Η τέχνη πάει στο προξενείο με το Occupy #3 - Networks

Ποιος πήγε κι άφησε το λευκό μπλουζάκι του, που γράφει και deMOCKracy, στον χώρο υποδοχής του ελληνικού προξενείου στη Νέα Υόρκη και γιατί έφθασε ο κισσός ως το ταβάνι στην αίθουσα αναμονής; Πώς και θα δουν τα μάτια σου κουκουβάγιες μέσα από τους καθρέπτες στη σάλα δεξιώσεων του γαλλικού προξενείου και μια πολύχρωμη γιρλάντα στην καγκελαρία του;

Κάτι τρέχει στα προξενεία της Ελλάδας και της Γαλλίας στο «μεγάλο μήλο», για καλό και, φυσικά, έχουν βάλει το χέρι τους καλλιτέχνες. Όχι ένας ούτε δύο αλλά 125 δημιουργοί από 15 καλλιτεχνικά δίκτυα έχουν «καταλάβει» αυτό το διάστημα τους χώρους των δύο διπλωματικών αποστολών στο πλαίσιο του Occupy Art Project που στην τρίτη του εμφάνιση επιστρέφει ξανά με δρώμενα στον φυσικό χώρο.

Τι είναι το Occupy Art Project

«Το Occupy είναι ένα εγχείρημα γύρω από την κοινωνικοπολιτική υπόσταση των καλλιτεχνών» μου συστήνει την πρωτοβουλία η καλλιτέχνις Ειρήνη Λιναρδάκη, που την εμπνεύστηκε και τη συντονίζει. «Με ενδιέφερε να εξετάσουμε την πολιτική τέχνη και την τέχνη στην πολιτική καθώς και τη δυνατότητα δημιουργίας δικτύων συνεργασίας ανάμεσα στους δημιουργούς. Να αναδείξουμε πρωτοβουλίες που απαντούν σε κοινωνικοπολιτικές μετατοπίσεις, ακτιβιστικές προσεγγίσεις, κοινοτικά και δημόσια έργα τέχνης που στοχεύουν να αλλάξουν ιεραρχίες και να παρέχουν περισσότερη εκπροσώπηση και προσβασιμότητα για καλλιτεχνικές μειονότητες. Προσπαθούμε να δείξουμε πώς ως καλλιτέχνες βιώνουμε την εποχή μας και τροφοδοτούμε τη δουλειά μας με τις ευθύνες που γεννιούνται ειδικά από την παρουσία μας στις κοινότητες, από την καθολική μας ανάγκη να ανήκουμε και να μοιραζόμαστε».

Η ιδέα για το πρότζεκτ γεννήθηκε στην αμερικανική μεγαλούπολη όπου η Λιναρδάκη δουλεύει ανά διαστήματα ήδη από το 2014 δημιουργώντας εικαστικές εγκαταστάσεις και τοιχογραφίες στον δημόσιο χώρο – μετρά ήδη 15 έργα σε Νέα Υόρκη και Νιου Τζέρζι, ενώ τον Ιούλιο θα δουλέψει μια καινούργια παρέμβαση στο πάρκο Owl’s head στο Μπρούκλιν με θέμα τη μετανάστευση. Μια θεατρική παράσταση που είδε σε ένα παροπλισμένο εργοστασιακό χώρο της θύμισε το δημιουργικό κλίμα των σχολικών καταλήψεων από τα μαθητικά της χρόνια, όταν οι παρέες εκφράζονταν γράφοντας και ζωγραφίζοντας, και στο μυαλό της μπήκε η ιδέα να οργανώσει δράσεις που θα φέρουν την εικαστική δημιουργία σε ενεργούς επαγγελματικούς χώρους που δεν έχουν ανάλογη αποστολή.

Η αρχή έγινε τον Φεβρουάριο του 2020, όταν η Κρητικιά εικαστικός προσκάλεσε 28, ως επί το πλείστον ξένους, καλλιτέχνες οι οποίοι ζουν στις ΗΠΑ και για τους οποίους οι ιδέες, η αισθητική και η κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα της Ελλάδας υπήρξαν αφετηρία έμπνευσης, να καταλάβουν με δημιουργίες τους το ελληνικό προξενείο στη Νέα Υόρκη. «Η ιδέα ήταν να μπούμε σε έναν χώρο που δεν ήταν καλλιτεχνικός και να κάνουμε τρόπον τινά ένα residency. Συναντιόμασταν εκεί, συζητούσαμε, γνωριστήκαμε μεταξύ μας και έτσι προέκυψαν τα έργα», θυμάται.

