3ο Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης

Ζητήσαμε από την Ειρήνη Παπακωνσταντίνου να μας ξεναγήσει στις δράσεις που θα τρέξουν στη Θεσσαλονίκη, στo πλαίσιο του 3oυ Φεστιβάλ Περφόρμανς (14-19 Οκτωβρίου).

Εμβληματική μορφή και ένας από τους πιο πολυσυζητημένους καλλιτέχνες της δεκαετίας του ’80 και ’90, ο Ron Athey (Αμερική/Ηνωμένο Βασίλειο) είναι ένας καλλιτέχνης που μέσα από τη δουλειά του διερευνά με ακραίους τρόπους τη σεξουαλική επιθυμία και ταυτότητα, το τραύμα, την πνευματικότητα και τον αποκρυφισμό, μέσα από μια σαδομαζοχιστική αισθητική και θρησκευτική εικονογραφία. Η περφόρμανς που θα παρουσιάσει στη Θεσσαλονίκη είναι μια καινούρια δουλειά που αποτελεί μέρος μιας σειράς από περφόρμανς που ξεκίνησαν το 1996, το Incorruptible Flesh, ενώ το 1998 κομμάτι της σειράς παρουσιάστηκε στην κηδεία του Leigh Bowery. Στην περφόρμανς, που ονομάζεται Messianic Remains, ο καλλιτέχνης μέσα από στοιχεία αμιγώς συνδεδεμένα με πομπή κηδείας, σύμβολα που παραπέμπουν στο μεγαλοπρεπή μύθο της Διαφώτισης, τον Πτολεμαίο και τον Φιλοκτήτη, το διαλογισμό και την πνευματικότητα, θα προσφέρει το βασανισμένο αλλά όχι ευάλωτο σώμα του στο κοινό ως σύγχρονος μάρτυρας. Ο Ron Athey θα μας περιμένει στο Les Yper Yper (Γεωργίου Σταυρού 4) στις 19 Οκτωβρίου στις 22:00.

Η περφόρμανς Arvores (Δέντρα) θα πραγματοποιηθεί μέσα από τη συνεργασία της Clarice Lima (Βραζιλία) με καλλιτέχνες αλλά και άλλους ενδιαφερόμενους. Η χορεύτρια/performer θα πραγματοποιήσει διήμερο workshop στο οποίο θα θέσει το θέμα της περφόρμανς και της δυνατότητάς της να παρεμβαίνει στο αστικό τοπίο. Επίσης, στόχος της θα είναι η διεύρυνση της συζήτησης σχετικά με την κοινή διαδικασία, πρακτική και αισθητική των καλλιτεχνών της πόλης. Η περφόρμανς θα παρουσιαστεί δύο φορές σε διαφορετικά σημεία της πόλης και σε διαφορετικές μέρες. Μέσα από αυτήν θα δημιουργηθεί ένα προσωρινό τοπίο από ανθρώπινα δέντρα που προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα στην πόλη. Η συλλογική δράση θα πραγματοποιηθεί στις 16 και 17 Οκτωβρίου και τα σημεία και ώρα θα ανακοινωθούν στην ιστοσελίδα και στο τρίπτυχο πρόγραμμα του φεστιβάλ.

Η MaraM (Ιταλία) θα παρουσιάσει την περφόρμανς Pins στην οποία 2000-2500 καρφίτσες θα βρίσκονται μέσα… στο στόμα της. Μέσα από μια ενδελεχή και συνάμα μια διαδικασία πανικού και σύγχυσης θα ξηλώνει και θα επανασυνδέει με τις καρφίτσες το διαμελισμένο φόρεμά της. Το φόρεμα μετατρέπεται σε μια ασταθή και ημικατεστραμμένη επιφάνεια, η διαδικασία μετουσιώνεται σε μια ειρωνική και δραματική δράση που υπογραμμίζει μια συναισθηματική και ψυχολογική αστάθεια, ενώ η καλλιτέχνις προβάλλει μια φιγούρα που βιώνει τη στέρηση της προσωπικής και κοινωνικής της ασφάλειας και ελευθερίας.

