Εικαστικα

Ο γλύπτης Peter Buggenhout στο Θησείο

Μια κουβέντα περί χάους και Νίνας Σιμόν, με το τρομερό παιδί της παγκόσμιας γλυπτικής που βρίσκεται στην Αθήνα

Στέφανος Τσιτσόπουλος
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Συνέντευξη με τον Βέλγο καλλιτέχνη Peter Buggenhout που η έκθεσή του «Before the World has done his Dirty Job» παρουσιάζεται στην γκαλερί Bernier Eliades.

Είναι η πρώτη φορά που εκθέτει στην Αθήνα και ευτυχώς υπάρχει χρόνος: ως και τις 10 Ιουλίου, τα έργα του Peter Buggenhout θα βρίσκονται στην Bernier / Eliades, στο Θησείο, ώστε το τρομερά παράξενο αγόρι της παγκόσμιας γλυπτικής να γίνει υποκείμενο και αντικείμενο κατανόησης για όσους Αθηναίους θέλουν να εντρυφήσουν στην εντροπία του.

Με εκθέσεις παντού στον κόσμο, η γλυπτική του προκαλεί δέος: άψυχα αντικείμενα-όντα που από μακριά δείχνουν τυχαίες συσσωρεύσεις υλικών, ακατέργαστα, μα, πιστέψτε με, κάθε άλλο. Από τις εφιαλτικές εικόνες της Βαβέλ του Μπρίγκελ ως τον Μπατάιγ και μέσω μιας ολόδικής του αφαίρεσης, ο Βέλγος καταγράφεται πλέον ως ένας από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες του σήμερα, με ένα μεγάλο εύρος προσλήψεων. Στο παιχνίδι, ή καλύτερα, στο πολύπλοκο σταυρόλεξο της ταυτότητάς του βάλτε και ολίγη από Μάθιου Μπάρνεϊ, απαλλαγμένο όμως από το φλερτ του με την ποπ κουλτούρα. 

Πιο κοντά στη μουσική των 9 Inch Nails και βουτηγμένη μέσα στη δυστοπία, η τέχνη του Buggenhout δημιουργεί πληθώρα εντυπώσεων μέσω των διαβρώσεων και της συνειδητής αταξίας που ο καλλιτέχνης θεωρεί πως κυριαρχούν στη ζωή και την ιστορία του κόσμου. Και μια σύντομη κουβέντα μαζί του είναι ίσως το μικρό προαπαιτούμενο που θα σας βάλει στον κόσμο του. Τα υπόλοιπα μόνοι σας!

© Θανάσης Καρατζάς

Αποφεύγεις κάθε είδους αναπαράσταση ή συμβολισμό. Τα έργα σου παραπέμπουν περισσότερο σε ερείπια ή σε αρχαιολογική ανασκαφή από μια απροσδιόριστη εποχή: ρητίνη, χάλυβας, σαπισμένα ξύλα, θυμάμαι παλιά που χρησιμοποιούσες ακόμα και εντόσθια ζώων ή τρίχες μαλλιών...
Είναι συνειδητή επιλογή η τέχνη μου να αποφεύγει κάθε είδους αναπαράσταση του χάους που επικρατεί εκεί έξω. Συνολικά το έργο μου απέχει από την απλοποίηση ή την ευκολία του συμβολισμού προκειμένου να καταστεί πιο εύκολη η ερμηνεία του κόσμου. Μου πήρε βέβαια καιρό μέχρι να μάθω να δουλεύω με αυτά τα απόβλητα υλικά, που όμως από την αρχή που ξεκίνησα σαν γλύπτης ήξερα πως θα μου έδιναν την πρώτη ύλη για τον ρεαλισμό που επιδιώκω.

"Mont Ventoux #44", 2021. Wood, cow stomach, wax, cloth, isomo, epoxy, plastic

Δούλευες έτσι και ως ζωγράφος;
Μα για αυτό εγκατέλειψα τη ζωγραφική! Μου ήταν αφόρητος ο περιορισμός του κάδρου και της διάστασης, θέλησα μέσω της γλυπτικής να δραπετεύω από το πλαίσιο και τη συνθήκη της όποιας συμβολικής αναπαράστασης, προκειμένου να πετύχω την αλήθεια μου.

"The Blind Leading the Blind #53", 2012. Mixed media (iron, paper, plastic, polyester, textile) covered with domestic dust

Εκ πρώτης ο θεατής βλέπει ωμότητα και αποσυναρμολόγηση, αλλά πλησιάζοντας ανακαλύπτει έστω κι έτσι αδύναμη, μια άβολη θα έλεγα ομορφιά...
Όπως ο κόσμος που μας περιβάλλει...

