Ελισσάβετ Σφυρή-Δέσποινα Χαριτωνίδη: Μια περφόρμανς στην Ομόνοια

Διπλό ραντεβού με περφόρμανς ετοιμάζουν η Ελισσάβετ Σφυρή και η Δέσποινα Χαριτωνίδη την Τρίτη 19 Οκτωβρίου στο γνωστό καλλιτεχνικό χώρο-εργαστήριο ΎΛΗ[matter]HYLE στην Ομόνοια. Στο πλαίσιο του υβριδικού προγράμματος με τίτλο Ανεξαρτησία, που διατρέχει τον κορμό της φετινής δραστηριότητάς του και συγκεκριμένα κάτω από τον άξονα Σώμα Ανεξάρτητο, οι δυο δημιουργοί της νεώτερης γενιάς παρουσιάζουν περφόρμανς που έχουν πραγματοποιήσει ήδη στο εξωτερικό.

Τι παρουσιάζουν οι Ελισσάβετ Σφυρή και Δέσποινα Χαριτωνίδη

Απόφοιτος του Κολλεγίου Goldsmiths, κάτοχος μεταπτυχιακού στη γλυπτική από το Royal College of Art του Λονδίνου κι έχοντας στο ενεργητικό της συμμετοχές σε εκθέσεις διεθνώς (από το ΜΑΜCO της Γενεύης έως από το μουσείο CICA στη Νότια Κορέα και το Εθνικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Ταιβάν), η Ελισάβετ Σφυρή έρχεται στην ΎΛΗ[matter]HYLE με διάθεση που… τα σπάει, κυριολεκτικά. Η 27χρονη καλλιτέχνιδα θα παρουσιάσει την περφόµανς της Dichotomy, την οποία έδειξε πρώτη φορά το 2018 στο Centre D’Art Contemporain στη Γενεύη και κατόπιν στη βρετανική πρωτεύουσα. Αφετηρία του έργου αποτελεί η ελληνική συνήθεια του να σπάζουμε πιάτα ή ποτήρια κατά τη διάρκεια εορτασµών. Με δεδομένη την απαγόρευση της εν λόγω πρακτικής το 1969 από τον δικτάτορα Παπαδόπουλο, η Σφυρή διερευνά τη δυναμική της ως πρακτική αντίστασης σε διάλογο και με το μουσικό ιδίωμα του ρεμπέτικου. Έχοντας τη βάση της στο Λονδίνο και την Αθήνα, μέσα από αυτό το έργο έρχεται αντιµέτωπη µε την ταραχώδη ιστορία της Ελλάδας καθώς και με την προσωπική της νοσταλγία για τη χώρα στην οποία µεγάλωσε, έναν τόπο που, έπειτα από την κρίση των τελευταίων ετών, διαφέρει από την πατρίδα των παιδικών της χρόνων.

Η Δέσποινα Χαριτωνίδη συµµετέχει µε την περφόρµανς Sjimen Says, την οποίο πραγµατοποίησε για πρώτη φορά στο Studio Volante στη Ρώµη, ένα έργο μέσα από το οποίο επιδιώκει να διερευνήσει την έννοια της δοµής, να εξετάσει τις δυνατότητες που προτείνει η «θεµελίωση» και τις αναπόφευκτες συνέπειες που συνεπάγεται. Χρησιµοποιώντας ως µέσο το κατ’ εξοχήν σύµβολο της κατασκευής, το τούβλο, η Χαριτωνίδη χτίζει ένα προσωπικό βάθρο προσπαθώντας ταυτόχρονα να ισορροπήσει σε αυτό. Με κάθε τούβλο που προστίθεται, όμως, η κατασκευή δε γίνεται απλά υψηλότερη αλλά και πιο ασταθής. Με βάση της την Αθήνα και μετά από σπουδές στις Σχολές Καλών Τεχνών της Ρώμης και της Ουτρέχτης, η 30χρονη καλλιτέχνις εστιάζει σε έννοιες όπως η προσπάθεια, η φιλοδοξία, η σωµατικότητα, η επιµονή και εν τέλει στην πτώση ως θεμελίωση.

