Νάντια Αργυροπούλου: Μια έκθεση βασισμένη στους Doors

«Is everybody in? The ceremony is about to begin» («Είναι όλοι μέσα; Η τελετή πρόκειται να ξεκινήσει»). Αυτός είναι ο τίτλος της έκθεσης της επιμελήτριας τέχνης Νάντιας Αργυροπούλου που βασίστηκε στο τελευταίο μουσικό άλμπουμ των The Doors. Τον Νοέμβριο του 1978 το δημοφιλές αμερικανικό ροκ συγκρότημα κυκλοφόρησε την τελευταία δισκογραφική δουλειά «An American Prayer» η οποία περιλάμβανε ποιήματα που απήγγειλε ο Τζιμ Μόρισον το 1969 και το 1970. Μετά τον θάνατό του το 1971, τα εναπομείναντα μέλη του συγκροτήματος «έντυσαν» μουσικά και ηχογράφησαν αυτά τα ποιήματα. 

Η έκθεση που διεξάγεται διαδικτυακά, αποτελεί μέρος του Arts Festival που διοργανώνει η Σχολή Καλών και Παραστατικών Τεχνών Frances Rich του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος-Deree από τις 19 Φεβρουαρίου μέχρι τις 20 Μαΐου 2021.   

Το «An American Prayer» έχει αναλυθεί μέσα από την τέχνη και τη δημόσια κουλτούρα, καθώς και ταινίες, βιβλία, ακαδημαϊκά συγγράμματα, ήχους  και αναγνώσεις. Η επιμελήτρια εκθέσεων και ιδρυτικό μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας Σαπρόφυτα, Νάντια Αργυροπούλου, σχεδίασε το πρότζεκτ με σκοπό αυτό να εξελιχθεί στον ψηφιακό χώρο ως μυθοποιητική συνεξιστόρηση, με τη μορφή έκθεσης και βιβλίου. Και με σημείο εκκίνησης την πρόσκληση – επίκληση του Τζιμ Μόρισον τη δεκαετία του ’60, να «περιπλανηθεί στις συνθήκες συνεύρεσης, δημιουργίας, τελετουργίας στο τέλος της δεύτερης δεκαετίας του 21^ου αι., και εντός των περιορισμών της τρέχουσας πανδημίας, με ό,τι αυτοί σήμαναν για την ταχύτερη και οριζόντια εγκαθίδρυση του ψηφιακού βίου».

Το πρότζεκτ «Is everybody in? The ceremony is about to begin» επέλεξε να αντιμετωπίσει τη νέα πραγματικότητα «με περιέργεια, αισιοδοξία, μιμητικές τακτικές καθώς και με μια κίνηση μεταστροφής και οικειοποίησης καταστασιακού ύφους, beat ποιητικής και αναχρονιστικής οπτικής: σχεδιάστηκε και αναπτύσσεται σαν σύγχρονη τηλε-νουβέλα, με επεισόδια, από το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, εισερχόμενα κατά διαστήματα σε ένα ειδικά σχεδιασμένο αλλά σχετικά απλό και low-fi ψηφιακό χώρο». Το έργο κοινοποιήθηκε στα social media –μεταξύ 22 Ιανουαρίου και 12 Φεβρουαρίου- με τέσσερεις ψηφιακές επικλήσεις, τέσσερα σύντομα teasers.

Τα έργα αυτά, τα οποία εμφανίζονται στην πλατφόρμα iseverybodyin.gr σε ροή και συγκεκριμένους χρόνους έως τις 20 Μαρτίου 2021, αναγγέλλουν με τη σειρά τους μια επόμενη φάση η οποία θα διαρκέσει ως τις 20 Μαίου: τη μεταστοιχείωση της έκθεσης σε βιβλίο, με ψηφιακή υπόσταση, ανοιχτή πρόσβαση και με τον χαρακτήρα σημειωματαρίου (notebook), το οποίο ήδη κρατά μια διευρυνόμενη και ετερογενής ομάδα δημιουργών, εκπαιδευτικών, φοιτητών κ.α.

