- CITY GUIDE
- PODCAST
-
36°
Η Ελένη Βαροπούλου μας ξεναγεί στον κόσμο του Δαμιανού Ζαρίφη
Η έκθεση «Ο παλμός του σχεδίου» έπρεπε να είχε γίνει καιρό τώρα – χωρίς την αφορμή των δέκα χρόνων από τον θάνατό του
Ο Δαμιανός Ζαρίφης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους σκηνογράφους και ενδυματολόγους στο ελληνικό θέατρο – απλά δεν του άρεσε να δημιουργεί θόρυβο γύρω από το όνομά του. Συνεργάστηκε με τους σημαντικότερους σκηνοθέτες (Κάρολος Κουν, Θόδωρος Τερζόπουλος, Λευτέρης Βογιατζής, Βασίλης Παπαβασιλείου, Γιώργος Μιχαηλίδης κ.ά.), με ομάδες που σφράγισαν την ελληνική επιθεώρηση (Ελεύθερο Θέατρο, Ελεύθερη Σκηνή), δούλεψε στην όπερα (ΕΛΣ, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών), αλλά και στον κινηματογράφο («Νύφες», «Ελ Γκρέκο», «Καβάφης», στις ταινίες του Βασίλη Βαφέα).
Ξεκινήσαμε την ξενάγηση μπροστά από το τετραπλό φωτογραφικό πορτρέτο του. «Είχε σπουδάσει στη Βακαλό και ήρθε στο Παρίσι, όπου και γνωριστήκαμε, για να συνεχίσει τις σπουδές του στη Σχολή Kαλών Τεχνών. Πρώτη του επαγγελματική δουλειά ήταν το 1974 στο Θέατρο Τέχνης, κάνοντας σκηνικά και κοστούμια για το έργο του Μπρεχτ “Ο τρόμος και η αθλιότητα του Γ΄ Ράιχ” σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν. Με το Θέατρο Τέχνης συνέχισε να συνεργάζεται, κυρίως στις παραστάσεις του Γιώργου Λαζάνη. Εκτός από τις δουλειές του σε κλασικά έργα ή σε όπερες έχει μεγάλη αξία ο τρόπος προσέγγισής του στη νεοελληνική δραματουργία και τα ιδιώματα του κάθε συγγραφέα».
Κάποια από τα κοστούμια τα έφτιαχνε ο ίδιος με τα χέρια του. «Πολλές φορές τα δημιουργούσε καθισμένος στο σαλόνι μας με τη κόρη μας να τρέχει γύρω του» θα θυμηθεί η κυρία Βαροπούλου. Αν τα κοιτάξεις προσεκτικά θα δεις λεπτομέρειες που σε αφήνουν άφωνο. Λεπτομέρειες που ο θεατής είναι αδύνατο από την πλατεία να προσέξει, αλλά που αποδεικνύουν ότι γι’ αυτόν μετρούσε η τελειότητα. «Πίστευε πάρα πολύ στον ηθοποιό και αυτόν περισσότερο υπηρετούσε. Θεωρούσε ότι ο ηθοποιός είναι αυτός που θα μεταφέρει το μήνυμα στον θεατή. Αν προσέξει κανείς τις μακέτες δεν σχεδίαζε απλά ένα κοστούμι, αλλά τον ηθοποιό, γιατί τον ενδιέφερε αυτό που έφερνε ο χαρακτήρας του στο ρόλο» θα πει η κυρία Βαροπούλου.
Πολλές από τις μακέτες θυμίζουν πίνακες ζωγραφικής. «Ο Δαμιανός είχε ταλέντο στη ζωγραφική – ζούσε και σε ένα σπίτι όπου ο πατέρας του φιλοτεχνούσε αγιογραφίες και η μητέρα του ζωγράφιζε. Δεν ήθελε όμως ποτέ να κάνει μια έκθεση με πίνακες. Ένιωθε δέος απέναντι στους ζωγράφους». Από τις μακέτες για τις πρώτες διπλωματικές του εργασίες –λάτρευε τον Μπρεχτ και οι μακέτες του για το Μαχαγκόνι είναι μια ολόκληρη παράσταση– μέχρι και τις τελευταίες επαγγελματικές διακρίνεις διαφορετικό ύφος γραφής, μπορείς να βγάλεις συμπεράσματα μέχρι και για το στιλ της σκηνοθεσίας. Γι’ αυτό και η Ελένη Βαροπούλου έδωσε τίτλο στην έκθεση, που δεν είναι αναδρομική, «Ο παλμός του σχεδίου».
