Ο Δημήτρης Κόκορης, οι επισυνδέσεις, οι αλληλουχίες και τα μυστικά ή φανερά μονοπάτια στον κόσμο του Cascade

Υβριδικά και μεταποκαλυπτικά περιβάλλοντα, ανθρωπόμορφα ζώα, ζωόμορφοι άνθρωποι, περίεργα φυτά και περίπλοκες συστοιχίες φύσης και ζωής υφαίνονται αινιγματικά, στην πρώτη ατομική έκθεση του Δημήτρη Κόκορη. Λάδια, μελάνια, ακρυλικά, ακουαρέλες, φαντασία, υφές ονείρων, εθνολογικά στοιχεία, Ανατολή και Δύση, κουλτούρα ψυχεδελικών κόμιξ, θρησκευτικά σύμβολα και παγανιστικές προεκτάσεις. Ποιος είναι ο κόσμος του Cascade αλλά και ο ζωγράφος Δημήτρης Κόκορης, που την δουλειά του μπορείτε να δείτε αυτές τις μέρες στο Κολωνάκι; 

Πώς προέκυψε το Cascade και τι καραδοκεί μέσα σ’ αυτήν την περίεργη αρχιτεκτονική των τοπίων σου;
Τα περιβάλλοντα που σχεδιάζω θα μπορούσα να τα χαρακτηρίσω ως μια ανθρωποκεντρική απεικόνιση της φύσης. Σαν να παρατηρείς τη φύση και παντού να συναντάς πάνω της ανθρώπινα χαρακτηριστικά και το αντίθετο. Η τάση μου να γεμίσω το χαρτί με μορφές και στοιχεία δημιουργώντας με αυτά χώρο και κίνηση προήλθε από την αδυναμία μου να αποδώσω - κατανοήσω τον κενό χώρο, τον αέρα, το φόντο θα έλεγα, του κεντρικού θέματος. Έτσι κατά τη διάρκεια του Erasmus μου στη Γρανάδα όπου έπρεπε να παραδώσω κάποια χαρακτικά σχέδια και πάνω στη δυσφορία μου με το συγκεκριμένο εμπόδιο που συναντούσα, μου βγήκε αυθόρμητα να γεμίσω το χώρο γύρω από τη κεντρική φιγούρα με άλλες μορφές, αντικείμενα, αφηρημένα σχέδια, δίνοντας στο καθένα παρόμοια προσοχή. Στη συνέχεια άρχιζα να αντιλαμβάνομαι ότι τα σχέδια αυτά δεν διέφεραν πολύ από την αίσθηση που είχα όταν περπατούσα στη γειτονιά μου ή στο κέντρο της Αθήνας. Πότε δεν ένιωσα ότι παρατηρούσα κάτι χωρίς η περιφερειακή μου όραση να δέχεται πολλαπλές πληροφορίες συγχρόνως. Οπότε το να προσπαθώ να αποδώσω την προοπτική και το βάθος στο χώρο δεν ήταν στις προτεραιότητες μου, καθώς είναι πολύ λίγες οι φορές που έχω ζήσει σε μέρη ανοιχτά όπου το μάτι χάνεται στον ορίζοντα χωρίς να παρεμβάλλεται η ανθρώπινη μάζα, κάποιο κτήριο ή κάποιο ανθρώπινο κατασκεύασμα.

