- CITY GUIDE
- PODCAST
-
35°
«Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου
Η έκθεση διερευνά όχι μόνο τη γοητεία που ασκεί η μαγεία και τα ταχυδακτυλουργικά κόλπα σε πολλούς ανθρώπους αλλά και την επιστημονική εξήγηση που κρύβεται πίσω από το μυστήριο των ψευδαισθήσεων
![344759-716390.jpg 344759-716390.jpg](/images/120x120/3/jpg/sites/default/files/contributor/344759-716390.jpg)
![Άμπρα Κατάμπρα. Ο μεγάλος Αλεξάντερ, ο μάγος με το τουρμπάνι, 1920 «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2019/05/13/magic5.jpg)
Μαγικά ραβδιά, μέντιουμ και ταχυδακτυλουργοί στην έκθεση «Καπνός και Καθρέφτες» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου.
Δύο χέρια κρατούν ένα μολύβι, τα δάκτυλα κινούνται με επιδέξιες κινήσεις και, χωρίς να το καταλάβουμε, το μολύβι εξαφανίζεται από τα μάτια μας. Μετά η παλάμη ανοίγει και −θαύμα! θαύμα!− το μολύβι εμφανίζεται ξανά. Αν και όλοι γνωρίζουμε ότι όλο αυτό δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση, αρκετή ώρα μετά αναρωτιόμαστε πώς έγινε.
![Το κλασσικό κιβώτιο για το πριόνισμα της γυναίκας-βοηθού του μάγου «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/magik2.jpg)
Αυτά και άλλα τέτοια μαγικά κόλπα έχουν την ευκαιρία να δουν όσοι επισκεφθούν αυτόν τον καιρό την έκθεση «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου.
Αυτή η έκθεση διερευνά όχι μόνο τη γοητεία που ασκεί η μαγεία και τα ταχυδακτυλουργικά κόλπα σε πολλούς ανθρώπους αλλά και την επιστημονική εξήγηση που κρύβεται πίσω από το μυστήριο των ψευδαισθήσεων, αποκαλύπτοντας ότι πολλά από αυτά που φαίνεται να συμβαίνουν μπροστά στα ίδια μας τα μάτια έχουν να κάνουν με την ψυχολογία μας ή τις δεξιότητες των μάγων και όχι με σκοτεινές δυνάμεις, πανίσχυρα πνεύματα και δυσνόητα, παραφυσικά φαινόμενα.
![«Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/magik7.jpg)
Η αλήθεια είναι ότι από πολύ παλιά οι άνθρωποι ένιωθαν μια περίεργη έλξη για ό,τι υπήρχε πέραν της ορατής πραγματικότητας, στην αντίπερα όχθη του κόσμου τούτου. Η ενασχόληση με τα πνεύματα ήταν τόσο δημοφιλής ώστε στα μέσα του 19ου αιώνα το ενδιαφέρον αυτό ξεπέρασε τα στενά όρια του λαϊκού θεάματος με αποτέλεσμα μέλη της αριστοκρατίας της εποχής, ακόμη και βασιλείς, να έχουν υποκύψει στη γοητεία του άγνωστου που κρύβει ο μυστηριακός κόσμος των μέντιουμ και της μεταφυσικής. Τέτοια ήταν η δημοτικότητα του πνευματισμού ώστε η μαγεία έγινε μια μεγάλη και επικερδής επιχείρηση με ταχυδακτυλουργούς και μάγους να δίνουν παραστάσεις σε κατάμεστα θέατρα και ζωντανές παραστάσεις με μυστηριώδη κουτιά, εξαφανίσεις προσώπων, καταβυθίσεις σε κλειστοφοβικά κουβούκλια και άλλα τέτοια φαντασμαγορικά εφέ.
![Σκιές και καθρέπτες, παιχνίδι του μυαλού με το φως και το σκοτάδι. «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/magik4.jpg)
Μια ταινία που προβάλλεται κατά τη διάρκεια της έκθεσης δίνει την εξήγηση για τα απίθανα, υπερφυσικά σχεδόν κόλπα που μπορεί να κάνει ένας ταχυδακτυλουργός απλώς και μόνο ενεργοποιώντας ειδικούς φωτισμούς – τελικά υπάρχει λόγος που όλα αυτά τα μαγικά συμβαίνουν στο σκοτάδι.
Και μαθαίνουμε ότι ο θρυλικός Χάρι Χουντίνι ήταν από τους πρώτους που θέλησε να αμφισβητήσει τους «πνευματιστές» της εποχής του, πράγμα όμως που δυσαρέστησε τον δημιουργό του Σέρλοκ Χολμς, σερ Άρθουρ Κόναν Ντόυλ, ο οποίος παρέμεινε μέχρι τέλους φανατικός υποστηρικτής των μέντιουμ και της μεταφυσικής.
![«The Chinese Water Torture Cell»: Το διάσημο νούμερο του Χάρυ Χουντίνι. Κρεμασμένος ανάποδα σε έναν γυάλινο θάλαμο με νερό έπρεπε να αποδράσει μέσα σε τρία λεπτά. «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/magik-1.jpg)
Ακόμη μαθαίνουμε ότι ο εγκέφαλός μας λειτουργεί με καθυστέρηση ενός 10ου του δευτερολέπτου − αυτός είναι ο χρόνος που χρειάζεται το μυαλό μας να επεξεργαστεί αυτό που βλέπει. Αν και δεν αντιλαμβανόμαστε αυτή την απειροελάχιστη καθυστέρηση, η αλήθεια είναι ότι όσα βλέπουμε έχουν ήδη συμβεί και ουσιαστικά το μυαλό μας ως αντιστάθμισμα αναγκάζεται να «προβλέπει» το μέλλον. Οι ταχυδακτυλουργοί και οι μάγοι χρησιμοποιούν αυτά τα ανεπαίσθητα κενά που συμβαίνουν στο μυαλό μας προς όφελος της τέχνης τους!
