Εικαστικα

Nikita Byzov: Ένας ζωγράφος από το Κίεβο, στην Αθήνα

Τον συναντήσαμε με αφορμή την πρόσφατη έκθεσή του και μιλήσαμε για τη διαδρομή του στον χώρο της τέχνης και τα μελλοντικά του σχέδια

Villy Calliga
ΤΕΥΧΟΣ 874
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Προτζέκτορας: Ο Ουκρανός αρχιτέκτονας και ζωγράφος Nikita Byzov μιλάει για τα έργα του, την έκθεσή του «Vibrations» και τον πόλεμο της Ρωσίας στη χώρα του

Γεννημένος στο Κίεβο με πατέρα τον διακεκριμένο εικαστικό Vladimir Byzov και μητέρα την κινηματογραφίστρια και σκηνοθέτιδα Natalia Chernyshova, ο Nikita Byzov αρχιτέκτονας, ζωγράφος, εικονογράφος, γραφίστας, απόφοιτος του Publishing and Printing KPI. I. Sikorsky (πρώην I. Fedorov Polygraphic Institute), παρουσίασε πρόσφατα στην Αθήνα την ατομική του έκθεση «VIBRATIONS» με έργα που δημιουργήθηκαν μέσα στο 2022 ως απόρροια των σκέψεων και των συναισθημάτων του ενόσω μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία. Πάνω τους, καλειδοσκοπικά, αποτυπώνεται η εμπειρία του και η καλλιτεχνική του πορεία.

Όπως λέει ο ίδιος «τη στιγμή που η αξία της ζωής και το συναίσθημα βρίσκονται σε μέγιστη κρίση, έρχεται η συνειδητοποίηση πως ακόμη και μια μέρα ζωής είναι ευλογία. Κάθε καινούργιο λεπτό ζωής και ανάσας είναι μια δωρεά γεμάτη κατανόηση και σκοπιμότητα που ισοπεδώνει την Ύλη». Τον συναντήσαμε με αφορμή την πρόσφατη έκθεσή του και μιλήσαμε για τη διαδρομή του στον χώρο της τέχνης και τα μελλοντικά του σχέδια.

Nikita, πώς ήταν να μεγαλώνεις με γονείς καλλιτέχνες; Ποια ατμόσφαιρα κυριαρχούσε στο σπίτι;
Ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον το περιβάλλον που μεγάλωσα. Ο πατέρας μου ήταν στον εικαστικό χώρο, η μητέρα μου στον χώρο του κινηματογράφου. Οι συναναστροφές μου, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ήταν με ανθρώπους δημιουργικούς, σκηνοθέτες, σεναριογράφους, ζωγράφους, συγγραφείς, ποιητές. Γνώρισα σημαντικούς ανθρώπους και φυσικά είχα την ευκαιρία να έρθω πολύ νωρίς σε επαφή με την τέχνη μέσα από επισκέψεις σε διάφορα καλλιτεχνικά ιδρύματα, στούντιο, μουσεία και γκαλερί.

Θα έλεγες ότι λόγω αυτού του περιβάλλοντος η ενασχόληση σου με την τέχνη ήταν μονόδρομος;
Ναι, πιστεύω ότι έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο. Άλλωστε πάντα το περιβάλλον που αναπτυσσόμαστε ως παιδιά επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, τις επιλογές μας, την μετέπειτα εξέλιξη μας.

Μίλησέ μας για την περίοδο των σπουδών σου. Ποια θεωρείς ότι ήταν η πιο συγκλονιστική εμπειρία που είχες;
Η περίοδος που ήμουν φοιτητής ήταν τόσο συναρπαστική που ζούσα με την αγωνία για το τι καινούργιο θα μου φέρει η κάθε μέρα. Εκείνη την περίοδο ήταν που ασχολήθηκα και με την εικονογράφηση αλλά τελικά δεν με πήγε παρά πέρα, τουλάχιστον όχι όσο φανταζόμουν. Τώρα, ως την πιο συγκλονιστική εμπειρία θα ξεχωρίσω όχι κάτι σχετικό με την τέχνη αλλά το ότι με ερωτεύτηκε η καθηγήτριά μου. (γέλια)

Είσαι αρχιτέκτονας, ζωγράφος, εικονογράφος και γραφίστας. Ποια από αυτές τις ιδιότητες αγαπάς πιο πολύ;
Είναι δύο οι ιδιότητες που έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου και διεκδικούν ισόποσο κομμάτι της: του αρχιτέκτονα και του ζωγράφου.

Ας μιλήσουμε για τη ζωγραφική. Πώς ήταν η πρώτη φορά που στάθηκες αμήχανα μπροστά από τον λευκό καμβά;
Α! τη θυμάμαι πολύ καλά αυτή τη στιγμή! Ήταν πριν από πέντε χρόνια. Ήθελα να ξεκινήσω κάτι που είχα ήδη μέσα μου αλλά τελικά μέχρι να το καταφέρω μου πήρε ένα χρόνο.

