Βρεθήκαμε στα εγκαίνια της έκθεσης «Η μυστηριώδης Ανατολή» του Qi Baishi

Ένα υπέροχο ταξίδι στην ομορφιά, τη γοητεία και τη φιλοσοφία της μυστηριώδους Ανατολής είναι η έκθεση ζωγραφικής του Qi Baishi που εγκαινιάστηκε στις 12 Νοεμβρίου στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη.

Πάνω από 120 έργα του Qi Baishi (01.01.1864 - 16.09.1957), ενός από τους μεγαλύτερους κινέζους ζωγράφους του 20ού αιώνα, εκτίθενται στις αίθουσες του Ιδρύματος προσελκύοντας από την πρώτη στιγμή το βλέμμα του θεατή με τη ζωντάνια των χρωμάτων, την απλότητα της πινελιάς, τον λυρισμό, τη χάρη, την αρμονία, την πρωτοτυπία, την πνευματικότητα και την κομψότητά τους. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα τον αναφέρει, μαζί με τον Zhang Daqian, ως τους τελευταίους μεγάλους παραδοσιακούς κινέζους ζωγράφους.

Διαβάζοντας τις επεξηγηματικές ταμπέλες που συνοδεύουν το κάθε έργο, ο θεατής έρχεται σε επαφή με έννοιες όπως η μορφή και το πνεύμα, που χαρακτηρίζουν την κινέζικη φιλοσοφία εκ αρχαιοτάτων χρόνων, καθώς επίσης και με συμβολισμούς διαφόρων ζώων και φυτών της κινέζικης λαογραφίας, όπως π.χ. «τα τέσσερα ευγενή φυτά» −η δαμασκηνιά, η ορχιδέα, το μπαμπού και το χρυσάνθεμο− που συμβολίζουν την προσωπικότητα του αγνού ανθρώπου, ή η «νυχτερίδα» που στα κινέζικα είναι ομόηχη με τη λέξη «τύχη» και σημαίνει γούρι.

Εκτός από τους συμβολισμούς, προβληματισμοί, επιθυμίες και ανησυχίες αποτυπώνονται σε έργα του όπως πχ. στο «ο Κήπος με ροδακινιές» ή στο «Αναζητώντας την ευτυχία της χαλαρής ζωής». Το πρώτο εκφράζει την αγωνία του να προστατέψει την αμέριμνη και χαλαρή ζωή, ενώ το Πεκίνο τελούσε υπό ιαπωνική κατοχή, ενώ το δεύτερο εκφράζει την επιθυμία του για μία ειρηνική, γαλήνια και ήσυχη ζωή.

Η «ομοιότητα μέσω της μη ομοιότητας», σημαντική επιδίωξη της κινέζικης αισθητικής, αποτυπώνεται μέσα από ζώα, φυτά, τοπία και μορφές, οι οποίες αποδίδονται χωρίς απόλυτη αληθοφάνεια και περιττές λεπτομέρειες, αλλά μ' έναν πολλές φορές περιπαικτικό τρόπο που τους δίνει κίνηση και ζωντάνια, αποτέλεσμα υπομονετικής παρατήρησης αλλά και εμβάθυνσης στο σημασιολογικό περιεχόμενο του θέματος.

Σε πολλά έργα, η παράσταση συμπληρώνεται με ένα ποίημα, άλλο ένα χαρακτηριστικό της κινέζικης τέχνης, όπου η ζωγραφική και η ποίηση ενσωματώνονται, με τον ζωγράφο να εξισώνεται με έναν εμπνευσμένο ποιητή και τον θεατή να απολαμβάνει ένα υπέροχο σύνολο.

Ο Qi Baishi γεννήθηκε το 1863 σε μία φτωχή αγροτική οικογένεια, ως Τσι Χουάνγκ, στην Xiangtan της επαρχίας Χουνάν στην Κίνα, γενέτειρα πολλών γνωστών προσωπικοτήτων, ανάμεσα στους οποίους και ο Mao Zedong. Η περιοχή ήταν γεμάτη όμορφα βουνά, ποτάμια, λίμνες και λιβάδια. Παίζοντας στις όχθες της λιμνούλας που υπήρχε μπροστά στο σπίτι του, παρατηρούσε επί ώρες τα ψάρια, τις γαρίδες, τα καβούρια, τα βατράχια και όλα αυτά τα μικρά ζώα, έντομα και φυτά που αργότερα έγιναν θέμα για μερικά από τα πιο γνωστά του έργα. Το έργο «Ζώντας στο βουνό με τα μυριάδες μπαμπού» αναφέρεται στις αναμνήσεις της παιδικής του ηλικίας και στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Xingdoutang, δίνοντας ταυτόχρονα και μία εξιδανικευμένη εικόνα της αγροτικής ζωής των κινέζων λογίων.

Ήταν αυτοδίδακτος στη ζωγραφική. Ταυτόχρονα με την τέχνη του ξυλουργού που διδάσκεται στην ηλικία των 16 ετών, άρχισε να σχεδιάζει λουλούδια, πουλιά και ανθρώπινες μορφές, χρησιμοποιώντας το εγχειρίδιο ζωγραφικής «Ο κήπος του σιναπόσπορου». Μαθήτευσε δίπλα σε λαϊκούς ζωγράφους αλλά και λόγιους και διδάχθηκε ζωγραφική, καλλιγραφία και ποίηση.

Στην ηλικία των 40 ετών έκανε πέντε μεγάλα ταξίδια στην Κίνα και μετά το 1917 εγκαταστάθηκε στο Πεκίνο. Ιδρυτής του Κινεζικού Σύγχρονου Στιλ Xieyi (σε αντίθεση με τον ρεαλισμό), επηρέασε τη σύγχρονη ιστορία της τέχνης της Κίνας με το προσωπικό του ύφος στο ελεύθερο σχέδιο, στην καλλιγραφία και τη σφραγιδογλυφία. Λόγω της μεγάλης του προσφοράς στην τέχνη και τον πολιτισμό ανακηρύχθηκε Επίτιμος Καθηγητής της Κεντρικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών, Πρόεδρος της Ένωσης Καλλιτεχνών Κίνας και Επίτιμος Πρόεδρος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Πεκίνου. Στην ηλικία των 92 ετών τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης.

Απεβίωσε στο Πεκίνο το 1957 και το 1963 ο Qi Bashi συγκαταλέγεται στις δέκα κορυφαίες προσωπικότητες του παγκόσμιου πολιτισμού.

---

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση στο Guide της Athens Voice