- CITY GUIDE
- PODCAST
-
12°
Το μάρμαρο έχει ψυχή... στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας Τήνου
Το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας ήταν σα να μπήκα σε μια ρουφήχτρα που από την άλλη της πλευρά με έβγαλε εκεί που βρίσκεται η ψυχή του μαρμάρου
Ο Μάκης Προβατάς πήγε στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας που δημιούργησε η Σοφία Στάικου το 2008 στον Πύργο της Τήνου
Στον «Φύλακα στη Σίκαλη» ο Σάλιντζερ έγραψε: «Το καλύτερο, όμως, σε εκείνο το μουσείο ήτανε που όλα μένανε ακριβώς στη θέση τους… Και εκατό χιλιάδες φορές να πήγαινες εκεί πέρα, τίποτα δεν θα ‘χε αλλάξει. Ο μόνος αλλιώτικος θα ’σουνα εσύ…»
Πριν από λίγο διάστημα βρέθηκα για πρώτη φορά στην Τήνο, το πιο απρόσμενα όμορφο και ωραίο νησί που έχω πάει. Άλλο το «όμορφο» άλλο το «ωραίο», αλλά αυτό το νησί τα έχει και τα δυο…
Όμως, από αυτό το τόσο πολιτισμένο και σπάνιο νησί, η σπουδαία εμπειρία ήταν όταν επισκέφθηκα το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, στον Πύργο. Είναι από αυτές τις σπάνιες στιγμές που λες για κάτι «δεν το είχα καθόλου στις προτεραιότητές μου, όμως τελικά τι θα έχανα σε αυτή τη ζωή αν δεν το είχα βιώσει».
Είμαι ένας άνθρωπος που δεν μου αρέσει καθόλου το μάρμαρο. Το βρίσκω εντελώς ψυχρό, παγωμένο, άψυχο, σχεδόν με απωθεί να υπάρχει στον χώρο. Σε δημόσια κτίρια και πλατείες μου είναι αδιάφορο. Βέβαια έχει συμβεί, λόγω έλλειψης χρόνου, να μπω μόνο για είκοσι λεπτά στο Λούβρο, απλά για να ξαναδώ τη «Σχεδία της Μέδουσας» και τη «Νίκη της Σαμοθράκης». Βρίσκονται σε αντίθετες πτέρυγες το μουσείου, αλλά σε αυτά τα παγκόσμια επιτεύγματα της τέχνης μπορούσα να αντιληφθώ ότι το μάρμαρο δεν ήταν πλέον μάρμαρο, αποκτούσε άλλη ουσία.
Όταν επισκέφθηκα, λοιπόν, το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας ήταν σα να μπήκα σε μια ρουφήχτρα που από την άλλη της πλευρά με έβγαλε εκεί που βρίσκεται η ψυχή του μαρμάρου.
Ήξερα ότι το μάρμαρο είναι ίσως το μόνο υλικό που, από την υφή του, σε λεπτά στρώματα αφήνει το φως να το διαπεράσει, και έτσι μοιάζει σα να βγαίνει από μέσα του ένα εσωτερικό φως.
Περιδιαβαίνοντας το μουσείο η γενική αίσθηση είναι ότι χωρίς να το επιδιώκει είναι μια μικρογραφία του μουσείου της Ακρόπολης. Μέσα από φωτογραφίες και βίντεο, ήταν τόσο υπέροχη και ζωντανή η παρουσίαση της δημιουργίας έργων από μάρμαρο, που ξαφνικά ήρθαν στο φως και οι τεχνίτες του μαρμάρου. Βλέπεις μπροστά σου να ζωντανεύουν οι τρόποι εργασίας του λατόμου και του μαρμαροτέχνη, κάτι που μπορεί να διαβάζεται ως απλό αλλά προϋποθέτει τόσες ανθρώπινες αρετές. Και βέβαια, για πρώτη φορά μέσα από αυτό το μουσείο αποκτούν υπόσταση και έρχονται στο προσκήνιο οι γλύπτες, αυτοί οι εν πολλοίς άγνωστοι σπουδαίοι καλλιτέχνες. Αυτοί που δημιούργησαν ένα έργο από μάρμαρο και στο τέλος φύσηξαν πάνω στο δημιούργημά τους για να πάρει ζωή και να υπάρξει ανάμεσα στους ανθρώπους. Αγάλματα, Κίονες, υπέρθυρα, οικόσημα, κρήνες, φουρούσια, προσκυνητάρια, δεσποτικοί θρόνοι. Φυσικά έχει υπάρξει ο τεράστιος γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς που έζησε ανάμεσα στην τρέλα και τον θρίαμβο, και ο φημισμένος Δημήτριος Φιλιππότης, αλλά στη μαρμαροτεχνία γενικά υπάρχουν τρεις κύριες βαθμίδες τεχνιτών: ο πρωτομάστορης, οι μαστόροι και οι μαθητευόμενοι ή αλλιώς παραγιοί. Τη δουλειά και όλων αυτών φέρνει στο φως το μουσείο. Υπάρχει ιστορική ολοζώντανη αναδρομή στις τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν προβιομηχανικά και πρωτοβιομηχανικά, στην Τήνο, το σημαντικότερο νεοελληνικό κέντρο μαρμαροτεχνίας.