Η μνήμη είναι επίσης ένα βασικό εργαλείο στην υπηρεσία των μάγων και των πνευματιστών αφού είναι γνωστό ότι η μνήμη συναρτάται με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, είναι επιλεκτική και πολλές φορές λανθασμένη. Το αποτέλεσμα είναι συχνά να θυμόμαστε πρόσωπα και γεγονότα με εντελώς στρεβλό τρόπο αφού, όπως έχουν αποδείξει ψυχολογικές μελέτες, είμαστε επίσης ανησυχητικά ευάλωτοι στη δύναμη των στρατηγικών εξαπάτησης.
Η έκθεση «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου είναι σίγουρα διασκεδαστική.
Οι επιμελητές της έκθεσης έχουν φροντίσει για αυτό αφού κάποιες μέρες της εβδομάδας μάγοι και «πνευματιστές» δίνουν παραστάσεις μέσα στις αίθουσες του μουσείου με μαγικά ραβδιά, κουνέλια που ξεπηδούν από ψηλά καπέλα και άλλα εντυπωσιακά κόλπα.
![Διαφημιστικές αφίσες γνωστών ταχυδακτυλουργών στο Egyptian Hall, Λονδίνο 1905 «Καπνός και Καθρέφτες: Η Ψυχολογία της Μαγείας» στο μουσείο Wellcome του Λονδίνου](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/magik3_0.jpg)
Έτσι έχουμε πολλές ευκαιρίες για να αμφισβητήσουμε τις βεβαιότητες και τις πεποιθήσεις μας, να μείνουμε με το στόμα ανοιχτό μπροστά στα σκηνικά και τα περίπλοκα όργανα των ταχυδακτυλουργών και να αναρωτηθούμε αν όλα όσα βλέπουμε είναι αληθινά ή αν συμβαίνουν μόνο στο μυαλό μας. Όμως υπάρχει και ένα σημαντικό μήνυμα σε όλα αυτά: Σε μια εποχή ψευδών ειδήσεων, πολιτικής εξαπάτησης και ψηφιακής χειραγώγησης, η αναγνώριση των πνευματικών μας ορίων είναι πιο σημαντική από ποτέ.
Info: «Smoke and Mirrors. The Psychology of Magic», στη Wellcome Collection, από 11 Απριλίου έως 15 Σεπτεμβρίου 2019
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μπήκαμε για λίγο στον κόσμο του γάλλου σκιτσογράφου
Ένας δημιουργικός κύκλος επτά εκθέσεων ύφανσης ολοκληρώνεται στην Ύδρα
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης μας μίλησε για τη νέα περιοδική έκθεση και μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την τέχνη και τη δημοκρατία
Ένα πραγματικό στολίδι στο κέντρο της Ερμούπολης
Αναδρομική έκθεση του «παγκόσμιου» Ελληνοαμερικανού εικαστικού φιλοξενείται στην γκαλερί Blender στη Γλυφάδα
Τα έργα έφτασαν έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο
Το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μαριάνθη Σίμου στον Αρτεμώνα Σίφνου
Πες μου το καλοκαιρινό σου στέκι, να σου πω έργα ποιων καλλιτεχνών θα δεις. Και φέτος, στα ελληνικά νησιά υπάρχουν εκθεσιακά ραντεβού για κάθε φιλότεχνη διάθεση
O «καταραμένος» ζωγράφος που πέθανε στα 35 του - Μαζί του στον θάνατο και η μούσα της ζωής του
Η ζωγράφος που κατάγεται από τη Ρωσία, μεγάλωσε στον Καναδά και ερωτεύτηκε την Ελλάδα ζωγραφίζει τη Μάνη
140 έργα από 55 δημιουργούς ανιχνεύουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές που γεννήθηκαν μέσα από τον αγώνα για ελευθερία σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία τις δεκαετίες 1960-1970
Είδαμε στην Κρήτη τα έργα που διακρίθηκαν φέτος στον εικαστικό θεσμό και σας συστήνουμε τους δημιουργούς τους
Ποια είναι η ιστορικός τέχνης που θα ηγηθεί του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού της Γερμανίας
Μια έκθεση στο Χίμαιρα art & craft για την πρώτη Πανδώρα και για όλες τις Πανδώρες του κόσμου που βιώνουν την αδικία, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις
Ο Νίκος Καββαδάς κατέγραψε σε μία πλατφόρμα όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τα μουσεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας
Ένα μοναδικό έργο τέχνης που συνοδεύει το νέο μας τεύχος
Η επιμελήτρια Άννα Μυκονιάτη μας συστήνει την Ελληνίδα ζωγράφο του μοντερνισμού πίσω από τα αινιγματικά σχέδια που παρουσιάζει το ΕΜΣΤ
Και ακόμα, «Οικολογίες της φροντίδας» στο State of Concept, Alberto Maggini στο space52
Όσα ετοιμάζουν οι Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Μπάμπης Βενετόπουλος, Χριστίνα Μήτρεντσε, Πάνος Χαραλάμπους και Lily Consuelo Saporta Tagiuri στο τριήμερο δράσεων που ενορχηστρώνει ο Νίκος Διαμαντής
Ο Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός στη νέα CAN Gallery, «Τόπος υπερκόσμιων συρράξεων» στον Συνοικισμό Χαλανδρίου, Νίκος Κόνιαρης στην Genesis και άλλες εκθέσεις που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.