«Σιχαίνομαι να είμαι ο παράξενος σε μία μικρή πόλη. Αν είναι να σε κοιτάζουν περίεργα, καλύτερα άσ’τους να το κάνουν στη Νέα Υόρκη».
Τι είναι επιτέλους αυτό το τόσο «great» με την Αμερική;
«Το σπουδαίο με αυτή τη χώρα είναι ότι η Αμερική ξεκίνησε την παράδοση οι πλουσιότεροι καταναλωτές να αγοράζουν ουσιαστικά τα ίδια πράγματα με τους φτωχότερους. Ας πούμε βλέπεις τηλεόραση και εμφανίζεται η Coca-Cola, και ξέρεις ότι και ο πρόεδρος πίνει Coca-Cola, και η Liz Taylor πίνει Coca-Cola, και, για σκέψου, κι εσύ ο ίδιος ακόμα μπορείς να πιείς Coca-Cola.»
Για τους καλλιτέχνες:
«Οι αναμνήσεις των σουρεαλιστών (ζωγράφων) είναι πολύ απροσδιόριστες και απρόσιτες. Ενώ όλοι αυτοί οι νταήδες ζωγράφοι του κέντρου της πόλης είναι απλώς αλκοολικοί».
Ένας συνεργάτης του στο Factory, ο Paul Morrissey, είχε πει: «Ο Andy δημιουργός; Μάλλον θα αστειεύεστε. Ο λόγος που ο Andy κάνει ταινίες είναι για να πηγαίνει στην πρεμιέρα.»
Σαν να ζούσε σήμερα…:
«Όλοι φτάσαμε εδώ από κάπου αλλού και ο οποιοσδήποτε θέλει να ζήσει στην Αμερική και να υπακούει στους νόμους της θα έπρεπε να μπορεί να το κάνει. Δεν υπάρχει αυτό το πράγμα, να είσαι περισσότερο ή λιγότερο Αμερικανός, είσαι απλώς Αμερικανός.»
Οι γονείς του Andy Warhol ήταν ανατολικοευρωπαίοι μετανάστες, από την περιοχή Ruthenia της Τρανσυλβανίας, στα Καρπάθια Όρη. Ο γιος τους, ο Andrew Warhola γεννήθηκε στο Pittsburgh της Pennsylvania, στις 6 Αυγούστου 1928. Ο πατέρας ήταν εργάτης και η μητέρα δούλευε σαν οικιακή βοηθός.
Ασθενικό και νευρωτικό παιδί ο Andy είχε προσβληθεί από ρευματικό πυρετό όταν ήταν 8 ετών. Επίσης είχε κόκκινες κηλίδες στο πολύ λευκό του δέρμα ενώ όταν μπήκε στην εφηβεία υπέφερε από έντονη ακμή.
Η οικογένεια Warhola ήταν Καθολικοί. Στη βιογραφία του Andy, Holy Terror περιγράφονται ως "Μισό Ρωμαιοκαθολικοί και μισό Ορθόδοξοι της Ρώσικης Εκκλησίας η οποία ονομαζόταν αρχικά Ουνιτική Καθολική Εκκλησία αλλά ήταν γνωστή και σαν Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία." Ο Andy ήταν βαθιά ποτισμένος από αυτήν τη χριστιανική ηθική και παρακολουθούσε τις λειτουργίες με τους γονείς του, αφήνοντας το βλέμμα του να περιπλανιέται γοητευμένο στα γεωμετρικά σχέδια του πατώματος του ναού, κάτι που αργότερα θα του ενέπνεε τα μοτίβα της πιο ώριμης περιόδου της δουλειάς του.
Ο Andy μεγάλωσε στην πολιτισμική δίνη της μεταπολεμικής Αμερικής για να ωριμάσει σε έναν νέο, μοντέρνο, καλλιτεχνικό κόσμο που σχεδόν ο ίδιος δημιούργησε, ζωγραφίζοντας δραματικά πορτρέτα διάσημων και λουλούδια με φλούο χρώματα.
