Εικαστικα

Τα νοσταλγικά περίπτερα του Ανδρέα Finch

Mε τις τριδιάστασες μινιατούρες περιπτέρων ο Καναδός καλλιτέχνης μάς συστήνει μια νοσταλγική Αθήνα στην πρώτη ατομική του έκθεση

Γιώργος Δρίτσας
ΤΕΥΧΟΣ 852
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Τα έργα του Ανδρέα Finch αποτελούνται από τρισδιάστατες μινιατούρες αστικών στοιχείων της Αθήνας, με κύρια θεματολογία τα παλαιά περίπτερα, τα οποία κατασκευάζονται διά χειρός, σε διάφορες παραλλαγές και μεγέθη. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται τηλεφωνικοί θάλαμοι, νοσταλιγικά λογότυπα, αθηναϊκά κτίρια και οχήματα, εμπνευσμένα από τις περιπλανήσεις του δημιουργού σε διάφορες γειτονιές της πόλης μέσα από τη δραστηριότητά του ως συλλέκτη και εμπόρου αντικών. Οι κατασκευές του διεκδικούν περισσότερο την αισθητική συνοχή εν μέσω νοσταλγίας, παρά τη μοντελιστική ακρίβεια. Μέχρι και τις 30 Δεκεμβρίου, η γκαλερί «Art Place - Kyriakos Petalidis» παρουσιάζει την πρώτη ατομική έκθεση του Finch of Athens (Ανδρέας Finch) με τίτλο: «Finchperience»

Παράλληλα, ο Ανδρέας ασχολείται με τη μελέτη της βιομηχανικής ιστορίας της Ελλάδας. Σύντομα, θα παρουσιαστεί και ο υπό έκδοση τόμος που ετοίμασε μετά από μακροχρόνια έρευνα με θέμα την ιστορία των παιχνιδιών στην Ελλάδα. Την περασμένη εβδομάδα συναντηθήκαμε και μιλήσαμε για όλα αυτά και πολλά πολλά ακόμη.

Ο Ανδρέας είναι φανταστικός αφηγητής και υπερδραστήριος νους. Με κάθε πάσα μου, ξεκινά ταξίδια. Κάνει στάσεις, παρακάμψεις, αναστροφές, παραδρομές και κάθε φορά μου λέει πως πάλι με έφερε μέσω Λαμίας ή μέσω Κονγκό. Οι ιστορίες του ζωντανεύουν με εικόνες σχεδόν απτές.

«Θυμάμαι κάτι Κυριακές, τότε που στην Ερμού είχε ένα τεράστιο παζάρι γεμάτο πάγκους. Πλανόδιοι, τσιγγάνοι, σωματεία ρακοσυλλεκτών. Μια Κυριακή πρωί, λοιπόν, με παίρνει ο πατέρας μου και μου λέει “πάμε μια βόλτα κάτω”. Σκουπίδια, πράγματα, όλα ετερόκλητα μεταξύ τους, κούκλες από βιτρίνες, καρότσια κλεμμένα από οικοδομές… Ως παιδάκι που ήμουν, αποτυπώθηκαν όλα στο μυαλό μου. Τρελάθηκα».

«Ασχολούμαι πολλά χρόνια με αντίκες και συλλέγω αντικείμενα. Το πήρα απ’ το σπίτι μου αυτό το… κουσούρι. Επειδή ο πατέρας μου και η μάνα μου ασχολούνταν με τα αυτοκίνητα, κάπως στο μυαλό μου έδεσε αυτό κι άρχισα να μαζεύω παιχνίδια. Ήμουνα παιδί και λάτρευα το κέντρο. Μέναμε στην Κηφισιά και ήρθαμε εδώ». Οι γονείς του ήταν λυπημένοι που «τον έπαιρναν από το πράσινο και τον έφερναν στην πόλη», αλλά ο ίδιος πανευτυχής. «Ήμουν στο μπαλκόνι και έβλεπα κόσμο, πέταγα αυγά. Μου λέει, λοιπόν, ο πατέρας μου “πάμε να βλέπουμε παιχνίδια αφού θες να τα μαζεύεις”. Και πηγαίναμε βόλτες. Παλιά τσίγκινα παιχνίδια, κουρδιστά και τέτοια. Κι έτσι ξεκίνησα να γυρνάω και την Αθήνα μόνος μου, όσο μεγάλωνα. Μάζευα τα ψιλά των γονιών μου –τα έκλεβα επί της ουσίας– και τα ρέστα από το σούπερ-μάρκετ. Κάθε Παρασκευή, το έσκαγα. Πήγαινα στην Πολυκλείτου να πάρω παλιά αυτοκινητάκια Matchbox».