Συμφωνώ! Αλήθεια, πού μένεις; Το ρωτώ γιατί θέλω να καταλάβω πόσο το περιβάλλον που μεγάλωσες ή ζεις διαμόρφωσε και τον χαρακτήρα των έργων σου.
Γάνδη, γέννημα θρέμμα! Ανάμεσα στην Αμβέρσα και τις Βρυξέλλες. Μια πόλη γεμάτη ταπητουργίες και βαριά βιομηχανία, από υφασμάτα μέχρι αυτοκίνητα και μονάδες επεξεργασίας χαρτιού...

"Mont Ventoux #15", 2015. Mixed media (metal, paint, plaster, polyester, tanned cow stomach, wood)

Ε, παιδί, ας πούμε, περικυκλωμένο από το industrial!
Τώρα που το λες! Ναι, η πόλη μου αποτελείται από το κέντρο της αλλά και από απανωτές συσσώρευσεις συνοικιών που δημιουργήθηκαν για να φιλοξενήσουν χιλιάδες οικογένειες βιομηχανικών εργατών...

"Mute Witness #18", 2020. Polyurethane, textile

Γκούγκλαρα τον τίτλο της έκθεσής σου στην Αθήνα, «Πριν ο κόσμος κάνει τη βρόμικη δουλειά του», και μου βγήκε ο στίχος της Νίνα Σιμόν, από το τραγούδι «Stars».
Ακριβώς!

Ο κόσμος, το σύμπαν, ο Θεός, ο άνθρωπος, η εξέλιξη, ποιος πρώτος από όλους ευθύνεται για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω και δίπλα μας. Μοιάζει όμως να τα θέτεις όλα προς αμφισβήτηση...
Με απασχολεί αυτή η πολυπλοκότητα και επιδιώκω να δημιουργήσω έργα που το χάος της είναι το πλαίσιο. Εξού και οι απανωτές διαστρωματώσεις στην κατασκευή τους.

"Mont Ventoux #14", 2015. Mixed media (metal, paint, plaster, polyester, tanned cow stomach, wood)

Δύσκολο όμως τα έργα σου να ερμηνευθούν από τον θεατή. Στέκομαι ένα βήμα κοντά τους και αυτόματα κάνω μετά δυο βήματα πίσω, προσπαθώντας με αυτό το κοντά - μακριά να βρω το ζύγι, αν μου επιτρέπεις...
Τα γλυπτά μου είναι αυτόνομες προσωπικότητες και εγώ προσπαθώ να τα κάνω έτσι ώστε και τα ίδια να μοιάζουν με αληθινά κομμάτια της πραγματικότητας, μα και ταυτόχρονα, εκτός από την αναφορά στον εαυτό τους, να προσφέρουν και κάτι παραπάνω στον θεατή. Καλείσαι να ερμηνεύσεις ελεύθερα!

"The Blind Leading the Blind #57", 2012. Mixed media (iron, paper, plastic, polyester, textile) covered with domestic dust

Κι αν μου επιτρέπεις, μοιάζουν με προϊόντα σεισμών, βιβλικών καταστροφών, κατακλυκλυσμών, σαν απομεινάρια πολιτισμών προς μελέτη από επόμενες γενιές.
Ναι, και οι αναλογίες όπως και οι πληροφορίες που μεταφέρουν δεν δημιουργήθηκαν για να μεταδώσουν συναισθήματα ή να κρίνουν, ακόμα και να κηρύξουν, αλλά σκέτα για να απεικονίσουν αυτόν τον σκληρό και απάνθρωπο κόσμο, όπως τον αντιλαμβάνομαι.

Στην Αθήνα εκθέτεις σε βάθρο και σε μικρές κλίμακες. Αλλά παρακολουθώντας σε, γνωρίζω πως δουλεύεις και σε γιγάντιες διαστάσεις. Το σκεπτικό είναι παρόμοιο;
Αναμφισβήτητα. Η τρέλα, η άγνοια, η ανικανότητα ερμηνείας του κόσμου, η αστάθεια αλλά και οι πολλαπλές ερμηνείες και οι αλληλεπιδράσεις που μοιάζει να συνδέουν ακόμα και τα φαινομενικά ασυνδύαστα του, ας πούμε ότι είναι η κοινή τους παράμετρος.

"Mont ventoux #45", 2021. Mixed media (polyurethane, epoxy, wood, textile, plastic, paint, leather, metal)

Πρώτη σου φορά στην Αθήνα;
Ναι και είναι μαγική! Το χάος που λέγαμε δείχνει γοητευτικά παρόν κάθε στιγμή, σαν η πόλη να καταρρέει αλλά και να ξανακολλάει κάθε στιγμή!

PETER BUGGENHOUT - Before the world has done its dirty job
΄Εως 10 Ιουλίου, 2021, Bernier / Eliades Gallery (Επταχάλκου 11, 210, 3413935-7

© Θανάσης Καρατζάς