογράφο «Θησείον» στο κεντρικό σημείο της ομώνυμης πλατείας. ΑΣΚΣΑ, Αρχεία, Φωτογραφική Συλλογή Dorothy Burr Thompson 1293

Στις προθήκες της πτέρυγας Ιωάννης Μακρυγιάννης, πέρα από αρχαιολογικά ευρήματα, φωτογραφίες, έγγραφα και χάρτες, θα σε περιμένουν επιπλέον αντικείμενα καθημερινά (όπως κουτιά παπουτσιών, τσιγάρων και ντενεκέδες για ντοματοπελτέ, λάδι και πετρέλαιο), που χρησιμοποιήθηκαν και για την αποθήκευση αρχαιοτήτων, ενσφράγιστα τούβλα και παντζούρια γερμανικού τύπου από σπίτια που κατεδαφίστηκαν.

Στις οθόνες θα δεις τρισδιάστατο ένα χαμένο πια νεοκλασικό από την οδό Αδριανού, αλλά και εικόνες από σημεία όπου ο Δημήτρης Γαζιάδης γύρισε το 1930 τους «Απάχηδες των Αθηνών», την κινηματογραφική διασκευή της περίφημης οπερέτας.

Σιδηροδρομικό σύστημα με καρότσια Decauville, 1949. Τα άλογα ήταν το μέσο μεταφοράς χώματος και βαρέων υλικών. Αργότερα, εγκαταστάθηκε ένα σύστημα με ράγες και τα υλικά φορτώνονταν σε καρότσια που προωθούνταν κατά μήκος των ραγών. Η ανασκαφή της Στοάς του Αττάλου αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις λόγω της εύρεσης 254 επιγραφών, 389 αρχιτεκτονικών μελών και 100 γλυπτών

INFO:
Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα
18 Ιουνίου έως 17 Νοεμβρίου (κλειστά 4/8-3/9)