Βρίσκομαι μέσα σε ένα λαβύρινθο από υπόγειες στοές, υγρασία, καμάρες, μικρά δωματιάκια, κόκκινα φώτα, σκοτάδια, ενώ ξαφνικά προβάλλουν μπροστά μου καθρέφτες ή παραπετάσματα καπνού που πάνω τους πέφτουν σχέδια από ακτίνες λέιζερ. Ακούγεται μουσική, παντού υπάρχουν κορίτσια, ποτήρια σαμπάνιας, αγόρια με άτσαλα μαλλιά και χαλαρές μικρές εσάρπες τυλιγμένες à la poeta γύρω από το λαιμό τους. Το μέρος φαίνεται να ουρλιάζει: εδώ συμβαίνει ένα art event.
Εδώ είναι το Shunt, ένας νέος πολυχώρος τέχνης και clubbing που ανοίγει αυτές τις μέρες στις στοές του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού του London Bridge. Δημοσιογράφοι και ορκισμένοι φανατικοί Swatchers από όλο τον κόσμο έχουν έρθει στο Λονδίνο προσκεκλημένοι της Swatch για να γνωρίσουν τη νέα της Art Collection – πέντε ρολόγια «συλλεκτικής σημασίας» και τους τέσσερεις καλλιτέχνες που τα σχεδίασαν. Και για έναν ακόμα λόγο: να γνωρίσουν «επίσημα» την καινούργια Madame Swatch – την κυρία Arlette-Elsa Emch ή απλά Madame Emch, όπως είναι γνωστή η γυναίκα που ανέλαβε πριν ένα χρόνο τη θέση του προέδρου του Ομίλου, brand chief executive του πιο εμβληματικού τίτλου της ελβετικής παράδοσης, μαζί με τις Άλπεις και τις σοκολάτες: των ρολογιών – τώρα πια οι περισσότερες παραδοσιακές φίρμες της χώρας ανήκουν στη Swatch.
Μέσα σε interactive ψηφιακές εγκαταστάσεις, προβολές, περίεργα φωτιστικά παιχνίδια και «τελετουργικά» displays λανσάρονται τα πέντε ρολόγια: Mία νεκροκεφαλή επάνω σε καθρέφτη του ριζοσπαστικού και λάτρη του νέον, Χιλιανού, Ivan Navarro. Μία «μανσέτα» με πολύχρωμα σχέδια ινδικού κόμικ σαν αφίσα ταινίας Bollywood, του Ινδού σχεδιαστή μόδας –hot όνομα στο Παρίσι– Manish Arora. Ένα φωσφοριζέ ποπ παιχνίδι με λαχανί και πορτοκαλί χρώματα, καθρέφτες, ιερογλυφικά σύμβολα που σχεδίασε η Cassette Playa, το πιο συζητημένο όνομα street fashion αυτή τη στιγμή στο Λονδίνο. Και, έκπληξη, δύο ρολόγια, μαύρο - άσπρο, με μία ανάγλυφη σαλαμάνδρα επάνω στο λουρί τους, και στο καντράν τα πρόσωπα των ερωτευμένων «δυστοπικών» ηρώων του νέου κόμικ του Enki Bilal. Ναι, ο Enki Bilal είναι εκεί κι εγώ τώρα πηγαίνω να του ζητήσω να μου σχεδιάσει κάτι στο σημειωματάριό μου! Πόσο πιο pop μπορεί να είναι αυτό;
Η Swatch ανέκαθεν λάτρευε την τέχνη με το δικό της, pop θα λέγαμε, τρόπο. Από το 1984 βάζει διάσημους καλλιτέχνες, σχεδιαστές, ζωγράφους, αρχιτέκτονες, γκραφιτάδες, γκουρού της μόδας, σκηνοθέτες και μουσικούς να σχεδιάζουν την έμπνευσή τους επάνω σε αυτό «το μικρό κομμάτι πλαστικό». Και αυτόματα, αυτά τα ρολόγια γίνονται συλλεκτικά, σαν να πρόκειται για τα πιο cult αντικείμενα της νεανικής κουλτούρας. Ο «μπαμπάς Hayek», ο άνθρωπος που δημιούργησε τη Swatch, με βαθιά αγάπη για την τέχνη και τη «χαρά της ζωής», έδωσε πια τη θέση του στην κυρία με το όνομα που θυμίζει ηρωίδα ταινίας του Τζέιμς Μποντ, για να ασχοληθεί ο ίδιος με προσωπικά projects όπως η «αγαπημένη του εταιρεία Breguet» και προγράμματα οικολογικής συνείδησης.
