Εικαστικα

Εντμόνια Λιούις: Η πρώτη Αφροαμερικανή γλύπτρια που ξέφυγε από τα δεσμά της δουλείας και αναγνωρίστηκε διεθνώς

Με doodle το «Θάνατο της Κλεοπάτρας» τιμά η Google την σπουδαία καλλιτέχνιδα

Newsroom
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι συμβάσεις, οι παραδόσεις δεν τρόμαξαν ποτέ την Εντμόνια Λιούις. Τουναντίον τις άλλαζε, τις αναμόρφωνε. Η Εντμόνια Λιούις, η οποία τιμάται σήμερα από τη μηχανή αναζήτησης Google, είναι η πρώτη Αφροαμερικανή με ινδιάνικες ρίζες που αναγνωρίστηκε διεθνώς ως επαγγελματίας γλύπτρια. Μια καλλιτέχνιδα που ενσωμάτωνε την παράδοση των Αφροαμερικανών και των αυτοχθόνων Αμερικανών στα νεοκλασικού τύπου έργα της από μάρμαρο.

 Εντμόνια Λιούις

Η Εντμόνια Λιούις γεννήθηκε το 1844 στη Νέα Υόρκη. Ο πατέρας ήταν Αφρικανός της Αϊτής και η μητέρα ανήκε σε μια φυλή αυτοχθόνων του Καναδά, αλλά είχε και αφροαμερικανική καταγωγή. Μετά το θάνατο των γονιών της οι θείες από την πλευρά της μητέρας της ανέλαβαν την ανατροφή της Εντμόνια. Ήταν εννέα ετών όταν έχασε τους γονείς τους.

Σε ηλικία 15 ετών γράφτηκε στο Κολέγιο Όμπερλιν, όπου γεννήθηκε το πάθος της για τις τέχνες. Τα χρόνια των σπουδών της βίωνε σε καθημερινή βάση τη ρατσιστική συμπεριφορά των συμμαθητών της. Γι' αυτό το λόγο την απέτρεψαν να γραφτεί στο κολέγιο τον τελευταίο χρόνο των σπουδών της με αποτέλεσμα να μην πάρει ποτέ απολυτήριο.

Μετά την εμπειρία του Όμπερλιν, η Λιούις μετακόμισε στη Βοστώνη για να ακολουθήσει επαγγελματικά την καριέρα της γλύπτριας. Κανείς δεν προθυμοποιούταν να της προσφέρει μια ευκαιρία ως μαθητευόμενη μέχρι που γνώρισε τον Έντουαρντ Α. Μπράκετ. Ένας γλύπτης που είχε για πελάτες μερικούς από τους πιο γνωστούς υποστηρικτές της κατάργησης της δουλείας εκείνη την εποχή.

 Εντμόνια Λιούις

Η Λιούις μαθήτευσε δίπλα στο Μπράκετ μέχρι το 1864 που ξεκίνησε την καριέρα της στη γλυπτική δουλεύοντας κυρίως με γύψο και πηλό. Εκείνη την εποχή τα έργα της απέτιναν φόρο τιμής στους ήρωες του Εμφυλίου Πολέμου, όπως ο Τζον Μπράουν και ο συνταγματάρχης Ρόμπερτ Γκολντ Σο.

Το 1867 δημιούργησε ένα από τα πιο φημισμένα έργα της, το «Για Πάντα Ελεύθερος», ένα γλυπτό με έναν μαύρο άνδρα και μια γυναίκα που ξεφεύγουν από τα δεσμά της δουλείας.

Τα έργα της είχαν μεγάλη επιτυχία με το κοινό και με εφόδιο αυτήν την επιτυχία η Εντμόνια Λιούις ανοίγει τα φτερά της και αφήνει πίσω της τις Ηνωμένες Πολιτείες για να κυνηγήσει το καλλιτεχνικό της όνειρο στην Αιώνια Πόλη.

Στη Ρώμη η Αφροαμερικανίδα γλύπτρια έκανε παρέα με συμπατριώτες της καλλιτέχνες και έστησε το πρώτο δικό της στούντιο. Είναι η περίοδος που η Λιούις αφήνει το γύψο και τον πηλό και αρχίζει να καταπιάνεται με το μάρμαρο. Επηρεάζεται από το κίνημα του νατουραλισμού χωρίς να ξεχνά τις αφροαμερικανικές και ινδιάνικες ρίζες της. Επίσης, πολλά έργα της είχαν θέματα εμπνευσμένα από τη θρησκεία. Ο σεβασμός και διεθνής καταξίωση ακολούθησαν την Εντμόνια Λιούις μέχρι το θάνατό της, το 1911.  

Για χρόνια κυριαρχούσαν οι εικασίες ότι πέθανε στη Ρώμη. Άλλες πηγές υποστήριζαν ότι είχε θαφτεί σε ανώνυμο τάφο στο Σαν Φρανσίσκο. Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες, έδειξαν ότι, λίγο διάστημα πριν από το θάνατό της, ζούσε στο Χάμερσμιθ του Λονδίνου. Πλέον, ως ημερομηνία θανάτου της λαμβάνεται η 17η Σεπτεμβρίου του 1907, που αναγράφεται σε πιστοποιητικό που βρέθηκε στο θεραπευτήριο του Χάμερσμιθ. Σύμφωνα με τις εγγραφές της τοπικής ενορίας, η Εντμόνια Λιούις είναι θαμμένη στο ρωμαιοκαθολικό κοιμητήριο του Λονδίνου.

Το σημερινό doodle της Google επιμελήθηκε η Σόφι Ντιάο. Απεικονίζει την πρωτοπόρα γλύπτρια να εργάζεται πάνω σε ένα από τα διάσημα έργα της: «Το Θάνατο της Κλεοπάτρας», το οποίο εκτίθεται στο Μουσείο Αμερικανικής Τέχνης Σμιθσόνιαν της Ουάσινγκτον.

Η Google τιμά την γλύπτρια Λιούις, αλλά και τη γυναίκα που εξέφραζε την εποχή της και τον εαυτό της μέσα από την Τέχνη σε μια εποχή δουλείας και διακρίσεων. «Πάντα τρέφω ιδιαίτερη συμπάθεια για όλες τις γυναίκες που πάλεψαν στη ζωή τους και υπέφεραν».