Το ΕΜΣΤ πιο κοντά μας από ποτέ

Με τις συνεχείς του δράσεις την περίοδο της καραντίνας, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης απέδειξε ότι το νομαδικό του ένστικτο μπορεί να λειτουργήσει παντού και για όλους: από τα παιδιά και τους γιατρούς μέχρι τους φιλότεχνους σε όλον τον κόσμο.

Tο χέρι της τέχνης θα σου χαρίσει ένα χάδι ή θα σου χώσει ένα χαστούκι. Θα σου δώσει το χέρι, θα σου δανείσει αναμνήσεις, θα ιχνηλατήσει το μονοπάτι για σκέψεις και συναισθήματα χωρίς να τα χαρτογραφήσει. Είναι στο δικό σου χέρι. Για τον καθένα η τέχνη λειτουργεί διαφορετικά. Όμως η Τέχνη, στο σύνολό της, από ένα installation μέχρι μια αναπαραστατική νεκρή φύση με δυο ρόδια και δυο ρόδα, θα βρει τη χαραμάδα σου και θα διεισδύσει σαν χείμαρρος. Χορταίνει και δεν χαρίζεται. 

Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με τη νομαδική του πορεία των είκοσι και πλέον ετών, άνοιξε διάπλατα τις πόρτες της κόκκινης εισόδου του της λεωφόρου Καλλιρόης στις 28 Φεβρουαρίου του 2020. Πέρυσι. Λίγο πριν το πρώτο λόκντάουν, με μότο «ΕΜΣΤ Ανοιχτό», οι άπλετοι χώροι πλημμύρισαν 11.000 επισκέπτες σε δύο μόλις εβδομάδες. Φάνηκε πως είκοσι χρόνια περιηγήσεων, εκθέσεων, τμηματικών εκθέσεων της μόνιμης συλλογής αλλά και των ταξιδιών σε άλλες χώρες και kunsthalle, δημιούργησαν τον πόθο στο κοινό να βρεθεί κοντά στον Κουνέλλη, τη Χρύσα, τον Βιόλα. Η δική μου πρώτη επαφή με τον Βιόλα ήταν το 2003, όταν μέρος της συλλογής του ΕΜΣΤ ταξίδεψε στην Πινακοθήκη της Πάτρας.
ΕΜΣΤ Ανοιχτό και παντού.

Πέρυσι, εκείνες τις ημέρες πριν την καραντίνα, με μια καμπάνια ραδιοφωνική, έντυπη αλλά και στα χείλη όλων των ανθρώπων που δουλεύουν κι αγαπούν το ΕΜΣΤ, το «ΕΜΣΤ Ανοιχτό» θα γέμιζε την πόλη. Η παύση έκανε κρότο. Τα αντανακλαστικά του ΕΜΣΤ και της Μαρίνα Τσέκου, της Ελισάβετ Ιωαννίδη, του Δημήτρη Καννά και του Ιωακείμ Θεοδωρίδη, του εκπαιδευτικού τμήματος, λειτούργησαν άμεσα. Στα social media του μουσείου ετοίμασαν τη δράση «Δημιουργικοί στο σπίτι», μια πρωτοβουλία για τα παιδιά: έδιναν το όνομα ενός καλλιτέχνη και τον τίτλο ενός έργου του, καθώς και το αντίστοιχο εκπαιδευτικό έντυπο στο οποίο βρίσκονταν περισσότερες πληροφορίες. Με βάση τα όσα διάβαζαν οι μικροί φίλοι, μόνοι ή με παρέα τους γονείς τους μπορούσαν να δημιουργήσουν σύγχρονα έργα (ζωγραφιές, κατασκευές, βίντεο). Λίγο μετά, οι άνθρωποι του μουσείου παρουσίαζαν τα δικά τους αγαπημένα έργα τέχνης του ΕΜΣΤ. Η παρουσίαση των έργων της συλλογής που δεν εκτίθενται, οι Ιστορίες και τα Q&A στα social media, κράτησαν τους φίλους του μουσείου κοντά, ενώ με τις live μεταδόσεις των παραστάσεων και δρώμενων που πραγματοποιήθηκαν το καλοκαίρι, φιλότεχνοι από όλο τον κόσμο, χάρηκαν με τη δημιουργία παρά τις αντίξοες συνθήκες.

«ΕΜΣΤ για την υγεία»

Στο τέλος του χρόνου κι ενώ το μουσείο ήταν πάλι κλειστό, μέσω της δράσης «ΕΜΣΤ για την υγεία», προσκάλεσαν γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό να συμμετέχουν σε έναν δημιουργικό διάλογο. Όπως αναφέρεται στο δελτίο: «Οι συμμετέχοντες λάμβαναν στο e-mail τους ένα έργο τέχνης από τη συλλογή του ΕΜΣΤ. Έπειτα, ζητήσαμε να μας στείλουν την απόκρισή τους με όποια μορφή οι ίδιοι ήθελαν: γράφοντας τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σε ένα κείμενο, ένα ποίημα, αφηγούμενοι μία ιστορία, ή απλώς με μία φράση, δημιουργώντας το δικό τους έργο ζωγραφικής, μία κατασκευή, μία φωτογραφία, ένα βίντεο ή χρησιμοποιώντας άλλα εκφραστικά μέσα. Ήταν ο τρόπος τους να τιμήσουν τους επαγγελματίες υγείας για το πολύτιμο έργο τους και τη στήριξη που άοκνα προσφέρουν στην κοινότητα με σκοπό να ελαττώσει μέσω της τέχνης την ένταση και την κόπωση και να ανοίξει ένα παράθυρο στο όνειρο και στη δημιουργική έκφραση». Μπορείτε να δείτε όλα τα έργα στην ιστοσελίδα του μουσείου.

Στο καινούριο website, μόνιμη συλλογή, περιοδικές εκθέσεις, δράσεις κι εκπαιδευτικά προγράμματα βρίσκουν τον χώρο τους. Όπως και η ιστορία του ΕΜΣΤ μέσα από το χρονολόγιο που συστηματικά κατέγραψε η Κασσιανή Μπένου, υπεύθυνη επικοινωνίας: «Το ψηφιακό χρονολόγιο βασίστηκε στην περιοδική έκθεση με την ιστορία του μουσείου που παρουσιάστηκε από τον Φεβρουάριο έως τον Αύγουστο του 2020. Κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας σκεφτήκαμε να δημιουργηθεί και η ψηφιακή του εκδοχή, μια περιήγηση μέσα από σύντομα κείμενα και εικόνες», θα μου πει. Κι ενώ τα μουσεία είναι ακόμη κλειστά, ονειρεύομαι τη στιγμή που θα επιστρέψουμε, που θα ξαναδούμε την UBUNTU με τα 66 έργα 34 καλλιτεχνών από τη Συλλογή Χάρη Δαυίδ αλλά και να γνωρίσουμε το νέο καφέ που θα ανοίξει στο ισόγειο και το εστιατόριο της ταράτσας: από εκεί η θέα είναι απρόσκοπτη, μοναδική και ανοιχτή.

www.emst.gr