- CITY GUIDE
- PODCAST
-
34°
Φουτουρισμός ή βαρβαρότητα!
20 Φεβρουαρίου 1909: το «Μανιφέστο του Φουτουρισμού» δημοσιεύεται στη Le Figaro
![karathanos.jpg karathanos.jpg](/images/120x120/3/jpg/sites/default/files/karathanos.jpg)
![35297-77176.jpg 35297-77176.jpg](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2013/02/20/35297-77176.jpg)
Προσέξτε φλόγα, επιτακτικότητα και θριαμβικό τόνο: «Παιανίζουμε την αγάπη του κινδύνου, την έξη της ενεργητικότητας, τη γενναιότητα… Θάρρος, ανταρσία και αποκοτιά θα αποτελέσουν συστατικά στοιχεία της ποιήσεώς μας… Εκθειάζουμε την επιθετική δράση, την πυρετώδη αϋπνία, το διασκελισμό του δρομέα, το σάλτο μορτάλε, τη γροθιά και το σκαμπίλι… Θέλουμε να επιβεβαιώσουμε ότι το ανθρώπινο μεγαλείο εμπλουτίστηκε από ένα νέο ιδεώδες: το ιδεώδες της ταχύτητας».
Χρειάστηκε να μείνει και ο ίδιος πυρετωδώς άυπνος, μουτζουρώνοντας φύλλο μετά το φύλλο. Να βουτήξει στη σιωπή, αφουγκραζόμενος το γουργουρητό των καναλιών, την κλαγγή των αμαξοστοιχιών στις ράγες, το παλινδρομικό ποδοβολητό των μεθυσμένων, να παραπαίουν σαν τραυματισμένα περιστέρια. Η αυγή τον προϋπάντησε με τους συρμούς του τραμ («σαν ολόκληρα χωριά σε διακοπές») και τον επιτακτικό βρυχηθμό των αυτοκινήτων. Αναμφίβολα, ο Φίλιπο Τομάσο Μαρινέτι ήταν ένας άνθρωπος παράφορος με την εποχή του.
Το «Φουτουριστικό Μανιφέστο» του, δημοσιευμένο στη «Le Figaro» στις 20 Φεβρουαρίου του 1909, όχι μόνο δήλωσε την ύπαρξη μιας τεχνοτροπίας που ενέπλεξε τα εικαστικά, τη γλυπτική, την αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία, τη μουσική και τον κινηματογράφο, και η οποία προανέκρουσε την αρτ ντεκό, τον κυβισμό, το σουρεαλισμό και το dada, αλλά ταυτόχρονα εξήρε τον πόλεμο και επηρέασε τον εθνικοσοσιαλισμό και το φασισμό, σε σημείο να παραμένει αμφιλεγόμενη έναν αιώνα μετά τη σύστασή της.
Ο φουτουρισμός μεταστάθηκε με την ταχύτητα ιού στη Γαλλία, την Αγγλία και τη Ρωσία, ενώ ανάμεσα στους κοινωνούς του υπήρξαν οι Μπρακ, Πικάσο, Ντυσάν, Λέζερ, Κούπκα, Λαριόνοφ. Ωστόσο, αποτελεί μια ξεκάθαρα ιταλική επινόηση, με κύριους εκπροσώπους του τους Ουμπέρτο Μποκιόνι, Λουίτζι Ρούσολο, Τζίνο Σεβερίνι, Κάρλο Καρά.
Ευτυχήσαμε να βρεθούμε σε μια μεγάλη φιέστα του φουτουρισμού, το 2009, όταν η Ρώμη φιλοξένησε και διέσπειρε σαράντα έξι σχετικά αφιερωματικά πρότζεκτ, μετατρεπόμενη σε παλλόμενο μνημείο του κινήματος. Την εκθεσιακή κορωνίδα αποτέλεσε η «Futurismo. Avangardia - Avanguardie» στη Scuderie del Quirinale, με τη συνεργασία του κέντρου Πομπιντού και της Tate Modern.
