4ο LA Comics Festival: Πάρτι γεμάτο σκίτσα, σχέδια και τοιχογραφίες στο κάμπο

Tι L.A, τι LArissa Comic Festival; Πολύχρωμοι άνθρωποι με κέφι και δημιουργικότητα έξω από ένα μουσείο πολιτιστικής κληρονομιάς για την Λάρισα. Πολλά σκίτσα και γελοιογραφίες με φαντασία, γέλια, παρέες που γίνονται ένα, χορός, αράγματα με μπύρες και σουβλάκια βλέποντας rap lives, και κυρίως συζητήσεις περί έρωτα, αληθινής τέχνης και ότι άλλο είναι ταμπού παίρνουν σάρκα και οστά σε ένα φεστιβάλ.

«Μια βδομάδα μαζευόμαστε καλλιτέχνες και δείχνουμε τη δουλειά μας, βάφουμε τους τοίχους, ακούμε και χορεύουμε σε μουσικές από άλλους φίλους που μας τιμάνε και έρχονται στον ζεστό κάμπο της Λάρισας. Αγκαλιές, χαμόγελα και κόμικς. Γενικά είναι σα να γιορτάζουμε κάτι. Δε μας νοιάζει τι, μας αρκεί που γιορτάζουμε» ήταν τα πρώτα λόγια του Μέλανδρου Γκανά, διοργανωτή του 4ου LA Comics Festival, όταν τον ρώτησα τι σημαίνει γι αυτόν το φετινό φεστιβάλ. 60 Καλλιτέχνες Κόμικς-Artist Alley, 30 Local Artists, 30 Illustrators και μαθητές του Project Ιππόκαμπος, εκθέσεις κόμικς, εικονογράφησης κι γελοιογραφίας, εργαστήρια, bazaar, graffiti, skate events, ένα αγροτικό “spooky” διόραμα, lives, προβολές, σχετικές ομιλίες στα panel του φεστιβάλ και πολλές εκπλήξεις θα ζωντανέψουν στον Μύλο του Παππά στις 23-29 Μαΐου σε ένα στολισμένο προαύλιο χώρο που διοργανώνει η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών του Δήμου Λαρισαίων, σε συνεργασία με το Project Ιππόκαμπος και τον Σύλλογο Κόμικς και Τεχνών “ΕΤουΚου”.

Το πρώτο LA Comic Festival έγινε το 2019 και είναι το μόνο φεστιβάλ με comics που δεν έχασε καμία χρονιά μέχρι και σήμερα - ούτε άλλωστε και εγώ. «Κάθε χρόνο έχουμε στιγμές που μένουν. Φίλοι που έρχονται από μακριά, όπως φέτος ο Λευτέρης Γιακουμάκης που μας έρχεται από την Ισλανδία. Έχουμε εθελοντές που έρχονται από την Κρήτη, έχουμε φίλους που κλείνουν τα γραφεία τους και παίρνουν άδεια από τις δουλειές τους, για να είναι μία βδομάδα εδώ. Για μένα αυτά είναι τα συγκινητικά. Το παράπονο μας μία ζωή, ήταν πως έπρεπε να γίνονται μεγάλα πράγματα έξω από το “κέντρο” και να τα υποστηρίζουν όλοι. Εγώ πλέον θα πω πως νιώθω τυχερός που έχουμε φίλους που μας στήριξαν και συνεχίζουν να μας στηρίζουν».

Eρωτικές ιστορίες του κάμπου από τον Σταύρο Κιουτσιούκη

Ο Σταύρος Κιουτσιούκης είναι επαγγελματίας δημιουργός κόμικς και ελαφρού ρεπερτορίου. Η προσωπική του επωδός είναι «φτηνή τέχνη για τις μάζες». «Με βοηθάει να κάνω λαϊκά κόμικς για τα μικρά ερωτικά μας μυστικά, που τελικά είναι κι αυτά τόσο υψηλές έννοιες» λέει. Η τέχνη του αφορά κυρίως τον έρωτα και την απελευθέρωση, την κατάρριψη των ταμπού και μικρές επαναστάσεις γύρω από την σεξουαλικότητα. «Δεν υπάρχει συνταγή για την τέχνη ώστε να υπάρχουν και χρόνοι. Αλλά συνήθως λέω ώρες, για να χρεώνω περισσότερο (γέλια)».