Τα χρόνια της εφηβείας του ζούσε μόνος, με τη μητέρα του, συλλέγοντας παιχνίδια και κουτσομπολιά για σταρ από φτηνά περιοδικά. Έστελνε πολλά γράμματα σε διάσημους ζητώντας τους αυτόγραφα. Και είχε ενθουσιαστεί όταν του έστειλε η Shirley Temple μία μεγάλη, γυαλιστερή φωτογραφία με την αφιέρωση "To Andy Warhola."
Στις εφημερίδες, λάτρευε τα κόμικς. Αργότερα, την εποχή της μεγάλης του διασημότητας είχε δηλώσει ότι όταν ήταν μικρός ένοιωθε ερωτική επιθυμία για τον Popeye και τον Dick Tracy.
Στα 17 του γράφτηκε σε Τεχνικό Κολέγιο. Ήταν τρομερά ανορθόγραφος και δυσλεκτικός. Το καλοκαίρι βοηθούσε τον αδερφό του που πουλούσε λαχανικά σε ένα καροτσάκι στην αγορά και τις στιγμές που δεν είχε δουλειά ζωγράφιζε γρήγορα σκίτσα από περαστικούς και πελάτες.
Τη χρονιά της αποφοίτησής του, σε έναν καλλιτεχνικό διαγωνισμό της πόλης, η εργασία που παρέδωσε ήταν μία ζωγραφιά από ένα παχουλό πρόσωπο κάποιου με το δάχτυλο χωμένο βαθιά μέσα στη μύτη του, με τίτλο «Η γκόμενα μου έριξε χυλόπιτα κατάμουτρα αλλά κι εγώ μπορώ να σκαλίζω τη μύτη μου». Δεν πήρε και πολύ καλές κριτικές. Ο μόνος που του έδωσε συγχαρητήρια από την επιτροπή ήταν ο Γερμανός ζωγράφος George Grosz. Παρόλα αυτά, ο Andy ήταν ο μόνος τελειόφοιτος που πούλησε όλα τα έργα που είχε στο πορτφόλιό του.
Η πρώτη του δουλειά ήταν να ζωγραφίζει παπούτσια για το περιοδικό Glamour. Κάποια μέρα είχε γράψει στο ημερολόγιό του: «Ζωγράφισα 550 διαφορετικά παπούτσια σήμερα. Παραλίγο να λιποθυμούσα.» Ένα τυπογραφικό λάθος στην υπογραφή της πρώτης εικονογράφησης που είχε κάνει, έφαγε το τελευταίο άλφα από τον επώνυμό του κι έτσι το Warhola έγινε Warhol, δίνοντας στον κόσμο ένα διεθνές, υπερ-επιτυχημένο brand.
Συνηθισμένο του παρατσούκλι: Drella (συνδυασμός του Dracula και του Cinderella)
Το «εργαστήρι τέχνης και στιλ» που είχε δημιουργήσει, το Factory, ήταν ένα loft γεμάτο βοηθούς και παρατρεχάμενους που έτρεχαν πάνω κάτω όλη τη μέρα. Στο στερεοφωνικό έπαιζαν συνέχεια δίσκοι στη διαπασών με τις επιτυχίες της εποχής ή όπερα ενώ κάθε τόσο άκουγες κλακέτες γυρίσματος και κάμερες που κατέγραφαν.
Καλά, δεν είχαν και πολλά να καταγράψουν. Αυτό που είχε ο Andy στο μυαλό του ως κινηματογράφο δεν είχε και πολλή κίνηση μέσα του. Οι ταινίες του έδειχναν έναν άντρα να κοιμάται, ή ένα πλάνο του Empire State Building επί 8 ώρες ή μία σειρά φίλων του, beautiful people, ηθοποιούς, καλλιτέχνες, μουσικούς να προσπαθούν να καθίσουν ακίνητοι και να μην παίξει ούτε καν το βλέφαρό τους επί 3 λεπτά – αυτό το ονόμαζαν «Screen Test.»
