Εικαστικά έργα σε «Παράλληλη θέαση» στο Ίδρυμα Θεοχαράκη
Εβδομήντα έργα ιστορικών και σύγχρονων καλλιτεχνών αναδεικνύουν δημιουργικούς διαλόγους και όψεις της νεοελληνικής τέχνης
![woman_guest.jpg woman_guest.jpg](/images/120x120/3/jpg/sites/default/files/woman_guest_2.jpg)
![Βαλέριος Καλούτσης, "Composition of a Landscape #2", 1984 Βαλέριος Καλούτσης, "Composition of a Landscape #2", 1984](/images/1074x600/jpg/files/2023-11-01/%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%83%CE%B7%CF%82__composition_of_a_landscape__2__1984__%CF%83%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B7_%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%B6%CE%B1%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CF%82.jpg)
«Παράλληλη θέαση. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος»: Είδαμε τη νέα περιοδική έκθεση στο Ίδρυμα Β.&Μ. Θεοχαράκη
Πώς (επανα)συστήνεις στο κοινό ένα απάνθισμα εικαστικής δημιουργίας, που αγκαλιάζει ποικίλες όψεις της νεοελληνικής τέχνης, σε μια ευσύνοπτη, συνεκτική και μεστή αφήγηση; Πώς μια συλλογή τέχνης, που αριθμεί περίπου 3.000 έργα και σχεδόν έναν αιώνα διαδρομής (από το 1928), μπορεί να μιλήσει μέσα από τους συσχετισμούς χρώματος και κίνησης «για τους απεριόριστους τρόπους με τους οποίους οι καλλιτέχνες παραθέτουν, ενστερνίζονται ή απορρίπτουν εικόνες και διδάγματα του παρελθόντος, για το πώς προχωρούν στη μακρά πορεία της Ιστορίας, και το πώς κοιτούν σε κάθε σύγχρονη εποχή τους τόσο προς το παρελθόν όσο και προς το μέλλον»; Γίνεται οι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι του 19ου αιώνα να «συναντηθούν» με τις προβληματικές και τις αναζητήσεις των μοντερνιστών του 20ού αλλά και των σύγχρονων ομοτέχνων τους;
![Ιωάννης Αλταμούρας, "Βάρκες στην αμμουδιά", 1872-1874 Ιωάννης Αλταμούρας, "Βάρκες στην αμμουδιά", 1872-1874](/images/w734/jpg/files/2023-11-01/ioannis-altamouras-varkes-stin-ammoudia.jpg)
Η έκθεση «Παράλληλη θέαση. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στο Ίδρυμα Β.&Μ. Θεοχαράκη έρχεται να ξετυλίξει μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα όψεις της Συλλογής αλλά και να μας συστήσει νέα της αποκτήματα, πέντε χρόνια μετά το επετειακό αφιέρωμα του φορέα με τίτλο «Τόποι αναφοράς» στο Μουσείο Μπενάκη.
Με διεισδυτική ματιά και οξυδέρκεια στη διαχείριση του υλικού, η ιστορικός τέχνης, επιστημονική υπεύθυνη και επιμελήτρια της Συλλογής, Χάρις Κανελλοπούλου συμπλέκει 70 έργα σε τρεις διακριτές ενότητες, κάθεμιά από τις οποίες αναπτύσσεται σε ξεχωριστό όροφο. Ανάμεσά τους 20 ιστορικές δημιουργίες (από τον 19ο αιώνα έως το 1950), 50 μεταπολεμικές και 30 που παρουσιάζονται για πρώτη φορά φιλοδοξούν να αποκαλύψουν, όπως δηλώνει, «παλιές και νέες καλλιτεχνικές κατακτήσεις, με αναφορά σε τόπους, τοπία, μορφές της πραγματικότητας και της φαντασίας, καθημερινές ή συμβολικές ιστορίες» και να προβάλλουν «σχέσεις έμπνευσης ή ανατροπής, αναφοράς ή αναπροσδιορισμού».