Καταλαβαίνω ότι δεν έχει τόση σημασία να μιλήσω για όλα τα εκθέματα και είναι δύσκολο να μεταφέρω σε όποιον δεν έχει επισκεφθεί το μουσείο αυτό, την αίσθηση με την οποία φεύγεις. Είναι σα να περιγράφω απλά το σενάριο μιας ταινίας σε κάποιον που δεν την έχει δει ή σα να σφυρίζω τον σκοπό ενός σπουδαίου μουσικού κομματιού σε κάποιον που δεν το έχει ακούσει.
Αν είχα ένα μαγικό ραβδί, θα έβαζα όλα τα ελληνάκια να επισκεφτούν το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στον Πύργο της Τήνου. Τα παιδιά που το επισκέπτονται έχουν την ευκαιρία να δουν όγκους μαρμάρου στη φυσική τους κατάσταση, να ψηλαφίσουν την υφή τους και να δουν με μεγεθυντικό φακό το χρώμα και τους κρυστάλλους.
Έφυγα με μια τόσο βαθιά ζέστη μέσα μου για το μάρμαρο, το οποίο έχει ψυχή, πάντοτε είχε. Στο πωλητήριο αγόρασα διάφορα αλλά κυρίως αναζήτησα στο βιβλίο της έκθεσης το όνομα του ανθρώπου που έφτιαξε αυτό το μουσείο. Το δημιούργησε η κυρία Σοφία Στάικου, το 2008. Το μουσείο μαρμαροτεχνίας που έφτιαξε στον Πύργο της Τήνου, θα με κάνει πλέον όταν πηγαίνω στο Λούβρο, ενώ η Νίκη της Σαμοθράκης και η Αφροδίτη της Μήλου θα είναι πάντοτε ίδιες, εγώ να στέκομαι διαφορετικός μπροστά τους.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Oκτώ τουλάχιστον συντηρητές εργάζονται για χρόνια
Εκτίθενται έργα των Ηλία Μακρή, Ανδρέα Πετρουλάκη και Στάθη Σταυρόπουλου («Στάθης»)
Γνωστός για τα πορτρέτα του και για τις σκηνές από το Camden Town στο βόρειο Λονδίνο
Στην γκαλερί Donopoulos International Fine Arts, «ακούγονται» τραγούδια που κάποιοι τα χορεύουν ακόμα στο μπαρ Berlin
Παρουσιάζονται περισσότερα από 100 έργα του δημιουργού που αγαπούσε τον σουρεαλισμό
Ο καλλιτέχνης που έχει χαρακτηριστεί ως το «Φάντασμα της Παλιάς Αμερικής»
Οι εκθέσεις που ξεχωρίσαμε σε 3 γκαλερί και ένα μεγάλο μουσείο της Αθήνας
Επιλεγμένοι ελληνικοί μύθοι, συναντούν τα ακραία ξεσπάσματα της φύσης
Η μόνιμη συλλογή εμπλουτίζεται, ενώ έχουν προγραμματιστεί σημαντικές περιοδικές εκθέσεις
Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από υπερπληροφόρηση, το βιβλίο εκφράζει ειρωνικά την ανάγκη των ανθρώπων να δουν κάτι γραμμένο για να πιστέψουν ότι ισχύει.
Ο εικαστικός παρουσιάζει 17 πορτρέτα ανθρώπων που «διαβάζουν το μέλλον» στην Baker Street του Λονδίνου
Το έργο των Matthew Niederhauser και Marc Da Costa, σε ανάθεση της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, κατακτά τον κόσμο
Σαν σήμερα 25 Οκτωβρίου 1881 γεννήθηκε ο κορυφαίος Ισπανός καλλιτέχνης
Γιατί να δείτε τη συγκινητική έκθεση στο Καπνεργοστάσιο για τα 50 χρόνια από το πραξικόπημα και την τούρκικη εισβολή στην Κύπρο
Μια συζήτηση με τη ζωγράφο που οι πίνακές της συνομιλούν με τις εμβληματικές Ομπρέλες και άλλα έργα του Γιώργου Ζογγολόπουλου
H επιμελήτρια Ιόλη Τζανετάκη μιλά για την έκθεση που ολοκληρώνεται στις 27 Οκτωβρίου
Εικόνα της Ιστορίας και της αρχαιολογίας της Ρόδου, από την αρχαιότητα ως σήμερα
Ένα έργο της Ελένης Ψυλλάκη από τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Πίνακες, εικονογραφήσεις περιοδικών, γλυπτά, φωτογραφίες και ηχογραφήσεις του καλλιτέχνη από το 1996 έως σήμερα περιλαμβάνει η αναδρομική έκθεση «Θεϊκή Διαταραχή Προσωπικότητας» στην γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.