Πολλή πληροφορία, όντως, πειραγμένα DNA, χαοτικά διαστήματα και ένας τίτλος που παραπέμπει σε αλληλουχίες, εμπλοκές και αλληλοδιεισδύσεις. Ζωγραφίζεις υποσυνείδητα αφήνοντας μνήμες και αναμνήσεις σου να ξεχυθούν αυτόματα ή τεχνικά δουλεύεις με ένα σχέδιο κατά νου, που στην πορεία εξελίσσεται βάσει συγκεκριμένης πλοκής;
Δουλεύω κατευθείαν με το μελάνι στο χαρτί ή στον καμβά με μαρκαδόρο ή πινέλο. Συνήθως σχεδιάζω ελεύθερα μια μορφή, η οποία στη συνέχεια υποδεικνύει στις υπόλοιπες μορφές την κλίμακά τους και τη σχέση μεταξύ τους. Όταν σχεδιάζω, προσπαθώ να μην έχω κάποια ολοκληρωμένη εικόνα για το αποτέλεσμα και το αν θα μοιάζει με ζώο, άνθρωπο ή κάποιο γνωστό αντικείμενο. Ικανοποιούμαι όταν το τελικό αποτέλεσμα εκπλήσσει πρωτίστως εμένα και με κάνει να απορώ για το τι μπορει να είναι, από πού μπορεί να προέρχεται και τι μπορεί να συμβολίζει το κάθε τι. Η πρακτική μου είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη συνεχή παρατήρηση και τη συνεχή σχεδίαση όπου και αν βρεθώ. Δουλεύοντας καθημερινά σε sketchbook εκ του φυσικού, σχεδιάζοντας στο μετρό, στο λεωφορείο, όποτε είμαι εκτός του προσωπικού μου χώρου, καταφέρνω να εξασκώ την οπτική μου μνήμη δίνοντας έτσι την ευχέρεια να σχεδιάσω χωρίς προσχέδια τα έργα μου στο studio. 
Με ενδιαφέρει η στιγμή εκείνη που γεννάται στον ανθρώπινο νου μια εμπειρία που πολύ γρήγορα γίνεται μνήμη. Όσο ήμασταν παιδιά ζούσαμε συχνότερα τον ενθουσιασμό μιας καινούριας εμπειρίας των αισθήσεων. Για παράδειγμα, όταν φάγαμε σπανακόρυζο ή είδαμε από κοντά φίδι για πρώτη φορά. Υπάρχει ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα όπου ο εγκέφαλος αδυνατεί να συσχετίσει τη νέα εισερχόμενη πληροφορία με οποιαδήποτε μέχρι στιγμής βιωμενη εμπειρία ή αίσθηση. Σε αυτό το σημείο δημιουργείται νέο ράφι - νέα πτέρυγα κάποιες φορές στη τεράστια βιβλιοθήκη του εγκεφάλου, ώσπου αποθηκεύεται νέα γνώση. Αυτή την αίσθηση επιδιώκω όταν ζωγραφίζω. Να εκφράσω άγνωστες πλευρές του εαυτού μου και με ενθουσιάζει όταν ο θεατής ανεξαρτήτως ενδιαφέροντός του για την τέχνη καταφέρνει και ανιχνεύει αυτές τις στιγμές στο έργο.

Προφανώς ένα μεγάλο μέρος αυτής της δουλειάς παραπέμπει και στην κάποτε διαμονή σου στην Ινδονησία. Πώς βρέθηκες εκεί, πόσο σε επηρέασε και πόσο την κουβαλάς ακόμα μέσα σου;
Όσον αφορά τη διαμονή μου στην Ινδονησία, προέκυψε μέσω του προγράμματος Darmasiswa με υποτροφία του Ινδονησιακού κράτους. Έπρεπε να παρακολουθούμε μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών, καθώς επίσης να μαθαίνουμε τη γλώσσα και τις παραδοσιακές τους μορφές τέχνης. Αν κάτι με επηρέασε είναι η επιβλητικότητα της φύσης. Ένιωσα δέος μπροστά στο μέγεθος του τροπικού δάσους που σε κάνει να δείχνεις μικρός και απροστάτευτος. Η αλήθεια είναι πως στην αρχή μου ήταν δύσκολο να βρω κάτι που να με ενθουσιάσει εξίσου στο κομμάτι της σύγχρονης τέχνης. Υπάρχει ίσως και ο περιορισμός που θέτει η θρησκεία στην ελευθερία της έκφρασης εκεί. 
Από την άλλη, η επαφή που είχα με τη λατρεία ορισμένων λαών σε θεότητες με τερατώδη ή απροσδόκητη για τα Δυτικά δεδομένα μορφή με οδηγεί στην αποδοχη και τη συμφιλίωσή μου με τους δικούς μου «παράξενους» ήρωες, καθώς πολλές φορές κάποιο σχέδιό μου μπορεί να μου δημιουργεί φρίκη ή ένα αλλόκοτο συναίσθημα. Ένα μεγάλο μέρος των αναφορών μου, όμως, έχει διαμορφωθεί από τον κόσμο της λογοτεχνίας. Το σπίτι που μεγάλωσα ήταν και είναι ακόμα γεμάτο βιβλία. Όταν ρωτούσα κάτι τον πατέρα μου, μου πρότεινε κάποιο βιβλίο σαν απάντηση σε ένα μου ερώτημα. Ήταν ένα παράθυρο, μια διαφυγή από τη ρουτίνα, ένας τρόπος να είμαι εδώ και συνάμα να ταξιδεύω σε άλλους κόσμους. Ένα μέρος που δεν ένιωθα ενοχή να χαθώ με τις ώρες μέσα σε αυτό. Έτσι περνούσα πολύ χρόνο με παντός του επιστητού αναγνώσματα έχοντας την τάση να οπτικοποιώ τις περισσότερες φορές αυτό που διαβάζω. 

