- CITY GUIDE
- PODCAST
-
14°
Φουτουρισμός ή βαρβαρότητα!
20 Φεβρουαρίου 1909: το «Μανιφέστο του Φουτουρισμού» δημοσιεύεται στη Le Figaro
Προσέξτε φλόγα, επιτακτικότητα και θριαμβικό τόνο: «Παιανίζουμε την αγάπη του κινδύνου, την έξη της ενεργητικότητας, τη γενναιότητα… Θάρρος, ανταρσία και αποκοτιά θα αποτελέσουν συστατικά στοιχεία της ποιήσεώς μας… Εκθειάζουμε την επιθετική δράση, την πυρετώδη αϋπνία, το διασκελισμό του δρομέα, το σάλτο μορτάλε, τη γροθιά και το σκαμπίλι… Θέλουμε να επιβεβαιώσουμε ότι το ανθρώπινο μεγαλείο εμπλουτίστηκε από ένα νέο ιδεώδες: το ιδεώδες της ταχύτητας».
Χρειάστηκε να μείνει και ο ίδιος πυρετωδώς άυπνος, μουτζουρώνοντας φύλλο μετά το φύλλο. Να βουτήξει στη σιωπή, αφουγκραζόμενος το γουργουρητό των καναλιών, την κλαγγή των αμαξοστοιχιών στις ράγες, το παλινδρομικό ποδοβολητό των μεθυσμένων, να παραπαίουν σαν τραυματισμένα περιστέρια. Η αυγή τον προϋπάντησε με τους συρμούς του τραμ («σαν ολόκληρα χωριά σε διακοπές») και τον επιτακτικό βρυχηθμό των αυτοκινήτων. Αναμφίβολα, ο Φίλιπο Τομάσο Μαρινέτι ήταν ένας άνθρωπος παράφορος με την εποχή του.
Το «Φουτουριστικό Μανιφέστο» του, δημοσιευμένο στη «Le Figaro» στις 20 Φεβρουαρίου του 1909, όχι μόνο δήλωσε την ύπαρξη μιας τεχνοτροπίας που ενέπλεξε τα εικαστικά, τη γλυπτική, την αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία, τη μουσική και τον κινηματογράφο, και η οποία προανέκρουσε την αρτ ντεκό, τον κυβισμό, το σουρεαλισμό και το dada, αλλά ταυτόχρονα εξήρε τον πόλεμο και επηρέασε τον εθνικοσοσιαλισμό και το φασισμό, σε σημείο να παραμένει αμφιλεγόμενη έναν αιώνα μετά τη σύστασή της.
Ο φουτουρισμός μεταστάθηκε με την ταχύτητα ιού στη Γαλλία, την Αγγλία και τη Ρωσία, ενώ ανάμεσα στους κοινωνούς του υπήρξαν οι Μπρακ, Πικάσο, Ντυσάν, Λέζερ, Κούπκα, Λαριόνοφ. Ωστόσο, αποτελεί μια ξεκάθαρα ιταλική επινόηση, με κύριους εκπροσώπους του τους Ουμπέρτο Μποκιόνι, Λουίτζι Ρούσολο, Τζίνο Σεβερίνι, Κάρλο Καρά.
Ευτυχήσαμε να βρεθούμε σε μια μεγάλη φιέστα του φουτουρισμού, το 2009, όταν η Ρώμη φιλοξένησε και διέσπειρε σαράντα έξι σχετικά αφιερωματικά πρότζεκτ, μετατρεπόμενη σε παλλόμενο μνημείο του κινήματος. Την εκθεσιακή κορωνίδα αποτέλεσε η «Futurismo. Avangardia - Avanguardie» στη Scuderie del Quirinale, με τη συνεργασία του κέντρου Πομπιντού και της Tate Modern.