Στο μεταξύ μια πληθώρα από pop-up εικόνες και μηνύματα, αλιευμένο από τους ωκεανούς και τα σύννεφα του διαδικτύου και απαλλαγμένο από (συνήθεις εντός του καπιταλιστικού μοντέλου) εμπορικούς - διαφημιστικούς σκοπούς, διαταράσσουν το ψηφιακό πεδίο της έκθεσης και στοιχειώνουν το τυπικό των τελετουργικών του.

Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες εκκινούν από την ένταση που δημιουργεί η ταλάντευση ανάμεσα στην ιστορική, πολιτική, καλλιτεχνική συνθήκη της εποχής που περιγράφει κριτικά ο Morrison και τραγουδούν οι Doors και σε αυτήν που διαμορφώνεται χαοτικά στην Ελλάδα, την Αμερική, τον κόσμο σήμερα ή πρόσφατα.

Everything is broken up and dances - Jim Morrison

Εκκινούν ακόμη και από έργα της παράδοξης συλλογής του Αμερικάνικου Κολλεγίου της Ελλάδας. Τα έργα αυτά, κυρίως δωρεές, σε κατάσταση συνεχούς καταγραφής και μη προσβάσιμα αυτή την εποχή παρά μέσα από τον online, οιωνεί  «υπό κατασκευή», κατάλογό τους, εξετάστηκαν από την επιμελήτρια συνολικά, αν και με τρόπο κάπως λοξό και αναρχικό, συναφή δηλαδή με την ασαφή ιστορία της συνεύρεσής τους και το σύμπλοκο της ευρύτερης επιμελητικής διαδικασίας. Κάποια επιλέχθηκαν να συμμετάσχουν στην όλη διαδικασία σημειώσεων, εικασιών, εξιστορήσεων, νοηματικών, σωματικών και αισθητικών εμπλοκών, της πολυσυμπαντικής μυθιστορίας του τυχαίου, του αναγκαίου, του επιβεβλημένου, του κρυφού και του παραγνωρισμένου, του μεταδιδόμενου και του διαφυγόντος, του μυστικιστικού και τελετουργικού, του συναλλογενούς που αναπτύσσει το project.  

Ανάμεσά τους μερικά ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα ευρήματα, όπως τα σημαντικά έργα πρωτοοικολογικής αναφοράς και ακτιβιστικής καλλιτεχνικής δράσης των πρωτοπόρων καλλιτεχνών Μιχάλη Λεκάκη και Νίκου Βέλμου, σπάνιες εκδόσεις με τα ποιήματα της Liliane Lijn και του Charles Bukowski, καταγραφές των μανιφέστων του Joseph Beuys, αφίσες-δηλώσεις του Παναγιώτη Βασιλάκη (Takis), εννοιολογικές-επιτελεστικές φωτογραφίες του Γιάννη Μπουτέα, πρωτο-τεχνολογικές, ηλεκτροδοτούμενες μάσκες του Gerard Haas, επίμονες γλυπτικές επικλήσεις του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης από την Frances Rich, σατυρικά σχεδιάσματα του Μίνου Αργυράκη, ηθογραφικές φωτογραφίες των αρχών του αιώνα και αντικείμενα αλλόκοτα όπως ένα πιστόλι φωτοβολίδων του 1940 καλυμμένο από στρείδια ή ένα Aero Circus Ζέπελιν παιχνίδι του 1930.

Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν, με κινούμενη εικόνα, μουσική, ποίηση, γραφή, λόγο και ήχο, επισκέπτονται όλα τα παραπάνω, κάποιο ή κανένα αλλά σε κάθε περίπτωση μπαίνουν στη βάσανο και απόλαυση της τελετουργικής αφομοίωσης ή/και απόρριψης που προϋποθέτει αυτή η επιμέλεια. Κάθε έργο συνοδεύεται από μια συζήτηση με την επιμελήτρια στην οποία αποκαλύπτουν στοιχεία από τη διαδικασία σκέψης, τον τρόπο εργασίας και το εύρος των αναφορών τους, ενώ στο βιβλίο που θα διαμορφωθεί, χάρη και σε υλικά της έρευνάς τους, θα αναδυθούν και επιπλέον σκέψεις, γνώσεις και πηγές.

