Στο Αιγαίο της τέχνης: εκθέσεις στα νησιά το καλοκαίρι 2023

Art weekend στον Αργοσαρωνικό

Όταν το εισιτήριο για το εξπρές της καλοκαιρινής βουτιάς βγαίνει και με πολιτιστική αφορμή, είναι πολύ πιθανό να γράφει Ύδρα. Φέτος η έκθεση «Dream Machines» (έως 30/10) του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, σε επιμέλεια Daniel Birnbaum και Massimiliano Gioni, εξετάζει την επίδραση της τεχνολογίας στην ανθρώπινη φαντασία, φέρνοντας στο παλιό σφαγείο έργα ιστορικών (βλ. Duchamp και Wilhelm Reich) αλλά και διάσημων σύγχρονων καλλιτεχνών (Jeff Koons, Pipilotti Rist, Lee Bul, Maurizio Cattelan, Urs Fischer, Fischli & Weiss, Pamela Rosenkranz κ.ά.).

Σε νέο στέκι δίνουμε ραντεβού με το Hydra School Projects του Δημήτρη Αντωνίτση. Με τίτλο «Lessons learned» (έως 17/9), ποντάρει σε δημιουργίες Ελλήνων και ξένων δημιουργών που «αναφέρονται στην απαλλαγή από τους φραγμούς, στη φανέρωση της πραγματικής μας ταυτότητας και ίσως στην επίτευξη της λύτρωσης». 

«Far on earth» (5-31/8), στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας θα συναντηθούν οι ματιές της Eva Medin και της Στεφανίας Στρούζα στην ετήσια παρουσίαση του HYam (Hydra for artists of the Mediterranean). Εδώ ήδη «τρέχει» το αφιέρωμα «Νίκος Καζαντζάκης: 140 χρόνια φως» (έως 31/8) με προσωπικά αντικείμενα, επιστολές και χειρόγραφα του πολυδιαβασμένου συγγραφέα. «Στην άλλη πλευρά της Ιστορίας» (έως 31/10) και το τραύμα, προσωπικό και συλλογικό, εστιάζουν 20 Έλληνες εικαστικοί (Ηώ Αγγελή, Άγγελος Παπαδημητρίου, Άρτεμις Ποταμιάνου, Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Γιώργος Χαρβαλιάς κ.ά.) στην ιστορική οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, ενώ δώδεκα τελειόφοιτοι της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών «συνομιλούν» με τον δάσκαλό τους Νίκο Τρανό στην έκθεση «Exit» (έως 18/8) στο Αρχοντικό Τομπάζη, το παράρτημα της σχολής στην Ύδρα.

Εικονογραφικό μοτίβο, διαδικασία ταξινόμησης ή και εμμονικής ιεροτελεστίας, οι «Επαναλήψεις» (έως 27/8) πρωταγωνιστούν στη γκαλερί Citronne στον Πόρο, σε δημιουργίες των Νίκου Αλεξίου, Μυρτώς Ξανθοπούλου, Νίνας Παπακωνσταντίνου, Έφης Σπύρου, Θάλειας Χιώτη κ.ά. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού ο Αλέκος Κυραρίνης ξεδιπλώνει μια εικαστική κατάθεση «Ἐπὶ τύμβῳ» (έως 30/9), αντλώντας από τις παραστάσεις των επιτυμβίων στηλών της κλασικής περιόδου.

Στις Σπέτσες οι in situ εγκαταστάσεις που θα δείξουν στο «Home Μπάλτιζα work in progress» (29/7-16/9) στο Παλιό Λιμάνι οι Πέτρος Ευσταθιάδης, Μαριλένα Κρανίωτη, Γιάννης Λασηθιωτάκης και Θοδωρής Ψυχογιός είναι εμπνευσμένες από την τέχνη της ξυλοναυπηγικής.

«Ηχηρά» ραντεβού στις Κυκλάδες

«Η αδιάλλακτη ειλικρίνεια της ενσυναίσθησης» γίνεται πλοηγός στην τέχνη του Χρόνη Μπότσογλου (έως 1/10) στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή στην Άνδρο. Περισσότερα από 100 έργα ξεδιπλώνουν τα ζωγραφικά κεφάλαια του παραστατικού καλλιτέχνη –τοπία, ερωτικά, πορτρέτα και η περίφημη «Νέκυια».

«Γλυπτικής μέγιστον μάθημα» (έως 16/10) μάς υπόσχεται το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού στο νησί του μαρμάρου, φυσικά μέσα από τη δημιουργία του ιστορικού γλύπτη Γιανούλη Χαλεπά. Το αφιέρωμα επικεντρώνεται σε έργα της πρώτης (εποχής της Κοιμωμένης) και κυρίως της δεύτερης περιόδου του (όταν ο καλλιτέχνης επέστρεψε στην Τήνο μετά το Ψυχιατρείο της Κέρκυρας) από τις συλλογές του Ι.ΤΗ.Π. και του Ιδρύματος Ωνάση. 