Ξεκίνησε από την παιδική ηλικία σχεδιάζοντας παντού και φυσικά διαβάζοντας κόμικς διαρκώς. Μέσα στα χρόνια και ιδιαίτερα στα φοιτητικά, γνώρισε κι άλλους ανθρώπους με παρόμοιες ανησυχίες, που μέσω της τριβής τον οδήγησαν στον δρόμο που είναι σήμερα.

Συζητώντας για την φετινή συμμετοχή του στο Φεστιβάλ ο Σταύρος αποκρίνεται: «Θεωρώ ότι έχει μια διαφορετική πιο φιλική προς τους νέους δημιουργούς προσέγγιση και μου αρέσει πάντα να είμαι κοντά στο νέο αίμα -ως βαμπίρ-. Μια ευκαιρία για γιορτή, σε μια πόλη που αποκτά σταδιακά την δική της τοπική σκηνή, αλλά και το δικό της φανατικό κοινό χάριν στις συντονισμένες προσπάθειες των Εκδόσεων του Κάμπου. Συμμετέχω ανελλιπώς από το πρώτο και δεν ξεχωρίζω κάποια στιγμή ή ιστορία, αλλά την συνολική αίσθηση μιας πολύ φιλόξενης διοργάνωσης. Φέτος συμμετέχω μόνο ως εκθέτης στο bazaar με εκδόσεις μου και όχι στο εκθεσιακό κομμάτι. Είναι τεράστια τιμή η αγάπη του κοινού, γιατί ουσιαστικά ως καλλιτέχνης παράγω εικόνες των σκέψεων και των επιθυμιών μου. Το να τις δέχεται ως δικές του ο κόσμος είναι μια πολύ γλυκιά συνύπαρξη».

Όταν τον ρωτάω για μια δύσκολη στιγμή που αποτυπώνεται στα comics του η απάντηση του είναι γι ακόμη μια φορά ατακαδόρικη: «Επειδή κάνω ερωτικά κόμικς, φαντάζεστε πως είναι δύσκολο να αποκαλύψω ποια δύσκολη προσωπική στιγμή μου αποτυπώνεται στα κόμικς μου».

Michelle and Babbies, μητέρα και γιος ενώνονται δυναμικά για το Φεστιβάλ

Μια από τις συμμετοχές στο φετινό φεστιβάλ είναι οικογενειακή υπόθεση-μάνα ακούς, την επόμενη φορά θα σε βάζω να γράψεις-. Η Michelle Gerber είναι καλλιτέχνης από τη Νότια Αφρική αλλά ζει στην Ελλάδα εδώ και 20 χρόνια, illustrator, δημιουργός μαριονέτων και παιδικών βιβλίων. Ο γιος της, Babbies σπουδάζει ξυλογλυπτική στην Καλαμπάκα. Το σίγουρο είναι ότι δεν είχαν πάντα τις πιο εύκολες σχέσεις αφού τα πράγματα μπορεί να γίνουν αρκετά έντονα ανάμεσα σε μητέρα και γιο ωστόσο, η αμοιβαία αγάπη για την τέχνη και τη φύση είναι αυτό που τους έδεσε καλλιτεχνικά παρά τις διαφορετικές ηλικίες και καλλιτεχνικές ιδιοσυγκρασίες. Υποστηρίζουν πολύ ο ένας τον άλλον και συζητούν αναλυτικά όλα τα έργα τους ενώ μότο τους είναι «Η τέχνη είναι μια μορφή βαθύ διαλογισμού όταν το μυαλό σωπαίνει». «Ως μωρό, ο Μπάμπης μπορούσε να κρατάει ένα πινέλο πριν προλάβει να μπουσουλήσει και όπου κι αν πάει, είχε πάντα μαζί του σπρέι για γκράφιτι. Ήταν μεγάλος φαν των κόμικς από μικρή ηλικία» λέει η Michelle.