![Ιωάννης Ζαχαρίας, "Το γράμμα", 1867-1873 Ιωάννης Ζαχαρίας, "Το γράμμα", 1867-1873](/images/w734/jpg/files/ioannis-zaharias-to-gramma.jpg)
«Παράλληλη θέαση. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος»: Περιήγηση στην έκθεση στο Ίδρυμα Β.&Μ. Θεοχαράκη
Η περιήγηση ξεκινά από τον τέταρτο όροφο, εκεί όπου «Τόποι και χώροι» ζωντανεύουν στο τελάρο το ενδιαφέρον των ζωγράφων για το, αστικό κατ’ αρχάς, τοπίο. Οι υδατογραφίες (περ. 1870) του Βικέντιου Λάντσα με αρχαία τοπόσημα της Αθήνας· ο «Φόρος τιμής στον Δημήτρη Πικιώνη» (2018) του Νίκου Παπαδόπουλου· το «Αγάλματα και πλήθος» (2012) του Ζάφου Ξαγοράρη όπου κτίσματα, μνημεία και κάτοικοι της πόλης παρουσιάζονται σε έναν μεταβαλλόμενο χώρο μεταξύ πραγματικού και φαντασιακού· η έρευνα της Ειρήνης Ευσταθίου στη συλλογική και αρχειακή μνήμη («Gate I», 2017).
![Ζάφος Ξαγοράρης, "Αγάλματα και πλήθος", 2012 Ζάφος Ξαγοράρης, "Αγάλματα και πλήθος", 2012](/images/w734/jpg/files/2023-11-01/zafos-xagoraris-agalmata-kai-plithos.jpg)
Η αναπαράσταση της φύσης και της υπαίθρου συμπληρώνει την περιπλάνηση στο πεδίο της τοπιογραφίας. Στα μονοπάτια της μας καθοδηγούν, μεταξύ άλλων, το λυρικό, εκφραστικό ιδίωμα του Ιωάννη Αλταμούρα («Βάρκες στην αμμουδιά», 1872-74) που απηχεί την ατμόσφαιρα των χρωμάτων της βορειοευρωπαϊκής του «μα-θητείας»· το «Τοπίο» (1917-1920) του Κωνσταντίνου Μαλέα με τα ιμπρεσιονιστικά χαρακτηριστικά· η δεξιοτεχνική περιγραφικότητα της χαρακτικής του Γιώργου Βαρλάμου («Ορεινό τοπίο», 1959)· οι σύνθετες εννοιολογικές τοπιογραφίες του Βαλέριου Καλούτση («Composition of a landscape #2», 1984), η ζωγραφική με βυζαντινές και μοντερνιστικές επιρροές του Σπύρου Παπαλουκά («Χωριό στη Λέσβο», 1924)· η δυναμική χειρονομία, στο μεταίχμιο αναπαράστασης και αφαίρεσης, του Τζουλιάνο Καγκλή («Το πάρκο», 2023).
![Σπύρος Βασιλείου, "Πολιτεία", 1965 Σπύρος Βασιλείου, "Πολιτεία", 1965](/images/w734/jpg/files/2023-11-01/spyros-vasileiou-politeia.jpg)
«Μύθοι και άνθρωποι» μας συντροφεύουν στον τρίτο όροφο, με πρόθεση να αναδειχθούν «η αρχετυπική αξία των συμβολισμών και η δυναμική του ρεαλισμού στην καθημερινή “ηθογραφία”». Η εμβληματική «Παλλάδα Αθηνά» (1887) –σχέδιο για το λάβαρο του Πανεπιστημίου Αθηνών– ορθώνεται πλάι στις αφαιρετικές μορφές της Βαυβώς, της Πυθίας και της Βακχίδας (2022) της Βάνας Ξένου, «οι οποίες στη σύγχρονη εκδοχή τους φέρνουν στο προσκήνιο των αναζητήσεων θέματα γυναικείας υπόστασης, ταυτότητας και κοινωνικής θέσης».
