Εικαστικα

Ο κορωνοϊός και η 25η Μαρτίου μέσα από το πενάκι του Soloup

Ο γνωστός σκιτσογράφος εμπνέεται από την έξοδο του Μεσολογγίου και επιτίθεται στον ιό

Γιάννης Νένες
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κορωνοϊός, 25η Μαρτίου και χιούμορ. Ο Soloup τα συνδύασε όλα στα σκίτσα του.

Ο κορωνοϊός είναι το μεγάλο θέμα προς σάτιρα και «ξορκισμό». Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας «Ποντίκι», ο γνωστός σκιτσογράφος Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος) κάνει με χιούμορ και καυστικότητα μία αναφορά στον αγώνα εναντίον αυτού του αόρατου εχθρού, την παραλληλίζει με την 25η Μαρτίου και την αφιερώνει στους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό. Ενώ παράλληλα ετοιμάζει καινούργιο υλικό για την 200ή επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης, μας έδειξε τα καινούργια του σκίτσα και απάντησε στις ερωτήσεις μας:

Σκίτσο του Soloup για την εφημερίδα "Ποντίκι

Το σημερινό σκίτσο
«Ξαφνικά βρεθήκαμε να ζούμε σε δύσκολες μέρες. Πρωτόγνωρες καταστάσεις που καλούμαστε όλοι να πάρουμε θέση, τόσο σαν κοινωνία όσο και ο καθένας μας ξεχωριστά. Σε τέτοιες συνθήκες, ατομικό και συλλογικό συγκλίνουν. Σας θυμίζει κάτι αυτό; Η συγκεκριμένη γελοιογραφία μόλις ένα χρόνο πριν την πολυδιαφημισμένη επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του ’21, κάνει τη σύνδεση. Το ατομικό και το συλλογικό μπαίνουν ξανά από την ίδια πλευρά της ζυγαριάς. Υπάρχει, λόγω και των ημερών, ένας παραλληλισμός με το 1821 και τις, φυσικά πολύ πιο δύσκολες, αποφάσεις που έπρεπε να πάρουν τότε οι άνθρωποι. Το σκίτσο λοιπόν που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα που δουλεύω, το “Ποντίκι”, κάνει αυτή τη σύνδεση μέσω ενός θαυμάσιου πίνακα του Θεόδωρου Βρυζάκη για την έξοδο του Μεσολογγίου. Μέρες άνοιξης και τότε, το 1826, όπου το συλλογικό και το ατομικό ταυτίζονταν μπροστά στον κοινό σκοπό και την επιβίωση. Πρωταγωνιστές εδώ, οι γιατροί και οι νοσηλευτές που δίνουν πραγματικά έναν δύσκολο αγώνα».

Η Έξοδος του Μεσολογγίου" του Θεόδωρου Βρυζάκη (Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας)

Σκίτσα για τον κορωνοϊό
«Θα μπορούσε να γίνει κι αλλιώς; Υπάρχει πιο καθολική ειδησεογραφία τα τελευταία χρόνια, όπως αυτή που αναπάντεχα προέκυψε με τον κορωνοϊό; Υπήρχε περίπτωση να άφηνε αδιάφορους τους σκιτσογράφους ένα τέτοιο θέμα;

Σκίτσο του Soloup για τον κορωνοϊό


Μια γελοιογραφία λοιπόν που συνδέεται επίσης με την σημερινή “πολιορκία”, έχει για πρωταγωνιστή τον Κολοκοτρώνη, ζωσμένο όμως αυτή τη φορά με τα σημερινά, τα δικά μας καριοφίλια.

Σκίτσο του Soloup για τον κορωνοϊό


Σε ένα άλλο σκίτσο πάλι, το θέμα είναι η παγκόσμια μανία αποθησαύρισης χαρτιών υγείας ενόψει του αόρατου υγειονομικού κινδύνου και του κατ’ οίκον περιορισμού. Τη στιγμή που, αν ήμασταν πιο διαυγείς, σε μια ανάλογη περίσταση θ’ αναζητούσαμε άλλων ειδών… χαρτιά για πολεμοφόδια».

Το χιούμορ μπορεί να ξορκίσει τον ιό και τον φόβο; 
«Το χιούμορ δεν θα σκοτώνει τον κορωνοϊό. Σίγουρα όμως μας κάνει πιο χαλαρούς, πιο αισιόδοξους, ώστε ν’ αντέξουμε αυτές τις πρωτόγνωρες καταστάσεις που ζούμε, και να τις ξεπεράσουμε. Να σας πω λοιπόν κάτι, μιας και αναφερθήκαμε με αφορμή τη συγκεκριμένη γελοιογραφία, στο 1821. Μελετώντας διάφορα κείμενα και απομνημονεύματα για τις ανάγκες του καινούργιου graphic novel που ετοιμάζω, θαύμασα πραγματικά, εκτός από την αλληλεγγύη, το θαυμάσιο χιούμορ που διέθεταν οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου λίγο πριν την έξοδο. Το χιούμορ δεν εξοντώνει τον εχθρό, εξοντώνει όμως τον φόβο».

Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος)

Η σημερινή επικαιρότητα και η σάτιρα
«Όσο πιο στραβά πάει ο γιαλός, τόσες πιο πολλές αφορμές έχουν οι γελοιογράφοι για να σατιρίζουν. Θέλετε τις ακρότητες του Ερντογάν στη Συρία, τη Μεσόγειο και τα σύνορα; Τη συμπεριφορά της διεθνούς κοινότητας και της Ευρώπης απέναντι σε προβλήματα ανθρωπιστικών κρίσεων όπως είναι το προσφυγικό; Θέλετε τους αυτοσχεδιασμούς και τις παλινωδίες των Ελληνικών κυβερνήσεων; Δυστυχώς δεν έχουν τελειωμό οι αφορμές. Μακάρι να ζούσαμε σε έναν άλλο κόσμο κι ας ήταν οι αφορμές για τους γελοιογράφους, λιγότερες».

Soloup, προσχέδιο

Η επόμενη δουλειά
«Από το 2017 με μια καλά δεμένη ερευνητική ομάδα, ετοιμάζουμε ένα μεγάλο, θα έλεγα επικό, graphic novel. Ο τίτλος του είναι “21- Η μάχη της πλατείας”. Θυμάστε το “Αϊβαλί” που είχε κυκλοφορήσει το 2014 από τον Κέδρο; Ε, τώρα μιλάμε για ένα ακόμα μεγαλύτερο graphic novel. Μια πολυεπίπεδη αφήγηση με αναφορές σε πρωτότυπα κείμενα, απομνημονεύματα αλλά και αρχεία. Μεγάλο μέρος της έρευνας μοιράζονται τρεις επιμελήτριες του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, οι Ρεγγίνα Κατσιμάρδου, η Παναγιώτα Παναρίτη και η Νατάσα Καστρίτη. Στην ομάδα μας επίσης συμμετέχει και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με την καθηγήτρια Εύη Σαμπανίκου ενώ έχουμε πλέον και την πολύτιμη υποστήριξη του ΕΛΙΔΕΚ. Ελπίζουμε πως, αν όλα πάνε καλά, σε έναν χρόνο από τώρα θα είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε αυτή τη δουλειά με τους αναγνώστες. Έχουμε πολλές και ιδιαίτερα τιμητικές προτάσεις για την έκδοσή του. Σε λίγο καιρό όμως πρέπει να αποσαφηνιστεί και αυτό για να μπορέσουμε να το τρέμουμε ακόμα καλύτερα. Σύντομα θα έχετε ξανά νέα μας».