Η «μητέρα του Φεστιβάλ» εκθέτει μια σειρά fantasy art εμπνευσμένα από the divine feminine and mother nature γιατί νιώθει ότι ολόκληρος ο πλανήτης έχει απόλυτη ανάγκη από ιερή γυναικεία ενέργεια για να αντιμετωπίσει τις καταστροφικές δυνάμεις της πατριαρχικής κοινωνίας ενώ ο Βabbies λατρεύει τα κρανία, τα οστά και αποφάσισε να δημιουργήσει τέχνη με παλιές ακτινογραφίες. Για την Michelle το «La Bruja» ένα έργο φαντασίας που απεικονίζει την ομορφιά της αρχαίας γυναικείας σοφίας με τη μορφή μιας μάγισσας και των δύο κορακιών της είναι το έργο της που ξεχωρίζει ενώ για τον Babbie το δημιούργημα, το οποίο ξεχωρίζει είναι αυτό που δεν έχει δημιουργήσει ακόμα. «Η τέχνη είναι ένας τρόπος έκφρασης που θεωρώ πως όλοι μας θα πρέπει να ασκούμε. Όσον αφορά τα δικά μου δημιουργήματα είναι ένα ξέσπασμα, μια διαφυγή από τις καθημερινές σκέψεις».

Κάτι που θα τους μείνει αξέχαστο…

«Πέρυσι, το τοπικό μας κουκλοθέατρο συμμετείχε σε ένα διεθνές κίνητρο για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την προσφυγική κρίση και την παιδική παρέλαση με την μαριονέτα "Αμάλ". Αυτό το γεγονός συνέβη την ίδια μέρα με το Φεστιβάλ κόμικς και άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, δέχθηκαν επίθεση από χριστιανούς εξτρεμιστές που έριξαν αγιασμό πάνω τους, και πέτρες. Η παρέλαση με τη γιγάντια μαριονέτα έπρεπε να καταλήξει στο Mύλο του Παπά, την εκδήλωση όπου διεξάγεται κάθε χρόνο το Φεστιβάλ κόμικς. Την ημέρα αυτή τα συναισθήματα ήταν στα ύψη και επικράτησε πολύ χάος με την αστυνομία και τους διαδηλωτές να συγκρούονται. Δεν είχε να κάνει με τους θαμώνες του φεστιβάλ αλλά δεν θα ξεχάσω ποτέ το αίσθημα αλληλεγγύης που ένιωσα όταν οι καλλιτέχνες έφυγαν από τους πάγκους τους σε μια προσπάθεια να έρθουν να βοηθήσουν. Το Φεστιβάλ είναι ένας χώρος χωρίς επίκριση, όπου όλοι γίνονται αποδεκτοί όπως ακριβώς είναι και ο εξτρεμισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και η ομοφοβία δεν είναι δεκτοί με κανέναν τρόπο» τονίζει η Michelle.

Ιστορίες του κάμπου από τον Κλήμη που τον εμπνέει η ανθρώπινη βλακεία

«Ο καθένας έχει τις δικές του. Οι δικές μου ιστορίες από τον κάμπο, πάντα είχαν σημαντικό ρόλο σε ότι και να έκανα καλλιτεχνικά. Πάντα μου άρεσε να τις κάνω posters ή comics. Φέτος έβαλα αυτή τη θεματική, για να δω τις Ιστορίες που έχουν να πουν και οι άλλοι για τον κάμπο». O Κλήμης Κεραμιτσόπουλος είναι αυτοδίδακτος στο σκίτσο και ασχολείται με τα κόμικς "επαγγελματικά" από το 2018. «Η κόλασή μου είναι οι άλλοι, να προκαλείς την τύχη σου, συν Αθηνά και χείρα κίνει και άλλα τέτοια βαθυστόχαστα» είναι μόνο μερικά από τα μότο του. Έκτοτε έχει κυκλοφορήσει γύρω στις 12 αυτοεκδόσεις και 3-4 συνεργασίες στο σενάριο ενώ του αρέσει να κάνει τον κόσμο να σκέφτεται και το καυστικό χιούμορ με δόσεις κοινωνικής ευαισθησίας. Αυτό που τον εμπνέει είναι η κοινωνία και το παράλογο που την διέπει, η θρησκεία και κυρίως, η ανθρώπινη βλακεία. Αφορμή για το πρώτο του σχέδιο ήταν το δωμάτιο της κόρης του, το 2016, ένας πίνακας του Mordillo. «Από τότε ξεκίνησε η κατρακύλα. Ακολούθησαν πολλά τέτοια, αντιγραφές και ατελείωτες ώρες παρακολούθησης tutorials στο YouTube για να μάθω κόλπα και μυστικά».

Στο LAComics Festival συμμετέχει κάθε χρόνο σκιτσάροντας τον "χάρτη" του χώρου, που είναι πάντοτε ο Μύλος του Παππά. Τα μεγάλα σχέδια μπορεί πλέον να του παίρνουν 7-10 ημέρες. «Αν σκεφτώ τις θυσίες που έκανα και τα συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα αναλογιζόμενος την πορεία μου στον χώρο μέχρι στιγμής, ε, όσο να πεις, ένα sense of achievement το νιώθω. Ειδικά όταν σκέφτομαι ότι όσα έχω καταφέρει τα έχω καταφέρει μόνος μου, με λίγο σπρώξιμο, με λίγο κράξιμο, με λίγη τόνωση αυτοπεποίθησης από τον Μάνο και τον Σταύρο (Κιουτσιούκη) και τελευταία από τον Λάζαρο Αλεξάκη που συνεργαζόμαστε για τα Μπαντιλίκια (old school comic με θέμα την μοτοσυκλετιστική τρέλα). Το ότι έχω βγει πολλές φορές από το σχεδιαστικό μου comfort zone είναι κάτι που με κάνει να νιώθω πως έχω την ικανότητα να καταφέρω ακόμα περισσότερα πράγματα».

Οι δυσκολίες που αποτύπωσε δημιουργικά ήταν …

«Η πρώτη μου δουλειά το 2018 ήταν η αποτύπωση της απογοήτευσης που ένιωθα τότε όταν όλα στον χώρο των κόμικς του φαίνονταν βουνό. Οι Καραντινιέροι, το 2020 αφορά την πρώτη, την βαρβάτη καραντίνα που ζήσαμε και η τελευταία μου δουλειά -Δουλειά στα Καπάκια- είναι η αποτύπωση των δυσκολιών που έζησα όταν δούλεψα σε ένα εργοστάσιο στην γραμμή παραγωγής για ένα 8μηνο».

«Στα υπόγεια τα μπαλκόνια» και ιστορίες του κάμπου από τον Θωμά Κεφαλά

O Θωμάς Κεφαλάς είναι επίσης, δημιουργός κόμικς. Το έργο του εμπνέεται κυρίως από την καθημερινότητα και την κοινωνική πραγματικότητα, από την οποία παίρνει στοιχεία και συνθέτει τους χαρακτήρες και τις ιστορίες του ενώ εμπεριέχει ψήγματα και στοιχεία προσωπικών βιωμάτων.

Για εκείνον το LA Comic Festival σημαίνει επιστροφή στο σπίτι. Συμμετέχει από το 1ο Φεστιβάλ οπότε έχει δει όλη την πορεία του. «Στο φεστιβάλ έρχονται μικροί και μεγάλοι, που πολλές φορές δεν έχουν καμία σχέση με την τέχνη και τα κόμικς, απλώς από περιέργεια. Όταν καταφέρεις, να τους κερδίσεις και να δεις την έκπληξη και τον ενθουσιασμό στα πρόσωπα τους με αυτά, που βλέπουν, είναι μαγεία. Ειδικά με τα έργα, που προσεγγίζουν θέματα του κάμπου, που γίνονται κάθε χρόνο στην κεντρική έκθεση του φεστιβάλ, δημιουργείται μια περαιτέρω σύνδεση με τον κόσμο, επειδή με τον τρόπο του κάθε δημιουργού, επιτυγχάνεται μία αναφορά σε πράγματα δικά τους, που γνωρίζουν. Οπότε θα τύχει, να δεις, να έρχονται χαμογελαστοί μεσήλικες αγρότες, να σε διορθώνουν για τη ντοπιολαλιά ή να σου λένε ιδέες για νέα έργα».

