Τι συνδέει τη ζωγραφική του Νίκου Κρυωνίδη με την Björk και τον Μπράιαν Ίνο;

Θα μπορούσαν να είναι ίχνη στο χιόνι αντί για χειρονομίες στο τελάρο, αν και φέτος στο Κολωνάκι δεν είχε δα και τέτοιο ψύχος - αυτό μου έρχεται στον νου όταν κοιτάζω κάποιους από τους ψυχρούς χρωματικά τόνους των έργων της ενότητας «Ιχνογραφίες χορογραφίες».

Πίνακες μεσαίου και μεγάλου διαμετρήματος, το λιτό λευκό φόντο των συνθέσεών τους φτιάχνει μια περίεργη ησυχία, όμως μπορείς κι εσύ: άκου το χιόνι, δες το χιόνι, πέφτει. Στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό του Νίκου Κρυωνίδη δεν υπάρχουν μορφές. Μόνο στίγματα. Πούπουλα, νιφάδες, κρυσταλλικές αποτυπώσεις διάλυσης ή σύνθεσης. Δελτίο καιρού. Αλλά και ηχοτοπία: η ζωγραφική του συνάδει μερικές φορές με μουσική, άμπιεντ κατά προτίμηση, στο υπερσυναισθηματικό του λάουντζ, εκτός από το στερεοφωνικό του, υπάρχει και σωρεία από καρτ ποστάλ: ένα σούρουπο στην Παλιά Πόλη της Ξάνθης, μια κυματισμένη θάλασσα στη Θάσο, ένα ελαφρύ αεράκι φθινοπώρου που ξεχύνεται από τον Χορτιάτη και κάνει την Τσιμισκή να αναρριγεί.

Τυχαίνει να τον γνωρίζω προσωπικά, παιδιόθεν που λένε, κι αυτόν και μερικούς από τους τόπους-διαδρομές του. Στα βόρεια πάντα ο χειμώνας είναι βαρύς, μην κοιτάς που εδώ στον νότο οι Φεβρουάριοι είναι λάιτ. Επίσης έχω να πω κι αυτό: ο Κρυωνίδης, αν ήταν αντικείμενο, θα ήταν σίγουρα συνθεσάιζερ! Ή μια ιδιότυπη πολαρόιντ που μαγικά θαρρείς μπορεί να καταργεί τα υποκείμενα και να αφήνει στο κάδρο μια ανάμνηση κίνησης.

Και ποτέ δεν είναι αργά για να κάνει μια αίτηση στο Ίδρυμα Μπράιαν Ίνο, προκειμένου να διεκδικήσει τη θέση του υπευθύνου μεταφραστή ήχων του μετρ σε εικόνες, γιατί όχι όμως και μια αίτηση για υποτροφία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Διάσωσης της Τέχνης του Ακροβάτη. Τα χρώματα, η φόρμα, οι συνθέσεις του ποτέ δεν υπάκουαν σε κάποιον κανόνα-ορισμό, το σχέδιό του λιτό και υπερποιητικό, περισσότερο μοιάζει να χορογραφεί ή να αγωνιά εμμονικά ώστε να αποτυπώσει την κίνηση περισσότερο παρά το σώμα. Ιχνογραφίες χορογραφές, σωματομετρία ακριβείας εν είδει υπενθύμισης και αύρας πως κάτι, κάποιος, κάποιοι κινήθηκαν μόλις πριν λίγο σ' αυτό το δωμάτιο ή τον δρόμο. Βαστώντας κοντάρι ισορροπίας ή άφοβα στο κενό, πάνω σε κάποιο σκοινί, πριν εξαφανιστούν.

Θυμάμαι τους Ξάξακες: (και μετά αυτοί πήγαν) Μόντε Κάρλο! Γιατί ο εξπρεσιονισμός του Κρυωνίδη είναι σκέτος κοσμοπολιτισμός. Και σε όλα τα έργα της νέας ατομικής έκθεσής του στην γκαλερί Αστρολάβος, η ακροβασία, η διαφυγή, η κατάργηση του νόμου της βαρύτητας, όλα εκεί με πάνε, σε αφηγήσεις περί του αέρινου, της εμφάνισης και της εξαφάνισης. Ίχνη στο χιόνι, στο τελάρο, το χώμα, περιγραφές-περιγραμμές, πορείες περιπατητών, καμπύλες διακεκριμένα διακεκομμένες, πρόβες, ενώπιον καιρικών φαινομένων παντός θερμομετρικής κλίμακας: στο Κολωνάκι σε λίγο μπαίνει άνοιξη. Γιατί κάποια από τα χρώματα της παλέτας του ζουζουνίζουν χαρά και ανάπλαση διάθεσης. Ζεστά χρώματα κοντράστ με την ψύχρα του χειμώνα. Το πάτημα της άνοιξης στο πάτωμα της Αθήνας με χρώμα, στα καφέ, στην παράσταση, στις βόλτες μας, μπάι, μπάι, χειμώνα.

Ο Κρυωνίδης είναι ποιητής: λυρικός αλλά και δραματικός, παίζει στα όρια της τύχης και της ελευθεριότητας, βαθιά ποιητικός στα όρια ενός αυτοματισμού που παραπέμπει στη DaDaϊκή σουρεάλα, αλλά δεν είναι έτσι: πάντα ήξερε να ελέγχει, κατέχει την άνεση και τη δεξιοτεχνία ενός τύπου που η αυτοπειθαρχία και η μετρονομημένη δεξιότητα παραπέμπουν σε υπέρτατο τεχνίτη μάστορα.

Μπορεί να φανεί υπερβολικό, μα θα το πω: πιο ποπ από τον Κρυωνίδη δεν υπάρχει, αλλά ποπ με τον δικό του τρόπο. Γιατί με τέτοια αφαίρεση (και) σε αυτήν την έκθεση μοιάζει να θέλει να σε στρέψει εντός του υποσυνείδητού σου, το μάτι σου να γίνει το πιο πολύτιμο όργανο-νευρώνας, μάτι σκέτο σώμα. Τότε ακριβώς, αν συμβεί αυτό, θα μπεις στον χθόνιο ρυθμό των πινάκων του: οι εικόνες θα μεταβληθούν σε εξομολόγηση, τα χρώματα παρά την «εν σιωπή τους» θα δυναμώσουν σαν μουσική. Pop, pop, music!

Στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό του Νίκου Κρυωνίδη, στη χειρονομιακή ζωγραφική του, ένα μόνιμο non finito, η ηδονή του βλέμματος πάει χεράκι με την οδύνη, η παρουσία με την απουσία, η βοή με την ησυχία, θα μπορούσε να είναι και εκείνος ο συγκάτοικος που κάποτε στην Ισλανδία έπαιζε μικράκι με την Björk. Πριν χαθούν και πάρουν ο καθένας τον δρόμο του, μοιάζει να έμαθαν και να μοιράστηκαν πολλά παιχνίδια ή εκδρομές αυτοί οι δυο. Its, oh, so quite!

Νίκος Κρυωνίδης - Ιχνογραφίες χορογραφές
Αίθουσα Τέχνης Αστρολάβος, Ξανθίππου 11, Κολωνάκι, από 14/2 έως 28/3