Ο καλλιτέχνης Mohammed el Mahdaoui (Μαρόκο) θα πραγματοποιήσει μια περφόρμανς μακράς διάρκειας με τον τίτλο All directions. Στη συγκεκριμένη δράση ο καλλιτέχνης θα βρίσκεται στο κέντρο της Πλατείας Αριστοτέλους όπου μέσα από μία κίνηση, που θα σηματοδοτεί το πέρασμα του χρόνου, θα εκσφενδονίσει 1001 παγάκια. Το All directions διαπραγματεύεται τις τραγικές και πολύ δύσκολες καταστάσεις που βιώνει το Μαρόκο. Πρόκειται για μια απλή αλλά επίπονη πράξη συσσωρευμένη μέσα στην έκφραση και στα όρια του ανθρώπινου σώματος. Με τη συγκεκριμένη δράση υπογραμμίζεται η δύναμη του ατόμου να αλλάξει την πολιτική και κοινωνική κατάσταση. Οι πέτρες που χρησιμοποιούνται στις διαδηλώσεις και εξεγέρσεις αντικαθιστώνται από παγάκια. Τα παγάκια θα αρχίσουν να εκσφενδονίζονται κατά τις 14:00 και για 6 ώρες στο νότιο μέρος της Πλατείας Αριστοτέλους.

Η περφόρμανς Meta Zorbas Phase του Αλέξανδρου Πλωμαρίτη, που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, αποτελεί μια αλληγορική δράση και ένα αιχμηρό πολιτικό σχόλιο που διαπραγματεύεται την προσωπική αλλά και εθνική ταυτότητα ως φυσική συνέπεια ενός τρεμάμενου και διαταραγμένου περιβάλλοντος που επικρατεί στη χώρα μας. Μέσα από την αποδόμηση της εικόνας της ελληνικής κουλτούρας και του συμβολισμού της, ο καλλιτέχνης θα συστήσει μια επαναπροσδιορισμένη ανάγνωση της ελληνικής πραγματικότητας και θα καλέσει σε ανατροπή και αντίσταση απέναντι στα ευτελή και αναχρονιστικά πρότυπα της συντηρητικής μας κοινωνίας. Η περφόρμανς θα παρουσιαστεί καλώς εχόντων των πραγμάτων στο lobby της Αποθήκης 1 στο Λιμάνι στις 18 Οκτωβρίου κατά τις 22:00.

Η Tamar Raban θεωρείται πρωτοπόρος στην τέχνη της περφόρμανς στο Ισραήλ. Η δουλειά που θα παρουσιάσει στο φεστιβάλ θα είναι κατά βάση site specific (η διαδικασία, η εξέλιξη και ολοκλήρωση της δράσης θα καθοριστεί από το χώρο παρουσίασής της) και θα αποτελείται από μια σειρά διερευνητικών δράσεων πάνω στη λέξη «περφόρμανς». Το 2006 άρχισε να δημιουργεί μια σειρά από περφόρμανς για την ίδρυση ενός είδους ζωντανού λεξικού δράσεων και εικόνων. Η τυχαία επιλογή των λέξεων (κάθε φορά διαφορετικές λέξεις) ξεκινώντας με τα γράμματα που διαμορφώνουν τη λέξη «περφόρμανς», λειτουργεί ως ερέθισμα για την οικοδόμηση μιας παραστατικής σύνταξης. L.E.P.P θα είναι ο τίτλος της περφόρμανς και σημαίνει

L esson on Performance in English

E nglish Lesson on Performance

P erformance in English on Lesson

P erformance on English Lesson

H διαμόρφωση και το παιχνίδι της λέξης θα λάβει χώρα στις 18 Οκτωβρίου στις 20:00 στο Café Bar Coo (Βασιλέως Ηρακλείου 4).

Το Vibrant Matter της Μαρίας Σιδέρη, η οποία είναι από τη Θεσσαλονίκη αλλά ζει και δραστηριοποιείται στο Λονδίνο, πρόκειται για μια δουλειά που θα εξυμνήσει το πρωτοποριακό και ρηξικέλευθο Métachorie της Valentine de Saint Point, της πρώτης γυναίκας που έγραψε ένα από τα Φουτουριστικά Μανιφέστο και που πίστεψε στη «συνολική συγχώνευση των τεχνών». Ακριβώς 100 χρόνια μετά την πρώτη παρουσίαση του Métachorie, η Μαρία Σιδέρη θα συνθέσει ένα ιδιόμορφο και πολυδιάστατο θέαμα λόγου, ήχου, κίνησης και καταστάσεων που θα αγγίξει την έννοια της ύλης ως εικόνα, αντίληψη και σύνδεση με το παρελθόν μέσα από το παρόν της. Το Studio Vis Motrix (Αγνώστου Στρατιώτου 20) στις 22:00 θα φιλοξενήσει την περφόρμανς της Μαρίας Σιδέρη αλλά και το κοινό της.

