Πώς να κάνεις έναν Banksy πιο πολύτιμο καίγοντάς τον

Μια εταιρεία blockchain αγόρασε ένα έργο τέχνης του καλλιτέχνη Banksy και το έκαψε. Αλλά αντί να καταστρέψουν την αξία του έργου τέχνης, ισχυρίζονται ότι το έχουν κάνει πιο πολύτιμο, επειδή πωλήθηκε ως έργο τέχνης blockchain. Η εταιρεία πίσω από αυτό, η οποία  ονομάζεται Injective Protocol, αγόρασε το print screen από μια γκαλερί της Νέας Υόρκης. Στη συνέχεια, έκαναν ζωντανή μετάδοση της καύσης του στον λογαριασμό Twitter BurntBanksy.

Αλλά γιατί κάποιος να αγοράσει ένα έργο τέχνης για να το κάψει; Η κατανόηση της απάντησης απαιτεί από εμάς να ερευνήσουμε τον δύσκολο κόσμο της τέχνης blockchain ή του «NFT».

Συνδυάζει την εξειδικευμένη υποκουλτούρα των κρυπτονομισμάτων με μακροχρόνιες φιλοσοφικές ερωτήσεις σχετικά με τη φύση της τέχνης. Στην απλούστερή του μορφή, ένα έργο τέχνης NFT αποτελείται από δύο πράγματα. Πρώτον, ένα έργο τέχνης, συνήθως ψηφιακό, αλλά μερικές φορές φυσικό. Δεύτερον, υπάρχει ένα ψηφιακό διακριτικό που αντιπροσωπεύει το έργο τέχνης, που δημιουργήθηκε επίσης από τον καλλιτέχνη.

Στο παρελθόν οι καλλιτέχνες παρείχαν μια υπογραφή, ή οι γκαλερί τέχνης ένα πιστοποιητικό για την πιστοποίηση και αυθεντικότητα ενός έργου τέχνης. Το 2008 ο δημιουργός του Bitcoin, Satoshi Nakamoto, εισήγαγε μια νέα μέθοδο επαλήθευσης, γνωστή ως blockchain. Τα Blockchains χρησιμοποιούνταν ιστορικά για την καταγραφή χρηματοοικονομικών συναλλαγών. Αυτές τις μέρες όμως, μπορείτε να βρείτε τα πάντα, από συλλεκτικά παιχνίδια έως νέες μεθόδους χρηματοδότησης – τα οποία «ζουν» όλα σε blockchain.

Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του blockchain για την τέχνη είναι ότι είναι αδύνατο να αλλαχτούν. Ένας καλλιτέχνης μπορεί να καταστήσει αυθεντικό ένα έργο τέχνης και η απόδειξη αυτή δεν μπορεί ποτέ να τροποποιηθεί. Αυτή η απόδειξη μπορεί στη συνέχεια να πωληθεί σε δημοπρασία, μεταβιβάζοντάς την από καλλιτέχνη σε συλλέκτη, καθιστώντας την blockchain τέχνη εξαιρετικά ρευστή.

Αυτό που αγοράζουν οι συλλέκτες είναι «non-fungible» tokens (NFTs) (μη ανταλλάξιμα νομίσματα) και η αναπαραγωγή τους δεν είναι δυνατή. Κάθε NFT είναι μοναδικό και έχει διαφορετικές ιδιότητες οι οποίες αποθηκεύονται στα metadata του Token. Είναι επίσης σπάνιο και αδιαίρετο. Παρόλο που πολλοί άνθρωποι δεν το θεωρούν «ιδιοκτησία τέχνης», είναι σαφές ότι πολλοί συλλέκτες διαφωνούν με αυτό. Η άποψη είναι ότι τα έργα τέχνης NFT είναι σπάνια και επομένως πολύτιμα.

Οι νεοεισερχόμενοι σε μια αγορά NFT μπορεί να μείνουν έκπληκτοι από τη χαμηλή ποιότητα των έργων τέχνης. Χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό, όλοι μπορούν να γίνουν καλλιτέχνες blockchain - και αυτό είναι εμφανές. Αλλά αυτή είναι μια αφελής ανάγνωση του τι συμβαίνει. Πολλά από τα έργα τέχνης blockchain είναι περιζήτητα για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με την αισθητική.

Αλλά γιατί κάποιος να θέλει να καταστρέψει το πρωτότυπο έργο τέχνης; Αυτό είχε να πει η ομάδα BurntBanksy: «Εάν είχαμε και το NFT και το “φυσικό” έργο, η αξία θα ήταν κυρίως στο φυσικό κομμάτι. Αφαιρώντας το φυσικό κομμάτι και έχοντας μόνο το NFT, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι το NFT, λόγω του blockchain, θα διασφαλίσει ότι κανείς δεν μπορεί να αλλάξει ή να διαφοροποιήσει το έργο και αυτό είναι το πραγματικό κομμάτι που υπάρχει στον κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο, η αξία του φυσικού έργου θα μεταφερθεί στη συνέχεια στο NFT».

Για τους περισσότερους από εμάς, αυτό πιθανότατα μοιάζει με ασυναρτησίες. Ωστόσο, το επιχείρημά τους ακολουθεί τέλεια τη λογική blockchain. Υποστηρίζουν ότι εάν έχουμε ένα έργο τέχνης και ένα NFT, τότε οι περισσότεροι άνθρωποι θα θεωρήσουν το πρώτο ως «πραγματική» τέχνη. Για να το αντιστρέψουν αυτό, αποφάσισαν να κάψουν αυτό που πολλοί θα θεωρούσαν ένα έργο τέχνης που είναι αντικειμενικά πολύτιμο, έναν Banksy, και αφήνουν μόνο το NFT. Σε αντίθεση με τη φυσική τέχνη που μπορεί να καεί ή να τεμαχιστεί ή να σπάσει, ένα NFT είναι ένα ψηφιακό σύμβολο που ζει σε ένα αμετάβλητο blockchain. Δεν μπορεί να καταστραφεί και επομένως, σύμφωνα με τη λογική τους, είναι απόλυτα ασφαλές.

Εφόσον το «πραγματικό» έργο τέχνης δεν υφίσταται πια, το NFT είναι πλέον το πραγματικό έργο. Αυτό που υπονοούν, φυσικά, είναι ότι θα υπάρξει μια πιθανή μετάβαση από το «πραγματικό» στο NFT γενικότερα, και η πράξη τους αυτή τονίζει ακριβώς αυτό, όπως και το γεγονός ότι έχουν γίνει και οι ίδιοι καλλιτέχνες.

Τέλος, είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι η ομάδα αποφάσισε να επιλέξει ένα κομμάτι τέχνης Banksy για καταστροφή, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καλλιτέχνης έσκισε ένα δικό του έργο τέχνης ζωντανά το 2018, αμέσως μετά την πώληση του σε δημοπρασία. Ίσως το έργο αυτών των βανδάλων να προσεγγίζει πνευματικά τον καλλιτέχνη από ό,τι φαίνεται με την πρώτη ματιά.

*Με στοιχεία από The Conversation