Έργο της Πηνελόπης Βλαχογιάννη δωρεά στην Ελληνική Βουλή

Αθηναίες κόρες, ντυμένες με απλά, κολακευτικά πέπλα και χιτώνες, μακριά, χτενισμένα προς τα πίσω και δεμένα χαλαρά μαλλιά, στέκονται εντυπωσιακές μπροστά σου στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, λουσμένες στο φως, ακίνητες αφήνοντάς μας να τις θαυμάσουμε ελεύθερα όπως τους αξίζει. Καρυάτιδες, τόσο όμορφες τόσο λαμπρές και μια μόνη. Αμέτρητοι θρύλοι και παραδόσεις τις θέλουν να κλαίνε για την ξενιτεμένη τους αδερφή και άλλοι τόσοι αγώνες για την επιστροφή εκείνης της πολυπόθητης, του κομματιού της ιστορίας μας που λείπει. Σε αυτούς τους αγώνες και στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της Βουλής των Ελλήνων για την ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας στο ζήτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο Πρόεδρος της Βουλής, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, τίμησε την Παρασκευή 24 Ιουνίου την εικαστικό Πηνελόπη Βλαχογιάννη για τη δωρεά προς την ελληνική Βουλή του ψηφιακού εικαστικού έργου της με τίτλο "The Missing One", που απεικονίζει κεφαλή Καρυάτιδας μέσα από τα χρώματα της θάλασσας και του ελληνικού ουρανού. Συνάντησα την Πηνελόπη Βλαχογιάννη στο σπίτι των Καρυάτιδων εκεί όπου ανήκουν. Μια μελαγχολία με διαπερνά, είναι αυτό που λέμε μια εικόνα χίλιες κραυγές. Εκείνη πάλι δυναμική, από εκείνους τους ανθρώπους που σου υπενθυμίζουν σιωπηλά με τα έργα και τα χρώματα τους την ανάγκη για αλλαγή.

«Οι κλασικές μορφές των γλυπτών αποτελούν συχνά “μοντέλα” για τους εικαστικούς. Έχω περάσει αρκετές ημέρες και ώρες του χρόνου στο Μουσείο της Ακρόπολης σχεδιάζοντας. Οι Καρυάτιδες  έχουν μια ιδιαίτερη γοητεία που με τραβά κοντά τους. Η περήφανη και ταυτόχρονα, συνεσταλμένη θωριά τους, η κίνηση και η ανυπέρβλητη χάρη που ξεπροβάλει μέσα από την ακαμψία του υλικού μου κινούσε πάντα τη λαχτάρα να τις αποτυπώσω στο χαρτί ή τον καμβά. Έτσι, δημιουργήθηκε μια σειρά ψηφιακών έργων με τα πρόσωπα από τις Καρυάτιδες. Το κενό που αφήνει η Καρυάτιδα που βρίσκεται αποκομμένη στο Βρετανικό Μουσείο, μακριά από το φυσικό της χώρο, σε κάθε  επίσκεψη μου φαινόταν και πιο άγριο. Στέκομαι μπροστά τους και νιώθω να με διαπερνά και να με κεντρίζει το συναίσθημα του βίαιου αποχωρισμού. Αυτή η θλίψη νομίζω βγαίνει από το πορτραίτο της Καρυάτιδας που λείπει, ένα ψηφιακό έργο που ξεκίνησε από ένα προσχέδιο με κάρβουνο, μεταφέρθηκε στον υπολογιστή, επεξεργάστηκε ψηφιακά και κατέληξε στο “Τhe Missing One”. Το έργο δεν το επιλέγεις ακριβώς,  προκύπτει. Σε τραβά μια μορφή- μια εικόνα – μια φόρμα,  γιατί για κάποιο λόγο ακουμπά την ψυχή σου. Εκείνη την ώρα δεν σκέφτεσαι αφήνεις το συναίσθημα σου να οδηγήσει το χέρι σου. Εσύ κοιτάς το μοντέλο σου και το χέρι κινείται με μια αυτονομία. Στο πορτραίτο της Καρυάτιδας που λείπει, κατά τη διαδικασία δημιουργίας του, το ίδιο το γλυπτό ζωντάνευε μέσα μου. Ένιωθα τη μοναξιά της, με πλημμύριζαν συναισθήματα θλίψης  και της λαχτάρας αυτού που του λείπει ο τόπος του και θέλει να γυρίσει εκεί που ανήκει. Το κυανό, και οι αποχρώσεις του είναι τα χρώματα σύμβολα αυτού του τόπου. Είναι τα χρώματα που λαχταρά το μάτι σου  και η ψυχή σου όταν είσαι μακριά» μου λέει η Πηνελόπη.