Ο Aymeric Hainaux (Γαλλία) είναι εικαστικός, μουσικός κι ένας καινοτόμος ερμηνευτής-performer. Οι περφόρμανς του είναι η επιτομή του «beatboxing». Τα «εργαλεία» του; Το σώμα, η αναπνοή και η φωνή του. Ένα μικρόφωνο, φυσαρμόνικες, ακορντεόν, κουδούνια και άλλα ηχητικά παραφερνάλεια. Η μουσική του εκπορεύεται κυριολεκτικά από τη μυϊκή του δύναμη και τους παλμούς της καρδιάς του. Πηγάζει από μια εσωτερικά άγρια και συνάμα ευαίσθητη συνθήκη, καθώς φωνές, ανάσες, μυϊκές εντάσεις, κινήσεις, ήχοι της καρδιάς και ηχητικά ξεσπάσματα, γιορτάζουν την αμεσότητα και τη δυναμική της παρούσας στιγμής. Οι περφόρμανς του επίσης αποτελούν ηχητικές εμπειρίες που διεγείρουν ακαθόριστα τις αισθήσεις μας. Ο Aymeric Hainaux θα μας παρουσιάσει το απροσδόκητο ηχητικό του περιβάλλον στο Μπενσουσάν Χαν (Εδέσσης 6, Άνω Λαδάδικα) στις 17 Οκτωβρίου στις 21:00.

Πέρα από τις ζωντανές δράσεις που θα υπογραμμίζουν τα ετερόκλητα στοιχεία που απαρτίζουν την τέχνη της περφόρμανς, το 3ο Φεστιβάλ Περφόρμανς θα αποτελείται από master classes από καλλιτέχνες που θα συμμετέχουν στο φεστιβάλ, μία ημερίδα, συναυλίες πειραματικής ηλεκτρονικής μουσικής, προβολές βίντεο περφόρμανς και αφιερώματα σε δύο καλλιτεχνικές μορφές που μέσα στην πολύχρονη εικαστική τους πορεία διακρίθηκαν στο χώρο της περφόρμανς, τον Δημήτρη Αληθεινό και τη VALIE EXPORT. Επίσης λίγο πριν την έναρξη του φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί workshop από τον διεθνούς φήμης Manuel Vason. Το εργαστήριο θα έχει ως στόχο τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ διαφόρων μορφών τέχνης αλλά και τη μετάβαση από τη μια μορφή στην άλλη, και πιο συγκεκριμένα από την περφόρμανς στη φωτογραφία. Το τελικό αποτέλεσμα του εργαστηρίου θα είναι μια συνολική παρουσίαση και έκθεση των εικόνων που θα προκύψουν από κοινού και θα δημιουργηθούν από τους συμμετέχοντες και τον Manuel Vason. Η έκθεση θα παρουσιαστεί στο Dynamo Project Space (Τύπου 5) από τις 15 Οκτωβρίου μέχρι τις 2 Νοεμβρίου.

Τέλος, οι καλλιτέχνες και συμμετέχοντες του 3ου Φεστιβάλ Περφόρμανς θα προσπαθήσουν μέσα σε ένα ανοιχτό πεδίο πειραματισμού, που ως ένα βαθμό έρχεται σε πλήρη συνάρτηση και λειτουργεί συμπληρωματικά με τις μεταβολές της ζωής, να αναδείξουν πως η περφόρμανς αποτελεί ένα αξιοσημείωτο και εξελισσόμενο φαινόμενο της κοινωνίας και της σύγχρονης τέχνης. Το ερώτημα περί ορίων του σώματος, του λόγου, του χρόνου και του χώρου αλλά και του κοινού -τα οποία είναι πάντα ανεξάντλητα- θα αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες και πηγή εξερεύνησης για το κοινό. Το 3ο Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται στο πλαίσιο του κεντρικού προγράμματος της 4ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης.