Εικαστικα

Γυναικεία υπόθεση και τα βραβεία στην 59η Μπιενάλε της Βενετίας

Καλύτερο εθνικό περίπτερο αυτό της Μεγάλης Βρετανίας από την Sonia Boyce. Χρυσός Λέοντας στην Αμερικανίδα Simone Leigh και καλύτερος υποσχόμενος νέος καλλιτέχνης ο Λιβανέζος Ali Cherri

Ιωάννα Γκομούζα
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

59η Μπιενάλε της Βενετίας: τα βραβεία για τα Εθνικά Περίπτερα και τις συμμετοχές στη Διεθνή Έκθεση Τέχνης 2022

Οι γυναίκες πρωταγωνίστησαν και στην απονομή των βραβείων της 59ης Μπιενάλε της Βενετίας. Σε μια χρονιά με μεγάλη γυναικεία παρουσία στην κεντρική έκθεση που επιμελείται η καλλιτεχνική διευθύντρια της διοργάνωσης Τσετσίλια Αλεμάνι, τέσσερις καλλιτέχνιδες έφυγαν με τα χρυσά αγαλματίδια στα χέρια από την τελευτή που ολοκληρώθηκε πριν από λίγο στο παλάτσο Ca’ Justinian.

Με δάκρυα στα μάτια η Sonia Boyce, η πρώτη μαύρη καλλιτέχνις που εκπροσώπησε τη Μεγάλη Βρετανία στον πλέον διάσημο εικαστικό θεσμό, παρέλαβε το βραβείο για το καλύτερο εθνικό περίπτερο. Με τίτλο «Feeling her way», η εγκατάστασή της στα Τζαρντίνι, έξω από την οποία από το ξεκίνημα κιόλας του preview βλέπαμε ουρές επισκεπτών, εστιάζει στη δυναμική της συνεργασίας ως όχημα για την καινοτομία, ένα κεντρικό ζήτημα στη δουλειά της Βρετανίδας δημιουργού.
Σ’ ένα καλειδοσκοπικό περιβάλλον ντυμένο με πολύχρωμες ταπετσαρίες και χρυσαφένιες γεωμετρικές κατασκευές, μια σειρά από βίντεο μας συστήνουν τέσσερις Βρετανίδες τραγουδίστριες καθώς αυτοσχεδιάζουν και τραγουδούν α καπέλα μαζί για πρώτη φορά.

Φανερά συγκινημένη παρέλαβε τον Χρυσό Λέοντα για την καλύτερη συμμετοχή στην διεθνή έκθεση με τίτλο «Το γάλα των ονείρων» και η Simone Leigh. Η Αμερικανίδα, άλλωστε, υπήρξε από τα πιο πολυσυζητημένα ονόματα του φετινού ραντεβού πριν καν πατήσει το πόδι της στην Ιταλία καθώς, πέρα από την κεντρική έκθεση, η δουλειά της αναπτύσσεται και στο περίπτερο των ΗΠΑ με την ίδια να αποτελεί την πρώτη Αφροαμερικανίδα που εκπροσωπεί τη χώρα στον θεσμό. Το εμβληματικό μνημειακό της γλυπτό Brick House δεσπόζει στην είσοδο της έκθεσης στο Αρσενάλε κερδίζοντας τα φωτογραφικά ενσταντανέ. Μέρος της σειράς Ανατομία της Αρχιτεκτονικής, που η 55χρονη καλλιτέχνιδα δουλεύει από το 2016, απεικονίζει μια μαύρη γυναίκα που η φούστα της παραπέμπει στα αφρικανικά σπίτια από πηλό. Αγγείο, κατοικία και μαζί ιερό, το έργο προτείνει μια εύγλωττη απεικόνιση του σώματος της μαύρης γυναίκας ως τόπου πολλαπλότητας.

Καλύτερος νέος υποσχόμενος καλλιτέχνης αναδείχθηκε ο γεννημένος στη Βηρυτό Ali Cherri. Ο 46χρονος Λιβανέζος, ο οποίος ζει στο Παρίσι, ξεδιπλώνει μέσα από τη δουλειά του μια μυθολογία που πατά τόσο στον αρχαίο κόσμο όσο και σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα. Στην έκθεση στο Αρσενάλε συναντήσαμε δουλειά του σε διαφορετικά μέσα, από τους γλυπτούς πήλινους Τιτάνες του, έργα ζωγραφικής και το νέο πολυκάναλο βίντεο Of Men and Gods and Mud, ένα ταξίδι στον κόσμο του φανταστικού που ενεργοποιείται από ένα πραγματικό γεγονός: την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος Merowe στον Νείλο, στο βόρειο Σουδάν, που εξανάγκασε σε υποχρεωτική μετατόπιση από τις εστίες του 50.000 κατοίκους από τη γύρω περιοχή.

59η Μπιενάλε της Βενετίας: Εύφημος μνεία για τη Ζινέμπ Σεντιρά και το γαλλικό περίπτερο © Thierry Bal, Zineb Sedira

Ειδική μνεία για τη συμμετοχή τους στην έκθεση έλαβαν η Ινουίτ καλλιτέχνις Shuvinai Ashoona και η Αμερικανίδα Lynn Hershman Leeson και από τις εθνικές συμμετοχές το δημοφιλέστατο, όπως αποδεικνύεται από την προσέλευση και τα πηγαδάκια των επισκεπτών, περίπτερο της Γαλλίας διά χειρός Zineb Sedira καθώς και αυτό της Ουγκάντα στο ντεμπούτο της αφρικανικής χώρας στη Μπιενάλε της Βενετίας με την έκθεση Radiance-they dream in time που επιμελήθηκε ο Shaheen Merali και περιλαμβάνει έργα της Acaye Κerunen και του Collin Sekajugo.

Η τελετή ξεκίνησε με την απονομή των βραβείων για το σύνολο της εικαστικής τους διαδρομής στις Καταρίνα Φριτς και Σεσίλια Βικούνια, μια διπλή διάκριση που είχε ανακοινωθεί ήδη από τον Μάρτιο.