Εικαστικα

8 εκθέσεις για τον Αύγουστο στην Αθήνα

Και νέα ραντεβού «παίζουν» κι άλλα μεγάλα αφιερώματα που θέλουμε να προλάβουμε. Η πιο καλή ώρα είναι τώρα.

Ιωάννα Γκομούζα
ΤΕΥΧΟΣ 882
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι καλύτερες εκθέσεις στην Αθήνα για τον Αύγουστο του 2023

Εκθέσεις τέχνης και εγκαίνια τον Αύγουστο στην Αθήνα

Εγκαίνια αυγουστιάτικα; Αμέ και με «βαριές» υπογραφές. Υπέροχα «αναρχικά» κεραμικά του Πικάσο, η «Θεογονία» του Ησίοδου που εικονογράφησε ο Μπρακ, λιθογραφίες του Μαγιόλ, του Τουλούζ Λωτρέκ και του Λεζέ (από το «Τσίρκο»), εικονογραφήσεις του Ματίς από το λεύκωμα «Τζαζ» και του Μπαλτύς για τα «Ανεμοδαρμένα ύψη», αλλά και τρεις ξεχωριστές γκραβούρες του Μιρό μάς περιμένουν στο Μουσείο του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο Παγκράτι. Με τίτλο «Μνήμες λουσμένες στο όνειρο» (5/8-3/12) η έκθεση είναι αφιερωμένη στον ρόλο του πολλαπλού στη μοντέρνα και τη σύγχρονη τέχνη.

Fernand Léger, Σελίδα από το λεύκωμα «Τσίρκο», 1950. Συλλογή Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή © ADAGP, Paris 2023 / ΟΣΔΕΕΤΕ, Αθήνα 2023

Στο αστικό βίωμα μέσα από το βλέμμα εικαστικών δημιουργών και κινηματογραφιστών μας ταξιδεύει το αφιέρωμα «Αστυγραφία. Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970» (έως 3/3/2024) στην Εθνική Πινακοθήκη. Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση, με την υπογραφή της Συραγώς Τσιάρα, που καταγράφει την αστικοποίηση, την ανοικοδόμηση, την ανάδυση της κοινωνίας του θεάματος, τα όνειρα και τις συγκρούσεις στην πόλη, μέσα το έργο γνωστών εικαστικών (όπως οι Βλάσης Κανιάρης, Αγήνωρ Αστεριάδης, Νίκος Κεσσανλής, Ρένα Παπασπύρου, Άσπα Στασινοπούλου κ.λπ.) και αποσπάσματα από αγαπημένες ταινίες (των Μιχάλη Κακογιάννη, Γιώργου Τζαβέλλα, Νίκου Κούνδουρου, Αλέκου Αλεξανδράκη κ.ά.).

«Αστυγραφία. Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970» στην Εθνική Πινακοθήκη © Λάμπρος Ψυρρούκης

Πρώιμες και διάσημες συνθέσεις, χειρόγραφες παρτιτούρες, όπως οι απεικονιστικές καμπύλες των «Μεταστάσεων», μια αποδομημένη ματιά στη προσωπική του βιβλιοθήκη-κιβωτό αναφορών, σημειώσεις για μια Κοσμική πόλη του μέλλοντος, μελέτες για τα περίφημα οπτικοακουστικά θεάματα Πολύτοπα, η επιστολή απόλυσής του από τον Λε Κορμπυζιέ (που δυο χρόνια αργότερα του ζητούσε να επιστρέψει στο ατελιέ του), η μηχανή της Πολυαγωγίας που επινόησε το 1976 για να μετατρέπει σε ήχο γραφικές αναπαραστάσεις. Πρωτοπόρος συνθέτης, αρχιτέκτονας και μαθηματικός, ο Ιάννης Ξενάκης αποζητούσε το «κράμα» τέχνης και επιστήμης. Δυο κατατοπιστικές εκθέσεις στο ΕΜΣΤ (έως 7/1/2024) εστιάζουν στην γόνιμη δημιουργική και την πολυτάραχη προσωπική του διαδρομή.

Ο Ιάννης Ξενάκης με τον Λε Κορμπυζιέ στις Βρυξέλλες το 1958 © Συλλογή οικογένειας Ιάννη Ξενάκη

Στα οπωσδήποτε και η επίσκεψη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά για την εντυπωσιακή εγκατάσταση της Nour Mobarak, σε παραγωγή της Rodeo Gallery (έως 16/9, κλειστά: 5-25/8). Τα μνημειώδη γλυπτά του «Dafne Phono» δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα μετά από εργασία δυόμισι ετών, είναι φτιαγμένα από μυκήλια (!) και εκφέρουν σε σπάνιες, ακατάληπτες σ’ εμάς, γλώσσες το λιμπρέτο της αρχαιότερης όπερας που συντέθηκε το 1598. Το έργο επεκτείνει την έρευνα της Λιβανεζοαμερικανίδας εικαστικού σχετικά με τις αναλογίες μεταξύ λόγου, επανάληψης, φθοράς, πολιτισμού, εξουσίας και μεταμόρφωσης καταθέτοντας έναν στοχασμό σχετικά με το τι χάνεται όταν οι ηγεμονικές γλώσσες της εποχής μας εξαφανίζουν άλλες, λιγότερο διαδεδομένες.

Nour Mobarak, η εγκατάσταση "Dafne Phono" στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Παραχώρηση της καλλιτέχνιδας και της RODEO London/Piraeus © Στάθης Μαμαλάκης

Ματιές στη γυναικεία δημιουργία ρίχνει η έκθεση «Contemporary Womanhood 1.0: σύγχρονες θηλυκότητες» (έως 8/10, κλειστά 12-20/8) στο MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά. Κοινή βάση και δημιουργική αφετηρία των 14 δημιουργών που συμμετέχουν (Ναταλία Μαντά, Εσμεράλδα Μομφερράτου, Νικόλ Οικονομίδου, Νάνα Σαχίνη, Τζόνα Σαχπάζης, Δέσποινα Χαριτωνίδη κ.ά.) αποτελούν το μέσο της γλυπτικής και ο μύθος της Γυναίκας Σκελετού –μια ιστορία από την παράδοση των Εσκιμώων για ένα τερατόμορφο πλάσμα που ζει κάτω από το νερό αλλά καταφέρνει να αναγεννηθεί μέσα από τη δύναμη της μεταμόρφωσης. Η επιμελήτρια Φαίδρα Βασιλειάδου μας συστήνει τα έργα τα Σαββατοκύριακα στις 13:00 (εκτός 29-30/7, 12-13/8, 19-20/8).

«Contemporary Womanhood1.0: σύγχρονες θηλυκότητες»: το έργο της Δέσποινας Χαριτωνίδη, "The space between us"

Τη ματιά, το λεξιλόγιο και τις χειρονομίες 33 ζωγράφων της νεότερης γενιάς αναζητά το «Encore: Νέα ελληνική ζωγραφική» (έως 10/9) στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων. Ανάμεσά τους οι Ιλεάνα Αρναούτου, Γιώργος Γύζης, Στέλιος Καραμανώλης, Ανδρέας Ράγκναρ Κασάπης, Καρολίνα Κρασούλη, Άγγελος Μέργες, Δαυίδ Σαμπεθάι, Αναστάσης Στρατάκης, Αντρέα Τζούροβιτς κ.ά. Την επιμέλεια έχουν οι Ελένη Κούκου, Θεόφιλος Τραμπούλης και Χριστόφορος Μαρίνος.

Στιγμιότυπα από τον ζωγραφικό κόσμο του Steven Shearer (έως 3/2024) ξεδιπλώνει η Συλλογή Γιώργου Οικονόμου. Ο καλλιτέχνης από το Βανκούβερ, γνωστός για τις εικονογραφικές του αναφορές στην metal μουσική κουλτούρα και στην εικαστική γλώσσα των μεγάλων ζωγράφων του παρελθόντος, επανέρχεται συχνά στη δουλειά του στην ιδέα της άβολης εγγύτητας μεταξύ ύπνου και θανάτου. Στην έκθεση «Sleep, Death’s Own Brother» έχουμε την ευκαιρία να δούμε έργα όπως τα Man Sitting (2006), Band (2004) αλλά και τα πιο πρόσφατα Atheist’s Commission, Potter και The Green Collector.

Steven Shearer, "The green collector"