Εικαστικα

Ποιος γέμισε με τράγους το Κολωνάκι;

Ο Πάβλος Χαμπίδης είναι η απάντηση. Και τα «Τραγιά» του, που μετέτρεψαν τη Χάριτος σε στάνη

Στέφανος Τσιτσόπουλος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Τράγοι. Που βελάζουν, μασουλάνε, σε κοιτούν, πηδούν αλαφιασμένοι με σάουντρακ τον ήχο της κουδούνας τους: μοναχός σου χόρευε κι όσο θέλεις πήδα, σκέφτομαι καθώς τους έχω απέναντί μου. Ολόκληρο κοπάδι είναι εκεί στη Χάριτος στο Κολωνάκι. Αν κι έρχονται από πολύ μακριά, από τα προϊστορικά σπήλαια της Γαλλίας έως τη Νότια Ινδία, οι απεικονίσεις τους μοιάζει να σαγηνεύουν τους καλλιτέχνες. Κι όχι μόνο τον Πάβλο Χαμπίδη. Άλλον ένα που δείχνει να γοητεύεται χρόνια τώρα από αυτό το ζώο, μιας και σαν μια παγκόσμια σπουδή, απόδοση φόρου τιμής στο πρώτο οικόσιτο - εξημερωμένο πλάσμα στη γη, άπειροι είναι, ειδικά οι ζωγράφοι, που το αποτύπωσαν. Ή προσπάθησαν να πιάσουν στον καμβά κάτι από την εξυπνάδα, και την ευκινησία του. Την καλοσύνη και την ευγενή του αύρα. Μπορεί και για να αποκαταστήσουν την αδικία της άστοχης δαιμονοποίησής τους: από την έλευση του χριστιανισμού και πέρα, ο τράγος ταυτίστηκε με τον διάβολο, η πιο κοινή μεσαιωνική αναπαράστασή του ήταν με κέρατα και γένι. Μεγάλη παρεξήγηση. Σε αντίθεση με την νορβηγική μυθολογία, pagan poetry, όπου ο τράγος συμβολίζει τη δημιουργία σε επίπεδο τελειομανίας, η πεντάλφα - σύμβολο του σατανισμού προήλθε, λένε, από το σχήμα του κεφαλιού του. Τρέχα γύρευε με τις θρησκείες.

«Τραγιά» είναι ο τίτλος της έκθεσης του Χαμπίδη. Που δεν είναι η πρώτη φορά που βρίσκει την έμπνευση στο βλέμμα, την κίνηση και τον ψυχισμό αλλά και τη μυθολογία ή τους συμβολισμούς των ζώων. Το έκανε και στο παρελθόν, με πουλιά, ζαρκάδια, ψάρια, λιτές συνθέσεις εξοχής και φύσης, κοντράστ στους πίνακες αποτυπώσεις αστικών κοσμοπολίτικων τοπίων, με τα οποία έγινε γνωστός. Μπορεί να είναι και η ανάμνηση της ρίζας ή του γενέθλιου τόπου. Μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη αλλά με μνήμες από παλιότερα καλοκαίρια στην Αλμωπία, όπου το «είδος» ευδοκιμεί, ο Χαμπίδης εκεί μοιάζει να πρωτογοητεύτηκε. Πολλά χρόνια αργότερα, στη Σουηδία όπου σπούδασε Ιστορία της Τέχνης, να τοι πάλι οι τράγοι, στο βιβλίο που διδάχτηκε, «Η Τέχνη των Σπηλαίων».

Προσομοίωση υπαίθρου και ελευθερίας: η γκαλερί Genesis έτσι μου μοιάζει, καθώς οι Τράγοι του Χαμπίδη με κοιτούν. Και φυσικά είναι ολοφάνερος ο Μοσχοφόρος ως επιρροή (το ελληνικό γλυπτό της αρχαϊκής περιόδου με τον τρυφερό νέο άντρα που κουβαλά το ζώο στους ώμους του). Πολύ όμορφη δουλειά. Που αξίζει να δείτε από κοντά. Εμπεριέχει μέσα της και κάτι το εντελώς καταστασιακό αυτή η στάνη, η ιδέα δηλαδή του Γιώργου Τζανέρη να μετατρέψει την περιοχή του Κολωνακίου-Genesis σε στρούγκα με τα όλα της, φάση «Πάνω στα κατσικάδικα»: την αίσθηση δηλαδή, ακόμα κι αν δεν πήγες κάπου το Πάσχα, πως δεν πειράζει! Ο Χαμπίδης και το Κολωνάκι να είναι καλά που έφεραν την ύπαιθρο στην πόλη. 

Πάβλος Χαμπίδης, «ΤΡΑΓΙΑ», έως 23 Απριλίου στην Gallery Genesis (Χάρητος 35, Κολωνάκι)
www.gallerygenesisathens.com