Κωνσταντίνος Κακανιάς: Όταν η κυρία Τεπενδρή κατέβηκε στον Πειραιά

Το λιμάνι του Πειραιά στο μυαλό του καθενός έχει μια διαφορετική εικόνα, ανάμνηση και μυρωδιά. Για άλλους είναι η αρχή των διακοπών, μια βόλτα δίπλα στη θάλασσα, αλλά και μια γειτονιά με ανεξίτηλο πολιτιστικό και ιστορικό χρώμα. Αυτές τις μοναδικές μας θύμησες παρατήρησε και ο Όμιλος MITSIS, που τα τελευταία 45 χρόνια πρωτοπορεί στον κλάδο του τουρισμού και της φιλοξενίας, και δημιούργησε το Mitsis N'U Piraeus Port μια ανάσα από τη θάλασσα, εδραιώνοντας την παρουσία του στις δύο βασικές πύλες εισόδου ταξιδιωτών της χώρας, το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος με το Sofitel Athens Airport και το λιμάνι του Πειραιά. Το πρωτοποριακό αυτό ξενοδοχείο αποτελεί ένα σημείο συνάντησης για τους ταξιδιώτες του κόσμου, τους λάτρεις της γαστρονομίας και της τέχνης, συνδυάζοντας την κομψότητα με την καινοτομία.

Αυτό το ιστορικό κτίριο που κάποτε στέγαζε το αποστακτήριο METAXA, «αναγεννήθηκε» υπό την αρχιτεκτονική σύλληψη του βραβευμένου αρχιτέκτονα Δημήτρη Τραβασάρου και του βραβευμένου γραφείου Divercity Architects, υπό την επίβλεψη του Διευθυντή Έργων του Ομίλου MITSIS Σπύρου Ναουμίδη, και μετατράπηκε σε ένα ξενοδοχείο υψηλών προδιαγραφών με μια κομψή, σύγχρονη αλλά και μοναδική ταυτότητα. Πέρα από 101 μοναδικά δωμάτια, το ξεχωριστό 801 Rooftop Bar που προσφέρει πανοραμική θέα στο πολυσύχναστο λιμάνι του Πειραιά, το ξενοδοχείο διαθέτει το Amber Cellar Bar & Restaurant, ένα εκλεπτυσμένο εστιατόριο ελληνικής κουζίνας που προσφέρει ένα γαστρονομικό ταξίδι με την υπογραφή του σεφ Δημήτρη Στειακάκη και μια αποκλειστική λίστα με ελληνικά κρασιά και cocktails με την υπογραφή του Beverage Consultant Χρήστου Χουσέα.

Αυτό που κάνει όμως το Mitsis N'U Piraeus Port να ξεχωρίζει είναι το γεγονός ότι λειτουργεί ως ένα καταφύγιο τέχνης και δημιουργίας, φιλοξενώντας έργα κορυφαίων Ελλήνων καλλιτεχνών. Γιορτάζοντας τη σημασία της τέχνης στον κλάδο της φιλοξενίας, το ξενοδοχείο παρουσιάζει έργα από όλο το φάσμα των εικαστικών τεχνών, όπως το εντυπωσιακό hanging installation του σημαντικού Έλληνα γλύπτη Κώστα Βαρώτσου αλλά και το πολύχρωμο, γεωμετρικό graffiti του street artist Ιάσονα Μέγκουλα (aka Cacao Rocks) στον εξωτερικό χώρο του ξενοδοχείου.

 Στο Amber Cellar Bar & Restaurant, στο ισόγειο του ξενοδοχείου, φιλοξενείται, επίσης, μια τοιχογραφία από τον πολυτάλαντο και διεθνούς φήμης εικαστικό Κωνσταντίνο Κακανιά. Μιλήσαμε μαζί του για τη νέα του δημιουργία και τη συνεργασία με το νέο ξενοδοχείο Mitsis N'U Piraeus Port.

Κωνσταντίνος Κακανιάς: Συνέντευξη για το έργο του στο εστιατόριο του νέου ξενοδοχείου Mitsis N’U Piraeus Port