Το προσχέδιο του έργου βρίσκεται κάπου ανάμεσα στα σχέδια με κάρβουνο του εργαστηρίου της ενώ το τελικό έργο σε ψηφιακή μορφή θα το βρει κανείς στην προσωπική της ιστοσελίδα και στον υλικό φορέα που παρέδωσε στον Πρόεδρο της Βουλής, το οποίο έχει ήδη εκτυπωθεί πάνω σε ελληνικό μετάξι και θα αναπαραχθεί από την ΒτΕ σε πρώτη φάση σε μεταξωτά φουλάρια διαστάσεων 70 x 70 cm για να προσφέρεται ως εθιμοτυπικό δώρο  με την δυνατότητα αναπαραγωγής και σε άλλα αντικείμενα συμβατά με το έργο και τον σκοπό του. Η όλη διαδικασία εκτύπωσης και αναπαραγωγής του ολοκληρώνεται στο Σουφλί. «Η Καρυάτιδα που λείπει, θα είναι η σιωπηλή υπενθύμιση ενός χρέους. Τη νιώθω ως σύμβολο αξιοπρέπειας, βουβού πόνου, θλίψης, νόστου και λαχτάρας γυρισμού. Η επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα είναι η δυνατότητά μας να αλλάξουμε το χρώμα σε μια από τις πιο μελανές σελίδες. Η απομάκρυνση των γλυπτών από το φυσικό τους περιβάλλον, αποτελεί έναν βίαιο ακρωτηριασμό που έγινε στο παρελθόν. Η διατήρηση ενός τέτοιου διαμελισμού σήμερα είναι ο διαρκής τραυματισμός της ίδιας της ανθρωπότητας και του πολιτισμού που χτίζουμε κάθε μέρα. Είναι ένα διαρκές έγκλημα που οφείλουμε να σταματήσουμε. Ο αγώνας για την επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα είναι κοινός. Ο σκοπός, μας ξεπερνά ως μονάδες, μας αφορά, αλλά περισσότερο αφορά τις γενιές που έρχονται. Η Βουλή των Ελλήνων είναι το θεσμικό όργανο που αντιπροσωπεύει όλους εμάς. Κάθε φορά  που το θλιμμένο πρόσωπο της Καρυάτιδας που λείπει θα προσφέρεται διαμέσου της Βουλής, από όλους μας, σε επισκέπτες που εκπροσωπούν την χώρα τους, θα λειτουργεί ως μια σιωπηλή υπενθύμιση ενός χρέους. Το έργο “the Missing Οne” ταξιδεύοντας τον κόσμο ελπίζω να διαδώσει το μήνυμα, να προσπαθήσουμε όσο μπορούμε περισσότερο, όλο και περισσότεροι. Μέχρι να γίνουμε τόσοι πολλοί, που κανένα Βρετανικό Μουσείο δεν θα μπορεί να αρνηθεί την επιστροφή τους».   

Και καταλήγει: «Η αποδοχή της Δωρεάς από την Βουλή των Ελλήνων ήταν το πιο ανέλπιστο δώρο για μένα ως καλλιτέχνη, κυρίως όμως ως πολίτη που τιμήθηκε με τη δυνατότητα  να συμμετέχει ενεργά σε έναν εθνικό αγώνα.  Ξέρετε, η εικόνα και η αίσθηση που έχουμε -κι όχι άδικα- οι πολίτες για τους θεσμούς είναι απόμακρη, ξύλινη και μακρινή. Κάποιες τέτοιες στιγμές, νιώθεις πως οι θεσμοί είναι δίπλα σου, είναι αυτοί που τους υπηρετούν, είναι οι άνθρωποι που τους δίνουν ουσία. Το αγκάλιασμα της ιδέας από τον Πρόεδρο της Βουλής κο Κωσταντίνο Τασούλα πραγματικά με συγκίνησε και νομίζω θα με συνοδεύει για πάντα».

Info: Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, αποδεχόμενος την πρωτοβουλία της βουλευτού Δράμας του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, κ. Χαράς Κεφαλίδου, βράβευσε και τους μαθητές του Γενικού Λυκείου Κάτω Νευροκοπίου Δράμας για τη δημιουργία ιστοσελίδας συλλογής υπογραφών για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, σε μια δράση με σύνθημα «Μπορούμε να γίνουμε πολλοί», με την οποία καλούν όλα τα σχολεία να συμβάλουν στην προσπάθεια επανένωσης του σπουδαίου μνημείου, όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας κληρονομιάς. Ο διευθυντής του Λυκείου Κ. Νευροκοπίου κ. Αν. Μωυσιάδης παρέδωσε στον Πρόεδρο το ηλεκτρονικό αρχείο με τις 6.000 υπογραφές από μαθητές και εκπαιδευτικούς, οι οποίες έχουν συγκεντρωθεί ως τώρα, και ενημέρωσε για επαφές που γίνονται με στόχο τη συνεργασία με εκπαιδευτικές δομές στη Μεγάλη Βρετανία που αναπτύσσουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες.