Podcast: Η διαρκής επιδραστικότητα του Τζον Μαυρουδή

Του Νίκου Φωτάκη, Creative Director Just Gold Digital Agency

Θυμάστε τότε που ο Τζέραλντ Χόλτομ χρησιμοποίησε τα σύμβολα των λέξεων «Πυρηνικός Αφοπλισμός» στη γλώσσα των σηματωρών για να δημιουργήσει από τον συνδυασμό τους το σήμα της ειρήνης; Ή τότε που ο Αλεξάντρ Ροντσένκο εφάρμοσε τις αρχές του κονστρουκτιβισμού για να προωθήσει την ανάγνωση βιβλίων; Ή όταν ο Σέπαρντ Φέρι γέμισε τον κόσμο με πορτρέτα του Μπαράκ Ομπάμα από στένσιλ; Τότε που ο Τζορτζ Λόις έπνιξε τον Άντι Γουόρχολ σε μια κονσέρβα σούπα Campbell’s για το εξώφυλλο του Esquire απεικονίζοντας το τέλος της αβάν-γκαρντ; Μήπως τότε που ο Τζον Μαυρουδής φιλοτέχνησε το πορτρέτο της Κριστίν Μπλέιζι Φορντ, στη διάρκεια της κατάθεσής της προς την Επιτροπή Δικαιοσύνης της Γερουσίας των ΗΠΑ, σχετικά με την υποψηφιότητα του Μπρετ Κάβανο για το Ανώτατο Δικαστήριο −ένα πορτρέτο σχηματισμένο αποκλειστικά από τα λόγια της− για το εξώφυλλο του ΤΙΜΕ;

Όταν οι ιστορικοί του μέλλοντος ξεκινήσουν να μελετούν την εποχή Τραμπ στις ΗΠΑ, εκείνη κατάθεση την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου στην οποία η καθηγήτρια ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Πάλο Άλτο (και ερευνήτρια ψυχολόγος στην Ιατρική Σχολή του Στάνφορντ) κατηγόρησε τον Κάβανο (επιλογή του Τραμπ για το ανώτατο δικαστήριο) για σεξουαλική επίθεση, θα κατέχει μία ξεχωριστή θέση στην ιστορία τόσο της αντι-τραμπικής αντιπολίτευσης, όσο και του κινήματος #metoo − το ίδιο θα ισχύει και για το βραβευμένο εξώφυλλο του ΤΙΜΕ, με την εικονογράφηση του Μαυρουδή και τον πικρό τίτλο «Η διαρκής της επίδραση».

Σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, το περιοδικό ενώνει ξανά τις δυνάμεις του με τον εικονογράφο για αυτό που σίγουρα θα αποτελέσει ένα νέο ορόσημο στην οπτική επικοινωνία. Πάνω από τον τίτλο «Μια αμερικανική αποτυχία», ο αριθμός 200.000 αιωρείται πένθιμα, ζωγραφισμένος με άσπρο χρώμα σε ένα σκούρο φόντο. Αν κοιτάξτε λίγο καλύτερα, θα δείτε ότι οι γκρι, άσπροι και μαύροι τόνοι αφηγούνται μία ιστορία. Είναι το χρονικό των θανάτων από κορονοϊό, ο αριθμός των περιστατικών που σημειωνόταν κάθε μέρα, καθεμία από τις 193 ημέρες που πέρασαν από τις 29 Φεβρουαρίου, όταν καταγράφηκε ο πρώτος θάνατος από κορονοϊό, μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου, όταν η καταμέτρηση είχε ξεπεράσει τις 200.000.

Τις μέρες που ο Τζον Μαυρουδής ακόμη δούλευε στην πένθιμη αυτή εικόνα, βρήκε χρόνο να μας συναντήσει για μία συζήτηση στον αέρα, για το νέο επεισόδιο του podcast «Άλο Ντάλι Μου».

Μιλώντας στη Σοφία Φατούρου και τον Κυριάκο Γκολντ από το σπίτι του στο Σαν Φρανσίσκο, ο εικονογράφος αναφέρθηκε στον ακτιβισμό του, την αισιοδοξία του και το «μούδιασμα» που επικρατεί στην Αμερική αυτήν την στιγμή.

