Τυφλός στο θέατρο; Γίνεται κι ας ζούμε στην Ελλάδα

Σε πόσες παραστάσεις στο θέατρο ή στον κινηματογράφο έχετε δει ανάμεσα στους θεατές ανθρώπους με οπτική αναπηρία; Αλλά τι λέμε τώρα, η εικόνα μιας ράμπας «πιασμένης» από αυτοκίνητο είναι πολύ πιο συνηθισμένη.

Τα καλά νέα είναι ότι γίνονται κάποιες προσπάθειες και μια από αυτές είναι το Synama Festival (4 & 5 Ιουνίου), στον πυρήνα του οποίου βρίσκεται η συμπερίληψη στον πολιτισμό ατόμων με αναπηρία – στη συγκεκριμένη περίπτωση με ακουστική και οπτική αναπηρία. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ με έργα χορού, video art, performance και εκπαιδευτικές δράσεις, προσβάσιμα σε όλους.

Το ενδιαφέρον είναι ότι διοργανώθηκε από ερασιτέχνες, από ανθρώπους που μπορεί να μην είχαν καμία σχέση με τον πολιτισμό, από μια μικτή ομάδα ανθρώπων, με και χωρίς αναπηρίες. Μέλος της ομάδας αυτής είναι η Αρετή Γρηγοράτου, η οποία μας περιγράφει πώς έγιναν όλα.

«Υπήρξε ένα κάλεσμα να οργανωθεί ένα τέτοιο φεστιβάλ και καθώς με ενδιέφερε πάρα πολύ το θέμα της συμπερίληψης, δήλωσα συμμετοχή. Ήμασταν 12 άτομα, από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, και οι τρεις ήταν οι εκπαιδευτές μας. Εγώ, για παράδειγμα, δεν είχα καμία προηγούμενη σχέση με τον πολιτισμό. Οι διαδικτυακές, μέσω zoom, συναντήσεις μας, μία φορά την εβδομάδα, άρχισαν από το Νοέμβριο και αναλαμβάναμε διάφορες δραστηριότητες, από την επικοινωνία του φεστιβάλ, την επαφή με τους καλλιτέχνες που θα ήθελαν να συμμετάσχουν, μέχρι και το οικονομικό κομμάτι.

» Οι άνθρωποι με αναπηρίες μένουν στην απ’ έξω για λόγους που είναι πολύ εύκολο να καλυφθούν – και όχι μόνο στον πολιτισμό. Ένας άνθρωπος με οπτική αναπηρία μπορεί να παρακολουθήσει οτιδήποτε εάν υπάρχει οπτική περιγραφή. Αυτή τη δυνατότητα προσβασιμότητας σε όλους δίνει το φεστιβάλ. Γενικά, από τα ταξίδια μου στο εξωτερικό, καταλαβαίνω ότι στη χώρα μας οι άνθρωποι με αναπηρίες είναι πολύ λιγότερο αυτόνομοι, γιατί δεν τους δίνουμε τις δυνατότητες να είναι.

» Τι κέρδισα από όλους αυτούς τους μήνες ενασχόλησής μου με την προετοιμασία του Synama Festival; Πέρα από το κομμάτι της γνώσης του πώς στήνεται ένα φεστιβάλ βήμα προς βήμα, είμαι πολύ πιο ενημερωμένη και στο κομμάτι της προσβασιμότητας των ανθρώπων με αναπηρίες, καθώς στην ομάδα μας υπήρχαν τέτοιοι άνθρωποι, μαθαίνοντας κι εμείς τις πρακτικές δυσκολίες της καθημερινότητάς μας. Έκανα και πολλούς καλούς φίλους, δεθήκαμε πολύ με την ομάδα, αν και ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να βρεθούμε ούτε μία φορά από κοντά. Κι ευελπιστούμε αυτή να είναι η αρχή, να ακολουθήσουν και επόμενα φεστιβάλ», λέει η Αρετή Γρηγοράτου.

Πώς θα παρακολουθήσετε το Synama Festival

Το φεστιβάλ χρησιμοποιεί ενδεδειγμένους τρόπους ώστε να μπορούν να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής, καθώς κάθε δράση θα είναι διαθέσιμη με και χωρίς Ακουστική Περιγραφή, ενώ θα υπάρχει και Υποτιτλισμός για Κ(κ)ωφούς/ές και Βαρήκοους/ες ή Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική, αναλόγως με τις ανάγκες του κάθε έργου.

Το Φεστιβάλ διοργανώνεται μέσω ενός προσβάσιμου ψηφιακού zine (διαθέσιμο από τα μεσάνυχτα της Παρασκευής 4/6 ΕΔΩ), το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες και στις επισκέπτριες να περιηγηθούν στις δράσεις με όποια σειρά, σε όποιο χρόνο και όσες φορές το επιλέξουν, εντός του διημέρου 5 και 6 Ιουνίου. Το zine θα είναι επίσης διαθέσιμο ώστε καθένας και καθεμία να μπορεί να το κατεβάσει και να το κρατήσει και ως αναμνηστικό πρόγραμμα από το 1ο Synama Festival.

