O ρώσος εικαστικός Ανατόλι Ζουραβλιόφ επισκέπτεται την Αθήνα και το… μέλλον. Η νέα του έκθεση «Future Revisited» παρουσιάζεται στο Μουσείο Άλεξ Μυλωνά - Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ως αποτέλεσμα της συνεργασίας τους με το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Πηγή έμπνευσης για τα έργα του σημαντικού καλλιτέχνη που θα παρουσιαστούν στην πόλη δεν είναι παρά το σύνολο της συλλογής Κωστάκη. Μελέτησε, δηλαδή, και αποτύπωσε, σε μια ιδιαίτερη φορμαλιστική κλίμακα, 1.000 έργα τέχνης της ρωσικής πρωτοπορίας, όπως μας είπε η επιμελήτρια της έκθεσης και διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Μαρία Τσαντσάνογλου.
Η φόρμα, ως αρχετυπικό συστατικό της τέχνης, είναι ένα από τα βασικά στοιχεία της έκθεσης του Ανατόλι Ζουραβλιόφ. Η επανάσταση στη φόρμα αποτελούσε σημαντικό μέλημα των καλλιτεχνών της ρωσικής πρωτοπορίας και ο Ζουραβλιόφ την επαναπροσεγγίζει μέσα από τα έργα της συλλογής Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Έργα των Καζιμίρ Μαλέβιτς, Ιβάν Κλιούν, Λιουμπόβ Ποπόβα, Μιχαήλ Ματιούσιν κ.ά., 1.000 εικόνες έργων της συλλογής Κωστάκη αλλάζουν κλίμακα, λειτουργούν ως ένα νέο αλφάβητο ή ως φαντασιακό σύστημα που προκύπτει από την αποδόμηση της ίδιας της φόρμας και συνδιαλέγονται με 35 πρωτότυπα έργα της ίδιας συλλογής που φιλοξενούνται επίσης στην έκθεση.
«Οι διαστάσεις των φωτογραφιών του Ζουραβλιόφ είναι 8-10 χιλιοστά, τόσο ώστε να είναι μόλις αντιληπτές με γυμνό μάτι», διευκρινίζει η Μαρία Τσαντσάνογλου. «Τα 35 έργα της συλλογής Κωστάκη που παρουσιάζονται επίσης στην έκθεση είναι μία πολυσυλλεκτική, αντιπροσωπευτική επιλογή της συλλογής, με έργα διαφορετικών καλλιτεχνών και ρευμάτων των αρχών του 2οού αιώνα» προσθέτει.
Ο Ανατόλι Ζουραβλιόφ δημιουργεί μια εγκατάσταση, έναν υποθετικό ναό για την τέχνη, αποζητώντας τη συμμετοχή και κυρίως την εμπειρία από την επαναπροσέγγιση των έργων της ρωσικής πρωτοπορίας και την προβολή τους στο μέλλον. «Η έκθεση, η οποία προέκυψε μετά από πρόταση του ίδιου του καλλιτέχνη είναι, μεταξύ άλλων, ένας φόρος τιμής στη γενιά των καλλιτεχνών της ρωσικής πρωτοπορίας και βιώνεται σαν ένα ενιαίο έργο. Σαν μια απόλυτη εγκατάσταση. Ο καλλιτέχνης δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο, έναν νέο “τοίχο"» για να τοποθετήσει τους πίνακες της ρωσικής πρωτοπορίας. Θυμίζει, μάλιστα, τον τρόπο με τον οποίο στήνονταν οι εκθέσεις στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου τα έργα κάλυπταν ολόκληρους τοίχους από την οροφή ως το δάπεδο» σημειώνει η Μαρία Τσαντσάνογλου.
Το ουτοπικό στοιχείο στο έργο του Ζουραβλιόφ είναι εμφανές και συνδιαλέγεται με τα έργα των καλλιτεχνών της ρωσικής πρωτοπορίας που πρέσβευαν τη φυγή προς το μέλλον και όχι τη γείωση στην πραγματικότητα.
Γεννήθηκε στη Μόσχα το 1963 και ζει στο Βερολίνο και τη Μόσχα. Το έργο του περιλαμβάνει φωτογραφία, ζωγραφική, βίντεο και εγκαταστάσεις. Η καλλιτεχνική του πορεία ξεκίνησε από τη σχολή της Εννοιολογικής Τέχνης στη Μόσχα. Στα πρώιμα έργα του ο Ζουραβλιόφ εξερευνά τους τρόπους αναπαράστασης και λειτουργίας των ΜΜΕ. Αργότερα ο ίδιος προσεγγίζει με κριτική σκέψη την πολιτική και κοινωνιολογική εξέλιξη σε διάφορους πολιτισμούς, εντοπίζει συγγένειες και σχέσεις ανάμεσα σε αρχαίες παραδόσεις και επαναστατικές καινοτομίες. Έργα του έχουν πρόσφατα παρουσιαστεί στη Μπιενάλε της Βενετίας, στο PS1 MOMA, στην Μπιενάλε του Βερολίνου, στην γκαλερί Whitechapel, στην Istanbul Modern και αλλού.
11°