«Στο παρελθόν, αν σκεφτεί κανείς για την 11η Σεπτεμβρίου στην Αμερική, είχαμε τουλάχιστον μία δεκαετία μνημοσύνων για τον θάνατο 3000 και πλέον ανθρώπων και αυτός ο ιός σκοτώνει 200.000 Αμερικανούς σε έξι μήνες», τονίζει.

«Το γεγονός ότι χρειάστηκε να κάνουμε ένα τέτοιο εξώφυλλο αποτελεί ένα στενάχωρο σχόλιο για την κοινωνία μας, αλλά έτσι είναι οι καιροί που ζούμε».

Πολλά έχουν συμβεί στο μεσοδιάστημα μεταξύ των δύο εξωφύλλων του Μαυρουδή για το ΤΙΜΕ. Ο ίδιος ο εικονογράφος έχει κερδίσει επάξια μια θέση στο πάνθεον των κορυφαίων της οπτικής επικοινωνίας − ή τουλάχιστον ανάμεσα στους σημαντικότερους εικονογράφους της εποχής μας, κυρίως χάρη στη χαρακτηριστική του τεχνική να χρησιμοποιεί τις λέξεις ως ψηφίδες.

To εξώφυλλο του ΤΙΜΕ με την Φορντ δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Μαυρουδής χρησιμοποιήσε αυτού του είδους το ψηφιδωτό − για την ακρίβεια, η διεύθυνση του περιοδικού τον προσέγγισε, έχοντας δει το πορτρέτο του Ντόναλντ Τραμπ που δημιούργησε για το εξώφυλλο που του πολιτικού περιοδικού The Nation, στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016 - άλλη μία δυνατή εικόνα που συμπυκνώνει ιδανικά την δημόσια εικόνα και την ρητορική του 45ου Προέδρου των ΗΠΑ. Ακολούθησαν πολλά ακόμα έντυπα, ζητώντας από τον Μαυρουδή να κάνει εικονογραφήσεις-ψηφιδωτά με λέξεις.

Αλλά η δουλειά του Μαυρουδή δεν περιορίζεται ασφαλώς σε αυτήν την τεχνική. Η ιδέα του για το εξώφυλλο του New Yorker λόγου χάρη, που τελικά εικονογράφησε ο Όουεν Σμιθ, για την πέμπτη επέτειο του τρομοκρατικού χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου, είναι πολύ διαφορετική, αλλά εξίσου συγκλονιστική: ένας ισορροπιστής αιωρείται στο κενό όπου βρισκόταν κάποτε το World Tower Center (αναφορά στον Φιλίπ Πετί που πραγματοποίησε το παράτολμο ακροβατικό, βαδίζοντας σε τεντωμένο σκοινί ανάμεσα στους Δίδυμους Πύργους).

Και φυσικά η δουλειά του Μαυρουδή δεν είναι μόνο πολιτική. Έχει δημιουργήσει μία μεγάλη συλλογή από αφίσες για ροκ συναυλίες στην πόλη του, αλλά και για μία σειρά άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, με πιο πρόσφατο το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Σαν Φρανσίσκο, ενώ πέρυσι δημιούργησε μία από τις καλύτερες αφίσες στην ιστορία του κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης.

Ευγενής και χαμηλών τόνων, ο ίδιος ο Μαυρουδής δεν έχει παρασυρθεί από την επιτυχία και την επιδραστικότητα της δουλειάς του. Μπορεί οι εικόνες του γίνονται viral παρά την δύσκολη θεματική τους −αν όχι ακριβώς εξ αιτίας της− ο ίδιος όμως παραμένει προσγειωμένος και αποφασισμένος να συνεχίσει να δημιουργεί ακολουθώντας την ηθική του πυξίδα.

«Θεωρώ πραγματικά τον εαυτό μου ως ακτιβιστή, εν πολλοίς», λέει.

«Μου αρέσει να ζωγραφίζω όμορφες εικόνες, αλλά με ενδιαφέρει επίσης να επικοινωνώ τα συναισθήματά μου μέσα από τη δουλειά μου και αν κάποιο έντυπο θέλει να το βάλει αυτό στο εξώφυλλο, είναι υπέροχο. Αλλά ακόμη και αν δεν το κάνουν, θα συνεχίσω να ζωγραφίζω αυτό που νιώθω».