Σ’ έναν επιμέρους «κύκλο θέασης» εντάσσονται έργα στα οποία η αρχαιοελληνική κληρονομιά προσεγγίζεται με ποιητική ματιά, όπως το «Παλίμψηστο ολόκαυστο» (1992) που απηχεί τις αναζητήσεις (τεχνικές και θεματικές) του Γιώργου Λαζόγκα, αλλά και οι εμμονικές μεταγραφές κειμένων από τη Νίνα Παπακωνσταντίνου («Ομήρου Ιλιάδα, ραψωδία χ», 2019 και «Αριστοφάνη, Νεφέλαι», 2011).
![Δημήτρης Αληθεινός, "Σημεία μέσα στους χρόνους", 1981 Δημήτρης Αληθεινός, "Σημεία μέσα στους χρόνους", 1981](/images/w734/jpg/files/2023-11-01/dimitris-alitheinos-simeia-mesa-stous-hronous.jpg)
Ιδιαίτερα εύγλωττες συναντήσεις αναδεικνύονται σε συνάρτηση με την εικονογραφία του Νικολάου Γύζη, τις αποτυπώσεις αλληγορικών μορφών («Έρως και Κένταυρος», 1896-1898) και λυρικών ονειρικών κόσμων («Ο ποιητής στην πηγή», περ. 1875-1880). Έργα που συμπλέουν αντίστοιχα με την λιτή πετρογραφία της Βάσως Κατράκη («Ιππέας», 1964-66) και τη σύνθεση «Σημεία μέσα στους χρόνους» (1981) του Δημήτρη Αληθεινού, μια σύγχρονη μνεία στη θηραϊκή τοιχογραφία της Άνοιξης.
Οι απλοί άνθρωποι και η καθημερινότητά τους δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το κάδρο μέσα από γνώριμες προσωπογραφίες του Γιάννη Τσαρούχη (του 1976) ή και τον «Γραφέα» (2022) του Τάσου Μαντζαβίνου, που μαρτυρούν τις οφειλές τους στη βυζαντινή και άλλες παραδόσεις.
![Νικόλαος Γύζης, "Ο ποιητής στην πηγή" (Η έμπνευση του ποιητή), περ. 1875-1880 Νικόλαος Γύζης, "Ο ποιητής στην πηγή" (Η έμπνευση του ποιητή), περ. 1875-1880](/images/w734/jpg/files/2023-11-01/nikolaos-gyzis-o-pioitis-stin-pigi.jpg)
Στην τελική ευθεία πια, στον δεύτερο όροφο, η πορεία γράφεται με τη «Δυναμική της έλλειψης» που προτείνει η αφαίρεση και σημαντικοί εγχώριοι εκπρόσωποί της από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή.
Ο αλληγορικός «Χαμένος Παράδεισος» (1960) της Σελέστ Πολυχρονιάδη, η χειρονομιακή ζωγραφική, με αυστηρότητα στη δομή της, του Γιάννη Σπυρόπουλου όπως εκφράζεται στο «The image L» (1960) και το ιδιοσυγκρασιακό νυχτερινό, με την έντονη κίνηση, «Nocturne» (1971) του Ντίκου Βυζάντιου.
Τα «Πανιά καϊκιών» (1962) του Πάρι Πρέκα και τα «Λάβαρα» (1987) της Λήδας Παπακωνσταντίνου. Δημιουργίες που ανακαλούν θραύσματα βιωμένης εμπειρίας: οι σήμα-κατατεθέν αποτοιχίσεις της Ρένας Παπασπύρου («Επεισόδια στην ύλη», 1980-81), ένα «ζωντανό» σπάραγμα του χρόνου και του αστικού τοπίου, και τα ανάγλυφα κολάζ από χαρτί και μάρμαρο του Βασίλη Γεροδήμου («Τρεις τόποι, Ι, ΙΙ και ΙΙΙ», 2022).