Το πρόγραμμα του Synama Festival περιλαμβάνει

Χορός

Το έργο «Delenda est» της χορογράφου Μαργαρίτας Τρίκκα τοποθετεί δύο ανθρώπους επί σκηνής οι οποίοι από τη στιγμή που θα συστηθούν, βρίσκονται σε κατάσταση μάχης. Προχωρούν προς τη στιγμή της ήττας τους, εκείνη τη ρωγμή στον χρόνο που είτε με πάταγο είτε αθόρυβα σημαδεύει τον άνθρωπο. Για να ακολουθήσει μετά η ησυχία, η άπνοια.  

Το «manoeuvre_» της Κάντυ Καρρά και της Χαράς Κότσαλη είναι ένα mixed media trio που διερευνά τις έννοιες της απόπειρας, της εφεύρεσης, της κατασκευής, της αποτυχίας, της ισορροπίας, της δράσης, της αδράνειας και της συνεργασίας σε οριζοντιότητα και καθετότητα. Οι πράξεις απαλλάσσονται από το κλειστό νόημα που τους δίνει ο τελικός στόχος και η επίτευξή του ή μη και έτσι, παραδίδονται στην επικράτεια του παραλόγου.

Ο «Υπερσυντέλικος» της Ροδούλας Γκουλιαμπέρη με τη μικτή ομάδα Dance and the Mind είναι μια παράσταση που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού, λόγω COVID-19. Ένα έργο με πρωτότυπη μουσική σύνθεση και τη συνοδεία ζωντανής μουσικής, στο οποίο μουσικοί και χορευτές αλληλεπιδρούν μέσα από έντονες εναλλαγές συναισθημάτων, δημιουργώντας μια παράσταση που θέλει να φέρει στο παρόν ένα δυνατό βίωμα που χάραξε αιώνια τη μνήμη.

Video

H ομάδα ΣΜουΘ αμέσως μετά τα πρώτα περιοριστικά μέτρα αυτο-εγκλεισμού κατά του COVID-19 βγαίνει σε δρόμους και πλατείες της Λάρισας και στήνει μια πόρτα φυσικού μεγέθους για να δημιουργήσει το έργο «Εκτός». Οι περαστικοί αλληλεπιδρούν και η ομάδα επιχειρεί αυτοσχέδιες παραστάσεις. Όλα περνάνε από τον μη τόπο, στη σκιά του μεγάλου Π…

Το έργο «FEELter» της Αντωνίας Αλαφούζου για την ομάδα ki | mono • επιχειρεί να αναλύσει τις ανθρώπινες σχέσεις, μέσα από την «επαφή» και τα συναισθήματα. Πρόκειται για την καθημερινότητα δύο ανθρώπων, με στενή σχέση των οποίων τα συναισθήματα συναντώνται. Χαρά, λύπη, στοργή, καβγάς, απόρριψη, τύψεις, αγκαλιά και αγάπη.

Παιδικό θέατρο από παιδιά

Το δικό μας παραμύθι: Η κόκκινη νεράιδα και τα ζώα του δάσους από το παιδικό τμήμα θεάτρου του ΊΣΟΝ, σε σκηνοθεσία και διδασκαλία του Βασίλη Οικονόμου, είναι μια διαδραστική παράσταση για όλες τις ηλικίες που αναδεικνύει τη μοναδικότητα, τη συμπερίληψη, την αποδοχή, την επιμονή, την αυτοεκτίμηση και την εκπλήρωση των προσωπικών στόχων και ονείρων.

Εκπαιδευτικές δράσεις

Το εργαστήριο «Πλάθοντας ένα χαρακτήρα για τη σκηνή» της ομάδας Art Vouveau είναι ένα τρίωρο διαδικτυακό θεατρικό εργαστήρι που απευθύνεται σε ακούοντες και μη ηλικίας από 14 ετών και άνω. Πρόκειται για ένα ταξίδι στο μαγευτικό κόσμο της υποκριτικής του βωβού θεάτρου που προ(σ)καλεί τους πάντες να έρθουν σε επαφή με μία νέα σωματική γλώσσα, να αφυπνίσουν την αυθεντική τους κίνηση, να δοκιμάσουν τα όρια της φαντασίας και της δημιουργικότητάς τους.

Ο εικαστικός Φίλιππος Βασιλείου προτείνει το βιντεοσκοπημένο μάθημα γλυπτικής «Πλάθω τον ήρωά μου» για ενηλίκους και παιδιά άνω των 5 ετών, ώστε όλοι και όλες να μπορούν να το παρακολουθήσουν στο δικό τους ρυθμο. Ακολουθώντας τη τεχνική της “αρματούρας”, δηλαδή την δημιουργία σκελετού από αλουμινόχαρτο και ύστερα το πλάσιμο αυτού με πηλό, οι συμμετέχοντες κατασκευάζουν το δικό τους χαρακτήρα-ήρωα-είδωλο.

Οι δράσεις τού Synama Festival είναι κατάλληλες για άτομα κάθε ηλικίας και μπορείτε να ενημερωθείτε αναλυτικά μέσα από τον επίσημο ιστότοπο.

Info
Το φεστιβάλ σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από ανθρώπους που παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Liminal Access Force του πολιτιστικού οργανισμού liminal, υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.