Αν και το project, «Is everybody in? The ceremony is about to begin», ενσωματώνει την ψηφιακή συνθήκη σαν εξωσκελετό αναγκαίο για τη ζωή στη νέα τηλε-πραγματικότητα (τηλε-μεταφορά, τηλε-πραγμάτωση) ωστόσο φιλοδοξεί να διαφύγει τη συνθήκη αυτή ως επικαιρότητα. Στοχάζεται εντός της πράγματα διαρκή και επείγοντα, όπως η επιτελεστικότητα της εξουσίας, οι μεταμορφώσεις του συντηρητισμού, ο επαναπροσδιορισμός του συλλογικού του συμμετοχικού και του αυτοσχεδιαστικού, η νέα σύγκρουση ‘σκέψης’ και ‘δράσης’ διαδραματιζόμενη στο επίπεδο αλγορίθμων και πληκτρολογίων – ασώματης νοημοσύνης και ακέφαλων σωμάτων. Πράγματα όπως η πολύσημη προέλαση του δικαιωματικού λόγου, ο φόβος μπροστά στη φρενήρη ακινησία του παρόντος, η άτολμη κοινοτοπία του ακαδημαϊκού και η τολμηρή ασημαντότητα του πολιτικού λόγου. Πράγματα όπως η μεταφορά ως σχήμα νόησης και έκφρασης αλλά και ως κλοπή, μεταβίβαση, λαθραία μετακίνηση, φυγοδικία, χακάρισμα. Όπως η αδήριτη ανάγκη διαμόρφωσης σκέψης πολυδιάστατης και εκστατικής, επεμβατικής δηλαδή με όρους συναίσθησης, ακρίβειας και δικαιοσύνης, πράγματα όπως το αίτημα μιας αδέσμευτης, ριζικά διαφορετικής παιδαγωγικής.

«Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να εξασκούμε τη δική μας μορφή σαμανισμού, αν αυτή είναι η λέξη, και να επινοήσουμε ένα σετ από τρικ, τεχνάσματα, προσομοιώσεις και προσποιήσεις σε μια συνεχή κίνηση αντιπερισπασμών συναφών αλλά σε αντιπαράθεση με όσα μας βαραίνουν». - Michael Taussig (μετάφραση ΝΑ)

Info: «Is everybody in? The ceremony is about to begin» (Είναι όλοι μέσα? Η τελετή πρόκειται να ξεκινήσει). Σχολή Καλών και Παραστατικών Τεχνών Frances Rich του Deree – The American College of Greece. Επιμέλεια Νάντια Αργυροπούλου, Συμμετέχοντες καλλιτέχνες Εύα Γιαννακοπούλου & Πάνος  Σκλαβενίτης (19/2/21), Βασίλης Πάτμιος Καρούκ (23/2/21), VASKOS (Βασίλης Νούλας & Κώστας Τζιμούλης - 26/2/21),  Λυδία Αντωνίου & William Rees (2/3/21),  The Callas (Άρης & Λάκης Ιωνάς - 5/3/21), Μαλβίνα Παναγιωτίδη & Βασιλική Μαρία Πλαβού (9/3/21), Εύα Παπαμαργαρίτη (12/3/21), Αδριανός Ευθυμιάδης & Ίρια Βρεττού (16/3/21), Teasers: Αδριανός Ευθυμιάδης & Ίρια Βρεττού (22.1 – 12.2). Στο project συντονίζεται δημιουργικά και ομάδα φοιτητών του ACG αποτελούμενη, έως τώρα, από τους, Le-Ann Hinds, Θεόδωρο Καπετανάκη, Νεφέλη Καούτσκη, Αλίκη Ντούνια.

19 Φεβρουαρίου - 20 Μαΐου 2021. Για να παρακολουθήσετε την έκθεση, πατήστε ΕΔΩ.