Φέτος έχει φτιάξει ένα έργο για την κεντρική έκθεση του φεστιβάλ «Ιστορίες απ’τον Κάμπο» και πέρα από αυτό θα έχει το καινούργιο του comic «Στα υπόγεια τα μπαλκόνια», το συνεργατικό zine «ΒΑLKANOIA» που δημιούργησε με τον thePack, κάποια illustrations και κάποιες παλαιότερες δουλειές. Από τη στιγμή που θα σχηματιστεί η ιδέα στο μυαλό του, μπορεί να του πάρει από μία, μιάμιση ώρα μέχρι και δυο με τρεις μέρες, αναλόγως με το πόσο ξεκάθαρη είναι η ιδέα και τι απαιτεί.

Ποιο δημιούργημα σου ξεχωρίζεις και γιατί; Τον ρωτάω.

«Το πρώτο μου comic "Ιστορίες από Κάτω" από τις Εκδόσεις του Κάμπου, που παρότι ήταν ακόμη άγουρο τεχνικά, σηματοδότησε την είσοδο μου στο χώρο. Στο έργο που έκανα για τον Παύλο Φύσσα στα πλαίσια της έκθεσης "Βάλ’τους Χ – Ο μαύρος χάρτης της ρατσιστικής βίας στην Αθήνα" για τη βαρύτητα και την ευθύνη του εγχειρήματος. Τέλος, στο τελευταίο μου κόμικ "Στα υπόγεια τα μπαλκόνια", επειδή το θεωρώ την πιο άρτια δουλειά μου, μέχρι στιγμής, σε πλαίσιο αφήγησης».

4ο LA Comics Festival: Tι να μην χάσω από το φετινό Φεστιβάλ ή αλλιώς τα sos του κάμπου

• Προβολές από το TAFestival και τον Δημήτρη Αρμενάκη (που έφτιαξε το animation «All you can eat» για την υπερκατανάλωση, εμπνευσμένο από την Αθήνα) και ίσως πει και ένα τραγούδι-Who knows?-
• Η ομάδα «ΕτουΚρου» φέτος θα βάψει και ένα μεγάλο έργο σε ένα σημείο στον Πηνειό, με θέμα το Ποτάμι, το οποίο θα αποτελέσει και “δώρο” για το Φεστιβάλ Πηνειού, που ξεκινάει 2 βδομάδες μετά την λήξη του LA Comic Festival
• Τον επίσημο καλεσμένο Soloup και τα παιδιά από το Yo-Yo.Gr
• Την Παρασκευή που θα παίζουν οι N’CHEEZED και το live του Σάββατο με ένα project που ξεκίνησε ως ιδέα μέσα στην καραντίνα με κάποια sessions που έγιναν για το youtube κανάλι του Project ΙππόΚαμπος και σε αυτό το LACF, θα γίνουν θεσμός -Τα ΕτΚ Jams με Κάπα Ξήγα, Right Clique (Tωm Unit & Deltah One), JK One & DJ Wheel M, Andri J Univers, The VoCults, Astos και Jamshot-
• Το pre-festival με τις ξεναγήσεις των σχολείων, τα παιχνίδια και άλλες εκπλήξεις

4ο LA Comics Festival: Το πρόγραμμα του Φεστιβάλ

Εκθέσεις

• Ιστορίες απ’ τον Κάμπο / Συλλογική
• ‘21-‘22: Η Ιστορία Μέσα Από τα Graphic Novels 21 -Η μάχη της Πλατείας και Αϊβαλί / Soloup
• “Σπούκι” Αγροτικό Διόραμα / Μαρία Ναβακούδη
• +έκφραση / 4o ΕΠΑΛ Λάρισας
• Κούκλας / Μουσείο Κούκλας Τιριτόμπα