Έκτοτε, ο Ανδρέας έχει συνάψει σχέσεις με το ετερόκλητο. Με το εγγύς ξένο, που συνεχώς εμφανίζεται μέσα στην πολυπολιτισμική Αθήνα. «Υπάρχει ένας κόσμος αλλιώτικος, διαφορετικός, που είναι ακριβώς δίπλα σου», μου λέει κι ενώνει σχεδόν τις παλάμες του. «Είναι εκεί αλλά δεν τον αγγίζεις». Η αφή είναι σημαντική για τον Ανδρέα. Είναι ένας απ’ τους λόγους που αγαπά την κατασκευή και το 3D printing ειδικότερα.

«Εσύ σε ποιον κόσμο αισθάνεσαι ότι ανήκεις» τον ρωτάω. «Στον δικό μου, εκεί όπου οι Σύριοι στη Λιοσίων έχουν πάντα Φαλάφελ και κοτόπουλο» απαντάει. Όταν τον είχα πρωτοσυναντήσει στα εγκαίνια της νέας του έκθεσης, στο θέατρο ΕΛΕΡ, μου υποσχέθηκε ότι αν με απογοητεύσει το κοτόπουλό τους θα μου δώσει τα χρήματά μου πίσω.

Η ταυτότητα του «καλλιτέχνη» δεν του κάθεται καλά, του άρεσε πάντα να φτιάχνει πράγματα. Του αρέσουν πολύ τα κρέατα, που δεν έτρωγαν ποτέ στο σπίτι. Θέλει να δει τι υπάρχει πέρα από τα όρια του κόσμου του κι όταν βρεθεί εκεί αναζητά το καταφύγιο του οικείου. Το περίπτερο είναι ένα τέτοιο καταφύγιο, κάτι οικείο μέσα στις πιο άγριες περιοχές της Αθήνας, για ένα παιδί που μεγάλωσε στον Καναδά και στην Κηφισιά. Του κρατάει παρέα, οπότε κι αυτός το ανταποδίδει απαθανατίζοντάς το.

Παρατηρώ ότι ελάχιστα αναφέρεται στην έκθεσή του και προτιμά να εξιστορεί περιπέτειες ανακάλυψης. «Η χαρά δεν είναι να βρεις κάτι πολύ σπάνιο» ξεκαθαρίζει.

Αν διάλεγα ένα μότο ζωής μέσα από τα λόγια του Ανδρέα Finch, θα ήταν: «Και δεν πάμε να δούμε τι γίνεται;». Όταν γυρνούσε όλη την Ελλάδα ως συλλέκτης παιχνιδιών, όταν πρωτογνώριζε την Αθήνα και τα κοτοπουλάδικά της κι όταν άρχισε να καταπιάνεται με το 3D Printing και το βιομηχανικό design, δεν είχε κατά νου να γίνει αναγνωρίσιμος. Η εντύπωσή μου για το τι έχει κατά νου; Να δοκιμάσει αυτά που φαντάζεται, να βρει θησαυρούς σε χωματερές και να μάθει την ιστορία του πώς, διάολο, βρέθηκαν εκεί.

Το κυνήγι του συλλέκτη φέρνει σκληρά παζαρέματα και διαφωνίες, αλλά ο Ανδρέας έχει κάνει φιλίες ακόμα και με τους πιο κακόφημους μαγαζάτορες. «Η τριβή είναι δοκιμασία» μου λέει. «Μ’ αυτόν που θα βριστείς άσχημα θα γίνεις ο καλύτερος φίλος. Όλες οι συναλλαγές κι όλες οι σχέσεις με τους ανθρώπους περνάνε μια φάση δοκιμασίας. Κι εκεί, με αυτούς τους εμπόρους, χτίζονται πολύ ιδιαίτερες σχέσεις. Στην αρχή υπάρχει μία ομαλότητα, η οποία είναι άοσμη, ώσπου να έρθει μια τριβή. Εκεί βγάζουμε όλοι τα χαρτιά μας».

Η έκθεση «Finchperience» θα διαρκέσει έως  30/12 (12.00 - 21.00). Την καλλιτεχνική επιμέλεια έχει ο Κυριάκος Πεταλίδης και τα κείμενα του καταλόγου υπογράφει ο συγγραφέας Ιωάννης Τσίρκας.