Και φυσικά, η αναμέτρηση με την ανθρώπινη φιγούρα με άλλους τρόπους αναπαράστασης: στις «Φαντασμαγορίες (1996) του πρωτοστάτη της Mec Art Νίκου Κεσσανλή, τους σφυρηλατημένους σε μολύβι ανθρώπους-μηχανές του Ιάσονα Μολφέση (Χωρίς τίτλο, 1997), μέσα από την εξπρεσιονιστική γραφή με τα εμφατικά περιγράμματα του Μάκη Θεοφυλακτόπουλου (Χωρίς τίτλο, 2010).
Δείτε περισσότερες πληροφορίες στο City Guide της Athens Voice
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μπήκαμε για λίγο στον κόσμο του γάλλου σκιτσογράφου
Ένας δημιουργικός κύκλος επτά εκθέσεων ύφανσης ολοκληρώνεται στην Ύδρα
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης μας μίλησε για τη νέα περιοδική έκθεση και μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την τέχνη και τη δημοκρατία
Ένα πραγματικό στολίδι στο κέντρο της Ερμούπολης
Αναδρομική έκθεση του «παγκόσμιου» Ελληνοαμερικανού εικαστικού φιλοξενείται στην γκαλερί Blender στη Γλυφάδα
Τα έργα έφτασαν έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο
Το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μαριάνθη Σίμου στον Αρτεμώνα Σίφνου
Πες μου το καλοκαιρινό σου στέκι, να σου πω έργα ποιων καλλιτεχνών θα δεις. Και φέτος, στα ελληνικά νησιά υπάρχουν εκθεσιακά ραντεβού για κάθε φιλότεχνη διάθεση
O «καταραμένος» ζωγράφος που πέθανε στα 35 του - Μαζί του στον θάνατο και η μούσα της ζωής του
Η ζωγράφος που κατάγεται από τη Ρωσία, μεγάλωσε στον Καναδά και ερωτεύτηκε την Ελλάδα ζωγραφίζει τη Μάνη
140 έργα από 55 δημιουργούς ανιχνεύουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές που γεννήθηκαν μέσα από τον αγώνα για ελευθερία σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία τις δεκαετίες 1960-1970
Είδαμε στην Κρήτη τα έργα που διακρίθηκαν φέτος στον εικαστικό θεσμό και σας συστήνουμε τους δημιουργούς τους
Ποια είναι η ιστορικός τέχνης που θα ηγηθεί του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού της Γερμανίας
Μια έκθεση στο Χίμαιρα art & craft για την πρώτη Πανδώρα και για όλες τις Πανδώρες του κόσμου που βιώνουν την αδικία, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις
Ο Νίκος Καββαδάς κατέγραψε σε μία πλατφόρμα όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τα μουσεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας
Ένα μοναδικό έργο τέχνης που συνοδεύει το νέο μας τεύχος
Η επιμελήτρια Άννα Μυκονιάτη μας συστήνει την Ελληνίδα ζωγράφο του μοντερνισμού πίσω από τα αινιγματικά σχέδια που παρουσιάζει το ΕΜΣΤ
Και ακόμα, «Οικολογίες της φροντίδας» στο State of Concept, Alberto Maggini στο space52
Όσα ετοιμάζουν οι Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Μπάμπης Βενετόπουλος, Χριστίνα Μήτρεντσε, Πάνος Χαραλάμπους και Lily Consuelo Saporta Tagiuri στο τριήμερο δράσεων που ενορχηστρώνει ο Νίκος Διαμαντής
Ο Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός στη νέα CAN Gallery, «Τόπος υπερκόσμιων συρράξεων» στον Συνοικισμό Χαλανδρίου, Νίκος Κόνιαρης στην Genesis και άλλες εκθέσεις που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.