Η Madame Emch, λίγο πριν, στη συνέντευξη Τύπου, μιλούσε για το «συναίσθημα», emotion, που χαρακτηρίζει τη φιλοσοφία «της μεγαλύτερης εταιρείας κατασκευής και διανομής ρολογιών και κοσμημάτων στον κόσμο». Τώρα, σε ένα μικρό lounge-κατακόμβη, με σκανάρει με ένα κοφτερό, ultra μπλε βλέμμα λέιζερ. «Έχουμε ξανασυναντηθεί;» με ρωτάει σαν να μου λέει «Δείξε μου το ρολόι σου». Η ίδια φοράει δύο: του Navarro και το μαύρο του Bilal.
«Θέλω να συνεχίσω τη σχέση της Swatch με την τέχνη» λέει. «Πρώτον γιατί πιστεύω ότι είναι μέρος του DNA της Swatch και δεύτερον γιατί η τέχνη είναι τόσο βαθιά συνδεδεμένη με την ψυχή των ανθρώπων. Και το να μιλάς στο συναίσθημα τόσο άμεσα, είναι κάτι μοναδικό».
Αναρωτιέμαι πόσο pop μπορεί να είναι ένα προϊόν που θέλει να είναι «μέσα στην εποχή», τώρα που οι εποχές αλλάζουν τόσο δραματικά. Η Madame Emch θυμάται τον εαυτό της στα τέλη της δεκαετίας του ’60. «Και τότε συνέβη μία επανάσταση» μου λέει. «Το δικαίωμα στην αντίδραση και στη διαμαρτυρία ανήκει στους νέους και ελπίζω πάντα να συμβαίνει αυτό. Μετά κάποιοι ακολουθούν την τέχνη, κάποιοι άλλους δρόμους, κάποιοι επιστρέφουν στην «ομαλότητα» και μετά ξεσηκώνονται πάλι. Αυτό είναι η μεγάλη αλλαγή. Οι σημερινοί νέοι εκφράζονται πολύ πιο άμεσα, πιο οικουμενικά, τολμηρά, έχουν τεράστια επικοινωνία αναμεταξύ τους. Και αυτό είναι πολύ πιο οπτιμιστικό απ’ ό,τι η επανάσταση της δεκαετίας του ’60. Φυσικά, αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν τη δημιουργία των καλλιτεχνών. Το γεγονός ότι ο Ivan Navarro έχει γεννηθεί στη Χιλή επηρεάζει βαθύτατα τη δουλειά του. Το ίδιο βλέπουμε να συμβαίνει και στη δουλειά του Enki Bilal, ο οποίος έχει γεννηθεί στα Βαλκάνια και αυτό έχει επηρεάσει την ψυχή και την τέχνη του».
Άραγε η Madaem Emch ζωγραφίζει ποτέ της ρολόγια; Νιώθει creative; –σκέφτομαι μέσα μου. Το ρωτάω και δυνατά. Χαμογελάει και λέει αυτάρεσκα: «Δεν ξέρω αν είμαι pretty αλλά, ναι, νιώθω creative».
- Τότε μπορείτε να μου σχεδιάσετε στα πρόχειρα ένα ρολόι της έμπνευσής σας; – και της δίνω στιλό και μπλοκ.
«Αh no, NO! Σας παρακαλώ! Δεν νομίζω ότι σχεδιάζω ωραία… (Μα ελάτε…) Οk, θα γράψω κάτι μικρό, μία φράση. (Τέλεια, ευχαριστώ, ορίστε στιλό, Stabilo bionic Gel pen). Α, όχι ευχαριστώ, χρησιμοποιώ πάντα μόνο τη δική μου πένα». Ξαφνικά σταματάει. Βλέπει το σχέδιο του Bilal.
