Πορτρέτα από το Λούβρο στην Εθνική Πινακοθήκη

O Βοναπάρτης στην γέφυρα της Αρκόλης (δια χειρός Αντουάν Ζαν Γκρο) και η συνταρακτική νεκρική του μάσκα, «Ο θάνατος του Μαρά» όπως έμεινε στη συλλογική μνήμη μέσα από την καλλιτεχνική του απόδοση, το μεταθανάτιο «Πορτραίτο του Δούκα της Ορλεάνης» (με την εξαιρετική γραφή του Ενγκρ), προτομές του Μέγα Αλέξανδρου και του Ομήρου, η «Ωραία Νάννι» του Βερονέζε και η «Αφροδίτη με τον Έρωτα» (σπάνιο έργο του Ρέμπραντ), ο πρώτος νομοθέτης στην ιστορία, Βαβυλώνιος βασιλιάς Χαμουραμπί, αλλά και ο Βολτέρος και ο Ντιντερό.

Είναι κάποιες από τις «συναντήσεις» που υπόσχεται το πρώτο ραντεβού στη νέα 2.000 τ.μ. αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του κτιρίου της Εθνικής Πινακοθήκης. Πρόσωπα επιφανή από διαφορετικές περιόδους της Ιστορίας και άλλα (άνδρες, γυναίκες, παιδιά), χωρίς την αναγνωρισιμότητα μιας επώνυμης παρουσίας στους κύκλους της εξουσίας και του πνεύματος, μορφές που απέδωσαν άλλοτε ρεαλιστικά κι άλλοτε εξιδανικευμένα και παράδωσαν στην ιστορική μνήμη ο χρωστήρας και το σκαρπέλο διάσημων καλλιτεχνών συναντιούνται στο αφιέρωμα «Αναζητώντας την αθανασία. Η τέχνη του πορτραίτου στις συλλογές του Λούβρου».

Φόρος τιμής της νέας Εθνικής Πινακοθήκης προς ένα μεγάλο αδελφό ξένο μουσείο, αυτό του Λούβρου, η επιλογή προκρίθηκε «όχι μόνο λόγω του τεράστιου πλούτου των συλλογών του, αλλά και λόγω των παραδοσιακών δεσμών ανάμεσα στις δυο χώρες Ελλάδα και Γαλλία» σημειώνει η διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα. Έτσι, το αφιέρωμα που είχε ήδη παρουσιαστεί  στην Ιαπωνία, τροποποιήθηκε υπό την επιμέλεια των Λυντοβίκ Λωζιέ και Κομ Φαμπρ και εμπλουτίστηκε με νέα αριστουργήματα από τις πλούσιες συλλογές του γαλλικού μουσείου ειδικά για το ταξίδι του στην Αθήνα, που θα διαρκέσει από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 28 Μαρτίου 2022.

Οι ενότητες της έκθεσης «Η τέχνη του πορτραίτου στις συλλογές του Λούβρου

Καλύπτοντας περισσότερα από 3.000 χρόνια ιστορίας, η διαδρομή στην υπόγεια αίθουσα περιοδικών εκθέσεων θα μας φέρει μπροστά σε έργα από την πιο βαθιά αρχαιότητα, από τα βασίλεια της Μέσης Ανατολής και την Αίγυπτο, στα ρωμαϊκά νεκρικά πορτρέτα Φαγιούμ· αντιμέτωπους με το βλέμμα θρυλικών μορφών, μεταξύ άλλων του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα και του Λουδοβίκου ΙΔ΄, και ισχυρών γυναικών (όπως η Μαρία-Άννα των Αψβούργων στην Ισπανία και οι Μαντάμ ντε Πομπαντούρ και η Μαρία Αντουανέτα στην Γαλλία)· μπροστά σε επίσημα πορτραίτα από τις αυλές της Ευρώπης, από την Αναγέννηση και το Μπαρόκ ως τον θρίαμβο του αστικού πορτραίτου τον 19^ο αιώνα, και σε προσωπογραφίες παιδιών και οικογενειών που φέρουν την υπογραφή περίφημων μετρ της ζωγραφικής, όπως οι Γκόγια, Ρέινολτς και Ντελακρουά.

«Η δύναμη του πνεύματος» δίνει το παρόν στην σχετική ενότητα μέσα από την μορφή ανθρώπων των γραμμάτων, είτε πρόκειται για την αρχέτυπη προτομή του Ομήρου είτε για το πορτρέτο του Ισπανού ουμανιστή Αντόνιο ντε Κοβαρούμπιας από τον Γκρέκο. Οι προσωπογραφίες, πάντως, δεν περιορίζονται μόνο στην επιφάνεια του καμβά ή σε γλυπτικές αποδόσεις, αλλά περιλαμβάνουν και πολυτελή αντικείμενα, όπως το κιβώτιο που ανήκε στον Λουδοβίκο ΙΗ΄ και περιέχει 48 πορτραίτα μεγάλων προσωπικοτήτων. «Είναι τα πρόσωπα της ιστορίας και η ίδια η ζωντανή ιστορία της τέχνης. Οι επιμελητές της έκθεσης επέλεξαν μιαν όχι γραμμική ιστορική παρουσίαση των έργων, αλλά μια θεματική οργάνωση του υλικού, με βάση κυρίως την κοινωνική λειτουργία του πορτραίτου σε κάθε εποχή. Κάθε εποχή αντιπροσωπεύεται από χαρακτηριστικά έργα που εικονογραφούν την λειτουργία και τον συμβολισμό του πορτραίτου την συγκεκριμένη περίοδο» επισημαίνει η διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ.

Ο Πικάσο, ο Μοντριάν και η δυτικοευρωπαϊκή ζωγραφική στην Εθνική Πινακοθήκη

Οι εργασίες, πάντως, στο υπόγειο του μουσείου καλά κρατούν και για την παρουσίαση των έργων δυτικοευρωπαϊκής ζωγραφικής που διαθέτει. Ναι, εδώ θα βρουν τη θέση τους, μεταξύ άλλων, το Γυναικείο Κεφάλι του Πάμπλο Πικάσο και ο «Μύλος» του Πιετ Μοντριάν που είχαν κλαπεί το 2012 και μετά την ανάκτησή τους επέστρεψαν τον περασμένο Αύγουστο στην Εθνική Πινακοθήκη.

INFO:
«Αναζητώντας την αθανασία. Η τέχνη του πορτραίτου στις συλλογές του Λούβρου»
Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου
Βασιλέως Κωνσταντίνου 50, Αθήνα
Διάρκεια έκθεσης: 29 Νοεμβρίου έως τις 28 Μαρτίου 2022
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 10.00 – 18.00. Τετάρτη 10.00 – 21.00