Υπάρχουν καλλιτέχνες που έχουν επηρεάσει τη δουλειά σου; Που θα μπορούσες να τους χαρακτηρίσεις ως επιρροές σου;
Είναι αρκετοί. θα αναφέρω ενδεικτικά τον Pierre Soulage, τη Lee Κrasner, τον Jackson Pollock, τον Franz Κline, τον Anselm Κiefer και τον Yves Klein. Και φυσικά είμαι βαθιά επηρεασμένος από το εικαστικό έργο του πατέρα μου, όπως θα ήταν άλλωστε κάθε παιδί καλλιτέχνη που αποφασίζει και το ίδιο να ακολουθήσει τον δρόμο της τέχνης.

Η πρώτη συμμετοχή σου σε έκθεση ήταν στη Γερμανία. Ποιο ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα όταν παρέδωσες τα έργα σου μπροστά στο κοινό;
Πράγματι, ήταν το 2004 στη Γερμανία, τότε ζούσα εκεί. Σίγουρα υπήρχε αγωνία, αλλά το κυρίαρχο συναίσθημα ήταν ο ενθουσιασμός!

Πριν λίγο καιρό παρουσίασες δουλειά σου για πρώτη φορά στην Αθήνα. Πώς σου φάνηκε ως εμπειρία;
Η Ελλάδα γενικώς είναι μία χώρα που αγαπώ πολύ, το κοινό της έκθεσης ήταν από διάφορους χώρους όχι μόνο της τέχνης, υπήρχε μια ποικιλομορφία, κάτι που έχει ενδιαφέρον και φυσικά μου αρέσει πολύ. Τώρα όσο αφορά τα συναισθήματα που μου δημιουργήθηκαν ήταν τόσο δυνατά που δύσκολα μπορώ να τα περιγράψω.

Ζεις και δημιουργείς πλέον στην Αθήνα. Θεωρείς ότι ο εικαστικός χώρος στην πρωτεύουσα έχει ενδιαφέρον;
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω ακόμα έρθει σε επαφή με το εικαστικό τοπίο της Αθήνας. Δεν έχω, για παράδειγμα, γνωρίσει πάρα πολλούς καλλιτέχνες ακόμα και δεν ξέρω και κατά πόσο αυτό είναι εφικτό. Όμως από αυτούς που έχω γνωρίσει μέχρι τώρα, έχω γοητευτεί.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζεις ως καλλιτέχνης σε αυτή την πόλη;
Θα έλεγα καμία. Από την πρώτη στιγμή που ήρθα, βρήκα μεγάλη υποστήριξη από όλους τους Έλληνες, κάτι που εκτιμώ ιδιαίτερα. Επίσης βρήκα καλλιτεχνική αποδοχή, κάτι πολύ βασικό για έναν δημιουργό. Βέβαια το όνειρό μου είναι να αποκτήσω ένα δικό μου εργαστήρι στο οποίο να δημιουργώ. Ξέρετε, στην Ουκρανία, στους καλλιτέχνες παραχωρούνταν χώροι για τις καλλιτεχνικές τους δραστηριότητες.

Σε ενδιαφέρει ο τρόπος που μεταφράζει το κοινό τα έργα σου; Αν καταλαβαίνει κάτι διαφορετικό από αυτό που θες να εκφράσεις μέσα από αυτά, σε ενοχλεί;
Η αλήθεια είναι ότι δεν με ενοχλεί το πώς θα ερμηνεύσει ο καθένας τα έργα μου. Ειλικρινά δεν με ενδιαφέρει, με την έννοια ότι είναι κάτι πολύ προσωπικό το πώς θα εισπράξει κάποιος το μήνυμα ενός έργου και πώς θα το «μεταφράσει». Αυτό που με ενοχλεί στις εκθέσεις είναι να βγαίνω φωτογραφίες. (γέλια)

Από όλες τις δουλειές σου, υπάρχει κάποια που ξεχωρίζεις;
Νομίζω όχι, δεν υπάρχει κάποιο έργο που ξεχωρίζω. Τα έργα είναι σαν τα παιδιά. Το καθένα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και το δικό του χαρακτήρα αλλά τα αγαπάς όλα.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια; Ετοιμάζεις κάποια έκθεση;
Αυτό που έχω σκοπό είναι να δουλέψω σκληρά για μία μεγάλη και «δυνατή» έκθεση. Η αλήθεια είναι ότι ακόμα δεν ξέρω πώς ακριβώς λειτουργεί ο εικαστικός χώρος στην Ελλάδα αλλά θα ήθελα πραγματικά να παρουσιάσω τα έργα μου στην Εθνική Πινακοθήκη και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.