Καθώς η ίδια έχει ιδιαίτερους δεσμούς με την Γαλλία, για τη δεύτερη εμφάνισή του το Occupy θα έριχνε άγκυρα στην γαλλική πρεσβεία στην Αθήνα, φιλοξενώντας Γάλλους οι οποίοι ζουν στα μέρη μας και Έλληνες που εργάζονται στην Γαλλία. Η πανδημία του νέου κορωνοϊού, όμως, έστειλε το πρότζεκτ στη διαδικτυακή σφαίρα μέσα από τη φόρμα ανοιχτών συζητήσεων.

Το Occupy #3 – Networks στα προξενεία Ελλάδας και Γαλλίας στη Νέα Υόρκη

Στην τρίτη του έκδοση πλέον, το εγχείρημα ανοίγεται σε δύο διαφορετικούς χώρους και ακόμα περισσότερους δημιουργούς με στόχο να αναδείξει συνεργασίες. «Ο κόσμος και η αγορά της τέχνης αλλάζουν. Οι συνεργασίες και η αυτοοργάνωση μπορούν να βοηθήσουν τους καλλιτέχνες να υπάρξουν αλλιώς μέσα από διαφορετικά οικονομικά μοντέλα προώθησης της τέχνης» επισημαίνει η διοργανώτρια.

Ενεργοποιώντας τον κύκλο επαγγελματικών επαφών της, έβαλε στο παιχνίδι 15 καλλιτεχνικά δίκτυα με διαφορετική ταυτότητα, καθώς άλλα έχουν συσταθεί για να φέρουν σε επαφή εικαστικούς με στόχο τη συνδημιουργία (όπως τα ARCAthens, Shim, Radiator, Noucmas, αλλά και το Virus Diary που ξεκίνησε μέσα στην πανδημία ο διάσημος καλλιτέχνης Dan Perjovschi), άλλα συγκροτούνται από δημιουργούς οι οποίοι συνδέονται φιλικά μεταξύ τους και αλληλοϋποστηρίζονται, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπως το Greece in USA που ασχολείται με την προβολή των Ελλήνων καλλιτεχνών στις ΗΠΑ. Στη λίστα των συμμετεχόντων φιγουράρουν, μεταξύ άλλων, τα ονόματα των Εοζέν Αγκοπιάν, Πάνου Τσαγκάρη, Μπλάνκα Αμέζκουα, Σοφίας Ντώνα, Ειρήνης Ευσταθίου, Βενσάν Παριζό, Μάρως Μιχαλακάκου, Βασίλη Σαλπιστή και Αλέξανδρου Γεωργίου.

Οι καλλιτέχνες ανακάλυψαν τους δύο χώρους και συζήτησαν με τους ανθρώπους που εργάζονται εκεί. «Σε ορισμένες περιπτώσεις τα έργα τους συνομιλούν με την αισθητική των χώρων, ενώ πολλοί εμπνεύστηκαν από τον ρόλο που παίζουν αυτοί. Σημαντικά θέματα που βλέπω να προσεγγίζουν είναι η κλιματική αλλαγή και πώς την αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις, καθώς και κοινωνικοπολιτικά ζητήματα όπως ρατσισμός, το φύλο και οι καλλιτέχνες ως γονείς».

Μια αίσθηση για την έκθεση μπορεί να πάρει κάποιος στο www.occupyartproject.com, ενώ παράλληλα στο επόμενο διάστημα αναμένεται να κυκλοφορήσουν 15 ψηφιακές εκδόσεις (μία για κάθε δίκτυο που δίνει το παρών σε αυτή), σε συνεργασία με τον γαλλικό εκδοτικό οίκο Analogues. Όσο για τον επόμενο στόχο; «Προσπαθούμε να οργανώσουμε το Occupy στο Παρίσι» μοιράζεται η Ειρήνη Λιναρδάκη τα νέα. Αναμένουμε, λοιπόν.