Συνεργάστηκες, επίσης, παλιότερα με τη βρετανική εταιρία παραγωγής Stage One Ltd με εξειδίκευση στις αρχιτεκτονικές εφαρμογές, το ντιζάιν και την υλοποίηση μεγάλων καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων. Πόσο η εκεί θητεία σου επηρέασε τη μετέπειτα πορεία σου;
Το 2012, μέσω του erasmus placement μου δόθηκε η δυνατότητα να εργαστώ σε μια εταιρεία που αποτελούσε όνειρο για εμένα αρκετά χρόνια πριν.
Ανέκαθεν με ενθουσίαζε ο κόσμος των backstage περισσότερο από αυτόν της κεντρικής σκηνής. Ο πατέρας μου δούλευε σε παραστάσεις, φεστιβάλ και θέατρα, οπότε από μικρός είχα την τύχη να παρατηρώ τι γίνεται πίσω από τη σκηνή, τους cameramen, τους ηχολήπτες, φωτιστές, τους σκηνογράφους, riggers, floor managers και ήθελα να ακολουθήσω κι εγώ μια παρόμοια πορεία. 
Στη Stage One ήμουν βοηθός στη πτέρυγα της γλυπτικής. Φτιάχναμε σκηνικά για το BBC, τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, ακόμα και έπιπλα από carbon fiber για τη Zaha Hadid. Τους πρώτους μήνες έλαβα μια γενική γνώση για το πώς μια ιδέα μπορεί με τα σωστά μέσα και τον σωστό σχεδιασμό να γίνει πράξη και να μεταδοθεί το μήνυμα. Πλέον όταν κοιτώ ένα σύγχρονο έργο τέχνης, μια εικαστική εγκατάσταση με ψηφιακά ή άλλα μέσα, παρατηρώ το κατά πόσο έχει επιτευχθεί η ισορροπία μεταξύ μηνύματος - μέσου. Η εμπειρία μου εκεί μπορώ να πω πως ξεκαθάρισε και θωράκισε μέσα μου την πορεία που επέλεξα να ακολουθήσω, ενισχύοντάς την με γνώσεις που εφαρμόζω στη δουλειά μου. Ίσως στα έργα μου να καταφέρνω να στήνω τα δικά μου σκηνικά με το δικό μου φωτισμό χωρίς να επεμβαίνω τόσο στο τι γίνεται πάνω στη σκηνή. 

Την τελευταία φορά που τα είπαμε από κοντά στην Αθήνα, μου είπες πως το εργαστήριό σου βρίσκεται στη Σαλαμίνα. Πώς είναι η ζωή σε ένα νησί και μια φύση που περισσότερο βρίσκεται σε διάλογο με τη στεριά παρά με τη θάλασσα;
Όσο και να ακούγεται περίεργο, δε θα μπορούσα να εκτιμήσω τις ομορφιές της Σαλαμίνας αν δεν είχα μείνει στην Ινδονησία. Σίγουρα το τοπίο της Σαλαμίνας δεν μπορείς να το χαρακτηρίσεις γραφικό. Στα μάτια μου φαντάζει σαν εξωτικός προορισμός. Υπάρχει διάλογος του βιομηχανικού στοιχείου και του φυσικού τοπίου που εξάπτει τη φαντασία μου σε μεγάλο βαθμό. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στα έργα μου, γι' αυτό ταυτίστηκα με το μέρος από την πρώτη στιγμή. Μου αρέσει πολύ να σχεδιάζω εκ του φυσικού εκεί. Η αρχιτεκτονική είναι αμφιβόλου προέλευσης και σχεδιαστικής μελέτης κάτι που με κάνει πολλές φορές να βλέπω το μέρος δονκιχωτικά, χτίζοντας σενάρια στο μυαλό μου βασισμένα στην ιδιαίτερη ταυτότητα του νησιού.

Σπούδασες στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης. Τι θυμάσαι από εκείνα τα χρόνια; Τα νοσταλγείς καθόλου, νοσταλγείς την πόλη, ή πέρασες και έφυγες;
Έμεινα στην Θεσσαλονίκη 8 χρόνια. Τα 6 από αυτά έμενα στις φοιτητικές εστίες. Ήταν επιλογή μου να σπουδάσω εκεί. Ήθελα πολύ να φύγω από την Αθήνα. Η Σχολή Καλών τεχνών της Θεσσαλονίκης βρίσκεται εκτός του κέντρου της πόλης και έπρεπε να πάρω τρία λεωφορεία για να φτάσω εκεί. Από την άλλη, υπήρχε ένας χώρος στον πρώτο όροφο των εστιών που τον παραχωρούσαν σε φοιτητές της καλών τεχνών για εργαστήρι. Ήταν αρκετά μεγάλος με πολύ φως και με απίστευτη θέα. Επέλεξα λοιπόν να δουλεύω εκεί και να μην πηγαίνω στη σχολή, όπου ένιωθα αποκομμένος από την πραγματικότητα και από το πανεπιστημιακό campus. Στις Εστίες ερχόμουν καθημερινά σε επαφή με φοιτητές από όλες τις σχολές του πανεπιστημίου. Αυτό αποτελούσε μεγάλη πηγή έμπνευσης στο έργο μου.
Η πόλη της Θεσσαλονίκης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη μέσα μου με το συναίσθημα της νοσταλγίας. Είτε βρίσκομαι εκεί είτε τη σκέφτομαι από μακριά. Το έχω τάμα να ανεβαίνω μια φορά τον χρόνο, καθώς για μένα είναι σημείο εκκίνησης.