Workshops

• Εργαστήριο / Φωτογράφιση Πορτραίτου / 4ο ΕΠΑΛ Λάρισας
• Εργαστήριο / Φθόγγοι & Συμπλέγματα / Νικόλας Κουνινιώτης
• Εργαστήριο / Πηλοπλασίες / Διώνη Κοτοπούλη
• Εργαστήριο / Character Design / Κατερίνα Φράγκου
• Εργαστήριο / Origami / Νίκος Ράπτης
• Εργαστήριο / Διαβάζοντας Εικόνες / Θωμάς Κεφαλάς
• Εργαστήριο / Face Painting / Φαίη Παστάκα
• Εργαστήριο / Βιομηχανικό Σχέδιο - Κατασκευή Props Στολών για Cosplay με Χαρτόνια / Αλέξανδρος Κισκίνης
• Εργαστήριο / YoYo 
• Εργαστήριο / Η Δική σου Γραμματοσειρά / Last Cow
• Εργαστήριο / Το Στήσιμο μίας Ιστορίας Κόμικς και οι Διαφορετικές Αφηγηματικές Δυνατότητες / Soloup 16+
• Εργαστήριο / Σχεδιασμός Επιτραπέζιων και η Εκπαιδευτική τους Σημασία /Ναταλία Παπαδημητρίου
• Εργαστήριο / Εικονογράφηση / Αποστόλης “Κότσιφας” Ιωάννου
• Εργαστήριο / Spray Art / Δήμητρα Κανταρά
• Εργαστήριο / Eyes-Eyes Baby / Διονύσης Διγώνης
• Εργαστήριο / Ψηφιακές Μορφές Τέχνης στην Διαδικασία της Μάθησης και της Δημιουργίας / Λιάπης Βασίλειος (aka Ζαν, J.P. inked)
• Παιδικά Εργαστήρια / Superhero Armbands / Μαρία Κισκίνη
• Παιδικό Εργαστήριο / Καλλιγραφία για Μικρά Παιδιά / Νικόλας Κουνινιώτης

Ομιλίες – Panels – Παρουσιάσεις

• Ομιλία / Η Εξέλιξη των Ελληνικών Κόμικς. Από τη <<Βαβέλ>> μέχρι την Σύγχρονη Δυναμική τους Παρουσία / Γεώργιος Σούλτης, Αντώνιος Νικολόπουλος (Soloup), Μέλανδρος Γκανάς
• Ομιλία / Πολιτικές Συμπτώσεις Σημασίας / Ιορδάνης Στυλίδης
• Ομιλία / AKIRA: Σημειώσεις και Παρατηρήσεις Πάνω στην Ιστορική Ταινία Ιαπωνικού Animation / Νάσια Στυλίδου
• Ομιλία / Gutters n’ Singles / Andri J & Μέλανδρος Γκανάς
• Ομιλία / Project ΙπποΚαμπος / Μέλανδρος Γκανάς, Νάσια Στυλίδου, Θωμάς Κεφαλάς, Αποστόλης Ιωάννου
• Signing / Ξενάγηση στην Εκθεση << ‘21-’22: Η Ιστορία μέσα από τα Graphic Novels 21 – Η Μάχη της Πλατείας και Αϊβαλί του Soloup>>& Signing από τον Δημιουργό.
• Παρουσίαση Βιβλίου / Καλλωπίζοντας το Τέρας / Μάρκος Κωστούλης
• Παρουσίαση Bιβλίου & Signing / Πίσω από τα Σκίτσα στο Graphic Novel του ‘21- H Μάχη της Πλατείας (Εκδόσεις Ίκαρος) / Soloup
• Παρουσίαση Βιβλίου / Σκοτεινά Παραμύθια / Ζήσης Αποστολίδης

Προβολές

• Προβολές / TAFestival 15+
• Προβολές / Loverman Animations / Δημήτρης Αρμενάκης
• Παιδικές προβολές / TAFestival

Events

• Βαψιματική / Τοιχογραφία στο Ποτάμι / ΕΤουΚρου
• Βαψιματική / Κάρο & Καρέ / Ilion Afeslari
• Βαψιματική / Graffiti by Ashos D’signs
• Βαψιματική / Grafitti by Nick Serman
• Βαψιματική / Graffiti / Back to Back / Hood Spirit ft Bogs_97
• Sketch Event / Υπερήρωες στον Κάμπο / Klimis vs Λευτέρης Γιακουμάκης
• Skate Event
• Θεατρική Παράσταση / “Απόδραση αλά Ελληνικά” / Παιδιά ΑΜΕΑ και Φίλοι
• Live / N’Cheezed

Live / ΕτΚ Raps / Κάπα Ξήγα, Right Clique (Tωm Unit & Deltah One), JK One & DJ Wheel M, Andri J Univers, The VoCults, Astos, Jamshot