Ανεξαρτησία στην ΎΛΗ[matter]HYLE

Οι περφόρμανς των Σφυρή και Χαριτωνίδη εγκαινιάζουν τη δράση Επιτελεστικές Συναντήσεις στο πλαίσιο της θεματικής σχετικά με την Ανεξαρτησία. Πρόκειται για ένα ανοικτό υβριδικό πρόγραμμα δράσεων που δραστηριοποιείται σε δύο παράλληλους άξονες που τιτλοφορούνται Σώμα Ανεξάρτητο και Πνεύμα Ανεξάρτητο και θα τρέξει το διάστημα 2021-22 με περφόρμανς, επιτελεστικές διαλέξεις, συζητήσεις και διαδραστικά έργα. Ο πρώτος αντλεί τα χαρακτηριστικά του από τις καλλιτεχνικές πρακτικές που δουλεύουν με το ίδιο το σώμα του καλλιτέχνη και το χρησιμοποιούν ως φορέα και μέσο μνήμης της ιστορίας και του κοινωνικού τραύματος. Την επιμέλεια του προγράμματος υπογράφει η νέα ομάδα συνεργατών της ΎΛΗ[matter]HYLE (Λυδία Αντωνίου, Γιώργος Μπεκιράκης, Αλέγια Παπαγεωργίου, Στεφανία Στουρή, Monika Szczukowska και Αγάπη Χαρμανή) και, όπως σημειώνουν, οι βάσεις του στηρίζονται στον διάλογο, τη συνεργασία και σε καλλιτεχνικές φεμινιστικές πρακτικές.

Έτσι, λοιπόν, και η παρουσία των Σφυρή και Χαριτωνίδη, δεν θα μείνει μόνο στις επιτελέσεις της Τρίτης 19 Οκτωβρίου, αλλά μέσα στο επόμενο διάστημα οι δράσεις τους θα αποτελέσουν το έναυσμα για μια συζήτηση γύρω από την υλική και την άυλη φύση των έργων, τα θέματα που πραγματεύονται, καθώς και σχετικά με το ίδιο το μέσο της περφόρμανς. Καλλιτέχνες και επιμελητές θα κληθούν να αναρωτηθούν για το ρόλο της γυναίκας και πώς αξιοποιώντας το συγκεκριµένο µέσο έκφρασης µπορεί κανείς να αµφισβητήσει στερεοτυπικά μοντέλα καταπίεσης ή να αλλάξει επιστημονικές προβληµατικές σχετικά με το φύλο. Οι συναντήσεις αυτές θα καταγραφούν υπό την μορφή ημερολογίου – γραπτού αλλά και με βίντεο, ήχο και εικόνα – έτσι ώστε η εμπειρία όλης αυτής της έρευνας να οδηγήσει στην παρουσίαση νέων περφόρμανς με την ολοκλήρωση του εργαστηρίου.  

Στο πλαίσιο του κύκλου Ανεξαρτησία αναμένονται στην ΎΛΗ[matter]HYLΕ, επίσης, ο Αμερικανός φιλόσοφος, καλλιτέχνης, ακτιβιστής και εμπνευστής του όρου "concept art" Henry Flynt τον Δεκέμβριο και η Πολωνή καλλιτέχνιδα Μαρία Γιαρέμα στις αρχές του 2022.

INFO
Σώμα Ανεξάρτητο / Επιτελεστικές Συναντήσεις: Ελισάβετ Σφυρή και Δέσποινα Χαριτωνίδη
Επιμέλεια: Λυδία Αντωνίου και Γιώργος Μπεκιράκης
Τρίτη 19/10, 20:00-22:00
Ύλη[matter]HYLE, Πειραιώς 1. 2ος όροφος, πλατεία Ομόνοιας