Ο Σωτήρης Σόρογκας στο Ίδρυμα Β. & Ε. Γουλανδρή

Τα Ανοίγματα, τα θαλάσσια ξύλα και τα σαπιοκάικα, οι Πέτρες, τα Άλογα, τα Πορτρέτα, στιγμές από χαρακτηριστικές θεματικές του Σωτήρη Σόρογκα ξετυλίγει μέσα από 28 πίνακες ζωγραφικής μεγάλων διαστάσεων η νέα έκθεση του Ιδρύματος Β. & Ε. Γουλανδρή στο Παγκράτι. Υπό τον τίτλο Σωτήρης Σόρογκας – Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του, το αφιέρωμα παρουσιάζει από τις 22 Δεκεμβρίου 2021 έως και τις 3 Απριλίου 2022 έργα τα οποία ανήκουν στη Συλλογή του Ιδρύματος και καλύπτουν ενδεικτικά τις κυριότερες φάσεις της καλλιτεχνικής πορείας του γνωστού ζωγράφου και πανεπιστημιακού.

Ο Κυριάκος Κουτσομάλλης για τον Σωτήρη Σόρογκα

«Έχω την πεποίθηση ότι στις μέρες μας ο Σωτήρης Σόρογκας αποτελεί εξέχουσα καλλιτεχνική παρουσία στα εικαστικά πράγματα» σημείωσε κατά τη σχετική παρουσίαση ο επιμελητής της έκθεσης και γενικός διευθυντής του Ιδρύματος, Κυριάκος Κουτσομάλλης και συνέχισε: «Σε καιρούς κατά τους οποίους οι υστερονεωτερικές μεταλλάξεις που συντελούνται στο πλαίσιο μιας γενικότερης πολιτιστικής αναδιάρθρωσης, χωρίς την οίηση των ποπ και ντανταϊστικών εξάρσεων, με τη γοητεία της διανοητικής και καλλιτεχνικής του εντιμότητας, με ενάργεια και λογιότητα, με το εύρος του εγκυκλοπαιδισμού και της ουμανιστικής του παιδείας, με την τεχνοτροπική και σχεδιαστική του μαεστρία, ανέλαβε έναν αγώνα εικαστικής διαπραγμάτευσης της αμαυρωμένης από τον χρόνο μνήμης των πραγμάτων».

Η ζωγραφική του Σόρογκα επιδιώκει να δώσει χρόνο στη μνήμη ώστε να διατηρηθεί εν ζωή η οριστική θνησιμότητα των πραγμάτων. Επιμένοντας σε μια λιτή χρωματική παλέτα – στο απαστράπτον λευκό και το μαύρο, το θαμπό γκρίζο, το ελάχιστο κόκκινο, το ξεθωριασμένο γαλάζιο και τα γεώδη της σκουριάς –, θέτει, όπως σημειώνει ο Κυριάκος Κουτσομάλλης «στον πυρήνα του προβληματισμού του τη φθορά της “θνήσκουσας ύλης”, αλλά και πάλι κατά τον χαρακτηρισμό του ιδίου “της αναστάσιμης προσδοκίας”. {…} Την ώρα που το άσημο και ευτελές φαίνεται να φτάνει στο χείλος του αφανισμού, αντιτάσσει σθεναρά ρήτρες ανθεκτικότητας προκειμένου να διατηρήσει εν ζωή την απουσία. Εξωραΐζοντας τη φθορά, ελαχιστοποιεί την απώλεια. Αναζωογονεί τη φθορά με μια αισιόδοξη πνοή αφθαρσίας».

Σωτήρης Σόρογκας: τα έργα της έκθεσης στο Ίδρυμα Β. & Ε. Γουλανδρή

Όσοι περάσετε από το μουσείο στο Παγκράτι θα έχετε την ευκαιρία να δείτε έργα από την ενότητα Ανοίγματα, με τις μαύρες τρύπες και τα πηγάδια, που σύμφωνα με τον επιμελητή «υποκινούν το βλέμμα στην εγκαρτέρηση μιας άδηλης παραστατικότητας» εκφράζοντας ενδεχομένως τον προβληματισμό του ζωγράφου για την κατάσταση της ζωγραφικής σήμερα. Από τις πλέον αναγνωρίσιμες στιγμές στην πορεία του Σωτήρη Σόρογκα οι πίνακες με τα θαλάσσια ξύλα και τα σαπιοκάικα «εκφράζουν την εικόνα των ερειπίων του καιρού και τη θνησιμότητα της ύλης που νομοτελειακά επιφέρει η φθορά του χρόνου». Οι Πέτρες, που δουλεύει ήδη από το 1958 με ρεαλιστική φωτογραφική πιστότητα, συνοψίζουν τον ανθρώπινο μόχθο και, όπως λέει ο ίδιος ο καλλιτέχνης απεικονίζουν την υπομονή της «βραχόσπαρτης» πατρίδας. Περιδιαβαίνοντας την έκθεση ο θεατής θα βρεθεί αντιμέτωπος και με τα ιδιαίτερα δημοφιλή στο κοινό Άλογά του, «βυθισμένα σε ένα απαστράπτον κυρίαρχο λευκό, σε μια τζακομετική υπαρξιακή διάσταση εναγώνιας προσπάθειας υπεκφυγής από τη θανάσιμη απώλεια του καταποντισμού, με το βλέμμα στραμμένο προς τα πίσω ως δείγμα επιθυμίας διαλόγου με το παρελθόν» σύμφωνα με τον επιμελητή. Τέλος, δεν λείπουν από την έκθεση τα Πορτρέτα (1982-2000), ζωγραφισμένα με ήπιες φωτοσκιάσεις και μια πυκνή επαναληπτική σχεδιαστική γραφή, τα οποία έχουν κατά τον ζωγράφο χαρακτηριστικά επιτυμβίων.

Σωτήρης Σόρογκας: η πορεία του

Ο Σωτήρης Σόρογκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1936. Σπούδασε με κρατική υποτροφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με δασκάλους τους Γιάννη Μόραλη, Παντελή Πρεβελάκη και Παύλο Μυλωνά, ενώ το 1972 έλαβε προσωπική χορηγία από το Ίδρυμα Ford, με την οποία ταξίδεψε στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1964 ξεκίνησε να διδάσκει σχέδιο στην Ανωτάτη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Ε.Μ.Π.), όπου αργότερα έγινε καθηγητής. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Σύγχρονης Τέχνης, μέλος της Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη και μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Σπείρα.

Το 2004 η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε βραβείο για το σύνολο της καλλιτεχνικής του προσφοράς και το 2010 έξι μεγάλες συνθέσεις του τοποθετήθηκαν στον Σταθμό Λαρίσης του Αθηναϊκού Μετρό. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ έχει εκπροσωπήσει τη χώρα μας στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1981) και στα Ευρωπάλια στις Βρυξέλλες (1982).

INFO:
Σωτήρης Σόρογκας – Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του
Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή, Ερατοσθένους 13, Παγκράτι, 210 7252895
Διάρκεια έκθεσης: 22 Δεκεμβρίου 2021 έως 3 Απριλίου 2022
Ώρες Λειτουργίας: Τετάρτη–Κυριακή: 10:00 – 18:00, Παρασκευή: 10:00-20:00