Σε μια πιο σύγχρονη εκδοχή του φουτουρισμού, συμμετείχε επίσης ο Μπράιαν Ίνο, με μια οπτικο-ηχητική εγκατάσταση στο Palazzo Ruspoli. Ο επισκέπτης εισερχόταν σε ένα κατασκότεινο δωμάτιο με αναπαυτικούς καναπέδες, με την ambient μουσική να πηγάζει από διαφορετικά σημεία και οθόνες plasma να μετασχηματίζονται χρωματικά σε έναν πολύπλοκο, αενάως αλλιώτικο αφηρημένο πίνακα. Ίσως οφειλόταν στην ελεύθερη είσοδο, ίσως στην αίσθηση απόδρασης από την καθημερινότητα, αλλά συμμετέχοντας στην εγκατάσταση κατέληγες να αισθάνεσαι πραότητα και μια κατάνυξη σχεδόν θρησκευτική. Oh, happy days.
M. Duchamp, «Nu descendant l’escalier n° 2», 1912
Fernand Léger, «La Noce», 1911-1912
Pablo Picasso, «La Dryade», 1908
Natalya Goncharova, «The Cyclist», 1913
Ugo Gianattasio, άτιτλο, 1920
Carlo Carrà, «The Funeral of the Anarchist Galli», 1911
Umberto Boccioni, «Simultaneous Visions», 1912
Luigi Russolo, «Music», 1911
Ολόκληρο το «Μανιφέστο του Φουτουρισμού» (στα αγγλικά) εδώ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μπήκαμε για λίγο στον κόσμο του γάλλου σκιτσογράφου
Ένας δημιουργικός κύκλος επτά εκθέσεων ύφανσης ολοκληρώνεται στην Ύδρα
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης μας μίλησε για τη νέα περιοδική έκθεση και μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την τέχνη και τη δημοκρατία
Ένα πραγματικό στολίδι στο κέντρο της Ερμούπολης
Αναδρομική έκθεση του «παγκόσμιου» Ελληνοαμερικανού εικαστικού φιλοξενείται στην γκαλερί Blender στη Γλυφάδα
Τα έργα έφτασαν έγιναν γνωστά σε όλο τον κόσμο
Το τελευταίο κεφάλαιο της ενότητας Mīres της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο Μαριάνθη Σίμου στον Αρτεμώνα Σίφνου
Πες μου το καλοκαιρινό σου στέκι, να σου πω έργα ποιων καλλιτεχνών θα δεις. Και φέτος, στα ελληνικά νησιά υπάρχουν εκθεσιακά ραντεβού για κάθε φιλότεχνη διάθεση
O «καταραμένος» ζωγράφος που πέθανε στα 35 του - Μαζί του στον θάνατο και η μούσα της ζωής του
Η ζωγράφος που κατάγεται από τη Ρωσία, μεγάλωσε στον Καναδά και ερωτεύτηκε την Ελλάδα ζωγραφίζει τη Μάνη
140 έργα από 55 δημιουργούς ανιχνεύουν τις καλλιτεχνικές πρακτικές που γεννήθηκαν μέσα από τον αγώνα για ελευθερία σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία τις δεκαετίες 1960-1970
Είδαμε στην Κρήτη τα έργα που διακρίθηκαν φέτος στον εικαστικό θεσμό και σας συστήνουμε τους δημιουργούς τους
Ποια είναι η ιστορικός τέχνης που θα ηγηθεί του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού της Γερμανίας
Μια έκθεση στο Χίμαιρα art & craft για την πρώτη Πανδώρα και για όλες τις Πανδώρες του κόσμου που βιώνουν την αδικία, τον σεξισμό, τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις
Ο Νίκος Καββαδάς κατέγραψε σε μία πλατφόρμα όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για τα μουσεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας
Ένα μοναδικό έργο τέχνης που συνοδεύει το νέο μας τεύχος
Η επιμελήτρια Άννα Μυκονιάτη μας συστήνει την Ελληνίδα ζωγράφο του μοντερνισμού πίσω από τα αινιγματικά σχέδια που παρουσιάζει το ΕΜΣΤ
Και ακόμα, «Οικολογίες της φροντίδας» στο State of Concept, Alberto Maggini στο space52
Όσα ετοιμάζουν οι Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Μπάμπης Βενετόπουλος, Χριστίνα Μήτρεντσε, Πάνος Χαραλάμπους και Lily Consuelo Saporta Tagiuri στο τριήμερο δράσεων που ενορχηστρώνει ο Νίκος Διαμαντής
Ο Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός στη νέα CAN Gallery, «Τόπος υπερκόσμιων συρράξεων» στον Συνοικισμό Χαλανδρίου, Νίκος Κόνιαρης στην Genesis και άλλες εκθέσεις που ξεκινούν αυτή την εβδομάδα
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.