Εικαστικα

Ένα Mosaico τέχνης στην Αθήνα

Η Ελευθερία Κωτσού και ο Γεράσιμος Γαλιατσάτος μιλούν για τον χώρο τους όπου αναπτύσσονται αληθινές ανθρώπινες σχέσεις και βαθιές καλλιτεχνικές φιλίες

Villy Calliga
ΤΕΥΧΟΣ 856
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Προτζέκτορας: Ελευθερία Κωτσού και Γεράσιμος Γαλιατσάτος μιλούν για το εργαστήρι που δημιουργούν, επικοινωνούν έργα, ιδέες και όνειρα.

Περπατάς τη Bασιλίσσης Σοφίας, στρίβεις δεξιά στην Καισαρείας. Σε µερικά µέτρα το συναντάς στο δεξί σου χέρι. Στη βιτρίνα του η λέξη «Mosaico» µε µαύρα γράµµατα. Κοιτάς µέσα από την τζαµαρία. Στους τοίχους, έργα τέχνης. Περνάς το κατώφλι. Στο πάτωµα, το παλιό µωσαϊκό της δεκαετίας του 60 συντηρήθηκε για να ακουµπούν πλέον πάνω του βήµατα ανθρώπων που αγαπούν την τέχνη. Κατεβαίνεις τη µεταλλική σκάλα και βρίσκεις τον Γεράσιµο και την Ελευθερία σκυµµένους στα έργα τους.

Γνωρίστηκαν το 1997 κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Από τότε πορεύονται µαζί, ονειρεύονται µαζί, δηµιουργούν µαζί. Το 2015 η οµάδα µεγάλωσε µε τη γέννηση της Νεφέλης. Θα τη βρεις να ζωγραφίζει δίπλα τους τις ώρες που δεν έχει σχολείο. Το Mosaico δεν είναι ένας ακόµα εκθεσιακός χώρος, µια ακόµα γκαλερί που φιλοξενεί εκθέσεις. Είναι εργαστήριο, µια µικρή κυψέλη δηµιουργίας, ένας χώρος συνάντησης καλλιτεχνών και ανταλλαγής ιδεών. Δηµιουργήθηκε από τον Γεράσιµο Γαλιατσάτο και την Ελευθερία Κωτσού όταν το δωµάτιο που µοιράζονταν στο σπίτι τους ως εργαστήριο δεν χωρούσε πια τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες.

Πότε αποφασίσατε να δηµιουργήσετε το  Μωσαϊκό; 
Ε: Σαν σκέψη γεννήθηκε τρία χρόνια πριν τη γέννηση της Νεφέλης. Δεν θέλαµε µόνο ένα εργαστήριο που να µπορούµε να δουλεύουµε και να εκθέτουµε τη δουλειά µας αλλά έναν χώρο συνάντησης ανθρώπων, ιδεών, εικόνων, ήχων, έργων. Έναν χώρο φιλόξενο για οποιονδήποτε αγαπάει την τέχνη, σε οποιαδήποτε µορφή της.

Γ: Είχαµε τη σκέψη αλλά δεν γνωρίζαµε πώς να τον δηµιουργήσουµε. Πηγαίναµε συνέχεια σε εκθέσεις, παρακολουθούσαµε τα δρώµενα στον καλλιτεχνικό χώρο για να καταλάβουµε πώς λειτουργεί. Τον Ιανουάριο του 2021 έτυχε να διατίθεται αυτός ο χώρος δίπλα στο σπίτι µας, µας είχαν έρθει ανέλπιστα και κάποια χρήµατα, οπότε είπαµε ότι ήταν η στιγµή να τον ξεκινήσουµε.

Η Ελευθερία Κωτσού και ο Γεράσιμος Γαλιατσάτος. © Villy Calliga

Τον ξεκινήσατε µέσα στην πανδηµία. Δύσκολη περίοδος. Θα µου την περιγράψετε;   
Γ: Πολύ δύσκολη περίοδος πραγµατικά, όµως η δηµιουργία του Μωσαϊκού, το ότι αφιερωθήκαµε σε αυτή, λειτούργησε προστατευτικά απέναντι στη δυστοπία εκείνων των ηµερών. Φτιάχτηκε µε πολύ προσωπική εργασία. Ακόµα και η Νεφέλη συµµετείχε, όπως µπορούσε, στα µαστορέµατα.

Ε: Ο χώρος παλιά ήταν µανάβικο. Όταν όµως τον είδαµε πρώτη φορά, ξέραµε ήδη πώς θέλαµε να γίνει. Το είχαµε ήδη φτιάξει στο µυαλό µας. Υπήρχαν πολλά πράγµατα που έπρεπε να πεταχτούν και πολλά που έπρεπε να γίνουν. Μέχρι και την παλιά ταµειακή του µανάβικου βρήκαµε στο υπόγειο, µε χτυπηµένες αποδείξεις για ζαρζαβατικά σε δραχµές. Αυτήν την κρατήσαµε. Κάποια στιγµή θα την παρουσιάσουµε σε κάποια έκθεση.

Ελευθερία Κωτσού. Χαρακτικό

Επτά εκθέσεις σε δύο χρόνια. Η πρώτη έγινε εν µέσω πανδηµίας διαδικτυακά;
Γ: Όταν τελειώσαµε µε τη δηµιουργία του χώρου αποφασίσαµε να κάνουµε µια έκθεση που να αφορά τη δύσκολη περίοδο που όλοι βιώναµε. Τον Μάρτιο, λοιπόν, του 2021, µετά από open call, παρουσιάσαµε διαδικτυακά την έκθεση «Ένας χρόνος πανδηµίας» µε τη συµµετοχή δώδεκα καλλιτεχνών. Παρουσιάστηκαν έργα ζωγράφων, εικονογράφων, γραφιστών, γλυπτών και φωτογράφων.

Γεράσιμος Γαλιατσάτος. Ακουαρέλα

Τίποτα όµως δεν συγκρίνεται µε την ανθρώπινη επαφή. Κάτι που έγινε µε τη δεύτερη έκθεσή σας, όταν καταργήθηκαν οι περιορισµοί λόγω του κόβιντ. 

Ε: Ήταν τον Μάη του 2022 που πέρασε ο κόσµος για πρώτη φορά το κατώφλι του Μωσαϊκού. Πολύ όµορφη στιγµή, παρά το άγχος της πρώτης φοράς. Παρουσιάσαµε την εικονογράφηση του βιβλίου της Πελαγίας Μπότση «Εδώ και εκεί οι εικόνες» που είχε κάνει ο Γεράσιµος. Η εικονογράφηση πήρε έπαινο από τα ΕΒΓΕ, τα Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής και Εικονογράφησης.

Γ: Ηρθε πολύς κόσµος, γνωρίσαµε από κοντά ανθρώπους που, µέχρι τότε, η επαφή µας ήταν µόνο διαδικτυακή, το Μωσαϊκό γέµισε παιδιά, κάθισαν στο πάτωµα και η Πελαγία τους διάβασε το βιβλίο της. Ο χώρος απόκτησε διά µαγείας την εξωστρέφεια που είχαµε ονειρευτεί από την αρχή.

Η τωρινή σας έκθεση µε τίτλο «Marginalia», σε τι αναφέρεται;    
Ε: Στις σηµειώσεις του περιθωρίου, αυτές που κάνουµε στις άκρες ενός βιβλίου, σε ένα κοµµάτι χαρτί,  στα προσχέδια, στα σκίτσα που φτιάχνουµε όταν βαριόµαστε.

Γ: Συµµετέχουν δέκα καλλιτέχνες και τα έργα τους παρουσιάζονται παράλληλα σε δύο χώρους. Εδώ και στον χώρο b612. Επιδιώκουµε συνεργασίες µε χώρους σαν τον δικό µας. Άλλωστε το όνοµα «Μωσαϊκό» εκφράζει ακριβώς αυτή τη φιλοσοφία. Ένα µωσαϊκό καλλιτεχνών και έργων.

Από την έκθεση “Marginalia”.

Υπάρχει κάποια έκθεση που ξεχωρίζετε;  
Ε: Την έκθεση «13». Αφορούσε τις 13 γυναικοκτονίες που είχαν γίνει το 2021.

Γ: Η συγκεκριµένη έκθεση «ακούµπησε» πολύ κόσµο. Ακόµα και άνθρωποι  που έµεναν στη γειτονιά ή ήταν απλά περαστικοί περνούσαν συγκινηµένοι το κατώφλι του Μωσαικού για να τη δουν. 

Έργο της Ε. Κωτσού.

Το Mosaico είναι ένα µικρό εργαστήρι σε µια γειτονιά. Θα θέλατε να το µεταφέρετε κάποια στιγµή σε κάποιο κεντρικό σηµείο της Αθήνας; 
Ε: Το Μωσαϊκό είναι το δεύτερο παιδί µας και το αγαπάµε ακριβώς έτσι όπως είναι. Δεν µας έχει περάσει ποτέ από το µυαλό η σκέψη ότι µπορεί να µεταφερθούµε σε άλλο χώρο, σε πιο κεντρικό σηµείο.

Γ: Βέβαια, πολλές φορές σκεφτόµαστε ότι θα ήταν ιδανικό αν µπορούσαµε να µεταφέρεται µε κάποιο µαγικό τρόπο δίπλα σε θάλασσα και να δηµιουργούµε εκεί το καλοκαίρι. (γέλια)

Έργο του Γ. Γαλιατσάτου.

Τα έργα ποιων Ελλήνων εικαστικών αγαπάτε; 
Γ: Του Πέρρου, του Αναστασίου, του Ρώρρη, του Μποκώρου.

Ε: Του Γιάννη Λασιθιωτάκη, που είχα την τιµή και τη χαρά να έχω καθηγητή. Επίσης, αγαπώ τη γραφιστική δουλειά της Zaz design.

Η Ελευθερία Κωτσού και ο Γεράσιμος Γαλιατσάτος. © Villy Calliga

Σχεδιάζετε κάτι για το προσεχές διάστηµα;
Ε: Για αρχή, ένα µεγάλο πάρτι εγκαινίων που δεν κάναµε λόγω κόβιντ! Μετά θα παρουσιάσουµε την εικονογράφηση του Γεράσιµου για το βιβλίο «Κορυφή» της Π. Μπότση που θα εκδοθεί τον Μάρτιο. Και µια «ιδιαίτερη» έκθεση αφιερωµένη στην παιδικότητα µε έργα της Νεφέλης, ξεκινώντας από την πρώτη ζωγραφιά της.

Γ: Επίσης στα σχέδια µας είναι να παρουσιάσουµε έργα άλλων καλλιτεχνών που έχουµε ως µικρή «συλλογή» στο Mosaico. Μπορεί να φανεί παράταιρη η παρουσίαση λόγω µη ύπαρξης θεµατικής αλλά θεωρούµε σηµαντικό να φέρουµε το κοινό σε επαφή µε το έργο τους.

Τι θα θέλατε για το µέλλον;  
Ε: Να αναπτύξουµε βαθιές καλλιτεχνικές φιλίες, σταθερούς δεσµούς µέσα από τις συνεργασίες µας µε τους καλλιτέχνες.

Γ: Θεωρούµε πολύ σηµαντικές τις ανθρώπινες σχέσεις, τις αληθινές ανθρώπινες σχέσεις.

Βρείτε το Mosaico εδώ