Μία φθινοπωρινή μέρα του 1964, μπήκε στο Factory μία πρώην γκαλερίστα που τώρα είχε γίνει ηθοποιός, η Dorothy Podber, η οποία ήθελε να παίξει σε μία ταινία. Όταν ο Warhol της είπε ότι ήταν πολύ απασχολημένος γυρίζοντας μία ταινία (shooting a picture), εκείνη έγινε έξαλλη και ρώτησε αν θα μπορούσε να «γυρίσει» κι εκείνη μία (shoot one, too). Όλοι νόμισαν ότι εννοούσε να χρησιμοποιήσει μία κάμερα, αλλά εκείνη τράβηξε ένα μικρό πιστόλι και πυροβόλησε στο μέτωπο τέσσερα πορτρέτα της Μαίριλιν Μονρό που ήταν κρεμασμένα στον τοίχο. Η Podber έφαγε δια βίου αποκλεισμό από τις εγκαταστάσεις του Factory αλλά οι «Πυροβολημένες Μαίριλιν» έμειναν στην ιστορία σαν ένα ακόμα εξαίρετο δείγμα της άποψης που είχε ο Warhol ότι όλα μπορούν να γίνουν τέχνη, συνδυασμένα σαν ιδέες, έργα και πράξεις. Το συμπτωματικό βάζει την τελευταία πινελιά.
Το 1969 ο Warhol ίδρυσε το περιοδικό Interview. Ήταν αυτό που θα άλλαζε τον τρόπο που γίνονται οι συνεντεύξεις και φωτογραφίζονται οι άνθρωποι, διάσημοι ή όχι. Ακολούθησαν πάμπολλες αντιγραφές.
Όταν ο Warhol έκανε την αυτοκόλλητη μπανάνα για το εξώφυλλο – και την παραγωγή για το περιβόητο άλμπουμ των Velvet Underground, είχε μία ιδέα: πρότεινε, στο τέλος του τραγουδιού «I'll Be Your Mirror», να προστεθεί μία γρατσουνιά επάνω στο βινύλιο ώστε να κολλάει η βελόνα και η φράση «I'll be your mirror» να παίζει ασταμάτητα μέχρι να αναγκαστούν οι ακροατές να σηκώνονται «από το πουφ που θα είναι ξαπλωμένοι» για να μετακινήσουν τη βελόνα. Όχι, το γκρουπ δεν ενθουσιάστηκε με την ιδέα αλλά ο Lou Reed την κράτησε και το 1975, όταν έφτιαξε τον «προκλητικό», μνημειώδη δίσκο του «Metal Machine Music» ονόμασε την τέταρτη πλευρά «?» και κλείδωσε το τελευταίο αυλάκι της πλευράς έτσι ώστε να γυρίζει ο δίσκος επ’άπειρον, αν δεν σηκώσει ο ίδιος ο χρήστης τη βελόνα.
3 Ιουνίου 1968. Μία ακόμα ημίτρελη, εμμονική θαυμάστρια, η Valerie Solanas, ιδρύτρια και μοναδικό μέλος της οργάνωσης SCUM (Society for Cutting Up Men), θυμωμένη που ο Warhol είχε χάσει το σενάριο του έργου της «Up Your Ass», μπήκε στο Factory και τον πυροβόλησε με τη σφαίρα να διαπερνά τους πνεύμονές του, τη χοληδόχο κύστη, τη σπλήνα, τα έντερα, το συκώτι και τον οισοφάγο του.