Τελικά ήταν περισσότερο ενδυματολόγος ή σκηνογράφος; «Δεν ξεχωρίζω τις δύο ιδιότητές του. Απλά κάποιοι τον θεωρούν περισσότερο ενδυματολόγο κι αυτό γιατί ως σκηνογράφος δεν αγαπούσε τις υπερβολές, δεν του άρεσε να υπηρετεί τον εντυπωσιασμό που μπορεί να δημιουργήσει ένα ακριβό σκηνικό – πίστευε ότι ο καλύτερος σκηνογράφος είναι η φαντασία του θεατή. Θεωρούσε δε απαράδεκτες τις δουλειές που υπήρχαν ερήμην της παράστασης και λειτουργούσαν εις βάρος της, μόνο και μόνο για να αναδειχτεί ο σκηνογράφος. Του άρεσαν οι γυμνοί χώροι, ήθελε με τα σκηνικά του να δηλώνει ότι υπάρχει μια θεατρική σύμβαση – ακόμη και όταν είχε στη διάθεσή του περισσότερα χρήματα. Λάτρευε να δουλεύει με επιζωγραφισμένα πανό, με στοιχεία από την αυλαία και το φόντο. Μάλιστα θα μιλήσει για τον Δαμιανό, εδώ στην έκθεση μεταξύ άλλων, ο Θόδωρος Τερζόπουλος με τον οποίο δούλεψε μόνο μία φορά, για την παράσταση “Κεκλεισμένων των θυρών”. Ο Θόδωρος θέλει να μιλήσει γιατί ακόμα θυμάται ότι ο Δαμιανός, από εκείνη την εποχή, χρησιμοποιούσε τη λέξη “αφαίρεση”».
Προβολές, οπτικοακουστικό, φωτογραφικό υλικό και άλλα ντοκουμέντα από το θέατρο και τον κινηματογράφο θα εμπλουτίζουν την έκθεση. Ειδικότερα, ο Βασίλης Βαφέας, δημιουργώντας ένα οπτικοακουστικό περιβάλλον με τίτλο «Μνήμες φιλίας και συνεργασίας», θα παρουσιάσει τη συνεργασία του με τον Δαμιανό Ζαρίφη στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Ξεναγήσεις και συζητήσεις για το ρόλο του σκηνογράφου σήμερα και τις σύγχρονες σκηνογραφικές τάσεις θα πλαισιώσουν την έκθεση, ενώ φοιτητές από το τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, σπουδαστές της Σχολής Βακαλό, της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και του Ωδείου Αθηνών θα επισκεφτούν την έκθεση και θα πάρουν μέρος στην εκπαιδευτική δράση.
Δείτε πληροφορίες για την έκθεση στο Guide της Athens Voice
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μπήκαμε για λίγο στον κόσμο του γάλλου σκιτσογράφου
Ένας δημιουργικός κύκλος επτά εκθέσεων ύφανσης ολοκληρώνεται στην Ύδρα
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης μας μίλησε για τη νέα περιοδική έκθεση και μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την τέχνη και τη δημοκρατία
Ένα πραγματικό στολίδι στο κέντρο της Ερμούπολης
Αναδρομική έκθεση του «παγκόσμιου» Ελληνοαμερικανού εικαστικού φιλοξενείται στην γκαλερί Blender στη Γλυφάδα
Τα έργα έφτασαν έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο
Το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μαριάνθη Σίμου στον Αρτεμώνα Σίφνου
Πες μου το καλοκαιρινό σου στέκι, να σου πω έργα ποιων καλλιτεχνών θα δεις. Και φέτος, στα ελληνικά νησιά υπάρχουν εκθεσιακά ραντεβού για κάθε φιλότεχνη διάθεση
O «καταραμένος» ζωγράφος που πέθανε στα 35 του - Μαζί του στον θάνατο και η μούσα της ζωής του
Η ζωγράφος που κατάγεται από τη Ρωσία, μεγάλωσε στον Καναδά και ερωτεύτηκε την Ελλάδα ζωγραφίζει τη Μάνη
140 έργα από 55 δημιουργούς ανιχνεύουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές που γεννήθηκαν μέσα από τον αγώνα για ελευθερία σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία τις δεκαετίες 1960-1970
Είδαμε στην Κρήτη τα έργα που διακρίθηκαν φέτος στον εικαστικό θεσμό και σας συστήνουμε τους δημιουργούς τους
Ποια είναι η ιστορικός τέχνης που θα ηγηθεί του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού της Γερμανίας
Μια έκθεση στο Χίμαιρα art & craft για την πρώτη Πανδώρα και για όλες τις Πανδώρες του κόσμου που βιώνουν την αδικία, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις
Ο Νίκος Καββαδάς κατέγραψε σε μία πλατφόρμα όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τα μουσεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας
Ένα μοναδικό έργο τέχνης που συνοδεύει το νέο μας τεύχος
Η επιμελήτρια Άννα Μυκονιάτη μας συστήνει την Ελληνίδα ζωγράφο του μοντερνισμού πίσω από τα αινιγματικά σχέδια που παρουσιάζει το ΕΜΣΤ
Και ακόμα, «Οικολογίες της φροντίδας» στο State of Concept, Alberto Maggini στο space52
Όσα ετοιμάζουν οι Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Μπάμπης Βενετόπουλος, Χριστίνα Μήτρεντσε, Πάνος Χαραλάμπους και Lily Consuelo Saporta Tagiuri στο τριήμερο δράσεων που ενορχηστρώνει ο Νίκος Διαμαντής
Ο Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός στη νέα CAN Gallery, «Τόπος υπερκόσμιων συρράξεων» στον Συνοικισμό Χαλανδρίου, Νίκος Κόνιαρης στην Genesis και άλλες εκθέσεις που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.