Έχουμε δει κατά καιρούς μεγάλης κλίμακας τοιχογραφίες σας σε διάφορα μέρη του κόσμου και στη χώρα μας. Να θυμηθούμε τις πρώτες στο ξενοδοχείο King George με τους αμφορείς, τη μεγάλη τοιχογραφία στο εστιατόριο του νεόδμητου Μουσείου των Όσκαρ στο Λος Άντζελες, τις σουίτες του ξενοδοχείου Vermelho του φίλου και επί χρόνια συνεργάτη σας Christian Louboutin στην ξακουστή παραλία Melides της Πορτογαλίας και φυσικά ιδιωτικές κατοικίες σε Μύκονο και Ίο. Σας αρέσει να ζωγραφίζετε τοιχογραφίες και πόσο διαφορετική είναι η τεχνική από εκείνη της ζωγραφικής σε χαρτί;
Λατρεύω τις τοιχογραφίες, είναι το αγαπημένο μου είδος. Πάντα ήμουν μεγάλος θαυμαστής της αρχαίας ελληνικής ζωγραφικής όπου δημιουργήθηκαν ορισμένες από τις πρώτες τοιχογραφίες. Ακόμα περισσότερο μου αρέσει να κάνω ολόκληρα δωμάτια, να ζωγραφίζω περιμετρικά τον χώρο για να είναι συνολική η εμπειρία του επισκέπτη. Στην περίπτωση του εστιατορίου δεν προσφερόταν κάτι τέτοιο λόγω της διαρρύθμισης του χώρου, έτσι αυτό που προσπάθησα να κάνω ήταν να συνεχίσω το εστιατόριο μέσα στην εικόνα, ώστε να τρώνε οι επισκέπτες με τους χαρακτήρες που ζωγράφισα. Ο τρόπος και τα υλικά που χρησιμοποιείς στην τοιχογραφία είναι τα ίδια με τη ζωγραφική σε χαρτί, αλλά επειδή ο άλλος θα το ζει αυτό καθημερινά πρέπει να σκεφτείς πώς θα ταιριάξει το έργο με τον χώρο. Ένα σχέδιο σε χαρτί μπορεί να κλειστεί σε ντουλάπι, να μην το δει ποτέ κανείς, είναι πιο προσωπικό, ενώ σε μια τοιχογραφία είναι διαφορετικές οι συνθήκες.

Τι αποτέλεσε για εσάς πηγή έμπνευσης για το συγκεκριμένο έργο; Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Όμιλο MITSIS;
Δεν είναι εύκολο να σε εμπιστευτεί κάποιος να ζωγραφίσεις τον χώρο του, αλλά χαίρομαι πολύ που η οικογένεια Μήτση μού έκανε αυτή την πρόταση. Είναι πολύ σπάνιο ακόμα και για ιδιωτικούς χώρους μια αντίστοιχη πρόταση, γιατί πλέον έχουμε μάθει να ζούμε σε άσπρα, μίνιμαλ και ουδέτερα δωμάτια. Όσον αφορά την οικογένεια Μήτση δεν τους γνώριζα προσωπικά πριν τη συνεργασία μας, αλλά όταν μου έγραψαν συγκινήθηκα πολύ γιατί έχουμε πολλούς κοινούς φίλους και είναι τιμή μου βλέποντας τις δράσεις που κάνουν για τον τόπο μας. Το κτίριο από μόνο του ήταν για μένα μια πηγή έμπνευσης, καθώς εκεί στεγάζονταν στο παρελθόν οι αποθήκες της ποτοποιίας METAXA, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα ελληνικά προϊόντα που ταξίδεψαν παντού. Αυτό το κύρος και την ιστορία ήθελα να σεβαστώ και να αναδείξω. Συνεχώς βάζω στα έργα μου στοιχεία ιστορικά και μικρές λεπτομέρειες που ο άλλος μπορεί να μην παρατηρεί, αλλά συνθέτουν με τον τρόπο τους τη μεγαλύτερη εικόνα.

Πόσο επηρέασε η γαστρονομία την έμπνευσή σας για τη δημιουργία του έργου;
Η ιδέα, όπως προανέφερα, ήταν να αποτελεί συνέχεια του χώρου του εστιατορίου και να υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι, οι χαρακτήρες που με συνοδεύουν ανά τα χρόνια. Τους ζωγραφίζω από μικρός και ας μην ξέρω ποιοι είναι. Οι ήρωές μου τρώνε με τους θαμώνες και έτσι δημιουργείται ένας κόσμος οικείος και οικογενειακός. Ένας κόσμος που δημιούργησα για να προστατευτώ από τη βία του πραγματικού και από όσα με στεναχωρούν.

Πόσο σημαντική ήταν η αλληλεπίδρασή σας με τους αρχιτέκτονες για την εκπόνηση του έργου;
Δεν είχα κάποια συνεργασία μαζί τους, είχα πολύ μεγάλη ελευθερία. Μου έδωσαν απλώς τα χρώματα και τα υλικά και ύστερα το άφησαν όλο πάνω μου. Επισκέφθηκα φυσικά το μέρος πριν ξεκινήσω το έργο, για να δω από κοντά το κτίριο, τη διαρρύθμιση του χώρου και το φως. Μου είναι πολύ δύσκολο να καταφτάσω από το LA όπου ζω με κάτι έτοιμο. Δυστυχώς κάνω πολλά προσχέδια, χρησιμοποιώ πολλά χαρτιά. Δεν είναι θέμα τελειομανίας, απλώς θέλω να το πάω μέχρι εκεί που με ευχαριστεί. Μπορεί το προσχέδιο να μου πάρει ακόμα περισσότερο χρόνο και από το ίδιο το έργο.