Ο κριτικός τέχνης Mario Amaya που ήταν παρών στο συμβάν και είχε επίσης τραυματιστεί από την Solanas, ήταν μαζί με τον σοβαρά τραυματισμένο Andy μέσα στο ασθενοφόρο. Όταν, γεμάτος αγωνία, ζήτησε από τον οδηγό να κάνει πιο γρήγορα και να ανοίξει τη σειρήνα, πήρε την απάντηση: «Αν βάλουμε τη σειρήνα θα σας κοστίσει πέντε δολάρια επιπλέον».
Ο Andy Warhol ήταν αμφίβολο αν θα ζήσει. Οι χειρουργοί άνοιξαν το στήθος του και έκανα μαλάξεις στην καρδιά του για να τη βοηθήσουν να ξαναμπεί σε λειτουργία. Ο Andy επέζησε αλλά για το υπόλοιπο της ζωής του θα υπέφερε · μεταξύ των άλλων έπρεπε να φοράει συνέχεια και έναν χειρουργικό κορσέ. Όλο το γεγονός επηρέασε βαθειά τη ζωή του, τις σκέψεις του και το έργο του.
Στο Factory μπήκαν security φύλακες και δεν ήταν ποτέ ξανά τόσο ανοιχτό στον οποιοδήποτε. Η Solanas παραδόθηκε μόνη της στην αστυνομία, δικαιολογήθηκε ότι «ο Warhol είχε αποκτήσει πολύ μεγάλο κοντρόλ στη ζωή μου», διαγνώσθηκε ότι πάσχει από παρανοϊκή σχιζοφρένεια και φυλακίστηκε για τρία χρόνια.
Τι είπε ο Warhol για αυτήν την περιπέτεια;
«Πριν με πυροβολήσουν, πάντα ένοιωθα σαν να είμαι εντελώς εδώ. Ήταν σαν να είμαι ο μισός εδώ και ο άλλος μισός αλλού – πάντα ένοιωθα σαν να βλέπω τηλεόραση αντί να ζω τη ζωή. Ο κόσμος μερικές φορές λέει ότι αυτά που συμβαίνουν στις ταινίες δεν μοιάζουν αληθινά, στην πραγματικότητα όμως ο τρόπος που συμβαίνουν οι καταστάσεις στη ζωή δεν μοιάζει αληθινός. Οι ταινίες κάνουν τα συναισθήματα να είναι έντονα και αληθινά, ενώ όταν σου συμβαίνουν διάφορα στην πραγματική ζωή, είναι σαν να βλέπεις τηλεόραση – δεν νοιώθεις τίποτα. Από τη στιγμή ακριβώς που με πυροβόλησαν και μετά, ήξερα ότι είναι σαν να βλέπω τηλεόραση. Τα κανάλια αλλάζουν, αλλά όλα είναι τηλεόραση».
Πράγματι, η σχέση του Andy με την τηλεόραση έγινε διαφορετική. Το 1985 δέχτηκε να υποδυθεί τον εαυτό του σε ένα επεισόδιο στο «Πλοίο της Αγάπης». Και ήταν απόλυτα πειστικός: στο επεισόδιο είχε ένα βοηθό, τον «Ραμόν», ο οποίος μιλούσε αυτός τις περισσότερες φορές για λογαριασμό του. Όταν ένα από τα μέλη του πληρώματος ρωτάει «Αναρωτιόμουν, πώς γνωρίζει ένας καλλιτέχνης πότε ένα έργο είναι πραγματικά επιτυχημένο;» ο Ραμόν χαμογελώντας, απαντάει «Όταν εξαργυρώνεται το τσεκ».
Δείτε το επεισόδιο του «Love Boat» όπου παίζει και ο Andy Warhol, σαν παιχνίδι με τα 80ς, με την τηλεόραση και τη φωτογραφική του μηχανή.
16°
![Bruno Mars - That’s What I Like [Official Music Video]](/images/220x144/3/png/files/imagenotfound.webp "Bruno Mars - That’s What I Like [Official Music Video]")
