Η ματιά του Σπύρου Παπαλουκά στην «Τέχνη και Εποχή»

Μία ιδιαίτερης αξίας και σημασίας έκθεση, με τίτλο «Τέχνη και Εποχή», φιλοξενείται από τη Δευτέρα 29/01/2018 στην Πινακοθήκη του δήμου Αθηναίων, προς τιμήν του Σπύρου Παπαλουκά (1892 - 1957), ενός από τους σημαντικότερους έλληνες καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.   

Η  έκθεση, η οποία διοργανώνεται από τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας δήμου Αθηναίων, περιλαμβάνει επιλεγμένα έργα καλλιτεχνών της συλλογής του Παπαλουκά, τα οποία αποτέλεσαν και τον ιδρυτικό πυρήνα της συλλογής της Πινακοθήκης στην οποία ο Παπαλουκάς διετέλεσε διευθυντής από το 1941 μέχρι και το 1957. 

Τα έργα πέρασαν στην κατοχή του δήμου Αθηναίων κατά τη διάρκεια της θητείας του Παπαλουκά και ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει και όλα τα σχετικά με τη διαδικασία αγοράς τους έγγραφα, εκτεθειμένα σε προθήκες μέσα στις αίθουσες. 

Τα έργα αυτά ο Παπαλουκάς τα συγκέντρωσε με κόπο, επιμονή και μεγάλη προσπάθεια και  τα επέλεξε με κριτήρια αμιγώς καλλιτεχνικά. Όπως λέει ο ίδιος «...όταν διορίστηκα, είναι αδύνατον να σας περιγράψω σε τι κατάσταση τα βρήκα... μέσα στα νερά, το ένα πάνω στο άλλο. Τα πήρα στα χέρια μου σαν άρρωστα παιδιά και χάιδεψα τα όνειρα τόσων καλλιτεχνών». 

Η επιλογή των έργων από τον ίδιο τον Παπαλουκά έγινε, όπως αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης κος Ντένης Ζαχαρόπουλος, βάσει θεματικών ενοτήτων – τόσο αισθητικών όσο και φιλοσοφικών. Αντανακλούν δε μία ολόκληρη εποχή γεμάτη δυσκολίες, διενέξεις, προβλήματα, έντονες κοινωνικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις και ανησυχίες που αποτυπώνονται με την ιδιαίτερη εικαστική γλώσσα των καλλιτεχνών, οι οποίοι όμως εκτός από τον κόσμο της τέχνης έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους ως πολίτες και πνευματικοί άνθρωποι της εποχής που έζησαν.

Η περιήγηση στην έκθεση επιτρέπει στον θεατή να έλθει, μέσω των έργων, σε επαφή με αυτή την εποχή, να δει τόσο έργα ήδη σημαντικών τότε καλλιτεχνών, στενών και αγαπητών φίλων του Παπαλουκά, όσο και τότε άγνωστων, στα πρώτα τους βήματα, όπως ο Γιάννης Γαΐτης. 

Το όραμα του Παπαλουκά, ο τρόπος που το υλοποίησε και η προσέγγιση της τέχνης χωρίς κομματικά κριτήρια και σκοπιμότητες αλλά και χωρίς παρέκκλιση από τις αξίες και τα πιστεύω του, αποτελούν ένα λαμπρό παράδειγμα για όλους όσοι έχουν έναν θεσμικό ρόλο σε αυτό τον χώρο καθώς και ένα εφαλτήριο για περαιτέρω μελέτη της σχέσης τέχνης και εποχής. Είναι δε μία σπάνια κληρονομιά που άφησε ο ίδιος στον Δήμο Αθηναίων αλλά και στις επόμενες γενιές.

Η έκθεση εγκαινιάστηκε από τον δήμαρχο Αθηναίων, κο Γ. Καμίνη.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Πινακοθήκης και Μουσείων του ΟΠΑΝΔΑ Ντένης Ζαχαρόπουλος, με τη σημαντική συνδρομή της ιστορικού της τέχνης Μαίρης Μιχαηλίδου και της Εφόρου της Πινακοθήκης Κάλλης Πετροχείλου.

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, καθώς και συζητήσεις από ιστορικούς τέχνης, καλλιτέχνες και ειδικούς στο έργο του Παπαλουκά.

Δείτε περισσότερα για την έκθεση στο Guide της Athens Voice