Το έργο φιλοξενείται στο εστιατόριο εντός του Mitsis N’U Piraeus Port, στον πολυσύχναστο κόμβο του λιμανιού του Πειραιά. Πόση σημασία έπαιξε στο έργο σας το συγκεκριμένο τοπόσημο;
Έχω έναν φίλο από την οικογένεια Μεταξά, που οι ιδέες του με ενέπνευσαν πάρα πολύ, όπως και το λιμάνι του Πειραιά φυσικά, ένα τόσο συμβολικό μέρος για όλους μας. Είμαι Αθηναίος και τον Πειραιά τον είχα συνδέσει στο μυαλό μου με τη φυγή, ενώ τώρα τον έχω ξανανακαλύψει από την αρχή σαν μια άλλη γειτονιά. Είναι πραγματικά μια περιοχή για ανακάλυψη. Πολύ ποιητική, με ιστορία και αντιθέσεις. Εκεί διαδραματίζονται και πολλά από τα ελληνικά έργα, μαζί με τα οποία μεγάλωσα. Μου αρέσει πραγματικά όλος ο Πειραιάς, από την Καστέλλα έως τη Δραπετσώνα.

Πόσο χρόνο σας πήρε να ολοκληρώσετε το έργο; Δούλεψαν και άλλοι εκτός από εσάς;
Το έργο ολοκληρώθηκε αρκετά σύντομα αν σκεφτείτε ότι ήμασταν μόνο τρία άτομα. Είχα στο πλάι μου τη βοηθό μου, όπως και σε όλα τα έργα μου, και έναν νέο έλληνα ζωγράφο, τον Αλέξανδρο Σιμόπουλο, που εκτιμώ πολύ τη δουλειά του και συνεργαστήκαμε άψογα.

Επηρεάζουν την τέχνη σας οι τόποι που έχετε ζήσει;  
Αυτό είναι κάτι που θα μου πείτε εσείς, δεν μπορώ να το κρίνω. Δεν μου αρέσει όμως να βάζω όρια και χώρες στη ζωγραφική, η τέχνη δεν έχει διαβατήριο. Έχει σίγουρα DNA που κουβαλάμε από όλες μας τις μνήμες και τις προσλαμβάνουσες.

Υπάρχει η άποψη να μην μπερδεύουμε την τέχνη με την έννοια της διακόσμησης. Πώς το σχολιάζετε;
Βαριέμαι τους κανόνες και μου αρέσει να τους σπάω. Θέλω να δημιουργώ τους δικούς μου κανόνες μόνος μου. Αν κάποιος θέλει να κάνει ένα έργο να πηγαίνει με τον καναπέ του, εγώ δεν έχω πρόβλημα με αυτό. Ακούγεται σοκαριστικό, το ξέρω, αλλά μακάρι να ήταν το μοναδικό πρόβλημα της κοινωνία μας. Ζούμε σε μια εποχή που συμβαίνουν τόσα δυσάρεστα γεγονότα που με κάνουν να ντρέπομαι πολλές φορές. Για αυτό και μέσω της ζωγραφικής μου θέλω ο «συνδιαβάτης» μου να ταξιδεύει σε μέρη που δεν έχει φτάσει ο ίδιος, να του ανοίγω μια πόρτα. Όχι απαραίτητα πάντοτε αισιόδοξη, δεν είναι εφικτό, αλλά κάτι καινούργιο. Είμαι ένας υπερευαίσθητος άνθρωπος και επηρεάζομαι από το οτιδήποτε βλέπω, θυμάμαι. Η τέχνη είναι για εμένα η ασπίδα αλλά και το ακόντιο, μια αγκαλιά αλλά και ένας καθρέφτης. Ζω για τον πολιτισμό, αυτή είναι η ουσία της ύπαρξής μου.

Τι ετοιμάζετε αυτό τον καιρό; Τι να περιμένουμε από εσάς τους επόμενους μήνες;
Έχω δουλέψει με πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια αλλά η πιο στενή επαγγελματική μου σχέση είναι με μια αθηναϊκή γκαλερί, τη Rebecca Camhi. Ετοιμάζουμε λοιπόν μια ατομική έκθεση για αρχές Ιουνίου, γιατί έχω 6 χρόνια να κάνω κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα. Μια έκθεση όχι αναδρομική, αλλά με παλιά έργα δικά μου, από διαφορετικές εποχές.