Στον Κάμπο, στο Μουσείο Κώστα Τσόκλη (έως 30/9) φιγουράρουν πρόσφατες ζωγραφικές δημιουργίες του γνωστού εικαστικού με αναφορές στη διαδικτυακή εποχή μας, ενώ για πρώτη φορά ανοίγει και ο νέος εκθεσιακός χώρος με 40 έργα της σειράς «Tsoclis 85 Στοιχεία για τη δημιουργία πιθανών αριστουργημάτων».

«Τα φτερά του Ίκαρου» που τόσο αναζήτησε στη γλυπτική και τη ζωγραφική του ο Klaus Pfeiffer (έως 8/10) φώλιασαν στον καρτ-ποσταλικό Πύργο Μπαζαίου. Στη γειτονική Πάρο η ζωγραφική του Γιώργου Σταθόπουλου συναντά με… «Μάτια χωριστά κλειστά» (14-23/7) τις ανθρωποκεντρικές αφηγήσεις στον καμβά του Λάκη Λαζόπουλου στην Kapopoulos Fine Arts.

Στην Κύθνο η Ιωάννα Λημνιού, η Πάκυ Βλασσοπούλου και ο Αριστείδης Λάππας συνομιλούν με το φυσικό και πολιτισμικό τοπίο του νησιού στο πλαίσιο του προγράμματος καλλιτεχνικής φιλοξενίας Thermia Project. Τα έργα τους παρουσιάζονται στην έκθεση με τίτλο CARING/CARRYING LANDSCAPES στο Δημοτικό Σχολείο της Χώρας (17-25/8), σε επιμέλεια της Οντέτ Κουζού.

Σύγχρονη τέχνη στα ανατολικά

«ΔΕΚΑ» χρόνια σύγχρονης τέχνης στη Λέσβο κλείνει η K-Gold Temporary Gallery και προβάλει έργα διάσημων εικαστικών και χορογράφων (Marina Abramovi, Allora & Calzadilla, Liam Gillick, Vanessa Beecroft, Mats Ek, William Forsythe κ.ά.) οι οποίοι πειραματίστηκαν με το βίντεο και το φιλμ για να καταγράψουν το σώμα σε κίνηση (21-30/7).

«Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα» (έως 28/8) στο Τέμενος Χαμηδιέ και στα Οθωμανικά Λουτρά στο Κάστρο της Χίου. Για τη φετινή της έκθεση η ΔΗΩ (DEO Projects) προσκαλεί 12 καλλιτέχνες από την Ελλάδα, την Τουρκία, τον Λίβανο, το Ιράν και την Κύπρο να αναστοχαστούν πάνω στις παλίμψηστες ιστορίες του νησιού, τους διασυνοριακούς πολιτισμούς, τα συλλογικά τραύματα και τις μορφές της ίασης.

Εκεί στον νότο

Γενέθλια –τρεις δεκαετίες– και για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης στο Ρέθυμνο, που εκθέτει δημιουργίες του Λευτέρη Κανακάκι, του Χριστόφορου Δουλγέρη και Νέα αποκτήματα στο κτίριο της οδού Μεσολογγίου (έως 15/10) και στην αίθουσα Πυροβολικού στη Φορτέτζα έργα της Maelee Lee από τη σειρά «Homeostasis» (έως 8/8) τα οποία εκφράζουν την ανησυχία της Κορεάτισσας καλλιτέχνιδας για όσα καταστρέφουν τη λεπτεπίλεπτη ισορροπία της Γης.

Το χαρτί ως μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης προσφέρει το πεδίο συνάντησης στην έκθεση «Paper stories» (έως 29/7) για τη Μαριγώ Κάσση και τη Xin Song στο Μεγάλο Αρσενάλι στα Χανιά, ενώ στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ο «Νόστος της θάλασσας» ζωντανεύει μέσα από τον χρωστήρα του ονομαστού θαλασσογράφου Κωνσταντίνου Βολανάκη (21/7-31/12), με έργα από τη συλλογή του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη. Στη Βασιλική Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο, πάλι, στην έκθεση «Ένα βλέμμα που σας λέει ότι όσα έχετε ακούσει για τη ζωγραφική είναι αλήθεια» (14/7-2/9) ο Σωτήρης Φέλιος παρουσιάζει 44 έργα της συλλογής του – με κορμό της τη ρεαλιστική αναπαράσταση και το ανθρωποκεντρικό στοιχείο.

Ποιος φτιάχνει βαλίτσα για Ελαφόνησο; Στο νησάκι της Λακωνίας η έκθεση «Ammophila vol. 4: Hopes and Promises» (22-31/7) επιχειρεί έναν διάλογο για το πώς δημιουργείται μέσα μας η ελπίδα και η προσμονή. Συμμετέχουν οι: Νίκος Αρβανίτης, Πέτρος Ευσταθιάδης, Μαργαρίτα Μποφιλίου, Φωτεινή Παλπάνα, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Ραλλού Παναγιώτου, Στεφανία Στρούζα κ.ά.