Νέος καλλιτέχνης στην Ελλάδα της κρίσης, στην Ευρώπη του υβριδικού πολέμου και σε έναν ταραγμένο κόσμο όπου η πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου είναι ανά πάσα στιγμή ορατή. Πώς ξορκίζεις τον φόβο της συντέλειας, αλλά και πώς βιοπορίζεσαι, ειδικά τώρα που ο κόσμος νοιάζεται περισσότερο να συλλέξει καύσιμα περισσότερο από έργα;
Εργάζομαι τα πρωινά στον χώρο της εκπαίδευσης και τα απογεύματα δουλεύω τα έργα μου. Παράλληλα κάνω εικονογραφήσεις βιβλίων, και αναλαμβάνω projects που σχετίζονται με το κομμάτι του Illustration. Ο χώρος της δημιουργίας είναι εκείνος που με περιθάλπτει από τον φόβο που μου προκαλεί η καθημερινότητα και η σκέψη ενός όχι και τόσο ευοίωνου μέλλοντος. Θα πρέπει εδώ να αναφέρω ότι το να ζωγραφίζεις καθημερινά προσπαθώντας να εξελιχθείς πάντα προϋποθέτει έναν άλλο πόλεμο, τον συνεχή πόλεμο με τον εαυτό σου, με την ανεπάρκειά σου, το χάσμα μεταξύ του τι θέλεις και του τι μπορείς, που μπορεί να γίνει πολύ αποκαρδιωτικό. Από την άλλη, εμπνέομαι από καλλιτέχνες που συμμετείχαν σε πολέμους, που δεν έζησαν εύκολη ζωή και που οι δυσκολίες τους τους επέτρεψαν να εκφράσουν συναισθήματα βαθιά, αληθινά, ανθρώπινα, πρωτογενή. Έργα που έγιναν στην ευημερία και στην ευκολία μοιάζουν να εκφράζουν μια συγκεκριμένη στιγμή στον χρόνο, ενώ εκείνα που έγιναν σε καταστάσεις δύσκολες φαίνονται να μιλούν πιο δυνατά στο παρόν.

Πέντε καλλιτέχνες που θαυμάζεις και μπορεί να είναι έστω και αόρατα παρόντες στην έκθεση της ΑΛΜΑ και μια ή δυο-τρεις μουσικές που δένουν με τον κόσμο του Cascade.
Όταν δουλεύω, ακούω συνήθως μουσική χωρίς λόγια ή podcasts. Φέτος στη λίστα μου πρωταγωνιστούσαν οι Hiroshi Yoshimura, Susumu Yokota και Xploding Plastic  Αόρατα παρόντες καλλιτέχνες στην έκθεσή μου θα μπορούσα να πω πως είναι οι Neo Rauch, James Jean, Davor Gromilovic, Mu Pan και ο πρόσφατα εκλιπών Kim Jung Gi. 

Πού θα ήθελες να βρίσκεσαι και τι άλλο θα ήθελες να κάνεις, εκτός από ζωγραφική σε δέκα χρόνια από σήμερα; Εκτός και αν μου πεις μόνο ζωγραφική…
Πιστεύω ότι η ζωγραφική και η τέχνη είναι ένα κλειδί που μπορεί να σου ανοίξει πόρτες που δεν ξέρεις ότι υπήρχαν και μέσα σου και στον έξω κόσμο. Ελπίζω να χρησιμοποιήσω αυτό το κλειδί με τον σωστό τρόπο. 
Με το βλέμμα στραμμένο στο παρον και δίνοντας μεγάλη σημασία στην καθημερινή πρακτική και στο στήσιμο μιας παραγωγικής και δημιουργικής ρουτίνας, εμπιστεύομαι τη διαδικασία ώστε να με οδηγήσει ακόμη πιο μακριά σε αυτό που έχω επιλέξει να κάνω. 
Άλλωστε, πιστεύω ότι η ζωγραφική και η τέχνη είναι ένα κλειδί που μπορεί να σου ανοίξει πόρτες που δεν ξέρεις ότι υπήρχαν και μέσα σου και στον έξω κόσμο. Ελπίζω να χρησιμοποιήσω αυτό το κλειδί με τον σωστό τρόπο. 

Δημήτρης Κόκορης, Cascade, ALMA gallery, Επιμέλεια: Μαρία Αλμπάνη. Έως 26 Νοεμβρίου