Martin Belou: Αινίγματα, παγκόσμιοι μύθοι και τέχνη σαν κοσμικό ταξίδι

Ο νόμος της ισχυρότερης αντίθεσης: η φωτιά και το νερό, τα εύθραυστα κοχύλια και τα μέταλλα, τα εύπλαστα ξύλα και τα σκληρά μάρμαρα, το άγρια επιβλητικό και ογκώδες σε σύζευξη με το λεπτεπίλεπτο. Τα υλικά με τα οποία δουλεύει ο Martin Belou παράγουν γλυπτά που οι μυθολογικές αναφορές τους παραπέμπουν σε φαντασιακά ταξίδια ή ξεχασμένες τελετουργίες.

Τα νοήματα παραμένουν κρυφά, υπάρχει μια αβεβαιότητα ως προς την προέλευση των έργων, οπότε η κουβέντα μας ξεκινά από αυτό το σημείο: Από πού μας έρχεσαι Martin Belou; «Από τη θάλασσα της Μασσαλίας και από τις φινλανδικές λίμνες, μιας και ο πατέρας μου είναι Γάλλος και η μητέρα μου κρατά από τη Βόρεια Ευρώπη». Να ένα ακόμα δίπολο! Θερμή Μεσόγειος και παγωμένα Σκανδιναβικά νερά, χάλκινες ιστορίες από τη Βαλχάλα και ιστορίες από το Mare Nostrum. «Αργότερα μετακόμισα στις Βρυξέλλες, αλλά δούλεψα και στο Άμστερνταμ. Αυτές οι ενέργειες των διαφορετικών τόπων και η επιθυμία μου να δουλεύω έργα μεγάλης κλίμακας σε συνεργατικά περιβάλλοντα, εντός αποθηκών ή μεγάλων κτιρίων, ήταν το ξεκίνημά μου».

Η άνοιξη σπαρταράει στον υπαίθριο χώρο της γκαλερί Bernier / Eliades στο Θησείο και ο Belou είναι πολλαπλά ενθουσιασμένος· ο καλός καιρός και η Ακρόπολη: «Την έχω θέα από το παράθυρο του ξενοδοχείου μου. Καμιά φορά τις νύχτες που ξυπνάω, συνεχίζω να νομίζω πως ακόμα βρίσκομαι μέσα σε ένα όνειρο. Έπειτα είναι και η αδελφή μου, που τα τελευταία χρόνια ζει στην Αθήνα, και ύστερα τα υλικά που δούλεψα μαζί με Έλληνες μάστορες, μιας και κάποια έργα τα έφτιαξα εδώ. Ξέρω πως η Μασσαλία δημιουργήθηκε από τους Έλληνες που την ανακάλυψαν, οπότε έχω πολλούς λόγους να αισθάνομαι οικεία».

Χρησιμοποιεί τη λέξη «μάστορες». Και ενθουσιάζεται με τη συνεργατική κουλτούρα των τεχνιτών με τους οποίους δούλεψε. «Δούλευα και όλοι κοιτούσαν ή έβαζαν ένα χέρι! Ενδιαφέρονταν και επενέβαιναν. Βρίσκω πως είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα στάση ζωής και κουλτούρας αυτό το μοίρασμα και το νοιάξιμο».

Η αδελφή του Belou είναι φωτογράφος. Όταν εκείνη δούλευε στο Μεξικό Σίτι, ο Martin βρήκε την ευκαιρία να την επισκεφτεί και να ζήσει εντός ενός άλλου μεγάλου πολιτισμού. Όταν εκείνη ήρθε στην Ελλάδα, η εγκατάστασή της τον βοήθησε να γνωρίσει τη Νάξο και την Αθήνα. Νά τα πάλι τα μάρμαρα, η θάλασσα και η φύση που εντός της κατοικοεδρεύουν όλα τα υλικά που θέλει.

Πολλά από τα έργα του Belou μου γεννούν περίεργους συνειρμούς: ένα μανιτάρι φυτρωμένο μέσα σε μια μαύρο δοχείο, ένα κλαδί ελιάς που ταξιδεύει μέσα σε μια βάρκα, λειτουργώντας όμως και σαν ιστίο, μια χρυσή και αστραφτερή λάμπα που κρέμεται ανάμεσα σε άλλα έργα είναι σαν φως που χύνεται στον χώρο από το υπερπέραν. Τα πολλαπλά αντικείμενα παράγουν και πολλαπλά γεγονότα.

Από πού πηγάζει και πώς θέλει να αντιληφθεί ο θεατής τη δουλειά του; «Να πω ότι δεν αυτοπροσδιορίζομαι σαν γλύπτης ή ζωγράφος, δουλεύω με τα χέρια και μου αρέσει ο σωματικός κάματος και η πάλη να τιθασέψω τα υλικά, αλλά μέσα το μυαλό μου δουλεύει με τεχνικές κολάζ: φωτογραφίες και απανωτές μνήμες σαν layers, που διηγούνται με τον τρόπο μου τον κόσμο όπως προήλθε από το χάος. Άλλες δυο ελληνικές λέξεις της κοσμικής σούπας του σύμπαντος. Μαζεύω υλικά από παντού και ο τρόπος που τα συνθέτω δημιουργούν μικρά αινίγματα στον θεατή. Αινίγματα που ρέουν, όπως το αίμα ανάμεσα στα ποτάμια από τις φλέβες που βρίσκονται στο σώμα μας».

Πρωτότυπες συμφωνίες γεμάτες μυστήριο αλλά και πολυεθνικές αναφορές, συζεύξεις πολιτισμών, που, αν τους παρατηρήσεις, θα δεις πως σχεδόν όλα τα είδωλα έχουν κάτι κοινό: φως, νερό και, για μισό: Τι μουσική ακούς; «Αφρικάνικες μελωδίες αλλά και συριακούς σκοπούς κοντά στο ύφος του Steve Reih». Νά το πάλι το πανσπερμιακό κολάζ των πολιτισμών, που η βάση τους είναι κοινή και όλες οι προεκτάσεις τους οδηγούν στο ίδιο σημείο: όλα είναι ένα. Το υλικό λεξιλόγιο αλλά και η θεωρία που το κατευθύνει είναι η άεναη ονειροπόληση, εξού και οι ελεύθερες ερμηνείες που μπορεί να δώσει ο καθένας.

Ωραίος, ευγενής και γαλαντόμος τύπος με χειμαρρώδη λόγο και αληθινό ενθουσιασμό ο Martin Belou. Δείτε την έκθεση Vessels, που θα πει σκάφος. Και ανακαλύψτε μόνοι σας προς τα πού ταξιδεύει, αν και η απάντηση είναι πανεύκολη στην περίπτωσή του: ερχόμαστε από παντού, πλέουμε προς το άπειρο.

Martin Belou, Vessels, Bernier / Eliades (Επταχάλκου 11, Θησείο), έως 12 Μαΐου 2022
Περισσότερα για την έκθεση στον Οδηγό Πόλης της ATHENS VOICE.