Σε μια πιο σύγχρονη εκδοχή του φουτουρισμού, συμμετείχε επίσης ο Μπράιαν Ίνο, με μια οπτικο-ηχητική εγκατάσταση στο Palazzo Ruspoli. Ο επισκέπτης εισερχόταν σε ένα κατασκότεινο δωμάτιο με αναπαυτικούς καναπέδες, με την ambient μουσική να πηγάζει από διαφορετικά σημεία και οθόνες plasma να μετασχηματίζονται χρωματικά σε έναν πολύπλοκο, αενάως αλλιώτικο αφηρημένο πίνακα. Ίσως οφειλόταν στην ελεύθερη είσοδο, ίσως στην αίσθηση απόδρασης από την καθημερινότητα, αλλά συμμετέχοντας στην εγκατάσταση κατέληγες να αισθάνεσαι πραότητα και μια κατάνυξη σχεδόν θρησκευτική. Oh, happy days.
M. Duchamp, «Nu descendant l’escalier n° 2», 1912
Fernand Léger, «La Noce», 1911-1912
Pablo Picasso, «La Dryade», 1908
Natalya Goncharova, «The Cyclist», 1913
Ugo Gianattasio, άτιτλο, 1920
Carlo Carrà, «The Funeral of the Anarchist Galli», 1911
Umberto Boccioni, «Simultaneous Visions», 1912
Luigi Russolo, «Music», 1911
Ολόκληρο το «Μανιφέστο του Φουτουρισμού» (στα αγγλικά) εδώ
ΠΡΟΣΦΑΤΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Oκτώ τουλάχιστον συντηρητές εργάζονται για χρόνια
Εκτίθενται έργα των Ηλία Μακρή, Ανδρέα Πετρουλάκη και Στάθη Σταυρόπουλου («Στάθης»)
Γνωστός για τα πορτρέτα του και για τις σκηνές από το Camden Town στο βόρειο Λονδίνο
Στην γκαλερί Donopoulos International Fine Arts, «ακούγονται» τραγούδια που κάποιοι τα χορεύουν ακόμα στο μπαρ Berlin
Παρουσιάζονται περισσότερα από 100 έργα του δημιουργού που αγαπούσε τον σουρεαλισμό
Ο καλλιτέχνης που έχει χαρακτηριστεί ως το «Φάντασμα της Παλιάς Αμερικής»
Οι εκθέσεις που ξεχωρίσαμε σε 3 γκαλερί και ένα μεγάλο μουσείο της Αθήνας
Επιλεγμένοι ελληνικοί μύθοι, συναντούν τα ακραία ξεσπάσματα της φύσης
Η μόνιμη συλλογή εμπλουτίζεται, ενώ έχουν προγραμματιστεί σημαντικές περιοδικές εκθέσεις
Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από υπερπληροφόρηση, το βιβλίο εκφράζει ειρωνικά την ανάγκη των ανθρώπων να δουν κάτι γραμμένο για να πιστέψουν ότι ισχύει.
Ο εικαστικός παρουσιάζει 17 πορτρέτα ανθρώπων που «διαβάζουν το μέλλον» στην Baker Street του Λονδίνου
Το έργο των Matthew Niederhauser και Marc Da Costa, σε ανάθεση της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, κατακτά τον κόσμο
Σαν σήμερα 25 Οκτωβρίου 1881 γεννήθηκε ο κορυφαίος Ισπανός καλλιτέχνης
Γιατί να δείτε τη συγκινητική έκθεση στο Καπνεργοστάσιο για τα 50 χρόνια από το πραξικόπημα και την τούρκικη εισβολή στην Κύπρο
Μια συζήτηση με τη ζωγράφο που οι πίνακές της συνομιλούν με τις εμβληματικές Ομπρέλες και άλλα έργα του Γιώργου Ζογγολόπουλου
H επιμελήτρια Ιόλη Τζανετάκη μιλά για την έκθεση που ολοκληρώνεται στις 27 Οκτωβρίου
Εικόνα της Ιστορίας και της αρχαιολογίας της Ρόδου, από την αρχαιότητα ως σήμερα
Ένα έργο της Ελένης Ψυλλάκη από τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Πίνακες, εικονογραφήσεις περιοδικών, γλυπτά, φωτογραφίες και ηχογραφήσεις του καλλιτέχνη από το 1996 έως σήμερα περιλαμβάνει η αναδρομική έκθεση «Θεϊκή Διαταραχή Προσωπικότητας» στην γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.